Morgunblaðið - 18.11.1992, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER 1992

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aöal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Eðlileg þátttaka í
kostnaði
Fulltrúar bandarískra stjóm-
valda hafa í viðræðum við
íslensk stjórnvöld lýst því yfir,
að þeir telji að endurskoða beri
hvernig kostnaður vegna rekst-
urs Keflavíkurflugvallar skiptist
milli þjóðanna. Er það skoðun
Bandaríkjamanna, að sam-
komulag verði að nást um „rétt-
láta og sanngjarna" skiptingu
þessa kostnaðar enda sé Kefla-
víkurflugvöllur að verulegu leyti
orðinn borgaralegur flugvöllur
en ekki fyrst og fremst herflug-
völlur.
Samkvæmt varnarsamningi
þjóðanna hafa Bandaríkjamenn
skuldbundið sig til að greiða
kostnað vegna flugvallarrekst-
ursins. Eins og stendur greiða
Bandaríkjamenn nær allan
rekstrarkostnað vegna Keflavík-
urflugvallar, 420-480 milljónir á
síðasta ári og líklega 700-800
milljónir á yfirstandandi ári. ís-
lendingar hafa á móti greitt
kostnað vegna flugumsjónar,
sem hefur verið um 200 milljón-
ir króna á ári.
Þegar íslendingar og Banda-
ríkjamenn gerðu með sér vam-
arsamning árið 1951 var mark-
mið hans að tryggja öryggi ís-
lands á hættutímum. Við veitt-
um Bandaríkjaher afnot af ís-
lensku landi, sem framlag okkar
til vama vestrænna lýðræðis-
ríkja, og fengum í staðinn her-
vemd. Varnarliðið átti aldrei að
verða tekjulind, þó að sú hafí
því miður orðið raunin, og ekki
var það heldur ætlunin með gerð
varnarsamningsins, að í honum
fælist niðurgreiðsla á rekstri ís-
lensks millilandaflugvallar.
Hvað er það í raun, sem
Bandaríkjamenn fara fram á að
við tökum þátt í að greiða? Frið-
þór Eydal, blaðafulltrúi vamar-
liðsins, segir í Morgunblaðinu í
gær, að Bandaríkjamenn vilji,
að Islendingar greiði eitthvað
af þeim kostnaði, sem alfarið
tengist alþjóðaflugi eins ,og til
dæmis snjóruðningskostnað við
Flugstöð Leifs Eiríkssonar.
Hann taldi þó, að í mörgum til-
vikum gæti verið erfítt að skipta
ýmsum kostnaði þannig, að
skýrt væri hvað tilheyrði al-
þjóðaflugi og hvað millilanda-
flugi.
Gunnar Pálsson, skrifstofu-
stjóri í utanríkisráðuneytinu,
sagði, að Bandaríkjamenn vildu
einungis endurskoða kostnaðar-
skiptinguna í ljósi þess, að 43%
af flugi um völlinn væri nú borg-
aralegt. „Það er ekki verið að
tala um að við gemmst aðilar
að rekstri stöðvarinnar að neinu
öðra leyti. Það er ekki verið að
tala um þátttöku Islendinga í
að greiða kostnað af vörnum
landsins,“ sagði Gunnar enn-
fremur.
Á þessu má greinilega sjá,
að kröfur Bandaríkjamanna era
á engan hátt óeðlilegar og ís-
lensk stjórnvöld hljóta að bregð-
ast vel við þeim. Pétur Guð-
mundsson flugvallarstjóri segir
að sér lítist illa á, að íslendingar
taki á sig þennan kostnað vegna
þess að rekstur vallarins sé mjög
dýr. Þetta eru engin rök. Það
getur ekki talist annað en sjálf-
sagt, að sjálfstæð þjóð standi
sjálf undir rekstri eigin milli-
landaflugvallar þó svo að það
sé „dýrt“. Auðvitað eigum við
ekki að vera háð vamarliðinu í
þeim efnum frekar en öðrum.
Á þeim rúmlega fjóram ára-
tugum, sem liðnir eru frá því
við hófum þátttöku í varnarsam-
starfí vestrænna ríkja, hafa gíf-
urlegir fjármunir streymt inn í
íslenskt samfélag frá vamarlið-
inu. Allt of margir, jafnt ein-
staklingar sem fyrirtæki, era
orðnir fjárhagslega háðir um-
svifum þess. Um allnokkurt
skeið hefur hins vegar verið
ljóst, að verulega myndi draga
úr þessu peningastreymi. Ann-
ars vegar vegna þess, að kalda
stríðinu og þeirri spennu sem
því fylgdi er lokið. Hins vegar
vegna örðugs efnahagsástands
í Bandaríkjunum á síðustu
árum. Það hefur verið yfírlýst
stefna Bandaríkjastjórnar und-
anfarin ár að draga úr hernaðar-
umsvifum erlendis og fara fram
á aukna kostnaðarþátttöku þar
sem bandarískt herlið verður
áfram.
Þegar rætt hefur verið um
niðurskurð hér á landi hafa við-
brögðin hins vegar ávallt verið
þau sömu af hálfu íslendinga,
nefnilega að beijast gegn öllum
þeim tillögum sem myndu fela
í sér tekjumissi fyrir Islendinga.
Má nefna dæmi af lokun íjar-
skiptastöðva á síðasta ári, fækk-
un íslenskra starfsmanna vam-
arliðsins og nú síðast frestun
framkvæmda á vegum Mann-
virkjasjóðs NATO.
Þetta er fráleit afstaða. Það
er ekki neikvætt heldur jákvætt
að það dragi úr umsvifum vam-
arliðsins. Það er augljósasta
tákn þess, að við búum í betri
og friðsælli heimi en fyrir nokkr-
um árum. Við eigum að nýta
okkur þetta tækifæri til að verða
nú loksins efnahagslega óháð
veru bandarísks varnarliðs hér
á landi. Eðlileg þátttaka í kostn-
aði við rekstur Keflavíkurflug-
vallar er bara eitt af þeim mörgu
skrefum sem verður að taka í
því sambandi.
Morgunblaðið/Sverrir
Simon Hansen og Otto Leo.
Ekki fleiri Færeyingar við vinnirá íslandi í 15-20 ár
Færeyingar á íslandi
flestir fengið vinnu
- segir forstöðumaður Færeyska sjómannaheimilisins
NOKKUR íslensk fískvinnslufyrirtæki hafa sett sig í samband við
Færeyska sjómannaheimilið og óskað eftir því að það hefði milli-
göngu um að fá hingað starfsmenn frá Færeyjum. Mikill fjöldi Fær-
eyringa hefur komið hingað til lands í atvinnuleit í kjölfar efnahags-
þrenginga í heimalandi sínu og hafa þeir flestir fengið atvinnu, að
sögn Simons Hansen, forstöðumanns Færeyska sjómannaheimilisins.
Simon kvaðst eiga von á miklum fjölda Færeyinga til landsins í at-
vinnuleit.
Fimmimg-
menni af
25 í vinnu
eftir stúd-
entspróf
OTTO Leo er tvítugur Færey-
ingur sem nú býr á Færeyska
sjómannaheimilinu í Brautar-
holti ásamt unnustu sinni. Otto
hefur ekki fundið vinnu ennþá
en unnustan fékk starf á
Landsspítalanum.
„Ég bað um vinnu hjá Kóka-
kóla verksmiðjunni og Sól. Ég fór
líka á Holiday Inn, Hótel Sögu og
Hótel Loftleiðir. Það var allstaðar
sömu svörin, það var enga vinnu
að fá,“ sagði Otto.
Þau luku stúdentsprófi í Fær-
eyjum sl. vor og hann vann við
laxeldi í Færeyjum um sumarið.
Þau komu til íslands 7. nóvember,
en unnusta Ottos hafði verið at-
vinnulaus frá því hún lauk stúd-
entsprófi. Sjálfur fékk hann tíma-
bundna vinnu við laxeldi. „Það er
gífurlegt atvinnuleysi í Færeyjum
og það eykst stöðugt.
Ég þekki ekki marga í Færeyj-
um sem ætla til íslands í atvinnu-
leit, flestir leita til Danmerkur.
Það gott að vera hér á íslandi og
fólkið er vinsamlegt, en það er
erfitt að fá vinnu. Ég vil helst
vera hér í borginni því stúlkan
mín vinnur í Reykjavík og við vilj-
um vera saman,“ sagði Otto.
Hann sagðist þekkja fjóra aðra
Færeyinga hér á landi og þeir
væru allir í vinnu. „Við vorum 25
sem luku saman stúdentsprófi í
Færeyjum, en aðeins fimm okkar
fengu vinnu þegar við útskrifuð-
umst. Ég var einn af þessum fimm,
en ég hafði bara vinnu í tvo mán-
uði. Eg vildi reyna fyrir mér fyrst
á íslandi því ég ætla í háskólanám
í Danmörku næsta haust. Þá hugs-
aði ég með mér, því ekki að reyna
fyrir sér á íslandi í millitíðinni.
Ég átti peninga fyrir ferðakostn-
aði og fyrir herberginu hér í sjó-
mannaheimilinu en þeir eru á þrot-
um núna,“ sagði Otto.
Simon kvaðst ekki vita hve marg-
ir Færeyingar væru við störf hér á
landi, enda væru margir þeirra ekki
á skrá hjá Hagstofunni. Simon hefur
dvalið á Íslandi í eitt og hálft ár.
Hann sagði að á undanfömum miss-
erum hefðu 15 Færeyingar ráðið sig
til sjós hér á landi, 11 stúlkur væru
í síldarvinnslu á Seyðisfirði og á
Höfn væru fimm stúlkur í fisk-
vinnslu eða bamagæslu. Þá væm
20-30 færeyskar stúlkur við bama-
gæslu eða við vinnu á leikskólum á
Reykjavíkursvæðinu.
Hann sagði að útgerðarmenn á
Vestfjörðum hefðu sett sig í samband
við sig eftir að fjallað var um Færey-
inga í atvinnuleit á Islandi í útvarps-
þætti nýlega, og hefðu þeir beðið
hann að hafa milligöngu um að út-
vega um sextán Færeyinga til vinnu
úti á landi. Simon sagði að níu manns
væm á leiðinni til landsins frá Fær-
eyjum.
Simon sagði að einnig væri nokkuð
um að fjölskyldur flyttu búferlum frá
Færeyjum. Hann sagði að ekki hefðu
verið fleiri Færeyingar við vinnu á
fslandi síðastliðin 15-20 ár. „Færey-
ingar taka þeirri vinnu sem þeim
býðst og fara þangað sem vinnuna
er að hafa. Það virðist vera erfitt
fyrir marga íslendinga hér í borg-
inni, þeir virðast margir vera at-
vinnulausir vegna þess að þeir vilja
ekki fara út á land. Færeyingar
nenna ekki að hanga héma í bænum
yfir ekki neinu, þeir vilja vinna,“
sagði Simon.
Simon sagði að margir í Færeyjum
væm að skoða tækifæri til að koma
til landsins og fengi hann margar
upphringingar þaðan. „Það er enginn
vinna í Færeyjum. Atvinnuleysið er
um 10-12% og strax á næsta ári er
reiknað með að það fari upp í
15-20%. Ég hvet engan til að koma
hingað því hér er líka atvinnuleysi.
En Færeyingar reyna hvað þeip-geta
til að fá atvinnu. Ég held að flestir
Færeyingar sem hafa komið hingað
hafi fengið vinnu. Nokkrir hafa snú-
ið til baka, einkum sjómenn sem
hafa verið að leita að plássi hér. En
það var sl. vor þegar aflakvótar vom
búnir,“ sagði Simon.
Hann sagði að flestir sem kæmu
hingað frá Færeyjum ættu sjálfír
fyrir ferðakostnaði og einnig væru
margir þeirra á atvinnuleysisbótum,
þannig að enginn liði hér skort. Einn-
ig fæm margir Færeyingar til Dan-
merkur í atvinnuleit. Það væri að
mörgu leyti auðveldara fyrir þá að
komast af þar, því þeir væm dansk-
ir ríkisborgarar og ættu því aðgang
að danska velferðarkerfínu.
Samkvæmt upplýsingum frá Hag-
stofu íslands vom 295 Færeyingar
með lögheimili hér á landi 1. desem-
ber 1991. Búast má við að þeim
hafí fjölgað mjög frá þeim tíma.
Færeyingar sem starfa hér skemur
en 6 mánuði era ekki á skrá hjá
Hagstofunni.
Borgarráð
Borgarsjóður taki tæplega
2,4 milljarða að láni erlendis
HEIMILD til handa borgarsjóði, til að taka 40 milljón dollara erlent lán
eða 2.380.000 ísl. kr., var samþykkt samhljóða á fundi borgarráðs í gær.
Með lántökunni er stefnt að því að brúa bil tekna og gjalda borgarsjóðs
á yfirstandandi ári og koma í veg fyrir, að framkvæmdir á vegum borgar-
innar dragist saman á næsta ári.
Í erindi Jóns G. Tómassonar borg-
arritara og Eggerts Jónssonar borg-
arhagfræðings til borgarráðs vegna
lántökunnar, kemur fram að miðað
er við að lánið sé til sjö ára og að
helmingur þess greiðist út fyrir
næstu áramót en hinn helmingurinn
á fyrrihluta næsta árs. Reiknað er
með að vextir verði 0,425% yfír Li-
bor, eða millibankavöxtum á pen-
ingámarkaði í Lundúnum en annar
kostnaður verði samanlagt um
0,125%. Gert er ráð fyrir að lánið
verði afborgunarlaust fyrstu tvö ár-
in, en greiðist síðan með 11 jöfnum
afborgunum.
í minnisblaði með erindinu segir,
að í fjárhagsáætlun borgarsjóðs fyrir
árið 1992 hafí verið reiknað með að
hlaupareikningsupphæð yrði í árslok'
hin sama og í upphafí árs, en sam-
kvæmt útkomuspám vantar um
1.155 milljónir króna á, að sú áætlun
standist. Það sem tekjur undir áætl-
un eru 500 millj., kostnaður vegna
ráðstafana í atvinnumálum er 355
millj., rekstrargjöld umfram áætlun
em 150 millj. og aukin lánsfjárþörf
Bílastæðasjóðs er 155 millj. eða sam-
tals 1.155 millj.
Þá segir: „Eins og sakir standa
er reiknað með því, að tekjur borgar-
sjóðs á næsta ári breytist ekki frá
útkomuspá yfirstandandi árs. Jafn-
framt er gert ráð fyrir því, að áhersla
verði Iögð á að halda framkvæmda-
magni á næsta ári svipuðu og á yfir-
standandi ári, auk þess sem gerðar
verði hliðstæðar ráðstafanir í at-
vinnumálum og gert var í ár. Ná-
kvæmar áætlanir Iiggja ekki fyrir
en að öllu samanlögðu má gera ráð
fyrir svipaðri lánsfjárþörf á næsta
ári og raun varð á í ár.“
Ólína Þorvarðardóttir, Nýjum
vettvangi, bókaði að hún teldi lántök-
una réttlætanlega vegna versnandi
stöðu borgarsjóðs og erfiðleika í at-
vinnumálum. Yfírdráttur í Lands-
banka væri tæpir 2,5 milljarðar á
14% vöxtum. Þessi fjárhagsstaða
væri ófagur vitnisburður um fjár-
málastjórn Sjálfstæðisflokksins und-
anfarin ár. í bókun Sigrúnar Magn-
úsdóttur Framsóknarflokki, segir að
rétt sé að taka lán og minnka yfír-
drátt í Landsbankanum en lántakan
sanni slæma lausaíjárstöðu borgar-
innar eins og hún hafí haldið fram
undanfarin tvö ár. „Óraunhæf eyðsla
í óarðbærar fíárfestingar eru að
koma fram.“
í bókun Markúsar Arnar Antons-
sonar borgarstjóra, segir meðal ann-
ars að samkvæmt útkomuspám vanti
1.155 millj. á að áætlanir borgar-
sjóðs standist. Ekki sé gert ráð fyrir
að tekjur sjóðsins breytist á næsta
ári en þá sé gert ráð fyrir að áhersla
verði lögð á svipaðar framkvæmdir
á vegum borgarinnar og að ráðstaf-
anir í atvinnumálum verði hliðstæðar
árinu í ár.
Guðrún Ágústsdóttir fulltrúi Al-
þýðubandalagsins, bókaði að lántak-
an væri eðlileg við þær aðstæður sem
borgin búi við. Þannig yrðu áfram-
haldandi framkvæmdir á vegum
borgarinnar tryggðar og um leið
tryggð atvinna. Samhliða lántöku
ætti borgin að gera áætlun um að
tryggja sem flestum atvinnu á erfíð-
um tímum.
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER 1992
21
Fundur ASÍ og BSRB um mögulegar efnahagsaðgerðir
Skattkerfísbreytingar sem ekki
munu skila tilætluðum árangri
- segir Ögmundur Jónasson, formaður BSRB að loknum fundinum
ÖGMUNDUR Jónasson, formað-
ur Bandalags starfsmanna ríkis
og bæja, segir um þær hugmynd-
ir um efnahagsaðgerðir, sem
rætt er um, að verið sé á röngum
forsendum að ráðast í skattkerf-
isbreytingar sem ekki muni skila
tilætluðum árangri, en i gær-
morgun hittust fulltrúar BSRB
og Alþýðusambands íslands og
var farið yfir þessar hugmyndir.
Ögmundur sagði að á fundinum
hefði ASÍ gert grein fyrir þeim hug-
myndum sem þeir hefðu haft uppi
og hvernig málin stæðu í atvinnu-
málanefnd og í viðræðum sem henni
tengdust. „Við höfum ekki komið
nálægt þessum viðræðum en sett
fram okkar áherslur í ályktunum
að undanförnu. Okkar áherslur fel-
ast í kröfu um vaxtalækkun og að
breytingar verði gerðar á skattkerf-
inu, sem felist í hátekjuskatti og
fjármagnsskatti, en forsendu slíkra
breytinga teljum við vera stórhert
skatteftirlit. Við höfum hins vegar
haft mjög miklar efasemdir varð-
andi þær hugmyndir sem hafa verið
uppi um að færa byrðar af fyrir-
tækjum yfir á heimili og fínnst
margt vanhugsað í þeim efnum,“
sagði Ögmundur.
Hann sagði að það sem í raun-
inni myndi gerast væri að kaup-
máttur fólks myndi rýrna og þar
af leiðandi myndi draga úr eftir-
spurn eftir innlendri vöru og þjón-
ustu. Það sem menn hefðu hins
vegar talið alvarlegasta meinið væri
að öll hjól atvinnulífsins væm að
stöðvast. „Þetta er því að mínu
mati eins konar sjálfsveltistefna
sem sé efnahagslífinu mjög hættu-
leg. Við teljum að meginmeinsemdin
liggi í hávaxtastefnu sem hefur
verið við lýði í mjög langan tíma
og fært til gríðarmikla fjármuni í
þjóðfélaginu. Nú em menn að vakna
til vitundar um þetta, ekki bara hér
á landi heldur um allan heim og
yfirlýsing flármálaráðherra Norður-
landa ber þess vott þar sem segir
að ein höfuðorsök atvinnuleysis sé
hávaxtastefna. Hins vegar höfum
við sagt að önnur höfuðorsök þess
vanda sem við stöndum nú frammi
fyrir liggi í rangri fjárfestingar-
stefnu fyrr og nú bæði af hálfu
einkaaðila og opinberra aðila,“ sagði
Ögmundur.
Hann sagði að þær aðgerðir sem
menn hefðu rætt um að afnema
aðstöðugjald af sjávarútvegsfyrir-
tækjum upp á 0,6% og aðrar til-
færslur leystu ekki þann vanda sem
steðjaði að í íslensku efnahagslífi.
Frá fundi ASÍ og BSRB í gær.
Þórarinn V. Þórarinsson VSÍ um hugmyndir forsætisráðherra
Ótímabært er að setja
þessar hugmyndir fram
Ekki hlynntur þeim, segir Ásmundur Stefánsson forseti ASÍ
Á FUNDI Atvinnumálanefndar í
gærdag kynnti Ólafur Davíðsson
ráðuneytisstjóri í forsætisráð-
neytinu þær hugmyndir sem Dav-
íð Oddsson forsætisráðherra hef-
ur kynnt í ríkisstjóm og greint
var frá í Morgunblaðinu. Þórarinn
V. Þórarinsson framkvæmdastjóri
VSÍ segir að hann tefíi það hafa
verið ótímabært af forsætisráð-
herra að selja þessar hugmyndir
fram. Ásmundur Stefánsson for-
seti ASÍ segir það borðleggjandi
að hann sé ekki hlynntur þessum
hugmyndum Davíðs Oddssonar.
Eins og fram kom í frétt Morgun-
blaðsins í gær fela hugmyndir
forsætisráðherra m.a. í sér tekju-
skattshækkun á alla og sparnað á
hátekjur.
Þórarinn V. Þórarinsson segir að
ekki hafi fengist nein niðurstaða á
fundi Atvinnumálanefndar en menn
ræddu þessi mál áfram sín í millum.
„Ég tel það vera mat okkar og ASÍ
Deilt um fjölmiðla í borgarráði
Askrift að Morgunblað-
inu og D V ekki hætt
Á FUNDI borgarráðs í gærdag var deilt um áskrift borgarinnar að dag-
blöðunum Morgunblaðinu og DV. Ólína Þorvarðardóttir lagði fram til-
lögu um að borgin segði upp áskriftum að dagblöðum fyrir starfsmenn
stofnana borgarinnar. Borgarstjóri lagði fram frávísunartillögu og var
hún samþykkt með 4 atkvæðum gegn 1. í frávísunartillögu borgarstjóra
segir m.a. að dagblöðin skapi mikilvæg tengsl við almenning i borginni.
Eftir að frávísunartillagan hafði
verið samþykkt lögðu Ólína Þorvarð-
ardóttir, Guðrún Ágústsdóttir, Sigrún
Magnúsdóttir og Margrét Sæmunds-
dóttir fram tillögu þess efnis að borg-
in endumýjaði áskriftir sínar að Tím-
anum, Alþýðublaðinu og Pressunni
sem sagt var upp á haustdögum. Við
þessa tillögu kom einnig frávísunartil-
laga frá borgarfulltrúum Sjálfstæðis-
flokksins sem var samþykkt.
Ólína Þorvarðardóttir óskaði þá eft-
ir bókun sem segir m.a. að frávísunar-
tillaga Sjálfstæðismanna beri vott um
virðingarleysi fyrir skoðana-og mál-
frelsi í landinu. Borgarstjóri óskaði
þá eftir bókun sem segir m.a. að ekki
sé heil brú í tillöguflutningi Ólínu í
ljósi málflutnings hennar á fundinum.
að stjómvöld hafi ekki enn áttað sig
á nauðsynlegu umfangi þeirra að-
gerða sem til þurfa að koma til að
styrkja gengisstefnuna og grundvöll-
inn að traustu atvinnuástandi,“ segir
Þórarinn. „Og hvað varðar hug-
myndir forsætisráðherra tel ég að
framsetntng á þeim í Morgunblaðinu
hafi verið ótímabær meðan umræðan
um málið í heild er ekki meira mótuð
en raun ber vitni.“
Ásmundur Stefánsson segir að
farið hafí verið yfír ýmis atriði á
fundi Atvinnumálanefndar en hann
telji ekki skynsamlegt að svo stöddu
að ræða nánar um einstök atriði af
þeim sem fram komu á fundinum.
Aðspurður um álit á þeim hugmynd-
um forsætisráðherra sem Morgun-
blaðið greindi frá í gærdag segir
Ásmundur það borðleggjandi að
hann sé ekki hlynntur þeim. „Það
er hinsvegar skynsamlegra í stöðinni
nú að málin _séu rædd beint milli
aðila," segir Ásmundur.
Næsti fundur Atvinnumálanefnd-
ar hefur ekki verið dagsettur.
Fundur ráðherra með bankastjórum
„Eng-ar skyndibreyt-
ingar eru í vændum“
„ÞAÐ var greinilegt á þessum fundi að mikill áhugi er á því í röðum
bankanna að tryggja raunsæja vaxtalækkun. En ljóst er að engar
skyndibreytingar eru í vændum," sagði Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra í gærkvöldi eftir fund með bankastjórn Seðlabankans og fulltrú-
um bankastjórna viðskiptabanka og sparisjóða.
Viðskiptaráðherra boðaði til fund-
arins. Hann sagði að ekki hafi verið
stefnt að beinni niðurstöðu. „Þetta
var fundur til þess að ræða hvaða
úrræði menn teldu helst til þess fall-
in að auka líkur á vaxtalækkun. Við
skiptumst á skoðunum um hvaða
skilyrði myndu duga best til þess,“
sagði Jón Sigurðsson. Hann sagði
að Seðlabankinn muni halda áfram
viðræðum við fulltrúa bankanna og
sagðist reikna með að ræða við þá
aftur síðar í vikunni eða í byijun
næstu viku.
„Á fundinum var á það bent að
vextir hafa farið lækkandi á árinu.
Nafnvextir hafa lækkað Um 2'A til
3‘/i% og raunvextir verðtryggðra
lána um nálægt 1%. Þetta em býsna
miklar breytingar. Það er von til að
þetta geti haldið eitthvað áfram ef
stöðugleika er náð og honum haldið.
Mér finnst líklegt að nafnvaxtalækk-
un geti orðið einhver ef það tekst
að efla traust á framhaldi stöðugleik-
ans, bæði á vinnumarkaði og annars
staðar í þjóðfélaginu,“ sagði við-
skiptaráðherra.
Jón sagði að á fundinum hafí ver-
ið rætt um þann þátt starfsskilyrða
bankanna sem snúa að ríkisvaldinu
og Seðlabankanum, bæði skattmeð-
ferð banka og bindiskyldu og aðra
skilmála sem þeir sæta hjá Seðla-
banka. „Ég minni á að það gafst vel
í ársbyijun 1990 og aftur í vor að
ná samkomulagi um ákveðna stefnu
í vaxtamálum sem byggist á fijálsum
vaxtaákvörðunum. Þetta mál snýst
um það, að reyna að skapa forsend-
ur fyrir lækkun vaxta,“ sagði Jón.