Morgunblaðið - 24.11.1992, Blaðsíða 34
34
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 1992
sjdt^yCd
VERTU VIÐBUINN
VETRINUM
Með vel hönnuðum og slitsterkum
vinnufatnaöi frá Fristads heldur þú
kuldanum úti og hitanum inni.
Létt og þægileg föt sem gefa
hámarks hreyfingarfrelsi.
NYTT NYTT!
Undirföt frá Fristads fyrir veturinn.
Virka eins og gömlu góðu
ullarnærfötin nema þau
stinga ekki, halda ^ <
líkamanum þurrum
Og h I ýj U m. Gæói' Velliðan * Nolagildi
T Tn
1
iMMI’MBi
Skemmuvegur 6L • Pósthólf 9330 • 129 Reykjavík
Sími 670 880 : Fax 670 885
BOSCH
V E R S L U N
Lágmúla 9 sími 3 88 20
RAFGEYMAR
ALLT AÐ 28%
L Æ K K U N
Hohe Startkraft augh bet klirrender kafte
BOSCH
MIKIÐ URVAL
ÓKEYPIS ÍSETNING
FÁEIN DÆMI UM VERÐLÆKKANIR
gerð wú áður lækkun
12 V/ 44Ah 5.276 A4Ö4 28,74%
12 V/ 60Ah 5.998 A735 22,46%
12 V/ 88Ah 9.582 Ct>.5S2 17,05%
_BRÆÐURNIR
mcmmmm
Metsölublað á hverjum degi!
AÐGERÐIR RIKISSTJORNARINNAR I EFNAHAGSMALUM
Aðgerðir ríkisstjórnar í ríkisfj ármálum fyrir næsta ár
Aætlað að halli ríkissjóðs
minnki um 540 milljónir
REKSTRARHALLI ríkissjóðs á næsta ári minnkar um 540 milljón-
ir króna frá því sem gert var ráð fyrir í fjárlagafrumvarpinu eft-
ir aðgerðir ríkisstjórnarinnar í skattamálum samkvæmt upplýsing-
um Morgunblaðsins eða úr 6,2 milljörðum í rúmlega 5,6 milljarða
kr. Með efnahagsaðgerðum ríkissljórnarinnar á afkoma ríkissjóðs
aftur á móti að styrkjast um 2 milljarða kr. á næstu tveimur árum.
Tekjuskattur allra skattskyldra einstaklinga hækkar um 1,5% sem
á að afla ríkissjóði 2.850 milljóna kr. á næsta ári en skattfrelsis-
mörk einstaklinga lækka um 2.000 krónur. Lagður verður 5% skatt-
ur á þær tekjur einstaklinga sem eru umfram 200 þúsund krónur
og samanlagðar tekjur hjóna umfram en 400 þús. kr. á mánuði sem
áætlað er að skili ríkissjóði 300 milljónum króna á næsta ári.
Fækkun undanþága frá virðis-
aukaskatti á að afla ríkinu 1,8
milljarða. Breikkun eignarskatts-
stofns vegna skatts á fjármagns-
tekjur tekur ekki gildi fyrr en í
fyrsta lagi á árinu 1994 en ekki
er gert ráð fyrir upptöku hans í
ráðstöfunum ríkisstjómarinnar
samkvæmt upplýsingum Morgun-
blaðsins sem fengust í fjármála-
ráðuneytinu. Er gert ráð fyrir að
þá muni álagning miðast við vaxta-
tekjur á árinu 1994 þannig að
skatturinn skili ríkissjóði fyrst tekj-
um á árinu 1995. Upplýsingar um
útfærslu skattins liggja ekki fyrir.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar í
skattamálum miðast fyrst og
fremst við að sveitarfélög fái 80%
af tekjumissi þeirra vegna afnáms
aðstöðugjalds, sem nemur rúmlega
4,2 milljörðum, bættan með
greiðslum úr ríkissjóði.
Fyrir aðgerðir ríkisstjórnar var
gert ráð fyrir 6,2 milljarða rekstr-
arhalla- á ríkissjóði og þar af stöf-
uðu 2 milljarðar af ákvörðun ríkis-
stjómar um sérstakar aðgerðir til
að treysta atvinnu, einkum til
vegaframkvæmda. Þessu til við-
bótar hefur nú verið ákveðið að
veija 500 millj. kr. til aðgerða í
atvinnumálum á Suðumesjum í
samstarfi við sveitarfélög, íslenska
aðalverktaka og fleiri fyrirtæki og
mun ríkissjóður greiða hluta þeirr-
ar upphæðar. Auk þess er sam-
komulag um að ríkið greiði 500
millj. kr. til sérstakra framkvæmda
við byggingu og viðhald opinberra
mannvirkja. Á móti verður gripið
til 1.240 milljóna kr. niðurskurðar
á útgjöldum ríkissjóðs til viðbótar
þeim sparnaði sem áætlaður er í
árlagafrum varpi.
Niðurstaðan er sú að áætlað er
að halli ríkissjóðs verði um 540
millj. kr. minni en gert var ráð
fyrir í Ijárlagafrumvarpinu. Ef í
Ijós kemur að hallarekstur ríkis-
sjóðs verður meiri en nú er stefnt
að hefur fjármálaráðherra sett
þann fyrirvara að þá verði framlög
til atvinnuskapandi verkefna skert
sem því nemur.
Tekjuskattsprósentan hækkar
VIÐ LÆKKÍIM
BYGGINGARKOSTNAÐ
Kr. 11.650.
Kr. 3.450.
Baðker 70x 170 kr. 9.940,-
um 1,5% hjá öllum skattgreiðend-
um eða úr 32,8% í 34,3% og hækk-
ar staðgreiðsluhlutfallið í 41,35%.
Skattfrelsismörk lækka um nálægt
2.000 kr. en um þriðjungur laun-
til íbúa á köldum svæðum og nem-
ur sú upphæð um 100 milljónum
króna.
14% virðisaukaskattur verður
lagður á afnotagjöld útvarps og
sjónvarps frá 1. janúar og bækur,
blöð og tímarit frá 1. júlí.
Loks verður lagður 14% skattur
á hótelgistingu og fólksflutninga
frá 1. september. Er áætlað að
hann skili 600 milljónum kr. Á
móti verður tryggingagjald á þessa
starfsemi lækkað úr 6% í 2,5% frá
sama tíma sem áætlað er að létti
um 200 millj. kr. álögum af grein-
inni. Tryggingagjald var tekið upp
á síðasta ári í stað launaskatts,
lífeyristryggingagjalds, vinnueftir-
Tekjuáhrif á einstaklinga Ein- staklingar
Milij. kr.
2. Tekjuskattur, 1,5% -2.850
3. Hærra skattþrep, 5% -300
4. Bensíngjald, 1,5 kr. -250
6. Virðisaukaskattur -1.800
7. Hærri reiknuð laun -300
8. Barnabætur -500
Samtals: -6.000
Tekjuáhrif á ríkissjóð sSu'r
2. Tekjuskattur, 1,5% 2.850
3. Hærra skattþrep, 5% 300
4. Bensíngjald, 1,5 kr. 350
5. Tryggíngargjald -50
6. Virðisaukaskattur 1.800
7. Hærri reiknuð laun 300
8. Barnabætur 500
9. Tilfærsla til sveitarf. -4.250
Samtals: 1.800
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar í skattamálum
1. Aðstöðugjald, en ekki landsútsvar, verði lagt niður.
2. Tekjuskattur einstaklinga hækkar úr 32,8 í 34,3%.
Staðgreiðsluhlutfall fer í 41,35%.
3. 5% viðbótar tekjuskattur verði á laun einstaklinga umfram 200 þús.
og hjóna umfram 400 þús.
4. Bensíngjald hækki um 1,50 kr. á lítra.
5. Tryggingagjald lækki í ferðaþjónustu úr 6% í 2,5%.
6. Virðisaukaskattur, 14% lægra þrep, leggist á húshitun, bækur og blöð
og ferðaþjónustu.
7. Reiknuð laun sjálfstæðra atvinnurekenda hækki um 15% á næsta ári
og skatteftirlit verði hert.
8. Bamabæturlækkaum10%.
9. Sveitarfélög fái 4,25 milljarða í bætur úr rikissjóði vegna tapaðra tekna
af afstöðugjaldi.
10. Gengisfelling um 6% þýðir um 6% hækkun á verði innflutningsmynta
rn.V. september. Heimild: Hagdeild VSl, 23. nóv. 1992
Tekjuáhrif á atvinnulífið Mil'j.kr. (hej|d Þar af á sjávar- útveg
1. Aðstöðugjald 4.250 700
4. Bensíngjald -100
5. Tryggingargjald 50
Samtals: 4.200 700
Verðlagsáhrif
Millj. kr.
1. Aðstöðugjald -1,5%
4. Bensíngjald, 1,5 kr. 0,2%
6. Virðisaukaskattur 0,7%
10. Gengisfelling 2,9%
Samtals: 2,3%
ALFABORG
H Knarrarvogi 4, Reykjavík
þega greiðir engan tekjuskatt. Auk
þess er lagður 5% hátekjuskattur
á þær tekjur sem eru umfram 200
þúsund krónur á mánuði hjá ein-
staklingi og 400 þúsund krónur
hjá hjónum burtséð frá því hvort
hjóna aflar teknanna. Reglur um
millifærslu persónuafsláttar eru
óbreyttar frá núgildandi kerfí.
Skatturinn verður innheimtur í
staðgreiðslu og síðan verður
endanlegt uppgjör við álagningu á
einstaklinga árið eftir. Hátekju-
skattur á að skila ríkissjóði um 300
milljónum króna á næsta ári.
Utgjöld vegna bamabóta verða
lækkuð um 10% eða um 500 millj-
ónir króna en ekki hefur verið út-
fært hvort og þá hvernig lækkunin
verður miðuð við tekjur skattgreið-
enda. Vaxtabætur verða ekki
skertar á næsta ári en þær verða
teknar til endurskoðunar og er
stefnt að lækkun þeirra á árinu
1994.
Ákveðið er að fækka undanþág-
um frá álagningu virðisaukaskatts
í áföngum á næsta ári. Verður 14%
skattur lagður á húshitun frá 1.
janúar en iðnaðarráðherra vinnur
að sérstökum jöfnunaraðgerðum
litsgjalds og fleiri gjalda sem lögð
voru á launagreiðendur. Er gjaldið
innheimt með sama hætti og stað-
greiðsla tekjuskatts hjá einstakl-
ingum. Eru heildartekjur ríkissjóðs
af tryggingagjaldi á allar atvinnu-
greinar áætlaðar rúmlega 9 millj-
arðar kr. á næsta ári.
Áætlað er að ferðaþjónustan
haldi eftir um 300 milljónum króna
vegna afnáms aðstöðugjaldsins og
að álögur vegna skattabreytinga
aukist því ekki meira en um 100
millj. kr. Því til viðbótar er svo
reiknað með að ferðaþjónustan
njóti góðs af lækkunar gengis
krónunnar þannig að að mati íjár-
málaráðuneytisins eigi afkoma
ferðaþjónustunnar ekki að versna
þrátt fyrir þessar aðgerðir.
Endurgreiðsla virðisaukaskatts
vegna vinnu iðnaðarmanna yið
íbúðarhúsnæði verður lækkuð úr
100% í 60% og munu tekjur ríkis-
sjóðs hækka um 480 milljónir
vegna þessarar aðgerðar.
HARKUR
Áhrifaríkur hárkúr með
Biotfni
fyrirhár,
húð og
neglur.
Vítamín,
stein-
efni,
amínó-
sýrur,
protein.
Hugsaðu vel um hárið!
BI0-SELEN UMB. SÍMI 76610
Óbeinar aðgerðir eiga
að stnðln að vaxtalækkun
EITT markmið efnahagsaðgerða ríkisstjórnarinnar er að stuðla að
almennrí lækkun vaxta í þjóðfélaginu. Ætlunin er að ná þessum
markmiðum með óbeinum aðgerðum sem draga úr lánsfjáreftir-
spurn og ber þar hæst að stefnt er að meiri jöfnuði í rikisfjármál-
um. Þá standa vonir til að draga muni úr eftirspurn eftir húsbréfum
á næsta ári án þess þó að gripið sé til sérstakra aðgerða í því sam-
bandi. Aukinn jöfnuður í ríkisfjármálum og minni húsbréfaeftir-
spurn myndu létta verulega á lánsfjármarkaðinum og þar af leið-
andi stuðla að vaxtalækkun. Þá er ætlunin að Iækka bindiskyldu og
dráttarvexti. Óljóst er um vaxtarlækkunaráhrif þessara aðgerða í
heild sinni.
Ríkisútgjöld verða skorin niður
um 1.240 milljónir, auk þess sem
dregið verður úr greiðslu barnabóta
og vaxtabóta, sem kemur til hækk-
unar á tekjulið ríkissjóðs. Ætlað er
að ásamt öðrum aðgerðum, muni
þetta hafa þau heildaráhrif, að halli
á rekstri ríkissjóðs minnki um 500
milljónir króna á næsta ári, eftir-
spum þess eftir lánsfjármagni mun
því væntanlega dragast saman og
stuðla að lækkun vaxtastigs í land-
inu.
Þá er stefnt að því að endurskoða
ákvæði í iögum um ákvörðun
dráttarvaxta, með það í huga, að
lækka þá um 2-2,5%. Samkvæmt
núverandi lögum em dráttarvextir
útlánsvextir að viðbættu 5-10%
álagi. Undanfarið hefur Seðlabanki
Islands ákveðið dráttarvexti mjög
nálægt neðra markinu. Dráttar-
vextirnir era nú 18,5% og fara því
niður í 16 til 16,5% eftir breytingu,
miðað við óbreytta útlánsvexti.
Einnig verður seðlabanka veitt
rýmri heimild til ákvörðunar bindi-
skyldu, en lækkun hennar á að
stuðla að lægri vöxtum og lengingu
lánstíma. Bindiskylda var lækkuð í
6% af ráðstöfunarfé bankanna þann
1. nóvember en var áður 7%. Ávöxt-
un banka af bindskyldu er 2% um-
fram vísitöiubreytingar. Eiríkur
Guðnason hjá peningamáladeild
Seðlabanka sagði að jafnvel þó
bindiskylda yrði alfarið felld niður
myndi það ekki stuðla að meira
breytingu á vöxtum en u.þ.b. 0,3%
Haidið áfram samráði við lífeyris-
sjóði í því skyni að auka þátttöku
þeirra í fjármögnun atvinnuveg-
anna með hlutabréfakaupum.