Morgunblaðið - 28.11.1992, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1992
25
Feðgamir Helgi Daníelsson og Friðþjófur Helgason sýna ljósmyndir á Akranesi
Viðbrög’ð fólks með ólíkindum góð
Feðgarnir Friðþjófur Helga-
son og Helgi Daníelsson vinna
að uppsetningu ljósmyndasýn-
ingar sinnar á Akranesi.
Heimasmiðuð flugvél sem aldrei fór í loftið og var seinna breytt í
bát, systur fæddar á aðfangadag, fyrsta barn ársins 1967 ásamt
móður sinni, kirkjukór Akraneskirkju á æfingu og aðgerð í frystihús-
inu eru meðal myndefna á ljósmyndasýningu Helga Daníelssonar
og Friðþjófs Helgasonar, sonar hans, i Tónlistarskólanum, Þjóð-
braut 13 á Akranesi. Feðgarnir sýna samtals um 160 svarthvítar
Ijósmyndir, Helgi sýnir fleiri, eða 130 mannlífsmyndir frá Akranesi
á árinum 1964-1971, en Friðþjófur 30 nýlegar myndir, frá Akra-
nesi og nokkrar listrænar uppstillingar. Á sjötta hundrað manns
hefur þegar séð sýninguna sem hófst 20. nóvember. Sýningin ber
yfirskriftina „í dagsins önn“ og lýkur henni sunnudaginn 6. des.
„Sýninguna má eiginlega rekja 1972. Fór þá Helgi að vinna hjá
til þess að ég var fréttaritari á
Akranesi á þessum árum, skrifaði
fréttir, merkilegar og minna merki-
legar, og tók myndir með. Filmun-
um hélt ég saman en smám saman
voru myndatökurnar famar að taka
svo mikinn tíma að ég læddi því
að Friðþjófi, þegar hann var svona
14 ára, hvort hann gæti ekki tekið
myndir. Hann fór þá á ljósmynda-
námskeið hjá Æskulýðsráði og
vann samkeppni í lok þess um bestu
myndina af styttunni á Akratorgi.
Eftir það mætti ég eins og fínn
maður með ljósmyndara með mér
og segja má að Friðþjófur hafi
verið að taka myndir síðan,“ sagði
Helgi en þess má geta að fjölskyld-
an fluttist til Reykjavíkur árið
sakadómi Reykjavíkur sem rann-
sóknarlögreglumaður en Friðþjófur
sem ljósmyndari hjá Alþýðublað-
inu. í dag er Helgi yfirlögreglu-
þjónn RLR og Friðþjófur er kvik-
myndatökumaður hjá Ríkissjón-
varpinu.
Fimmtíu ára afmæli Akranes-
kaupstaðar var síðan til þess að
Helgi fékk þá hugmynd að sýna
ljósmyndirnar frá Akranesi. „Eg
fékk góðar undirtektir með hug-
myndina hjá forsvarsmönnum bæj-
arins og tilkynnti svo Friðþjófi að
við ætluðum að halda sýningum í
haust. Hann var fyrst dálítið efins
um að ég ætti einhveijar myndir
en eftir að við höfðum farið í gegn-
um filmur og myndir sem ég hafði
haldið til haga varð úr að ég sýndi
130 myndir af fólki í starfi og leik
á Akranesi 1964 til 1971. Friðþjófs
myndir eru aftur á móti nýrri,
bæði frá Akranesi og ýmsar list-
rænar myndir."
Helgi sagðist vera afskaplega
ánægður með móttökur sýningar-
gesta sem eru komnir upp í um
500 á aðeins um viku. „Viðbrögð
fólks eru með ólíkindum. Margir
eru búnir að koma 2 til 3 sinnum.
Mér finnst líka gaman að fylgjast
með fólkinu þegar það er að skoða
sýninguna. Nokkrir hafa meira að
segja beðið um stækkunargler þeg-
ar þeir hafa haldið að glitt hafi í
sig,“ sagði hann í glettnum tón.
Helgi á erfitt með að gera upp
á milli myndanna á sýningunni
þegar hann er beðinn um að nefna
eina. Að lokum dregur hann þó
fram mynd sem birtist í Alþýðu-
blaðinu árið 1966 og sýnir þá Þór-
hall Sæmundsson, bæjarfógeta, og
Kristján Runólfsson sama dag og
sá fyrmefndi hafði boðið upp hótel
hins síðamefnda á nauðungampp-
boði. Ekki virðast Kristján halda
minna upp á Þórhall fyrir vikið ef
marka má myndina.
Fjárhagsáætlun Kópavogs lögð fram
Byrjað á íþróttahúsi og
grunnskóla í Kópavogsdal
FJÁRHAGSÁÆTLUN Kópavogs fyrir árið 1993 var lögð fram á bæjar-
stjórnarfundi í vikunni. Er það fyrr en áður hefur þekkst í sögu bæjar-
ins, að sögn Gunnars I. Birgissonar formanns bæjarráðs. Á árinu verð-
ur hafist handa við byggingu nýs grunnskóla, Smáraskóla í Kópavogsd-
al, og íþróttahúss Breiðabliks í Kópavogsdal.
Gunnar segir að sparnaður og
aðhald í rekstri einkenni rekstrar-
áætlun bæjarins. Tekjur em 1.541
milljón kr. og em það lítið eitt hærri
tekjur en í ár. Útsvar verður óbreytt,
eða 6,7%, og segir Gunnar að Kópa-
vogur sé ásamt Reykjavík með
lægstu útsvarsprósentu sem þekkist
á landinu. Hins vegar hafí fast-
eignaskatturinn verið hærri í Kópa-
vogi en nágrannasveitarfélögunum.
Því hafí álagningarprósentan verið
lækkuð um 3,5% við síðustu áætlun
og á næsta ári verði hún enn lækk-
uð um 5,3%. Segir Gunnar að heild-
arálagning á meðalfjölskyldu verði
nú sú þriðja lægsta á höfuðborgar-
svæðinu, aðeins Reykjavík og Sel-
tjamames verði með lægri skatta.
Heildarrekstrarkostnaður, að
meðtöldum fjármagnsgjöldum, er
áætlaður 1.698 milljónir kr. og frá
þeim kostnaði dragast sértekjur og
vaxtatekjur að upphæð 559 milljón-
ir kr. Gunnar segir að kostnaðurinn
sé sá sami í krónutölu og árið 1990
og nú séu rekstrargjöld sem hlut-
fall af sameiginlegum tekjum aðeins
72%. Það telur hann að sé með því
besta sem gerist í rekstri bæjar-
félaga. Helstu gjaldaliðir eru vegna
félagsþjónustu, um 400 milljónir
kr., til fræðslumála er varið 234
milljónum og til æskulýðs- og
íþróttamála 145 milljónir kr. Þetta
segir Gunnar að séu sömu fjárhæð-
ir í krónutölu og í ár. Vaxtagreiðsl-
ur em áætlaðar 120 milljónir kr.
og segir Gunnar að sá kostnaður
hafí farið hraðminnkandi vegna þess
að unnið hafí verið að því að breyta
skammtímaskuldum bæjarsjóðs í
löng lán með lágum vöxtum.
Á næsta ári þarf Kópavogsbær
að greiða 224 milljónir kr. 5 afborg-
anir af lánum. Gunnar segir að þeirri
flárhæð verði skuldbreytt en engin
ný lán tekin. Hann segir að bærinn
eigi í vændum tekjur fyrir lóðir og
fleira og verði þeir peningar allir
notaðir til að greiða niður lán.
„Við notum allan rekstrarafgang-
inn í framkvæmdir. Með því erum
við að reyna að sporna á móti at-
vinnuleysi," sagði Gunnar. Ætlunin
er að framkvæma fyrir tæplega 800
milljónir kr. Til gatnagerðar verður
varið 280 milljónum kr., þar af 131
í nýbyggingu gatna, 104 milljónum
í endurbyggingu eldri gatna og 46
milljónum kr. í slitlag. Til fram-
kvæmda við skóla verður varið 120
milljónum kr. Uppbygging Verk-
menntaskólans, þar sem matvæla-
iðngreinamar verða, er stærsta ein-
staka verkefnið í þeim málaflokki.
Þá verður hafín bygging Smára-
skóla, nýs grunnskóla í Kópavogsd-
al. Áformað er að hefja kennslu í
þessum skóla haustið 1994. í Kópa-
vogsdal verður 5000 manna byggð
í framtíðinni.
Til framkvæmda við íþrótta- og
æskulýðsmál eru ætlaðar 114 millj-
ónir kr. Mesta verkefnið er bygging
íþróttahúss Breiðabliks austan við
sandgrasvöllinn í Kópavogsdal. Til
þeirrar framkvæmdar verður varið
80 milljónum kr. á árinu 1993 og
er nú verið að undirbúa alútboð.
Framkvæmdir við umhverfísmál
taka til sín 97 milljónir kr. alls. Þar
munar mest um lagningu holræsa
sem áætlað er að kosti 70 milljónir.
Um er að ræða Skeijafjarðarveitu
sem lögð er í samvinnu við Reykja-
víkurborg og Kársnesveitu sem lögð
er í samvinnu við Garðabæ. Gunnar
segir að þetta sé mesta átak sem
gert hafí verið í umhverfismálum í
Kópavogi, með því mundi bæjarbúar
losna við skolpið af fjörum bæjar-
ins. Kópavogsbær leggur einnig 22
milljónir kr. í frágang opinna svæða
og 5 milljónir í útivistarsvæðið í
Fossvogsdal. Borgaryfírvöld í
Reykjavík og bæjaryfirvöld í Kópa-
vogi hafa í sameiningu gengið frá
forsögn fyrir nýtt deiluskipulag í
Fossvogsdal. í sumar verður hafist
handa við gerð göngustíga og gróð-
ursvæða og ráðgerir Kópavogur að
leggja 5 milljónir kr. í þetta verk-
efni á árinu.
Lagðar verða 40 milljónir kr. til
framkvæma við Listasafn Gerðar
Helgadóttur. Stefnt er að opnum
safnsins í ársbyijun 1994. Til fram-
kvæmda við leikskóla og dagvistun
er ætlaðar tæpar 40 milljónir kr.
Stærsta framkvæmdin á því sviði
er stækkun Kópahvols við Bjarn-
hólastíg. Þar fást 36 ný leikskóla-
pláss. Lokið verður við leikskólann
við Fögrubrekku en þar skapast 40
hálfsdagspláss. Þá verður hafin
bygging nýs leikskóla í Kópavogs-
dal. Áætlað er að þeim framkvæmd-
um ljúki árið 1994 og verður þar
rými fyrir 100 böm.
Gunnar segir að framkvæmdimar
verði fjármagnaðar annars vegar
með 400 milljóna króna hagnaði af
rekstri og hins vegar með gatna-
gerðargjöldum og þátttöku ríkisins
í framkvæmdum. Hann segir að
ekki hafí verið hægt að taka tillit
til efnahagsráðstafana ríkisstjórn-
arinnar þegar áætlunin var lögð
fram. Nú sé ljóst að skuldir bæjar-
ins hækki um 40 milljónir kr. vegna
gengisfellingarinnar. Þá muni bæj-
arsjóður verða af einhveijum tekjum
vegna breytinga á tekjum í kjölfar
afnáms aðstöðugjalds þar sem inn-
heimta aðstöðugjalda hafí verið
betri í Kópavogi en hjá flestum öðr-
um. Loks getur Gunnar þess að
útgjöld bæjarins aukist vegna
álagningar virðisaukaskatts á akst-
ur og hitaveitu.
„Við munum bregðast við þessu
á milli umræðna," sagði Gunnar en
seinni umræða er áætluð um miðjan
desembermánuð og er fyrirhugað
að ganga frá ijárhagsáætlun fyrir
áramót. „Þrátt fyrir kreppuna í þjóð-
félaginu höfum við ekki farið út í
það að hækka skatta á bæjarbúa
eins og mörg önnur bæjarfélög hafa
gert. Við höfum aftur á móti reynt
að minnka kostnaðinn og tekist það
vel,“ segir Gunnar. Hann segir að
til umræðu hefði komið að hækka
útsvarið í 7,5% en lækka þjónustu-
gjöld bæjarstofnana á móti en með
því gæti sveitarfélagið átt rétt á
tekjujöfnunarframlagi úr Jöfnunar-
sjóði sveitarfélaga. Þetta framlag
hefði í upphafí verið hugsað til að
hjálpa minni sveitarfélögunum að
standa undir félagslegri þjónustu
við íbúana en nú væru stærri sveit-
arfélögin, eins og til dæmis Hafnar-
fjörður og Mosfellsbær, að reyna
að spila á kerfíð til þess að ná pen-
ingum af ríkinu í gegnum Jöfnunar-
sjóðinn. Gunnar segir að Kópavogs-
bær gæti aukið tekjur sínar um 200
milljónir með þessu móti. „En þetta
er heimskasta hagstjórn sem hægt
er að hugsa sér,“ segir hann.
STEINAR WAAGE
íþróttatöskur
Póstsendum samdægurs. 5% staðgreiðsluafsláttur

Kringlunni,
Kringlunni 8-12,
sími 689212