Morgunblaðið - 28.11.1992, Blaðsíða 56
ffgnuMnfeife 11
\4rrpoQnPT
MICROSOFT einari.
W1NDOW& SKÚLASONHF
MORGVNBLADW, AÐALSTRÆTl 6, 101 REYKJAVÍK
SÍMI 691100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
LAUGARDAGUR 28. NOVEMBER 1992
VERÐ I LAUSASOLU 110 KR.
Samningum Islands og Evrópubandalagsins um sjávarútvegsmál lokið
Málamiðluii náðist varð-
ándi jafnræði í veiðum
Bundinn endi á tuttugu ára ágreining á átta mínútna fundi í Brussel
Brussel. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
AÐALSAMNINGAMENN íslands og Evrópubandalagsins (EB) stað-
festu samkomulag um samskipti á sviði sjávarútvegs I Brussel í gær
í lok fundar sem stóð í átta mínútur. Skipzt er á veiðiheimildum og
fá íslendingar 30.000 tonna loðnukvóta í grænlenzkri lögsögu, en EB
3.000 tonna karfakvóta á íslandsmiðum. Með þessu samkomulagi lýk-
ur tuttugu ára ágreiningi íslands og EB um sjávarútveg. Þorsteinn
Pálsson sjávarútvegsráðherra segir að í samningnum nái íslendingar
öllum ýtrustu kröfum sinum fram nema þeirri kröfu að jafnræði verði
að vera varðandi veiddan afla, þ.e. að næðu íslendingar ekki að veiða
loðnukvóta sinn, skertist kvóti EB í sama hlutfalli. í þessu efni náðist
málamiðlun. Verði loðnuveiðar ekki leyfðar á einhverri vertíð, fær EB
heldur ekki veiðiheimildir við ísland. Sé loðnukvótinn skertur, skerð-
ist karfakvótinn að sama skapi. Komi ófyrirséðar aðstæður upp, til
dæmis veiðileysi, getur sá aðili, sem telur á sig hallað, óskað samninga-
viðræðna um framkvæmd samningsins.
Samningaviðræður íslands og EB
hafa verið í biðstöðu frá því í lok júní
í sumar vegna ágreinings um fyrir-
komulag skipta á veiðiheimildum á
loðnu annars vegar og karfa hins
vegar. Aðalsamningamenn beggja,
Hannes Hafstein og Henrik Schmi-
egelow, undirbjuggu samningafund-
inn, sem var í gær, fyrr í vikunni
og samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins reyndist litlu við þann undir-
búning að bæta. Fjögur aðildarríkja
EB gerðu hins vegar fyrirvara við
skilgreiningar á verksmiðjuskipum
sem koma fram í samkomulaginu og
töldu þær óviðunandi þar sem hætt
væri við að þær hefðu fordæmisgildi
innan EB. I samningnum hafna ís-
lendingar því að útbúnaður verði um
borð í þeim skipum sem fá veiðileyfí
í íslenskri lögsögu samkvæmt samn-
ingnum sem geri þeim kleift að hausa
aflann, hins vegar má heilfrysta fisk-
inn um borð, slægðan.
Sameiginlegur samningafundur
sem hafði verið boðaður í Brussel
klukkan tíu í gærmorgun hófst ekki
fyrr en fimmtán mínútur gengin í
sjö eða tæplega átta klukkustundum
síðar en fyrirhugað var. Samkvæmt
heimildum í Brussel var það ágrein-
ingur innan EB sem kom í veg fyrir
að fundurinn hæfist á tilsettum tíma.
Eftir tæplega níu klukkustunda þref
drógu Spánveijar og Portúgálir fyrir-
vara sinn til baka en Frakkar og
Hollendingar héldu þeim til streitu.
Reiknað er með því að ráðherraráð
EB, sem verður að fullgilda samning-
inn, gefí út yfírlýsingu þegar þar að
kemur sem taki af allan vafa um að
skilgreining samningsins á verk-
smiðjutogara hafí ekkert fordæmi
innan EB.
Gert er ráð fyrir árlegum fundum
samningsaðila um framkvæmd
samningsins auk þess sem fyrirvara-
lítið má óska eftir viðræðum vegna
vandamála sem upp kunna að koma
vegna skipta á veiðiheimíldum. Með-
al fylgiskjala við samninginn er listi
yfir uppboðsmarkaði í Evrópu sem
viðurkenndir eru samkvæmt samn-
ingnum og hafnir þar sem fiskiskip
bandalagsins geta tekið upp íslenska
eftirlitsmenn.
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra sagði í samtali við Morgun-
blaðið í gær að niðurstaða samning-
anna væri mjög góð fyrir íslendinga.
Ráðherrann sagði með samningnum
tiyggt að íslendingar gætu haft eft-
irlit með því að EB-skipin veiddu
ekki aðrar físktegundir en karfa hér
við land.
Sjá miðopnu.
30% uppbót
til bótaþega
með tekju-
tryggingu
GRELDD verður út 30% upp-
bót, 10.709 -10.900 krónur,
með desemberbótum þeirra
ellilífeyrisþega og öryrkja sem
njóta tekjutrygginga Al-
mannatrygginga, í samræmi
við kjarasamninga á vinnu-
markaði um greiðslu desemb-
eruppbótar. Fjárhæðir ann-
arra bótaflokka breytast ekki
um mánaðamótin.
Þetta hefur áhrif á greiðslur til
þeirra ellilífeyrisþega og öryrkja
sem hafa óskerta tekjutryggingu,
heimilisuppbót og sérstaka heim-
ilisuppbót. Tekjutryggingaraukinn
skerðist svo í sama hlutfalli og
þessir bótaflokkar hjá lífeyrisþega.
Þeir sem ekki njóta tekjutrygging-
ar fá enga uppbót.
Sjá bætur Almannatrygginga
á bls. 30
Jafntefli við
Ungverja
ÍSLENSKA skáksveitin gerði
jafntefli við b-sveit Ungverja-
lands í sjöundu umferð Evr-
ópumeistaramóts landsliða í
gær.
Lengst af hafði íslenska
sveitin betur gegn Ungverjun-
um. Margeir Pétursson og Helgi
Ólafsson sömdu um jafntefli.
Jóhann Hjartarson og Hannes
H. Stefánsson stóðu betur í
endatafli, en tókst ekki að knýja
fram vinning.
íslenska sveitin hefur 14‘A
vinning að loknum sjö umferð-
um, en rússneska sveitin er efst
með 20 vinninga.
Sjá bls. 32.
Frá slysstaðnum.
Morgunblaðið/Júlíus
Kona beið bana
í umferðarslysi
KONA um þrítugt beið bana er bíll sem hún
ók rann til í hálku og rakst á ljósastaur á
Hafnarfjarðarvegi skammt frá Kópavogs-
læk um miðjan dag í gær.
Að sögn lögreglunnar í Kópavogi eru tildrög
slyssins óljós. Konan var ein í bílnum og á suður-
leið. Þegar hún var komin skammt suðuryfír
Kópavogslæk virðist hún hafa misst vald á Ford
Escort bíl sínum og hann runnið til og hafnað
á ljósastaur.
Fá varð tækjabíl slökkviliðs til að losa konuna
úr bílnum. Hún var úrskurðuð látin við komu á
slysadeild. Ekki er unnt að greina frá nafni
hennar að svo stöddu.
Samskipum kosin ný stjórn á hluthafafundi fyrirtækisins í gær
Samskip töpuðu 236 millj.
kr. fyrstu 9 mánuði ársins
FYRSTU níu mánuði ársins varð 236 mil(jóna króna tap á rekstri
Samskipa og versnaði rekstrarafkoma félagsins um 267 milljónir frá
sama tíma í fyrra þegar hagnaður varð 31 milljón. Á hluthafafundi
í félaginu, sem haldinn var í gær, var kjörin ný stjórn, að sögn
Ómars Hl. Jóhannssonar framkvæmdastjóra Samskipa. Einn sljórnar-
maður og einn varastjórnarmaður úr eldri stjórn voru endurkjörnir
en skipt var um aðra stjórnarmenn.
Níu árekstr-
ár og bflvelta
NÍU árekstrar urðu í gær á Sel-
fossi og ein bílvelta við Krossmel
í Ölfusi.
í gærdag gekk á með éljum og
var mjög hált þegar stytti upp.
Engin slys urðu á fólki en verulegt
eignatjón að sögn lögreglunnar.
I fréttatilkynningu frá fyrirtæk-
inu segir að hina neikvæðu þróun
í afkomu þess megi umfram annað
rekja til lækkandi meðaltalsflutn-
ingsgjalda í almennum flutningum
samfara minnkandi heildarflutning-
um landsmanna og hækkandi
breytilegum kostnaði sjóflutninga
en þar vegi aukinn fjármagnskostn-
aður þungt.
Heildartekjur Samskipa fyrstu
níu mánuðina voru 2.812 milljónir
króna, rúmu 1% hærri en á sama
tíma í fyrra, en rekstrargjöld höfðu
aukist um 8%, og orsakast það öðru
fremur af breyttu flutningamynstri,
að því er segir í fréttatilkynningu.
Fjármagnsliðir hækkuðu um 85%
milli ára. Heildareignir Samskipa í
lok september voru bókfærðar tæp-
ir 3,5 milljarðar króna en heildar-
skuldir rúmir 2,7 milljarðar og eig-
ið fé því tæplega 750 milljónir.
Eins og fram kom í Morgunblað-
inu á fimmtudag eru tvö skipa fé-
lagsins, Skaftafell og Hvassafell, á
söluskrá og er nú beðið viðbragða
aðila sem hafa skoðað þau með
kaup í huga en áður hefur félagið
fækkað skipum í föstum rekstri um
eitt. Starfsmönnum fyrirtækisins
verður fækkað um 50, eða 16%, á
yfírstandandi ársfjórðungi. Ómar
Hl. Jóhannsson framkvæmdastjóri
Samskipa sagði að ákvarðanir um
frekari uppsagnir starfsmanna yrðu
teknar í ljósi þess hvort tækist að
selja skipin. Komi til frekari upp-
sagna verði þær í hópi sjómanna.
Frá miðju ári hefur verið unnið
að lækkun kostnaðar í fyrirtækinu
en þó hefur samdráttur tekna orðið
mun örari en lækkun rekstrarkostn-
aðar. Að sögn Ómars Hl. Jóhanns-
sonar hafa samningar félagsins um
yfirtöku strandflutninga Ríkisskipa
frá í febrúar, og um flutninga fyrir
vamarliðið í janúar, styrkt viðkom-
andi rekstrareiningar innan félags-
ins. Heildarflutningar félagsins juk-
ust um 5,7% frá fyrstu 9 mánuðum
ársins í fyrra en samdráttur hefur
fyrst og fremst orðið í stórflutning-
um til og frá landinu, sem hafa
dregist saman um helming, og svo
í flutningum milli erlendra hafna.
Á hlutahafafundi í gær var eins
og fyrr sagði kjörin ný stjórn. Hana
skipa Helgi G. Þórðarson, Ólafur
Ólafsson, Magnús Gauti Gautason,
Barði Friðriksson og Einar S. Hálf-
danarson. Stjórnin hefur ekki skipt
með sér verkum. í varastjórn sitja
Geir Magnússon og Jakob Bjama-
son. Magnús Gauti og Geir áttu
sæti í fráfarandi stjórn og vara-
stjóm en þar sátu einnig Guðjón
B. Ólafsson, Þórólfur Gíslason, Sig-
urður Gils Björgvinsson, Gunnar
Sveinsson og Jón Alfreðsson í vara-
stjórn.
Ómar Hl. Jóhannsson sagði að á
hlutahafafundi hefðu engar ákvarð-
anir verið teknar um breytingar á
rekstri félagsins eða efnahag, held-
ur hefði hann fyrst og fremst verið
haldinn til að kjósa nýja stjórn í
framhaldi af þeim eignabreytingum
sem orðið hafa í Samvinnuhreyfmg-
unni með stofnun eignarhaldsfyrir-
tækis Landsbankans, Hamla.