Morgunblaðið - 01.05.1993, Blaðsíða 12

12 C
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. MAÍ 1993
Endurbætur
Múrklæðning sem
ekki breytir útlitinu
í BARÁTTUNNI við alkalískemmdir og aðrar steypu-
skemmdir hér á landi almennt hafa verið famar ýmsar
leiðir til einangra og verja hús eftir viðgerðir, s.s. með
ýmiskonar klæðningum. STO-utanhússklæðningu, er þýsk
múrklæðning og hafa um 40 múrarar farið til Þýskalands
til náms í meðferð og vinnu með STO á vegum Veggprýði
h.f. á undanförnum 7 árum.
DÆMI UM hús fyrir og eftir við-
gerðir. Búið er að háþrýstiþvo
veggina þannig að miklar steypu-
skemmdir eru augljósar, en eftir
viðgerðir og klæðningu lítur hús-
ið svona út.
Að sögn Harðars K. Guðmunds-
son hjá Veggprýði býður þessi
klæðning upp á að klæddur sé að-
eins sá hluti húss sem um er að
ræða, t.d. gafl eða áveðursveggur,
þar sem efnið fæst í yfír 300 litum,
með mismunandi áferðum og er
samskeytalaust, þannig að útlit
húsa þarf ekki að breytast.
Mest hefur þó verið gert af því
að heilklæða hús. Eykst einangrun
talsvert við það, en mismikið þó
eftir því hvort klæðningin er lögð
á einangrunar eins og steinull eða
beint á límnet á stein eða tréð eftir
því um hvemig hús er að ræða.
Hörður segir kosti þess að ein-
angra hús að utan vera marga, s.s.
þá að þannig séu veggimir vemdað-
ir gegn veðrabreytingum og raka,
þannig að frost- og alkalískemmdir
stöðvist. Betri hitajöfnun verði inni
í húsinu þar sem efnismassinn
tempri hitabreytingar, mismunar-
spenna minnki, kuldabrýr hverfí og
í framhaldinu minnki spmngu-
myndum af þeim sökum. Dæmigerð
klæðning er í tveimur efnalögum
með netum. Lögin era opin fyrir
öndun frá veggnum og eiga þannig
að koma í veg fyrir að raki safnist
fyrir innan ysta lag klæðningarinn-
ar.
MBIVKeli
Stendur til að mála
húsið í sumar?
Alltfrá einum
glugga í garóhús
BORGARSMÍÐI h.f. hefur nú
tekið við umboði á STRATA
XXI, sem er gluggaefniskerfi
með römmum, körmum, listum
o.fl. Um er að ræða glugga-
kerfi sem er að mörgu leyti frá-
brugðið því hefðbundna, efni-
viðurinn styrkt og veðurþolið
UPVC-efni, gegnlitað og án
allra þenslumöguleika. Eru
gluggakerfin fáanleg í mörgum
gerðum, stærðum og mismun-
andi Iögun, sem bjóða upp á
notkun í allt frá smáum glugga-
opum yfir í heilu garðhúsin.
Það sem vekur ekki síður at-
hygli við kerfíð er að gluggakerfið
er „þjófhelt" eins og segir í upplýs-
ingum frá framleiðandi. Meðal
annars þannig að þótt glugga sé
læst með iykli og læsingin brotin
upp, jafnvel fjarlægð í heilu lagi,
er ekki hægt að opna hann. Spjaldi
verður hvergi komið á milli
gluggarammans og gluggakarms,
þar sem litlir nabbar sem eru allan
hringinn á rammanum ganga inn
í karminn um leið og glugganum
er læst og renna ekki til baka
nema að opnað sé aftur með lykli.
Svipað atriði við hönnunina gerir
það að verkum að hægt er að
læsa glugga þannig að á honum
sé einhver opnun.
Gosbrunnar,
styttur, dælur
og ljós
Vörufell hf.,
Heiðvangi 4,
850 Hellu,
simi 98-75870, Sigurvina.
ÞEGAR mála skal hús eða íbúð að utan er margs að gæta,
ráðlegt að undirbúa verkið vel og kanna hvort skynsamlegra
sé að vinna verkið sjálfur eða fá fagmann. Fagmaðurinn segir
að sjálfsögðu að hann skili betra verki en leikmaðurinn og
beri þar að auki ábyrgð á verki sínu í eitt eða tvö ár. Samt
sem áður vilja þó margir spara sér aðkeypta vinnu og reyna
sjálfír og vissulega er ekkert sem bannar mönnum að mála
hús sín, sem og margir gera það með góðum árangri og hafa
þar að auki gaman af því.
Jón Bjömsson málarameistari
hjá Málningarþjónustu
Reykjavíkur, sem varð fyrir
svöram þegar spurt var um ráð til
handa fólki sem hygðist mála
sjálft, segir að ætli menn sér að
vinna sjálfír sé rétt að huga vel
að vaii á málningu og fara eftir
leiðbeiningum frá framleiðendum
sem í dag séu yfirleitt mjög góð-
ar. Segir hann líka að öll meðferð
og vinna með málningarefni sé
orðin mun léttari en áður var.
Jón ráðleggur mönnum hiksta-
laust að nota íslenska málningu,
segir það sína reynslu að hún sé
langsterkust, enda framleidd fyrir
íslenskar aðstæður og gerð til að
þola umhleypinga og álag, t. d.
tveggja til þriggja daga stöðuga
„lárétta" rigningu.
Allt tréverk verður að grunna
vel, bletta og síðan mála tvær
umferðir og um alla fleti, steypta
eða úr timbri, gildir að hreinsa
burtu gamla og lausa málningu
og jafnvel þvo með háþrýstisprautu
og láta síðan þorna vel áður en
málað er.
Séu húsveggir illa famir af
sprungum ráðleggja málarameist-
arar mönnum að fá fagmenn til
að annast viðgerðir og helst máln-
ingarvinnuna líka. Með því eigi að
vera tiyggara að viðgerðin dugi
og málningin endist eins lengi og
mögulegt er eða í allt að 6 til 8
ár. Glugga þarf að mála oftar,
kannski á fjögurra til fimm ára
fresti og veðurveggi, þ.e. þá veggi
sem mæðir mikið á getur jafnvel
þurft að mála á tveggja eða þriggja
ára fresti.
Jón Bjömsson segir að málarar
geri gjaman tilboð í húsamálun
og oft sé einnig hægt að semja
við meistara um að taka húsin í
fast eftirlit, koma kannski á
tveggja ára fresti og athuga og
ráðleggja um hvað gera þurfí. Sé
það gert segir hann allt viðhald
mun léttara og hægt að koma í
veg fyrir að skemmdir grafí um sig.
Kostnað við að fá málað 140
fermetra einbýlishús á einni hæð
segir Jón geta verið á bilinu 100
til 150 þúsund krónur en á stærri
einbýlishúsum geti hann verið allt
að 300 þúsund krónur. Jón segir
að munurinn á að mála sjálfur og
fá fagmann í verkið sé kannski
ekki eins mikill og virðist í fyrstu
s.s. miðað við það að leikmaðurinn
þurfi yfirleitt að kaupa verkfæri,
leigja palla og háþrýstisprautu og
geti þetta allt hlaupið á nokkrum
tugum þúsunda. En hann segir að
burtséð frá þvf hver málar, þá sé
eitt aðalatriðið það að trassa ekki
að mála þegar tíminn er kominn á
slíkar endurbætur. Sé verkinu
frestað verður það alltaf dýrara
vegna meiri undirvinnu.
jt
MÁLARAMEISTARINN Jón Björnsson vur beó-
inn um nokkur heilræói fyrir þú sem hyggj-
ust mólu húsið sitt sjólfir:
■ Notið málningu frá íslenskum framleiðendum, hún er
gerð fyrir íslenskar aðstæður.
■ Kynnið ykkur vandlega leiðbeiningar og farið eftir
þeim.
■ Hreinsið alla fleti vel áður en málað er og blettið tré-
verk og grunnið.
■ Málið alltaf tvær umferðir.
■ Málið glugga á íjögnrra til fimm ára fresti.
■ Dökk gluggamálning dregur til sín meiri hita og því
er slíkum gluggum hætt við að springa. Því getur þurft
að mála þá oftar.
■ Málið aðeins þegar veggimir eru vel þurrir.
■ Óhætt er að mála í allt að 10 stiga frosti sé veður þurrt.
I Málið húsið á sex til átta ára fresti.
■ Athugið ástand hússins á hverju ári og gerið ráðstafan-
ir ef skemmdir virðast vera að koma fram.