Morgunblaðið - 08.05.1993, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. MAI 1993
Lög um kirkju-
garða, greftrun
og líkbrennslu
SAMÞYKKT hafa verið lög um kirkjugarða, greftrun líka og lík-
brennslu. I athugasemdum með lagafrumvarpinu segir að það sé
m.a. mótað af trúrænum viðhorfum. I hinum nýju lögum er að finna
ákvæði um líkbrennslu og heimild til að afmarka óvigða reiti innan
vígðra kirkjugarða.
I lögunum eru ákvæði um lík-
brennslu og líkbrennslustofnanir.
Þar er og að finna heimildir til að
afmarka óvígða reiti innan vígðs
kirkjugarðs og er þá einkum haft
í huga fólk utan trúfélaga. Enn
fremur er heimilt að afmarka svæði
í kirkjugarði og greftra þar án þess
að grafarnúmers innan svæðis sé
getið og er þar komið til móts við
óskir þeirra sem vilja hvíla í ómerkt-
um gröfum.
í fyrsta kafla frumvarpsins eru
ákvæði um skyldu til að greftra lík
eða brenna þau í löggiltum stofnun-
um, sem og ákvæði er lúta að því
hverjir séu lögbærir til að taka
ákvarðanir um slík efni. Þá eru
ákvæði um hvers gæta skuli áður
en lík er greftrað eða brennt.
Dóms- og kirkjumálaráðuneytið
veitir leyfi til að reka útfararþjón-
ustu. Þar sem kirkjugarðsstjórnir
annast slíka þjónustu skal hún að-
skilin frá lögboðnum verkefnum
þeirra.
í lögunum er og ákvæði um
Stuttar þingfréttir
Endurgreiðsla
sjúkrakostnaðar
Heilbrigðis- og trygginganefnd
hefur lagt fram frumvarp til laga
úm breytingu á lögum nr.
67/1971, um almannatryggingar.
Erumvarpið er flutt vegna þess að
með breyttum reglum um greiðslu-
þátttöku sjúkratryggðra geta út-
gjöld í undantekningartilvikum orð-
ið veruleg. Til að tryggja að þessi
útgjöld verið aldrei fjárhagsleg of-
raun fyrir sjúkratryggða er lagt til
að sett verði inn í lögin um al-
mannatryggingar ákvæði um að
heimilt verði að endurgreiða kostn-
að vegna læknishjálpar og lyfja að
hluta eða fullu. Gert er ráð fyrir
að tillit sé tekið til tekna við mat
endurgreiðslu en að öðru leyti sé
fylgt reglum sem ;ráðherra setur.
kirkjugarðsgjöld og kirkjugarðssjóð
og skilgreindar skyldur og verkefni
kirkjugarðsstjórna.
Skipulagsnefnd kirkjugarða hef-
ur yfirumsjón með kirkjugörðum
landsins.
Fjöldi látinna árið 1990 var 1750.
Bálfarir voru 126 eða 7,2%.
Þinghald í dag
Þinghald mun verða í dag, laugardag, en óljóst er hvenær sumarfrí þingmanna hefst sökum ágreinings
stjórnarflokkanna um landbúnaðarmál.
Frestun á þingfrestun vegna
ágreinings stíómarflokkanna
STARFSAÆTLUN Alþingis gerði ráð fyrir að þinghaldi lyki í gær.
Þessi ætlan gekk ekki eftir; olli þar mestu ágreiningur meðal ráð-
herra og annarra stjórnarliða um breytingartillögur meirihluta land-
búnaðarnefndar við frumvarp til breytinga á búvörulögum. Ovissa
um málið hefur tafið afgreiðslu annarra þingmála. A tíunda timanum
í gærkvöldi var það eitt víst að þingfundur hefst kl. 9 í dag. Ráðherr-
um tókst ekki að jafna ágreining sín á milli en Davíð Oddsson forsæt-
isráðherra sagði að menn myndu spjalla saman í síma.
Undanfarna daga hafa verið
miklar annir á Alþingi við að af-
greiða mikinn fjölda þingmála áður
en þingið gerði hlé á sínum störfum
til hausts en starfsáætlun Alþingis
gerði ráð fyrir þingfrestun 7. maí.
Þingfundur var í fyrrakvöld og
fyrrinótt. Um nóttina varð nokkurs
konar samkomulag eða sammæli
um afgreiðslu þingmála næsta dag.
Stjórnarmeirihlutinn féllst á að
frumvarp til hafnarlaga færi ekki
í gegn nú í vor. Einnig var sam-
komulag um að þremur klukku-
stundum af fundartíma föstudags-
ins skyldi varið til utandagskrárum-
ræðna, 2 1/2 tíma til að ræða mál-
efni sjávarútvegsins og hálftíma-
umræða um málefni iðnaðarins.
Einnig var það sammæli að afgreiða
mál og stefna að þinglokum þennan
föstudag.
í gær var á dagskrá 173. þing-
fundar 52 mál. Var þokkalegt sam-
komulag um mörg eða flest þeirra
en hins vegar var ágreiningur milli
stjórnar og stjórnarandstöðu um
nokkur mál, Áburðarverksmiðju
ríkisins hf. og um sveitarstjórnar-
lög. En á dagskránni var einnig
stjórnarmál þar sem stjórnarliðar
voru ekki á einu máli. Frumvarp
til laga um breytingu á búvörulög-
um sem flutt er í tengslum við að-
ild Islands að Evrópsku efnahags-
svæði, EES.
Agreiningur
Frumvarpið tók nokkrum breyting-
um í meðförum landbúnaðamefnd-
ar. Meirihluti nefndarmanna; full-
trúar Sjálfstæðisflokks, Alþýðu-
flokks og Framsóknarflokks lögðu
fram breytingartiilögur sem miðuðu
að því að gera ákvörðunarvald land-
búnaðarráðherra um heimildir til
innflutnings landbúnaðarafurðaog-
„vörulíki þessara vara“ skýrara;
m.a. að hann gæti synjað um slíkan
innflutning ef fjármálaráðherra léti
hjá líða að beita verðjöfnunargjöld-
um. Einnig var gert ráð fyrir þeirri
viðmiðunarreglu að þess skuli gætt
við framkvæmd verðjöfnunar að
samkeppnisstöðu innlendrar land-
búnaðarframleiðslu væri ekki rask-
að.
Jón Baldvin Hannibalsson utan-
ríkisráðherra hefur lýst breyting-
artillögum og nefndaráliti meiri-
hluta landbúnaðarnefndar sem mis-
skilningi. Einnig hefur hann sagt
að þetta frumvarp komi við mála-
svið fjögurra ráðherra, sín sem ut-
anríkisviðskiptaráðherra, málasvið
fjármálaráðherra, málasvið við-
AIÞHMSI
Samband ungra sjálfstæðismanna
Þróunarsjóðurinn verði
iagður niður árið 2005
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
izt eftirfarandi ályktun, sem
samþykkt var á fundi síjórnar
Sambands ungra sjálfstæðis-
manna 3. april:
„Samband ungra sjálfstæðis-
manna fagnar þeirri sátt sem náðst
hefur á milli stjórnarflokkanna um
málefni Þróunarsjóðs sjávarútvegs-
ins, en stofnun hans er hluti af
þeirri mikilvægu heildarsátt sem
náðst hefur um að festa aflamark-
skerfíð í sessi við stjórn fískveiða.
Sjóðurinn er myndaður með fjór-
um milljörðum króna, sem greiðast
upp á árunum 1996 til 2005, og á
að nota sjóðinn til að kaupa og
úrelda framleiðslutæki í sjávarút-
vegi næstu þrjú árin. Auk þess
tekur sjóðurinn yfír Hagræðingar-
sjóð og hina umdeildu millifærslu-
sjóði fyrri ríkisstjórnar, Atvinnu-
tryggingar- og Hlutafjársjóð. Með
þessari viðbót við opinbera sjóða-
kerfið er sjávarútvegurinn að
greiða gjald til hagræðingar innan
greinarinnar, þar sem þau fyrirtæki
sem hfa eru látin kaupa þau út sem
deyja. Það er í sjálfu sér jákvætt
skref enda afkastageta í greininni
umfram það sem nauðsynlegt er.
Með slíkri sjóðstofnun er hins veg-
ar verið að koma á opinberri forsjá
um hagræðingu í undirstöðuat-
vinnuvegi þjóðarinnar og þarf ekki
að hafa mörg orð um það að um-
fangsmikill opinber áætlanabú-
skapur af því tagi er ekki líklegur
til árangur.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
góðu heilli barizt gegn stofnun
opinberra sjóða til millifærslu í at-
vinnugreinuín og verður að gera
það áfram. Þróunarsjóður sjávarút-
vegsins er undantekning sem rétt-
lætist af þörf til að ná sátt um sjáv-
arútvegsstefnu og koma í veg fyrir
að hugmyndir um svokallaðan auð-
lindaskatt nái fram að ganga.
Því er mikilvægt að marka strax
þá stefnu, að þegar þróunarsjóður-
inn hefur greitt upp skuldbindingar
sínar árið 2005, þá verði honum
lokað og punktur settur aftan við
sögu pólitískra fyrirgreiðslusjóða i
efnahagskerfí okkar.“
skiptaráðherra og loks málasvið
landbúnaðarráðherra. Af þessum
fjórum ráðherrum styddi einungis
landbúnaðarráðherrann sjónarmið
og tillögur meirihluta landbúnaðar-
nefndar. Halldór Blöndal landbún-
aðarráðherra hafði hins vegar þá
afstöðu að ekki yrði gengið frá
samningum um EES nema það
væri skýrt að landbúnaðarráðu-
neytið hefði innflutninginn á land-
búnaðarvörum í sínum höndum.
Túlkunaratriði
í gær og fyrradag var það öllum
opinbert að þessar tillögur voru
mjög umdeildar innan beggja
stjórnarflokkanna og innan ríkis-
stjórnarinnar. Þetta umdeilda mál
var 48. mál á dagskrá 174. fundar
í gær. En einnig var annað frum-
varp um breytingar á búvörulögum
26. mál í röðinni. Þegar að því var
komið að formaður samgöngu-
nefndar, Egill Jónsson (S-Al)
skyldi tala fyrir nefndaráliti í því
máli, vildi formaðurinn mæla fyrir
hinu umdeilda máli varðandi verð-
jöfnunargjöldin, sem hann sagði
vera mikilvægast af öllum málum
landbúnaðarnefndar. Salome Þor-
kelsdóttir forseti Alþingis kvaðst
ekki geta orðið við þessum tilmæl-
um. Ymsir stjórnarandstæðingar
tóku undir þessi tilmæli en Páll
Pétursson (F-Nv) þingflokksfor-
maður framsóknarmanna sagði að
samkomulag væri um að mál á
dagskrá kæmu til afgreiðslu en for-
seti yrði að ráða málaröð.
Síðdegis í gær var 172. fundi
slitið en 173. fundur settur með
nýrri dagskrá. Eftir atkvæða-
greiðslur leituðu bæði Steingrímur
J. Sigfússon (Ab-Ne) og Egill
Jónsson eftir svari um það hvenær
hið umdeilda þingmál um breyting-
ar á búvörulögum kæmi til um-
ræðu. Páll Pétursson sagði þing-
menn vera nokkuð bráðláta. Hann
sagðist hljóta að skilja það svo, að
staðið yrði við það samkomulag sem
gert hefði verið á næturfundi og
þessi tilteknu mál á dagskrá fengju
afgreiðslu. Hann sagði sér vera akk
í því að vita það strax ef Geir H.
Haarde ætlaði að „blása samkomu-
lagið af.“
Geir H. Haarde (S-Rv) formaður
þingflokks Sjálfstæðisflokks sagði
það vera nökkra rangtúlkun að það
samkomulag sem gert hefði verið
um nóttina á þann veg að það hefði
verið samkomulag til að ganga til
atkvæða um öll mál. Það yrði að
ráðast. Hér hefði málum verið raðað
á dagskrána og hann hugði að þar
væri að finna mál sem myndu ekki
koma til atkvæða. Það yrði bara
að koma í Ijós.
Ragnar Arnalds (Ab-Nv) þing-
flokksformaður Alþýðubandalags-
ins sagðist hafa lagt sama skilning
í þetta nætursamkomulag og Páll
Pétursson. Ragnar sagði að hægt
væri að leggja þann skilning í sam-
komulagið að ekkert hefði verið
samið um þingfrestunina. Það lægi
ekkert fyrir um það hvenær hún
gæti orðið. Hann hefði marglýst því
yfir í viðræðum þingflokksfor-
manna, að Alþýðubandalagsmönn-
um væri ekkert að vanbúnaði að
vera á þingi í næstu viku ef þörf
krefði. Geir H. Haarde sagði að á
næturfundinum hefði ekki verið
farið yfir málalista og ekki tekin
ákvörðun um að þau yrðu öll af-
greidd. Og það hefði ekki verið á
það minnst að það færi fram at-
kvæðagreiðsla um öll þessi mál.
Stjórnarandstæðingum þótti ill
vera afstaða og orð Geirs H. Ha-
arde, Stjórnarliðið eða formaður
þingflokks Sjálfstæðisflokks ætlaði
sér að hindra það að greidd yrðu
atkvæði um þingmál þar sem lægi
í loftinu að meirihluti væri um
málið. Ragnar Arnalds vildi gjarn-
an fá að vita um afstöðu Össurar
Skarphéðinssonar (A-Rv) þing-
flokksformanns Alþýðuflokks en
hann væri einn þeirra nefndar-
manna í landbúnaðarnefnd sem
stæðu að hinum umdeildu tillögum.
Að loknum nokkrum umræðum
frestaði Salome Þorkelsdóttir fundi
í u.þ.b. hálftíma til að menn gætu
rætt sín á milli við aðrar aðstæður
heldur en þingskapaumræðu.
Engin lausn
Ekki varð neitt samkomulag í
þessu fundarhléi. Síðdegis ræddu
menn sín á milli, voru fundarhöld
tíð í liði stjórnarflokkanna. Afstaða
manna breyttist ekki merkjanlega.
Um kvöldmatarleytið var engin
málamiðlun fundin í deilum stjórn-
arliðs og ráðherra um verðjöfnunar-
gjöldin. Fundur landbúnaðarráð-
herra og utanríkisráðherra leiddi
heldur ekki til neinnrar niðurstöðu.
En hins vegar kom í ljós að sam-
komulag var orðið milli formanna
þingflokka um að ljúka umræðu um
tvö mál á kvöldfundi; þingsályktun
um fríverslunarsamning milli
EFTA- ríkjanna og ísraels og frum-
varp til laga um atvinnuleysistrygg-
ingar. Og boðaður hafði verið þing-
fundur kl. 9.00, næsta dag, laugar-
dag.
I samtaliVið Morgunblaðið sagð-
ist Páll Pétursson ætlast til þess
að Davíð Oddsson forsætisráðherra
leysti „sitt heimilisböl". Páll til-
greindi meinta skaðvalda á stjórn-
arheimilinu, Jón Baldvin Hannibals-
son utanríkisráðherra, Jón Sigurðs-
son viðskiptaráðherra og Friðrik
Sophusson fjármálaráðherra. Morg-
unblaðið innti forsætisráðherrann
eftir lausn þessa vandamáls sem
verðjöfnunargjöldin virtust vera
innan ríkistjórnarinnar. „Menn
munu trúlega spjalla saman í síma,“
sagði forsætisráðherra.