Morgunblaðið - 12.05.1993, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 1993
Juan Carlos Wasmosy, sigurvegarinn í kosningunum í Paraguay
Sinnepsgas
í Japansnaf
HERYFIRVÖLD Sovétrikjanna
gömlu létu varpa geymum með að
minnsta kosti 30.000 tonnum af sin-
nepsgasi í sjó nálægt Japan í iok
síðari heimsstyijaldar, að sögn jap-
anska dagblaðsins Asahi Shimbun í
gær. Gasið var ætlað til notkunar í
hemaði ef andstæðingarnir beittu
slíkum vopnum. Geymarnir eru nú
orðnir ryðgaðir, að sögn heimildar-
manns blaðsins, Tenghís Borísovs,
er fer fyrir rússneskri rannsóknar-
nefnd. Telur hann hættu á að gas-
mengun geti ógnað sjávarlífi og
mannfólki.
Áfram verkföll
TALSMENN atvinnurekenda í
Þýskalandi sögðu í gær að fljótlega
yrðu hafnar samningaviðræður við
fulltrúa starfsmanna í stál- og verk-
smiðjuiðnaði í austurhémðunum.
Þúsundir starfsbræðra verkfalls-
manna í vesturhluta Þýskalands fóru
í fyrradag í samúðarverkfall. Alls eru
nú um 40 þúsund starfsmenn í aust-
urhluta Þýskalands í verkfalli, en
þeir lögðu niður vinnu fyrir viku til
að mótmæla því að vinnuveitendur
höfðu einhliða fallið frá launahækk-
un sem koma átti til framkvæmda.
Reykingar
flýta fyrir
alnæmi
SAMKVÆMT rannsóknum breskra
vísindamanna er alnæmisveiran
tvisvar sinnum fljótari að vinna sitt
verk í reykingamönnum en í bindind-
ismönnum á tóbak.
Bergling
Felur njósnari
sig í Vín?
AUSTURRÍSK stjómvöld vísuðu í
gær á bug fregnum einkasjónvarps-
stöðvarinnar TV-4 í Stokkhólmi þess
efnis að Stig Bergling, einn af um-
svifamestu Sovétnjósnurum í Sví-
þjóð, hefðist við í Vín. Bergling hlaut
lífstíðarfangelsi árið 1979. Hann
notaði tækifærið til að flýja 1987 er
hann fékk að heimsækja eiginkonu
sína án nokkurs eftirlits og er talið
að þau hafí haldið til Moskvu. TV-4
sagði að þaðan hefðu hjónin farið til
Vínar árið 1991. Hefði Bergling látið
lækni breyta andliti sínu með skurð-
aðgerð.
Hvalveiðibann
framlengt?
TALIÐ er að bannið við hvalveiðum,
sem staðið hefur í átta ár, verði fram-
lengt á ársfundi Alþjóðahvalveiðir-
áðsins í Kyoto í Japan. Margir telja
einnig Iíklegt, að tillaga Frakka um
sérstakt griðasvæði hvala við Suður-
skautið verði samþykkt. Var hún
fyrst um, að það gilti um alla fram-
tíð en nú hafa þeir breytt henni og
kveða á um 50 ár í staðinn.
Boðar skatta-
hækkanir
EDOUARD Balladur, forsætisráð-
herra Frakklands, kynnti á mánudag
áform ríkisstjórnarinnar í efnahags-
málum en í þeim felst m.a. öflun
nýrra tekna. Verður þetta gert með
hækkun tekjuskatta og auknum
álögum á bensín og áfengi. Á móti
ætlar stjórnin að reyna að örva ný-
byggingar og lækka álögur á at-
vinnulífíð.
202 fórust í eldsvoða, í leikfanga verksmiðju
SLÖKKVILIÐSMENN að störfum í rústum leikfangaverksmiðju sem brann í útjaðri Bangkok í fyrradag. í gær höfðu björgunarmenn
fundið lík 202 starfsmanna sem fórust í eldsvoðanum. Flest líkanna fundust í stiga sem hrundi undan þunga fólksins og á göngum
að neyðarútgöngudyrum en í ljós hefur komið að þær voru læstar og komst fólkið því ekki út. Langflest fórnarlambanna voru konur.
Engar brunabjöllur voru í verksmiðjuhúsunum og hermt er að öryggi þar hafi verið ábótavant. Eldsupptök voru ókunn.
Strössner leyft að
snúa heim úr útleg’ð
Asuncion. Reuter.
JUAN Carlos Wasmosy sagði eftir að hafa unnið sigur í
forsetakosningunum í Paraguay á sunnudag að Alfredo
Strössner, fyrrverandi einræðisherra landsins, væri heim-
ilt að snúa heim úr útlegð. Strössner er áttræður og býr nú
í búgarði í Brasilíu. Wasmosy er talinn einn af auðugustu
mönnum Paraguay og auðgaðist einkum á opinberum fram-
kvæmdum á valdatíma Strössners. Hann tók meðal annars
þátt í byggingu risastórs raforkuvers við Parana-fljót, sem
var á þeim tíma ein mesta opinbera framkvæmd í heiminum.
„Hann getur snúið aftur í dag
ef hann vill. Ef hann á í vandræð-
um með dómskerfíð er það hans
vandamál,“ sagði Wasmosy, sem
leiddi Colorado-flokkinn til sigurs
í fyrstu lýðræðislegu kosningunum
í landinu á sunnudag. Þegar um
70% atkvæða höfðu verið talin
hafði Wasmosy átta prósentustiga
forskot á Domingo Laino, fram-
bjóðanda Frjálslynda róttæka
flokksins í forsetakosningunum.
Nokkrum prósentustigum á eftir
Laino kom Guillermo Caballero
Vargas, frambjóðandi Þjóðarein-
ingarflokksins, sem hafði verið
spáð öruggum sigri í forsetakosn-
ingunum.
Strössner var við völd í Paragu-
ay í 34 ár þar til honum var steypt
af stóli í blóðugu valdaráni árið
1989 sem Andres Rodriguez, fyrr-
verandi herforingi, stóð fyrir.
Rodriguez fór með sigur af hólmi
í forsetakosningum þremur mán-
uðum síðar en studdi Wasmosy í
kosningunum nú.
Margir af nánustu samstarfs-
mönnum Strössners voru leiddir
fyrir rétt eftir valdaránið og dæmd-
ir fyrir spillingu og mannréttinda-
brot á valdatíma einræðisherrans,
sem hefur þó ekki verið ákærður.
Ríkissaksóknari Paraguay er nú
að kanna lögregluskýrslu, sem
gerð var opinber nýlega, þar sem
fram kemur að Strössner lagði
blessun sína yfir pyntingar og
morð á pólitískum andstæðingum.
Strössner stjómaði í skjóli hervalds
og í nafni Colorado-flokksins, sem
hefur verið við völd í Paraguay í
45 ár.
Mótframbjóðendur Wasmosys,
Caballero og Laino, sögðust ekki
vilja tjá sig um niðurstöðu kosning-
anna fyrr en lokaúrslitin lægju
fyrir, en búist er við að það verði
ekki fyrr en eftir tvær vikur.
Colorado-flokkurinn við völd
næstu aldirnar?
Jimmy Carter, einn af 200 er-
lendum eftirlitsmönnum sem
fylgdust með kosningunum, sagði
að fram hefðu komið vísbendingar
um að her Paraguay hefði ekki
látið af afskiptum sínum af stjóm-
málum landsins. Lino Oviedo hers-
höfðingi hafði látið svo um mælt
að herinn myndi skerast í leikinn
ef Wasmosy tapaði kosningunum.
„Afskipti Oviedos af kosningunum
em gróft brot á stjómar-
skránni... Hótun hans nokkrum
dögum fyrir kjördag um að herinn
og Colorado-flokkurinn yrðu við
völd í landinu næstu aldimar olli
skiljanlega ótta um að herinn
myndi ekki sætta sig við sigur
stjórnarandstæðinga."
Carter bætti við að fram hefðu
komið vísbendingar um smávægi-
legt misferli í kosningunum það
hefði ekki haft áhrif á niðurstöð-
una.
Paraguay er fátækt landbúnað-
arland. Ibúamir era 4,4 milljónir
og þar af lifír helmingurinn undir
fátæktarmörkum.
PARAGUAY
Efnt var til kosninga í Paraguay á
sunnudag, fyrstu lýðræöislegu
kosninganna í sögu landsins.
ALMENNT.UM LANDIÐ
Stærö:
Höfu&borg:
Mannfjöldi:
Tungumál:
Trú:
406.752 ferkm.
Asuncion (700.000 íbúar)
er eina stórborgin.
4,3 milljónir
Um 40.000 indíánar, hlutfallslega
ffeiri en í nokkru öðru riki
Rómönsku Ameriku.
Spænska (opinbert). Flestir
ibúanna tala llka indíánamáliö
Guarani.
Kaþólikkar.
REUTER
38 á Everest
á eínum desi
London. Reuter. ^ *
BRESKUR fjallagarpur, Harry Taylor, komst einn síns
liðs á tind Everest-fjallsins á mánudag og án þess að
hafa súrefni meðferðis.
Taylor er 33 ára og fyrrum liðs-
maður víkingasveitá breska hers-
ins, svonefndra SAS-sveita. Er
þetta í fímmta sinn sem hann
kemst á tind Everest, hæsta ijalls
heims, en það er 8.846 metra hátt.
Síðar í þessum mánuði, 29. maí
nk., verða 40 ár liðin frá því Nýsjá-
lendingurinn Edmund Hillary og
nepalskur aðstoðarmaður hans,
Tenzing Norgay, ^klifu Everest-
tindinn fyrstir manna. Taylor gekk
sömu leið og þeir. Frá því Hillary
og Tenzing sigruðust á Everest
hafa rúmlega 400 manns náð þeim
áfanga einnig.
Þó Taylor klifí einn síns liðs síð-
asta spölinn og súrefnislaus, sem
gerir afrek hans einstakt, voru
aðrir ekki langt undan því alls
komust 38 fjaliagarpar á tind
Everest í fyrradag, sem er met.
Meðal þeirra voru átta konur en í
hópnum voru 21 útlendingur og
17 nepalskir menn. Auk Bretans
Taylors voru þrír fjallagarpanna
frá Bandaríkjunum en hinir voru
frá Ástralíu, Indlandi, Nýja Sjá-
landi og Suður-Kóreu. Fyrir ári
komust 32 á tindinn á einum degi
sem var met. Að þessu sinni verða
farnir 18 leiðangrar á Everest eða
fleiri en nokkru sinni fyrr.