Morgunblaðið - 12.05.1993, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. MAÍ 1993
-I

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Kringlan 1, 103 Reykjavík. Símar: Skiptiborð 691100. Auglýsingar:
691111. Áskriftir 691122. Áskriftargjald 1200 kr. á mánuði innan-
lands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Eiturlyf og afbrot -
orsök og afleiðing
Eiturlyf og afbrot tengd eit-
urlyfjum eru hrikalegt og
vaxandi vandamál hjá fjöl-
mörgum þjóðum heims. ís-
lendingar hafa ekki farið var-
hluta af þeim vanda. Margt
bendir þó til þess að enn geti
illt versnað. Nútíma fjar-
skipta- og samgöngutækni
hafa galopnað leiðir fyrir
hvers konar utanaðkomandi
áhrif, ill sem góð, á íslenzkt
samfélag. Melvin L. Tucker,
lögreglustjóri í Tallahassee í
Flórída, segir í viðtali við
Morgunblaðið:
„Nú þegar markaður fyrir
eiturlyf er að mettast í Banda-
ríkjunum og landamæri innan
Evrópubandalagsins eru opn-
ari en nokkru sinni fyrr, jafn-
framt auknum fólksstraumi
frá Austur-Evrópu, mega ís-
lendingar eins og aðrar Evr-
ópuþjóðir búast við því að inn-
an nokkurra ára beri markaðs-
sókn alþjóðlegra eiturlyfjasala
árangur hér á landi. Það sem
Bandaríkin eru að berjast við
í dag geta íslendingar þurft
að berjast við innan áratugar".
Skylt er að staldra við þessi
orð, þessa athyglisverðu við-
vörun. Vonandi nær alvara
hennar eyrum þjóðarinnar, al-
mennings sem stjórnvalda.
Reyndar eiga ráðleggingar
lögreglustjórans í Tallahassee
um viðbrögð gegn vandanum
ekki síður erindi við okkur.
Hann leggur megináherzlu á
áð beina baráttu samfélagsins
'gegn afbrotum að orsökum
,glæpa, ekkert síður eri afleið-
ingum. Hann staðhæfir að lyk-
illinn að meiri árangri í barátt-
unni gegn eiturlyfjum og af-
brotum þeim tengdum verði
aðeins sóttur í stóraukið for-
varnarstarf. Orðrétt segir
hann í viðtalinu við Morgun-
blaðið:
„Á liðnum áratugum höfum
við [löggæzlan í Flórída] varið
mestu afli okkar í að koma
sem flestum afbrotamönnum
undir lás og slá og ná að leggja
hald á sem mest af eiturlyfj-
um. Við héldum að með harð-
ari lögum, fleiri lögreglu-
mönnum, fleiri handtökum
mætti leysa vandamálin og
eyða eftirspurninni eftir eitur-
lyflum í eitt skipti fyrir öll.
Arangurinn er sá að öll fang-
elsi okkar eru yfirfull en samt
flæða eiturlyf yfir landið og
glæpir eru meiri ógnun við
velferð fólks en nokkru sinni
fyrr“.
Melvin L. Tucker frá
Flórída, sem hér hefur verið
vitnað til, kom hingað til lands
í boði íslenzka dómsmálaráðu-
neytisins, meðal annars til fyr-
irlestrahalds um forvarnir og
fyrirbyggjandi störf lögreglu.
Það er ánægjulegt til þess að
vita að hann gefur lögreglunni
í Reykjavík góða einkunn. Hún
er, að hans dómi, „mjög nú-
tímaleg og framfarasinnuð í
starfsháttum“. Og á hennar
vegum er starfandi öflug for-
varnardeild. Hér er sum sé
vísir að öflugu forvarnarstarfi,
sem mikilvægt er að efla og
styrkja með öllum tiltækum
ráðum.
Undir það skal tekið að
flytja þarf lögregluna nær
fólkinu, eins og Melvin L.
Tucker orðar það, meðal ann-
ars með því að efla fræðslu í
skólum, á vegum lögreglu og
heilbrigðisstétta, um skaðsemi
eiturlyfja. Skólar eru og eiga
að vera farvegur fyrir fræðslu
af þessu tagi, sem og um gildi
háttvísi og holls lífsmáta fyrir
velferð einstaklingsins og
samfélagsins.
Það er hins vegar ekki á
færi lögreglunnar einnar að
móta nægilega sterkt almenn-
ingsálit gegn ógnum eiturlyfj-
anna; að móta hollan lífsmáta
einstaklinga og heildar. í þeim
efnum þurfa öll þjóðfélagsöfl
að leggjast á eitt. Það þarf
að samvirkja heimili, félaga-
samtök, fjölmiðla, löggæzlu
og skóla í fyrirbyggjandi
fræðslu. Sérstök ástæða er til
að minna á áhrif sjónvarpsefn-
is á lífsmáta fólks, ekki sízt
barna og unglinga í mótun.
Það þykir til dæmis næsta víst
að síbylja ofbeldismynda í
sjónvarpi víða um heim ýti
undir afbrot, einkum meðal
unglinga. Á sama hátt getur
fræðandi og fyrirbyggjandi
sjónvarpsefni byrgt ýmsa
hættubrunna áður en ungviði
í mótun falla ofan í þá.
Það er ekki ástæða til að
mæla með vettlingatökum á
eiturlyfjaafbrotum; allra sízt á
brotum þeirra, sem gera sér
ógæfu annarra að gróðavegi.
Það er á hinn bóginn ástæða
til að vekja athygli á ráðlegg-
ingum reynds lögreglumanns,
sem hvetur fyrst og fremst til
fyrirbyggjandi aðgerða í formi
alhliða fræðslu um ógnir eitur-
lyfjanna; hvetur til baráttu
gegn orsökum glæpanna
fremur en afleiðingum.
Morgunblaðið/Emilía
í heita pottinum
ÞAU Guðjóna Eikon Friðriksdóttir, Tryggvi Blöndal, Anna Helga Sigurðardóttir og Krist-
jana Þorsteinsdóttir í heitapottinum.
Gleyma aldri og krank-
leika í sundi ogleikfimi
Söngkveðja
Morgunblaðið/Kristinn
KÓR félagsstarfs aldraðra syngur fyrir gesti í ráðhúsinu.
Oldungar á Alþingi
ELDRI borgarar heimsóttu
Alþingi í gær, farið var í
gönguferð, og sungið í ráðhús-
inu auk annarra fastra liða
Viku eldri borgara í miðborg
Reykjavíkur, sem nú stendur
yfir. Að sögn Valgerðar Þóris-
dóttur í Borgarhúsinu var
þátttaka góð.
Valgerður sagði í samtali við Morg-
unblaðið að um 50 manns hefðu sótt
þinghúsið heim í gærmorgun í boði
forseta Alþingis. Á boðstólum van
kaffi og pönnukökur og gerðu gestir
góðan róm að heimsókninni. Kl. hál-
feliefu í gærmorgun var farið í hafn-
argöngu ásamt Einari Egilssyni
göngugarpi og slógust um 25 manns
í förina með honum.
Um eftirmiðdaginn söng Kór fé-
lagsstarfs aldraðra hjá Reykjavíkur-
borg í ráðhúsi Reykvíkinga undir
stjóm Sigurbjargar Hólmgrímsdóttur.
Þá kom Ámi Björnsson þjóðhátta-
fræðingur fram og Glímusamband Is-
lands stóð fyrir glímusýningu.
Vika eldri borgara
Dagskrá
dagsins
Café París. Morgunkaffi frá kl.
9.30.
Hótel Borg. Morgunkaffi frá ki.
9.30.
Alþingishúsið. Heimsókn kl. 10.30
í boði forseta Alþingis. Fjöldi þátt-
takenda er takmarkaður og verður
að tilkynna þátttöku í síma 15560
eða 15565.
Dómkirkjan. Helgistund kl. 14.
Séra Jón Dalbú Hróbjartsson pró-
fastur.
Hótel Borg. Eftirmiðdagskaffi kl.
15 með lifandi tónlist..
Café París. Eftirmiðdagskaffi kl.
15 með lifandi tónlist.
Ráðhúsið. Dagskrá frá kl. 16. Jón-
ína Jónsdóttir leikkona.
Sverrir Guðjónsson kontratenór.
Þjóðdansafélagið.
Seljur. Kór Kvenfélags Seljasókn-
ar, stjórnandi Kristín Pjetursdótt-
ir, undirleikari Sigurbjörg Hólm-
grímsdóttir.
Kvöldganga frá Borgarleikhúsi kl.
20. Gengið hjá Tjörninni og um
Hljómskálagarðinn. Fararstjóri
Eggert Ásgeirsson skrifstofu-
stjóri.
EINBEITT og ákveðin bera þau fyrir sig
spaðana um leið og þau taka hliðarspor í
lauginn. Þetta er harður kjarni vistmanna
á Hrafnistu sem lætur sig helst ekki vanta
í sund og leikfimi tvisvar í viku og þá ekki
endilega venjulega leikfimi heldur kín-
verska leikfimi. Þau eru sammála um gildi
líkamsræktar og vilja ekki missa niður tíma.
„Einn þeirra sem stundar hér sund er 85 ára og hafði
hann aldrei komið í sundlaug þegar hann kom til okkar
í fyrsta sinn, en nú syndir hann baksund,“ sagði Lovísa
Einarsdóttir leikfimikennari.
Þegar spaðaæfingum lýkur taka við teygjuæfíngar og
leikur með bolta. í vatninu eru allir léttir á sér þó svo
þeir gangi við staf eða jafnvel í göngugrind dags dag-
lega. Þá tekur nuddpotturinn við og spjall um daginn
og veginn.
Mikið á sig leggjandi
Þau Guðjóna Eykon Friðriksdóttir, Kristjana Þorsteins-
dóttir, Anna Helga Sigurðardóttir og Tryggvi Blöndal,
segjast gleyma aldri og krankleika í sundinu tvisvar í
viku. „Aðstaðan er öll til fyrirmyndar og mikið á sig
leggjandi til að komast í laugina," sagði Aðalheiður
Benediktsdóttir. „Þetta er þriðja árið mitt og ég fínn
mikinn mun á heilsunni." Hjá henni í nuddpottinum er
Kristjana Bjamardóttir og sagðist hún eiga mun auðveld-
ara með að hreyfa annan fótinn eftir áfall sem hún varð
fyrir eftir að hún fór að æfa sig í vatninu. Ekkert þeirra
kann að synda en þau hafa sigrast á vatnshræðslunni.
Kínversk leikfimi
LOVÍSA Elnarsdóttir leiðbeinir þeim Elínu
Ólafsdóttur, Guðjónu Friðriksdóttur, Helgu
Sigurðardóttur, Ellen Ólafsdóttur og Guð-
mundi Sigurjónssyni í kínverskri leikfimi.
Reynt að vekja áhuga
Lovísa sagði að því miður næðist ekki til allra vist-
manna en reynt væri að eftir fremsta megni að vekja
áhuga þeirra á líkamsrækt. „Þetta er kynslóðin sem aldr-
ei lagði stund á neina líkamsrækt og þess vegna er erf-
itt að fá þau með en þau sem koma eru ákveðin og
beita sjálfa sig mikillri hörku og ná ótrúlega góðum
árangri," sagði hún. „Jafnvel svo góðum að þess eru
dæmi að eftir mánaða þjálfun í göngu og leikfimi þá
leggi menn frá sér göngugrind og staf.“