Morgunblaðið - 14.05.1993, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. MAÍ 1993
ERLENT,
Tölvuþijótar
gegn NASA
TVEIM áströlskum tölvuþijótum
tókst í febrúar 1990 að stöðva
tölvukerfi bandarísku Geimrann-
sóknastofnunarinnar, NASA, í sól-
arhring, auk þess sem þeir komust
yfir mjög mikilvægar upplýsingar.
Þetta kom fram við yfirheyrslur í
Melboume. Richard Jones, 23 ára
gamall og afar hæglátur háskóla-
nemi, eyddi öllum sínum frístundum
í tölvur og á endanum tókst honum
að komast inn í NASA-tölvukerfið
með því að bijótast inn í háskólat-
ölvukerfíð og þaðan inn í ýmis al-
þjóðleg kerfí sem tengjast NASA.
Síðar aðstoðaði hann félaga sinn
við sömu iðju.
m
Þýsk gæðavara
Teg. 1406. St. 35-43. Verð kr. 3.390,-
Teg. 1502. St. 39-47. Verð kr. 3.280,-
-r
ÚTILÍFf
GLÆSIBÆ ■ SÍMI 812922 §
Dagbók fyrrverandi skrifara Francois Mitterrands Frakklandsforseta
Reagan með grín
og Gorbatsjov
óvenju berorður
Gefur lesendum sýn inn í heim
valdamanna og þjóðhöfðingja
París. Reuter.
LÍKLEGA hafa allir óskað sér einhvern tíma, að þeir
væru ósýnilegir og gætu fylgst með öllu, sem fram
færi, án þess nokkur yrði þess var. Segja má, að þann-
ig hafi það verið með Jacques Attali, „hugmyndasmið
og skrifara" Francois Mitterrands Frakklandsforseta
um margra ára skeið. Hann hefur nú gefið út 960
blaðsíðna bók um fyrstu sex árin í þjónustu forsetans
þar sem hann gefur lesendum sýn inn í heim valda-
manna og þjóðhöfðingja og segir frá mörgum bráð-
skemmtilegum atvikum og tilsvörum.
Attali
... 17. bókin gefur lesendum sýn inn í heim valdamanna.
Reagan Gorbatsjov Tsjernenko
... dottaði á fundum lM landbúnaðurinn rugl — síðan hvenær?
Attali er sá sami Attali og hef-
ur verið gagnrýndur harðlega fyr-
ir bruðl sem bankastjóri Evrópska
þróunarbankans en þrátt fyrir
miklar annir í því starfi hefur
hann fundið sér tíma til að ljúka
við þessa 17. bók sína. Heitir hún
„Verbatim" og í henni rekur hann
næstum frá orði til orðs samræður
á leiðtogafundum og birtir auk
þess útdrátt úr bréfaskriftum
ýmissa leiðtoga. Segist hann ekki
sleppa neinu, sem máli skiptir,
nema um sé að ræða ríkisleyndar-
mál.
Með samþykki Mitterrands
Bókin hefst rétt áður en Mit-
terrand er kosinn forseti 1981 en
lýkur með kosningaósigri sósíal-
ista 1986. Annað bindi á að koma
út þegar Mitterrand hverfur úr
forsetastóli 1995.
Líklega tóku erlendu leiðtog-
amir ekkert eftir því, að Attali
skráði niður allt, sem þeir sögðu
á fundum, en Mitterrand vissi það
og hann hefur lagt blessun sína
yfír bókina. Las hann raunar sjálf-
ur yfir prófarkir og felldi sumt úr.
Reagan leiddist
Attali bregður upp mynd af
Ronald Reagan, fyrrverandi
Bandaríkjaforseta, þar sem hann
dottar og dormar á fundum og
þegar hann vantar nótur frá sér-
fræðingum sínum um stefnuna í
hinum aðskiljanlegustu málum
reynir hann að bjarga sér með
barnalegum bröndurum. Lesend-
ur sjá fyrir sér Helmut Kohl,
kanslara Þýskalands, tala um
efnahagsmál, Reagan til sárra
leiðinda, á Sjö-ríkja-fundinum í
Versölum 1982 en við kvöldverð-
arborðið hallar Kohl sér að Mit-
terrand: „Óskaplega leiðist mér
þessi náungi (Reagan). Hann er
svo heimskur."
Á leiðtogafundi Evrópubanda-
lagsins 1985 hneykslaðist Marg-
aret Thatcher á hinum leiðtogun-
um fyrir að vilja setja reglur um
og takmarka almennan vinnu-
tíma. Sagðist hún vita allt um
rekstur enda hefði hún sjálf unnið
í þriggja manna fyrirtæki. „Hvað
varð um hina tvo,“ skaut þá Giulio
Andreotti, forsætisráðherra Ital-
íu, inn í. „Þeir hafa vafalaust
unnið yfir sig og eru dauðir.“
„Síðan hvenær?“
í veislu í Kreml 1984 segir
Attali frá manni að nafni Míkhaíl
Gorbatsjov, félaga í sovéska
stjórnmálaráðinu, sem þótti
óvenjulega berorður og sýna for-
seta sínum litla virðingu.
Konstantín Tsjernenko: „Hvers
vegna kemurðu svona seint?"
Gorbatsjov: „Ég var að koma
af fundi um landbúnað í Az-
erbajdzhan."
Tsjemenko: „Hvemig gengur
þar?“
Gorbatsjov: „Þeir segja, að allt
sé í himnalagi en það er rugl.
Raunar er landbúnaðurinn í öllum
Sovétríkjunum tómt rugl.“
Tsjernenko: „Nú, síðan hve-
nær?“
Gorbatsjov: „Síðan 1917.“
Dáðist að Thatcher
Attali segir, að Mitterrand hafi
spáð því í viðtali við Helmut
Schmidt, fyrrverandi kanslara
Vestur-Þýskalands, að þýsku rík-
in sameinuðust fyrr en nokkurn
grunaði en Schmidt var hins veg-
ar viss um, að það yrði ekki í sinni
tíð. „Hún er með augu Stalíns en
röddina hennar Marilyn Monroe,"
sagði Mitterrand um Thatcher,
fjandvin sinn innan EB, og þegar
hún sendi herskipin til Falklands-
eyja varð honum að orði: „Ég
dáist að henni ...eða kannski ég
öfundi hana.“
Mís*
Enn
LADDI & VINIR
þegar aorir fara ao sofa
^reytingar gerðar á menntakerfinu í Svíþjóð
Valddreifing og aukin
samkeppni í öndvegi
Gautaborg. Frá Sverri Guðmundssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
UPPSTOKKUN á menntakerfinu var eitt loforða ríkis-
stjórnar sænsku borgaraflokkana, sem tóku við völdum
haustið 1991. Valddreifing, aukið sjálfstæði menntastofn-
ana og samkeppni þeirra á milli er sett í öndvegi, en dreg-
ið skal úr áhrifum ríkisins. Nú er hluti þessara breytinga
að verða að veruleika.
Þingið hefur þegar samþykkt
fyrsta hluta áætlunarinnar og tekur
hún gildi fyrsta júlí. Hvað menntun
á háskólastigi varðar eru stærstu
breytingamar þær að hver háskóla-
stofnun fær meira sjálfræði en áð-
ur. Háskólarnir fá sjálfir að sjá um
að velja úr umsóknum um skóla-
vist. Það hlutverk var áður í hönd-
um ríkisstofnunar sem sá um þá
hlið mála fyrir allt landið.
Stærstu breytingarnar verða þó
á íjármögnun háskólanna. Nú fær
hver skóli fjárveitingar sem byggj-
ast á áætlunum um fjölda nýskrán-
inga. Samkvæmt nýja kerfinu skal
hver stofnun fá fjármagn sem að
hluta byggist á fjölda stúdenta og
að hluta til á þeim námsárangri sem
stúdentarnir sýna. Hver skóli fær
hámarksfjárveitingu greidda í upp-
hafi þriggja ára tímabils. Nái ekki
allir nemendur tilskildum árangri
verður skólinn að greiða til baka
mismuninn.
Við þetta bætist svokölluð gæða-
fjárveiting, sem ætlað er að auka
samkeppni milli skólanna. í kjölfar
hennar verða skólarnir að stórauka
markaðssetningu og kynningu til
þess að fá náð fyrir augum stúd-
enta, á sama tíma sem þeir verða
að reyna að velja úr þá sem líkleg-
astir eru að ljúka prófum.
Gagnrýnendur frumvarpsins
hafa bent á að með þessum ráðstöf-
unum sé stefnt að svokölluðum úr-
valsskólum í Svíþjóð og hafa varað
við hættunni á að þeir skólar sem
ekki fái allra bestu nemendurna
verði útundan.