Morgunblaðið - 02.06.1993, Blaðsíða 28
'28
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. JÚNÍ 1993
Kosið í
Póllandi
1 haust
LECH Walesa, forseti Póllands,
sagði í gær, að líklega yrði boðað
til þingkosninga í landinu 12.
september nk. og hann skoraði á
Samstöðu, verkalýðssamtökin, að
trufia ekki kosningabaráttuna
með allsheijarverkfalli. Walesa,
sem leysti þingið upp á laugar-
dag, sagði, að þjóðin þyrfti á að
halda stöðugri og umbótasinnaðri
stjórn og gaf í skyn, að hann
styddi umbótastefnu Hönnu Suc-
hocku forsætisráðherra. Suc-
hocka og Marian Krzaklewski,
leiðtogi Samstöðu, hafa deilt hart
síðan hún neitaði að hækka laun
opinberra starfsmanna en hún
sagði launahækkun myndu
stefna í voða efnahagsmarkmið-
um ríkisstjómarinnar.
Meiri samvinna
við A-Evrópu
TEKNAR verða mikilvægar
ákvarðanir um aukna efnahags-
og tæknisamvinnu Evrópubanda-
lagsins við Rússland og önnur
Mið-Evrópuríki á leiðtogafundi
EB í Kaupmannahöfn á næstu
dögum. Kom þetta fram hjá Willy
Claes, utanríkisráðherra Belgíu,
í Singapore á mánudag en hann
verður formaður ráðherraráðs EB
þegar Belgar taka við forystu í
bandalagjnu 1. júlí. Sagði hann,
að EB vildi færa út landamærin
en lagði áherslu á, að ekki gætu
öll ríki í Mið- og Austur-Evrópu
fengið fulla aðild. Þess í stað
yrði um eins konar félagsbú að
ræða með ríkjunum og EB.
Alvaldur
Uzbekístans
Shukrullo Mirsaidov, fyrrverandi
varaforseti Úzbekístans og keppi-
nautur núverandi forseta, Islams
Karimovs, var leiddur fyrir rétt
í gær í Tashkent, höfuðborg ríkis-
ins. Er hann sakaður um að hafa
misfarið með eigur ríkisins og á
yfir höfði sér fangelsisdóm verði
hann fundinn sekur. Mirsaidov
er ekki fyrsti andstæðingur Ka-
rimovs, sem borinn er sökum, og
telja erlendir stjórnarerindrekar,
að tilgangurinn sé aðallega sá
að kveða niður andstöðu við
stjómina. Síðan Úzbekístan varð
sjálfstætt síðla árs 1991 hefur
Karimov bannað tvo stjómarand-
stöðuflokka og dagblað þess
þriðja.
Fresta
START
ÞINGIÐ í Úkraínu hefur frestað
atkvæðagreiðslu um staðfestingu
START-l-sáttmálans fram á
haust eða vetur. Var samning-
urinn gerður milli Bandaríkjanna
og Sovétríkjanna fyrrverandi og
mun einnig taka til kjamorku-
vopna í Úkraínu. Hafa Úkraínu-
menn verið seinir til að taka af
skarið um framtíð vopnanna og
virðast sjá nokkuð eftir því
trompi, sem þau geta verið í
samningum við önnur ríki.
Atvinnuleysi
vex í Svíþjóð
HELDUR er að rætast úr fyrir
sænskum útflutningsiðnaði en
samt er búist við, að atvinnuleysi
haldi áfram að aukast og jafnvel
allt næsta ár. Þá er búist við, að
þjóðarframleiðslan í heild minnki
um 1,5% á þessu ári. Talið er,
að atvinnuleysi í Svíþjóð á þessu
ári verði til jafnaðar 7,5% og
þótt gert sé ráð fyrir einhverjum
hagvexti á því næsta, verður
hann svo lítill, að hann mun ekki
nægja til að stöðva aukningu at-
vinnuleysisins.
Æfir Tyrkir
TYRKIR efndu til fjölmennra mótmæla í Solingen í fyrrakvöld, tveimur dögum eftir að fimm landar
þeirra létust í íkveikjuárás. Gengu margir berserksgang um miðborgina og unnu þar mikið tjón. Voru
62 þeirra handteknir, þar á meðal þessi, sem hér er í höndum lögreglumanna.
Sættast
Andrésog
Fergie?
Liverpool, Balmoral. Reuter.
KARL prins og Díana prinsessa
mættu saman til minningarathafn-
ar í Liverpool á sunnudag þegar
þess var minnst, að hálf er liðin
frá sigri bandamanna í orrustunni
um Atlantshafið. Voru engir inni-
leikar með þeim en sumir telja
hugsanlegt, að Sarah Ferguson
og Andrés, hertogi af Jórvík,
muni ná sáttum.
Prinsinn og prinsessan af Wales
þóttu mjög stíf þegar þau komu til
minningarathafnarinnar í dómkirkj-
unni í Liverpool og horfðust sjaldan
eða aldrei í augu. Þau sátu þó saman
og skiptust á einhveijum orðum.
Breskir ijölmiðlar gera sér meiri von-
ir um Fergie og Andrés en þau og
dætur þeirra tvær ætluðu í gær að
vera saman í fríi í Balmoral, setri
Elísabetar drottningar í Skotlandi.
Raunar hafa þau verið saman oft að
undanfömu og er það túlkað þannig,
að hugsanlega vilji þau sættast og
taka saman á ný.
Þijár tyrkneskar stúlkur og tvær konur myrtar i þýsku borginni Solingen
U ng’lingnr handtekinn og
fjögurra snoðkolla leitað
Solingen. Reuter, The Daily Telegraph.
16 ARA piltur hefur verið
handtekinn vegna morðs á
þremur tyrkneskum stúlkum
og tveimur konum í þýsku
borginni Solingen á laugar-
dag. Lögreglan kvaðst í gær
vera að leita að fjórum snoð-
kollum sem grunaðir væru
um aðild að morðinu. Tyrk-
irnir fimm brunnu inni í gisti-
heimili sem kveikt var í með
eldsprengju og er þetta alvar-
legasta árásin á útlendinga
frá sameiningu Þýskalands.
62 ungmenni voru handtekin
þegar ungir Tyrkir gengu
berserksgang um borgina í
fyrrakvöld og Helmut Kohl
kanslari varaði við því að
þeir sem stæðu fyrir slíkum
óeirðum kynnu að verða flutt-
ir úr landi.
Tugir manna særðust í óeirðun-
um og tjónið er metið á milljón
marka, tæpar 40 milljónir króna.
Búist er við frekari óeirðum á næstu
dögum og talið er að ungir Tyrkir
hyggi á blóðhefndir. Lögreglumenn
stöðvuðu bifreiðar í borginni og
fundu nokkrar gasbyssur, stálrör
og bensínsprengjur.
Hundruð ungra Tyrkja gengu um
göturnar i fyrrakvöld, brutu rúður
í húsum og skemmdu bíla. Allt að
þúsund Tyrkir, sem hrópuðu „Við
viljum nasistablóð," gengu um mið-
borgina. Óeirðir blossuðu upp í fleiri
borgum, svo sem Bonn, Augsburg
og Bremen.
Óttast hefndarverk
Þýskir stjómmálamenn hafa af
því miklar áhyggjur að morðið á
laugardag geti orðið til þess að ung-
ir Tyrkir vígbúist og hyggi á mann-
hefndir. Helmut Kohl hvatti tyrk-
neska íbúa landsins, sem eru tæpar
tvær milljónir, til að sýna stillingu
og sagði að allt yrði gert til að fínna
morðingjana og sækja þá til saka.
„Þessi glæpur sýnir að í þeirra aug-
um eru mannslífin einskis virði. Það
er skömm að slík morð geti átt sér
stað hér mitt í Þýskalandi," sagði
kanslarinn en varaði jafnframt við
því að hart yrði einnig tekið á of-
Eftirlýstir
Þýska lögreglan hefur lýst eftir fjórum snoðkollum, sem grunaðir eru um íkveikuárásina í Solingen.
Eru hér myndir af þremur þeirra. Sá, sem er lengst til vinstri, kallast Pitti, sá í miðjunni er ókunnur en
sá þriðji er nefndur Dirk.
beldi af hálfu Tyrkja.
Rita Sussmuth, forseti þingsins,
og Norbert Blum atvinnumálaráð-
herra fóru til Salingen til að kanna
ástandið. Ungir Tyrkir gerðu þá
aðsúg að bíl þeirra, spörkuðu í hann
og hræktu á rúðurnar.
Stefnan í innflytjendamálum
gagnrýnd
Erdal Inonu, starfandi forsætis-
ráðherra Tyrklands, sagði að þýska
stjórnin hefði látið hjá líða að sam-
laga tyrkneska innflytjendur þjóð-
félaginu og það hefði skapað mikla
spennu milli Þjóðveija og innflytj-
enda. Stjómin knúði í vikunni sem
leið fram lög sem takmarka rétt
manna til að fá pólitískt hæli í
Þýskalandi en hún hefur ekki enn
mótað stefnu í innflytjendamálinu.
Tyrkneskir verkamenn hafa verið
hvattir til að flytja til Þýskalands
á undanförnum 30 árum vegna
skorts á vinnuafli en það er nánast
ógjömingur fyrir þá að verða þýsk-
ir ríkisborgarar.
Ignatz Bubis, Ieiðtogi gyðinga í
Þýskalandi, sagði íkveikjur í
Miinchen og Berlín um helgina
sýndu að hægriöfgamenn væm vel
skipulagðir og taka ætti þá alvar-
lega sem pólitíska ógnun. „Það er
kominn tími til að sömu aðferðum
sé beitt gegn hægriöfgamönnum
og beitt var gegn hryðjuverka-
mönnunum í Rauðu herdeildinni,“
sagði hann.
Ýmislegt bendir til að útlendinga-
hatrið fari enn vaxandi í Þýska-
landi. Þýska lögreglan skýrði frá
því í gær að gerðar hefðu verið 403
árásir á útlendinga í mars og fyrstu
þijá mánuði ársins voru árásirnar
alls 1.339. Á sama tíma í fyrra
vom þær 807.
Verðlaunafé til höfuðs
morðingjunum
Ríkissaksóknari Þýskalands
sagði að lögreglan hefði handtekið
RAÐHERRAR atvinnumála inn-
an Evrópubandalagsins (EB)
samþykktu á fundi sínum í Lúx-
emborg í gær að tekin verði upp
48 stunda hámarksvinnuvika í
aðildarríkjunum.
Að sögn Reuíers-fréttastofunnar
munu lögin í síðasta lagi taka gildi
þremur ámm eftir að þau hafa hlot-
ið lokastaðfestingu innan EB. Gert
er ráð fyrir að launþegar geti unn-
ið lengri vinnuviku en í löggjöfínni
er einnig kveðið á um lágmarks-
ungling sem gmnaður væri um
aðild að morðinu í gistiheimilinu í
Solingen. Hann vildi ekki gefa frek-
ari upplýsingar um unglinginn en
ARD-sjónvarpið sagði að hann væri
16 ára gamall og hefði ekki verið
virkur félagi í hreyfíngum nýnas-
ista. Lögreglan leitar nú fjögurra
snoðkolla á aldrinum 18-25 sem
einnig em grunaðir um aðild að
morðinu. Stjórnin hefur boðið
100.000 mörk, jafnvirði 4 milljóna
króna, í verðlaun fyrir upplýsingar
sem leiða til handtöku morðingj-
anna.
leyfi á ári auk þess sem hvíldartími
er skilgreindur í viku hverri.
Að sögn Hrafnhildar Stefáns-
dóttur lögfræðings hjá Vinnuveit-
endasambandi íslands kemur til-
skipunin um 48 stunda hámarks-
vinnuviku til umfjöllunar og af-
greiðslu í sameiginlegri EES nefnd
EB og EFTA, en tilskipunin verður
ekki sjálfkrafa hluti samningsins
um evrópska efnahagssvæðið. Þá
verður fjallað um þetta mál í nefnd
á vegum félagsmálaráðuneytis og
hvaða áhrif það hefur hér á landi.
EB skilgreinir hámarksvinnuviku
Afgreitt í EES-nefndinni