Morgunblaðið - 09.06.1993, Síða 1
56 SIÐUR B/C
127. tbl. 81.árg. MIÐVIKUDAGUR 9. JÚNÍ 1993 Prentsmiðja Morgunblaðsins
Friðargæsluliðar vitni að stríðsglæpum í Bosníu
Grænlend-
ingarmoka
upp rækju
Kaupmannahöfn. Frá Sigrúnu Davíðsdótt-
ur, fréttaritara Morgunblaðsins.
GRÆNLENSK rækjuveiðiskip
streyma nú suður fyrir Grænland
á ný rækjumið við Nýfundnaland.
Þar veiðist vel og veiðin ekki háð
neinum kvóta því þar hefur
rælqa ekki verið veidd áður.
Grænlensk rækjuveiðiskip hafa
veitt á nýju miðunum undanfarið
og fara góðar sögur af afla. Viku-
veiðin hefur verið um 400 tonn af
góðri rækju. Slóðin hefur hingað
til verið þekkt sem þorskveiði-
svæði. Grænlendingarnir munu
flestir landa á Nýfundnalandi þar
sem þangað er mun styttri sigling
með aflann. Auk grænlenskra skipa
eru færeysk og dönsk rækjuskip á
leið á þessi mið.
Sjá „Rækjumok á Flæmska
hattinum“ á bls. C3.
Garbo
eínmana
einfari
London. Reuter.
SÆNSKA leikkonan Greta
Garbo þoldi ekki einsemdina
en hataði jafn mikið að vera
á meðal fólks. Kemur þetta
fram í 66 bréfum sem hún
skrifaði og seld voru á upp-
boði í London í gær.
Bréfin voru seld fyrir 26.450
pund, jafnvirði 2,6 milljóna
króna, en þau skrifaði hún vin-
konu sinni Salka Viertel, hand-
ritshöfundi í Hollywood.
Garbo dró sig í hlé árið 1941
er hún stóð á hátindi frægðar
sinnar en hún lést árið 1990 á
heimili sínu í New York 84 ára
aðaldri.
í bréfunum verður Garbo tíð-
rætt um óhamingju sína og ein-
semd, þráhyggju vegna veik-
inda en lætur í ljós löngun til
þess að líf hennar öðlist ein-
hvern tilgang. „Ég hef látið
mig hverfa inn í víðáttur til-
breytingaleysisins. Ég er í raun
og veru fangi því enginn má
komast að því að ég er hér,“
segir í einu bréfanna sem eru
skrifuð á árunum 1932-1973.
Króatar á flótta
ÞÚSUNDIR króatískra íbúa smábæja í nágrenni borgarinnar Travnik flýðu heimkynni sín í gær vegna
árása hersveita múslima. Grátandi kona býr sig undir að stíga upp á vörubíl sem flutti flóttamennina burt.
Múslimar skjóta á
óbreytta borgara
Lúxemborg, Stokkhólmi, Sarajevo. Reuter.
BRESKIR friðargæsluliðar í Bosniu sögðust í gær hafa orðið vitni
að því er múslimskir hermenn skutu til bana óbreytta króatíska
borgara. Gengu múslimarnir hús úr húsi og skutu fólk. „Þeir sáu
fólk drepið með köldu blóði. Þegar þeim var ljóst hvers konar
grimmdarverk var að eiga sér stað létu hermennirnir til skarar
skríða til að stöðva það,“ sagði heimildamaður úr röðum friðargæslu-
liða Sameinuðu þjóðanna (SÞ).
Herma heimildir að Bretunum
hafí tekist að forða um 170 Króöt-
um frá múslimunum, sem voru þrjá-
tíu talsins. Var fólkinu safnað sam-
an í kirkju og haft samband við
Flóttamannahjálp Sameinuðu þjóð-
anna til að flytja það á öruggan
stað. Friðargæsluliðar SÞ segja að
múslimar hafi „hreinsað" fímm
króatísk þorp, Brajcoviki, Grahovic,
Bukovica, Radojcici og Maline, af
Króötum.
Friðaráætlun að engu?
Owen lávarður, samningamaður
Evrópubandalagsins í friðarviðræð-
unum um Bosníu, sagði í gær ólík-
legt að Bandaríkjamenn myndu
senda herlið til Bosníu til að tryggja
framgang friðaráætlunarinnar, sem
samþykkt var í síðasta mánuði.
Sagði hann nauðsynlegt að evrópsk
ríki myndu mjög fljótlega gefa upp
hvort þeim myndi takast að senda
nægilega marga hermenn til Bosníu
í ljósi þess að Bandaríkjamenn
myndu líklega enga menn senda.
Helst þyrfti þetta að koma fram á
leiðtogafundi EB, sem haldinn verð-
ur í Kaupmannahöfn 21.-22. júní.
Sagði Owen að gætu Evrópubúar
ekki uppfyllt þessa kröfu væri best
að viðurkenna það án undanbragða.
Til greina kæmi að óska eftir sveit-
um frá ríkjum utan Evrópu, m.a.
frá ríkjum múslima.
Owen sagði einnig að átök síð-
ustu daga milli múslima og Króata
væru vísbending um að friðaráætl-
unin væri að verða að engu. Mætti
ekki síst kenna þar um að Vestur-
lönd hefðu í raun viðurkennt land-
vinninga Serba.
Sænska þingið samþykkti í gær
tillögu frá ríkisstjórninni um að
senda allt að þúsund sænska her-
menn til Bosníu, færi SÞ fram á
það. Pierre Schori, talsmaður Jafn-
aðarmannaflokksins í utanríkismál-
um, sagði að Evrópubúar væru
tengdir þjóðum fyrrverandi Júgó-
slavíu. „Hlutleysi eða afskiptaleysi
kemur ekki til greina,“ sagði Schori.
Svíar hafa tekið þátt í fjölmörg-
um öðrum friðargæsluverkefnum á
vegum SÞ en margir þingmenn létu
i ljós ótta um að Bosnía kynni að
reynast hættulegra verkefni fyrir
hermennina en mörg önnur.
Frakkar gefa eftir
Lúxemborg. Reuter.
EVRÓPUBANDALAGIÐ (EB) samþykkti formlega í gær viðskiptasam-
komulag við Bandaríkin sem talið er að greiða muni fyrir lokagerð
samninga um afnám tolla og hindrana í alþjóðaviðskiptum, svonefnds
GATT-samkomulags.
Það sem gerði EB kleift að stað-
festa samkomulagið við Bandaríkin
var að Frakkar gáfu eftir og sam-
þykktu ákvæði um takmörkun fræ-
olíuframleiðslu.
John Major forsætisráðherra
Breta fagnaði hugarfarsbreytingu
Frakka og sagði að nú hefði mikil-
vægum hindrunum fyrir gerð GATT-
samkomulags verið rutt úr vegi.
Franskir ráðherrar gáfu í skyn að
Reuter
þeir hefðu náð fram mikilvægum
tilsiökunum gegn því að fallast á
samkomulagið; loforðum um að ak-
urlendi til olíukornræktar yrði skipt
milli allra aðildarlandanna.
Arthur Dunkel, framkvæmda-
stjóri GATT, fagnaði samkomulagi
EB og Bandarikjanna í gær og sagð-
ist bjartsýnn á að ljúka mætti gerð
GATT-samkomulags fyrir næstkom-
andi áramót.
Sameining
orðin að
veruleika í
Færeyjum
Þórshöfn. Frá Grækaris Djurhuus Magn-
ussen, fréttaritara Morgnnblaðsins.
TILKYNNT var í gær að ákveðið
hefði verið að stofna fiskvinnslu-
fyrirtæki, sem tæki yfir rekstur
allra eða flestra frystihúsanna i
Færeyjum.
Skuldum aflétt
í fréttatilkynningu sem gefin var
út í gær kemur fram að samkomu-
lag hafi náðst milli fjármögnunar-
sjóðsins, sem stofnaður var í fyrra,
og allra helstu lánardrottna um fjár-
hagslega endurskipulagningu fisk-
vinnslunnar að upphæð 650 milljón-
ir danskra króna, jafnvirði 6,6 millj-
arða íslenskra króna. í því felst
meðal annars að létta skuldum af
fiskvinnslufyrirtækjunum upp á
550 milljónir danskra króna, rúma
5,5 milljarða íslenskra.
Andstaða
Stjórnendur margra frystihúsa
hafa verið andvígir hugmyndinni
um sameininguna og sagt að einok-
unarfyrirtæki minnki samkeppnis-
hæfnina á mörkuðum erlendis.
Samkvæmt tilkynningunni í gær
er gert ráð fyrir því að frystihúsin
geti valið um hvort þau verði með
í sameiningunni, en í Færeyjum er
almennt álitið að erfitt verði fyrir
þau að halda sig utan við fyrirtækið.
Ekkert lát á
íkveikjum í
Þýskalandi
Bonn. Reuter.
KVEIKT var í húsum útlendinga
í Þýskalandi í fyrrinótt. Ikveikj-
urnar eru sagðar vel skipulagðar,
brennuvargamir ve(ji aðallega
hús þar sem konur og börn búa.
Kveikt hefur verið í á hverri nóttu
frá því fimm tyrkneskar konur og
börn voru myrt í Solingen 29. maí.
Fjórtán Tyrkir voru fluttir á sjúkra-
hús í Wúlfrath í fyrrinótt vegna reyk-
eitrunar. Ennfremur var kveikt í
húsi tyrkneskra fjölskyldna í Frank-
furt, eldur lagður að veitingahúsi í
Hamborg og veitingahúsi og íbúð
tyrkneskrar fjölskyldu í Oberhausen-
Rheinhausen.
Kærkomin
hádegishressing
TVÍBURARNIR Rósa og Lísa
teyga stórum úr pelunum sínum
í Regents Park í Lundúnum.
Systurnar hafa að öllum líkind-
um verið sólhöttunum og svala-
drykknum fegnar enda fór hitinn
hátt í 30 gráður í Lundúnum í
gærdag.