Morgunblaðið - 09.06.1993, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. JÚNÍ 1993
Minninff
Hanna Þórðarson
Fædd 24. febrúar 1902
Dáin 1. júní 1993
Hanna Þórðarson var dóttir Guð-
rúnar Þorgrímsdóttur og Edwards
Frederiksen bakarameistara. Hún
giftist Hans R. Þórðarsyni árið
1928. Hans var ekkjumaður — hafði
misst eiginkonu sína Guðrúnu
Sveinsdóttur árið 1925. Þau hjón
höfðu eignast tvö böm, Helgu sem
gift er Þorsteini Þorsteinssyni hag-
fræðingi, og Gunnar, sem giftur var
Huldu Valtýsdóttur. Gunnar lést
rúmlega sextugur árið 1989 á miðj-
um glæsilegum starfsferli og var
hveijum manni harmdauði. Hans
og Hanna eignuðust tvö böm,
Ragnar Má rafvirkja, sem giftur
er Louise Theodórsdóttur, og
Hrund, eiginkonu mína.
Hans starfaði fyrstu árin hjá
öðrum, en stofnaði svo Rafmagn
hf. og síðar, árið 1940, Electric hf.
ásamt Ólafí Jónssyni. Því fyrirtæki
vegnaði vel og var um árabil með
stærstu innflytjendum rafmagns-
tækja og búnaðar fyrir rafiðnaðinn
í landinu.
Þegar fjárhagur leyfði, byggðu
þau hjón veglegt hús á Grenimel
„ ,38, þar sem þau áttu fallegt heimili
í rúm 10 ár. Á heimili þeirra þar
dvöldust Hansína, móðir Hans, og
Edward, faðir Hönnu. Þessi ár hafa
eflaust verið þau annríkustu í lífi
Hönnu. Auk þess að hugsa um og
stjórna mannmörgu heimili fór hún
með manni sínum í tíðar viðskipta-
Þvottavélar
á verði
sem allir
ráða við!
Þær nota
HEITT OGKALT vatn
■ spara tíma og rafmagn
•Fjöldi þvottakerfa eftir
þínu vali
•Sérstakt ullarþvottakerfi
•Fjölþætt hitastilling
•Sparnaöarrofi
Verð 42.000,-
39m900j“ Stgr.
“i Verð 52.500,-
49.875J " Stgr.
j CD
„jl,
munXlAn
.j Heimilistæki hf
SÆTÚNI 8 SlMI 69 15 00 . FAX 69 15 55
ferðir til útlanda. Hún hafði frá
byrjun sambúðar farið víða erlendis
og naut þessara ferðalaga. Þau
hjónin eignuðust fjölda erlendra
vina, en sú vinátta varð oft náin
og góð. Þegar fækkaði á heimilinu
og hægðist um fluttust þau að
Vesturbrún 26 í nýtt hús og bjuggu
þar á fögru heimili, uns Hans lést
árið 1974.
Þau hjónin voru gestrisin mjög,
svo að orð var á haft. Hanna var
glæsileg húsmóðir, sem tók á móti
gestum af mikilli reisn og ekki var
munur á því, hvort hún tók á móti
fjölmennri fjölskyldu, vinum eða
forstjórum erlendra stórfyrirtækja.
Hanna bjó í hamingjusömu
hjónabandi, þar sem ríkti gagn-
kvæm virðing milli hjóna og fór
ekki dult sú ástúð og tillitssemi, sem
hvort þeirra hjóna sýndi hinu. Eftir
að Hans lést, flutti hún heimili sitt
í Skipholt 56, þar sem hún hélt
áfram að taka á móti fjölskyldu og
vinum með sömu rausn og hlýju
viðmóti.
Hanna var menntuð kona, mjög
vel lesin og bjó yfir lærdómi og
visku. Hún hafði lesið og þekkti vel
íslenskar bókmenntir fyrr og nú.
Hún unni þó ljóðum mest og kunni
firnaósköp af ljóðum, sem hún
stundum fór með þegar við átti.
Hún hafði meðfædda tónlistargáfu
og hæfileika, spilaði á píanó og gít-
ar og söng með fallegri rödd. Á
góðri stundu á heimili sínu naut hún
þess ásamt gestum sínum að spila
og syngja.
Hanna var góð kona og gjafmild
og hugði að velferð þeirra, er hún
bar fyrir brjósti. Hana langaði oft
til þess að gera meira fyrir aðra
en hún réð við og sóttu þá á hana
áhyggjur, sem hún bar í hljóði. Hún
var á vissan hátt þögul og talaði
ekki mikið um aðra hluti en þá, sem
hún sá að hún gæti fengið lausn
á. Hanna unni fjölskyldu sinni og
naut þess að vera í návist bama
sinna og bamabama, sem öll virtu
hana og dáðu. Hún aðlagaðist vel
þeim gífurlegu þjóðfélagslegu og
efnahagslegu breytingum, sem
urðu í þjóðfélaginu í lífi hennar og
3M
Tannkrónur
MÓTORVINDINGAR
og aðrar rafvélaviðgerðir
á vel búnu verkstæði.
RAFLAGNAÞJÓNUSTA
í skipum, verksmiðjum
og hjá einstaklingum.
VANIR MENN
vönduð vinna, áratuga
reynsla.
Reynið viðskiptin.
Vatnagörðum 10 • Reykjavík
“ZP 685854 / 685855 • Fax: 689974
breyttist, að mér fannst, með
breyttum tíðaranda og skildi sjónar-
mið unga fólksins þótt sjálf væri
komin á háan aldur.
Hanna var falleg kona og glæsi-
leg, sem alls staðar var tekið eftir.
Hún naut góðrar heilsu andlega og
líkamlega allt til þess að hún veikt-
ist fyrir rúmum mánuði. Síðustu
tæpu fjögur árin bjó Hanna á heim-
ili okkar Hmndar. Milli þeirra
mæðgna var vinátta og gagnkvæm-
ur trúnaður, sem sjaldgæfur er.
Sjálfur eignaðist ég vináttu þeirra
hjóna beggja, sem aldrei bar skugga
á og ég mun ávallt metapg minnast.
Orn Þór.
Við fráfall Hönnu, tengdamóður
minnar, er okkur sem vorum henni
nákomin fyrst og fremst þakklæti
í huga — þakklæti fýrir góða sam-
fylgd og hlýhug og fyrir að hún
gaf okkur gott fordæmi um hvemig
lifa skyldi farsælu lífi. Gmndvallar-
reglur þess vom í því fólgnar m.a.
að fara, svo sem hæfíleikar stóðu
til, að siðgæðishugsjónum kristinn-
ar trúar, gleyma ekki „guði í al-
heimsgeimi — guði í sjálfum þér“
og að temja sér lítillæti og hóg-
værð. Hlaupa hins vegar undir eins
til ef einhver þurfti á hjálp að halda
og veita hana af hjartans örlæti.
Þetta vom persónueinkenni
Hönnu í hnotskum.
Önnur og ekki síðri hlið birtist
okkur sem þóttumst eiga til hennar
tilkall, þar sem hún stóð sem klett-
ur við hlið ástkærs eiginmanns síns,
Hans R. Þórðarsonar, og stýrði
heimili þeirra af röggsemi og rausn-
arskap sem var henni eðlislægur.
Heimili þeirra var orðlagt menn-
ingarheimili í víðasta skilningi sem
alla tíð stóð opið fjölskyldu og vin-
um. Þangað sótti líka fjöldi erlendra
viðskiptavina af fjarlægum slóðum
og þar var þeim kynnt það besta
sem íslenskt lista- og menningarlíf
hafði að bjóða. Ljúfari gestgjafa en
þau hjón er vart að fínna. Þeir sem
einu sinni höfðu notið gestrisni
þeirra gerðust ævilangir vinir.
Hanna bar fram dýrindis mat-
föng. Hanna söng og spilaði á lút-
una sína hin ljúfustu lög. Hanna
var gagnkunnug fornbókmenntum
okkar, hafði allt á hraðbergi þegar
um var rætt og rökstuddar skoðan-
ir á sögupersónum eins og þær
væm samtímafólk.
Sama mátti segja um skáldverk
síðari tíma. Hún blátt áfram drakk
í sig allt það mannvit og reynslusög-
ur sem þar var að fínna. Hún lifði
fyrir góðar bókmenntir, vissi sem
Magnús Þ. Torfason var prófess-
or við lagadeild Háskóla íslands er
ég hóf þar nám rétt fyrir 1960.
Þar hófust okkar fýrstu kynni sem
áttu síðan eftir að endast vel og
lengi. Magnús var frábær kennari
og leiðbeinandi. í fari hans var að
fínna ótvíræðan velvilja og vináttu
sem laðaði að. Fyrstu árin var e.t.v.
ekki auðvelt fyrir okkur nemendur
að kynnast honum náið. Ástæðan
var einkum sú að við bámm svo
mikla virðingu fyrir honum og
kunnáttu hans að við treysum okk-
ur engan veginn í skoðanaskipti
við hann á jafnréttisgmndvelli.
Svo sem eðlilegt var vom okkar
samskipti til að byrja með einkum
á sviði lögfræði. Það átti hins veg-
ar eftir að breytast því að við reynd-
umst eiga annað og sameiginlegt
áhugamál, skíðaíþróttina og raunar
íþróttir almennt. Fundum okkar bar
oft saman í fjöllunum en þar fyrir
utan reyndist skíðaíþróttin sjálf og
skíðabúnaður endalaus uppspretta
umræðna. Magnús var á tímabili
fræðilega svo vel að sér í öllu sem
að þessu laut að við lá að líta
mætti á hann sem sérfræðing á
þessu sviði.
Leiðir okkar Magnúsar lágu enn-
fremur oft saman við meðferð
dómsmála en hann var bæði
var að „orð em á íslandi til um
allt sem er hugsað á jörðu“ — og
hún vildi stöðugt vita meira.
Ógrynni ljóða léku á vörum henn-
ar því hún átti afar auðvelt með
að læra ljóð utanbókar — heilu
bálkana. Tónlist var í hávegum
höfð á heimili Hönnu og Hans. Þau
áttu stærsta safn af sígildri tónlist
og ópemm á plötum, eins og þá
tíðkuðust, og voru aflögufær þegar
þrengdist um kosti Ríkisútvarpsins
á tónlistarsviðinu á stríðsárunum.
Eftir á að hyggja held ég að ljóð-
in hafí verið henni tiltækust — líka
í amstri dagsins. Ekki síst þau sem
vom torskilin og hún þurfti að liggja
svolítið yfír vegna djúpstæðrar og
margbrotinnar merkingar. Þau vom
henni að skapi. Þau fór hún gjarnan
með fyrir þá sem vildu hlusta.
Þennan lífsstíl valdi hún sér sjálf
— lagði í einrúmi rækt við andlegan
þroska sinn en hreykti sér aldrei
af neinu. Af henni stafaði sú hæg-
láta góðvild sem mun lifa í minning-
unni um hana og verða fólki hennar
leiðarljós.
Mig langar að ljúka þessum fá-
tæklegu kveðjuorðum með tilvitnun
í Ijóð Einars Benediktssonar, sem
hann orti til móður sinnar. Hanna
fór oft með þetta ljóð í heyranda
hljóði, enda var Einar Benediktsson
einn af eftirlætisskáldum hennar:
Dagar þíns lífs, þínar sögur, þín svör,
voru q'óir með hrynjandi trafí.
Móðir. Nú ber ég þitt mál á vör
og merki þér ljóðastafi.
Til þess tók ég far, til þess flaut minn knör.
Til þess er ég kominn af hafi.
Hulda Valtýsdóttir.
Hæstaréttardómari og prófdómari
í héraði um margra ára bil. Magn-
ús var alla tíð einn helsti fræðimað-
ur þessa lands á sviði lögfræði. Sem
dómari naut hann virðingar sam-
kvæmt því. Enginn sem ég þekki
var svo óumdeildur dómari sem
hann. Þar fyrir utan var hann sér-
stakur öðlingur og vinur.
Svo undarlegt sem það virðist
kynntist Magnús mörgum börnum
mínum við ýmis tækifæri og ekki
sérstaklega fyrir minn tilverknað.
Þannig starfaði hann með einni
dóttur minni, var í menningarferða-
lagi með annarri og kynntist þar
að auki tveimur eldri strákunum
mínum persónulega sem þó voru
tæplega 60 árum yngri en hann.
Hann hafði síðan ýmist samband
við þau eða fylgdist náið með þeim.
Hann var persónulega kunnugur
öllum á heimili mínu. Þau kynni
voru með þeim hætti að hér á bæ
ríkir nú sorg og söknuður allra
vegna fráfalls Magnúsar.
Við sendum öll konu hans og
fjölskyldu kveðju okkar og óskum
þeim guðs blessunar. Sömu kveðju
vil ég leyfa mér að bera fram fyrir
hönd kennara og starfsfólks laga-
deildar Háskóla íslands.
Stefán M. Stefánsson
MagnúsÞ. Torfason
fv. hæstaréttardómarí
Vertu, Guð faðir, faðir minn,
í frelsarans Jesú nafni,
hönd þín leiði mig út og inn
svo allri synd ég hafni.
(H. Pétursson)
Vertu yfír og allt um kring
með eilífri blessan þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(S. Jónsson frá Presthólum)
Þetta voru fyrstu bænirnar sem
Hanna amma kenndi mér, þegar
ég bjó hjá henni og Hans afa fyrstu
ár ævi minnar. Nú er elsku amma
farin upp í ljósið, en 92 urðu árin
sem Guð gaf henni. Mig langar að
þakka ömmu Hönnu fyrir allar þær
yndislegu minningar sem ég á um
hana. Einnig fyrir alla þá ást og
kærleik sem streymdi frá henni og
hún gaf öllum svo ríkulega af. Það
er erfítt að velja úr öllum minning-
unum þegar hugurinn leitar til
baka. Þess vegna er erfítt að festa
þær á blað, en margir eru þeir sem
eiga ljúfar minningar um hana. Um
leið og ég kveð Hönnu ömmu um
sinn, bið ég góðan Guð að blessa
hana á nýjum stað við hásæti ljóss-
ins umkringda látnum ástvinum.
Megi Guð styrkja bömin hennar og
aðra ástvini sem nú syrgja.
Svanfleyga sál
Svifin til himins þú stundarheim yfir.
Sálhrein með englum í ljósvaka lifir.
Nær lít eg á þig, elskaða burtfama sál?
Seg, hvar þú skín;
Hve þögul er nóttin með þúshundruð loga
þín leitar sjón mín um stjamanna boga.
Hvar má eg finna þig, heilaga vera?
Hvenær fæ eg vængina, sem mig bera.
Til þín.
(S. Thorsteinsson)
Blessuð sé minning hennar.
Hanna Hlín.
Væna konu, hver hlýtur hana, hún er miklu
meira virði en perlur. Hjarta manns hennar
treystir henni. (Orðskviðir 31.10.)
Ein þessara vænu kvenna var
Hanna, eiginkona Hans Ragnars
Þórðarsonar, og var það beggja
gæfa að fá að fylgjast að farsæla
ævi. Alls staðar vöktu þessi glæsi-
legu hjón athygli fyrir fágaða fram-
komu og reisn. Gestrisni þeirra og
góðvild em ógleymanleg þeim sem
nutu. Heimili þeirra var fagurt og
allir hlutir báru smekk húsbænd-
anna vitni. Þar var heimilishlýja í
öndvegi. Húsmóðirin listakokkur og
Það hefur verið sagt um lögfræð-
ina að hún sé ekki „exact“ vísindi.
I henni er margt sem kann að orka
tvímælis, hún hefur að geyma ýmsa
afkima og krókótta ranghala. Það
gefur því augaleið að lögfræðingar
eru ekki alltaf sammála um laga-
túlkanir og lögfræðilega vandamál
eru því oft til umræðu á málflutn-
ingsstofum. Skoðanir eru skiptar
um það hvernig feta á sig um völ-
undarhús hinna ,júridísku“ fræða.
Það var því gott að fá aufúsugest
í heimsókn, mikinn lögfræðing, sem
hægt var að bera undir hið lögfræði-
lega vandamál. Við, á lögmanns-
stofunni þeirri er ég starfa á, vorum
svo lánsöm að fá Magnús Þórarinn
Torfason stundum í heimsókn. Hann
kom ekki með látum inn á skrifstof-
una. Hann gekk hæglátlega inn,
bauð hæversklega góðan daginn og
heilsaði viðstöddum með handa-
bandi. Hann var prúðmenni. Þegar
lögfræðilega vandamálið var síðan
borið undir hann svaraði hann hóg-
vær að lítið þýddi að spyija sig að
þessu, hann vissi svo sem ekkert
um þetta, en það væri nú reynandi
að kanna t.d. hæstaréttardóm frá
þessu og þessu ári á blaðsíðu þetta
og þetta. Hann stærði sig ekki af
þekkingu sinni. Magnús var þó svo
grandvar maður og meðvitaður um
stöðu sína, að meðan hann sat í
Hæstarétti var hann mjög tregur
til að tjá sig um lögfræðileg vanda-
mál. Það má því segja að það hafi
verið ávinningur fyrir þá lögfræð-
inga sem þekktu hann og höfðu
aðgang að honum þegar hann lét
af störfum í réttinum því að þá