Morgunblaðið - 17.07.1993, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. JÚLÍ 1993
B 5
Morgunblaðið/Bjarni
um tvítugt." Hann bendir mér á
gula og græna andlitsmynd sem
hann segir af henni þegar veikindin
herjuðu á. „Afi var fríður, og lipur
málamaður og mikilhæfur bóndi.
Hann átti sex börn með ömmu og
sex önnur með ýmsum konum sem
líkaði vel við hann og langaði að
eignast barn. Mér finnst eiginlega
ágætt að hann skyldi eignast þessa
krakka, þetta er sómafólk.“
Stefán fór aftur til foreldra sinna
í Víðidal og byrjaði snemma að sinna
búverkum þar. „Það þurfti að sinna
dýrunum vel og svo var gestkvæmt
og miklar annir í Möðrudal eftir að
við fluttum þangað. Ég held nú að
pabbi hafí aldrei tekð fram hjá
Kvamn-)/Uuí ho lsl
5r7*LDu\
’u,/0',i/iwMn-H<iAI. SIVAOir
bwoni»‘>f'
.VAU'
HetUR
kTkSDAU/R F RF-MSTÍDALUR M&om'HáÆi*
DÍNGUOAUVR SKí^Hj
.te«
AA*H*>'■'
• n
f'“V «v
o9,
;í.-.HOU-
Áv/u7nA«&ÍL
j?/ ,J
'■•í/ /
. 'HASfa IWA OfíNfFNi/MíLw^, .
ði',5fl'?0NO '5cm.
UW**
iFlOTun
/uTHoIl)
8^3'
8(80/1« /<SÍ«<1'
^3«.LLU--.;,?!. I««l'
íij&!&§fe
•fXrKyotfAHiii t0H/
ja 4*~«*
aóst&^ Hfit-L ar)SLDRFqM MtkLA fxM Mö'o&UQAS HöLL Rcu.
j^JÓdlMAt < -
T4i
(P0iHÓS-
i ,lr(
FL U T U G1'5'** H rLiho r
I01|OV« iÍ?,X*4? HilXoíu ;rú.
* * ^
5,1 'A SVAfl
PaU
Möórudalur: Stefán þekkir hann eins og lófann á sér.
Lára: Stefán málaði þessa mynd af
konu sinni, en þau bjuggu saman í tvo
áratugi.
mömmu en hún var líka sérstaklega
hugljúf kona. Guðlaug Þorsteins-
dóttir hét hún og var ekkert blávatn
þótt hún væri prúð, afskaplega vel
að sér og snilldarkona, ég held að
myndin mín af henni sé hérna á
neðri hæðinni. Pabbi gat verið hvass
og ákveðinn. Hann málaði líka og
spilaði vel á orgel."
land, fjall og hross
Stefán kvæntist 1931 og bjó með
Láru konu sinni í tvo áratugi, fyrst
í Möðrudal og síðar á Einarsstöðum
í Vopnafírði. „Blómabúi alveg hreint
með börnin hennar og okkar,“ segir
hann. „Lára var frá Grund í Eyja-
fírði, bráðmyndarleg og góð söng-
kona.“
Á þessum árum var Stefán í brú-
arsmíði með búskapnum og segir
ekki hafa veitt af manni sem vissi
um landið þegar brúa þurfti jökul-
ámar. „Það kemur sér líka vel að
kunna hverja þúfu þegar maður er
heima hjá sér í bænum að mála.
Það vilja alltaf koma nokkrar mynd-
ir af Herðubreið hjá mér, hún er svo
mikið snilldarfjall. Ég hef hana í
miðjunni með Bræðraskarði öðra
megin og Upptyppingum hinu meg-
in, þótt þeir séu miklu innar. Eg
bara færi þá.
Svo þykir mér klárarnir glæsileg-
ir. Frosti og Mökkur og Harði Rauð-
ur. Þær eru voða eftirsóttar hesta-
myndirnar mínar, ég málaði þijár í
nótt. En eina hef ég hérna sem
ekki má selja, hún er allra eftirsótt-
ust og ég hef hana bak við krossvið-
arplötu heima til að enginn taki
hana.“
jafnaldrar
Stefán keypti sér hús við Hverfís-
götu ekki alls fyrir löngu og fer í
mat á Droplaugarstöðum. Hann
segist eldsnöggur að taka þar af
borðunum, enda hafi hann lært í
Möðrudal að vinna hratt og rólega
í senn. „En lebenið á fólkinu þarna
líst mér ekki á,“ segir hann, „það
verður sljótt af að sitja alian daginn
og dotta í iðjuleysi. Kallarnir fara
sumir í laugarnar og veistu þeir eru
nauðasköllóttir. Það er vegna þess
að þeir skola ekki nógu vel á sér
hausinn. Sápan gerir þetta.“
Nú er Stefán minna á ferðinni
um borgina en áður, hann er inni
og málar en fer þó stundum til
Bernhöfts að fá sér brauð. „En
maður á að fara út líka og tala við
kunningja sína og það vill til að ég
þarf svo oft í bankann. Ég sel svo
ógrynnis mikið sjáðu. Set bara upp
húfuna svona og skvetti mér í bæ-
inn.“ Þ.Þ.
kunna vel við sig í hrauninu. „Mér
fínnst líka gaman að sjá rauðu og
hvítu risana í álverinu," segir Vol-
ker, „iðnað og nútíma upp af þessu
harða landslagi og fíngerðu litum,
ég held svei mér að annars þætti
mér líkt og ég væri hvergi og á eng-
um tíma."
sonia
Sonia er fædd í Frakklandi af
frönsku og ensku foreldri. Myndlist-
amámið stundaði hún í föðurlandinu
og í Þýskalandi þar sem hún er bú-
sett. „Það er heldur erfítt að vera
listamaður í Frakklandi," segir hún,
„ráðuneyti menningarmála hefur
tögl og haldir og aðstaðan að því
leyti lítið breytt frá því á átjándu
öld. Og galleríeigendur í París standa
ekki með opna arma, þar er mikið
snobb og torfærur. í Þýskalandi er
ekki þessi miðstýring en mikið að
gerast í listum." Kyrrstaða á
hvorki við Soniu né myndimar henn-
ar, ferðalaga til fjarlægra heims-
horna gætir í þeim, hún hikar ekki
við tilraunir og fer úr málverki í
skúlptúr eða blandar þessu saman.
„Hafí maður eitthvað að segja er
hægt að nota hvaða form sem er. í
vinnustofunni í Hamborg hef ég
venjulega pappír á nokkrum trönum,
tek kol og byija að teikna. Svo færi
ég mig á miili eftir því sem nýjar
hugmyndir kvikna."
I Portinu eru litlar myndir í akríl
og pastel á pappír og stærri málverk
sem sum era líka skúlptúr. Nokkrar
myndanna era unnar á íslandi. „Hér
Myndimar eru í sterkum rauðum
tónum og bláum og miklu fleiri litum,
Sonja kveðst gjarna tefla saman and-
gengileik og bendingar um hið frum-
stæða eða upprunalega með fólki sem
talar við tölvur.
Volker: „Skóli hugsunar I“.
volker
Hann er svartari en skólasystir
hans frá Braunschweig í Þýskalandi
og strangur þegar kemur að mynd-
listinni. „Þetta er lýsingar á ástandi,"
segir hann, „hér eru engin tákn eða
fyrirfram gefín hugmynd. Myndimar
eru einfaldlega svona og reyna ekki
að segja sögu eða ver'a eitthvað ann-
að, merkingin blasir við, sagði Ni-
etzsche."
Sonia: „Ný
og nið“.
er fiskur sem við fengum um dag-
inn,“ segir Sonia og bendir á eina,
„og þetta er nú bara harðfiskur og
trönurnar sem hann var hengdur á.“
stæðum, bæði í lit og myndefni. Þótt
verkin séu glöð í litunum og hafi
húmor er drama og dulúð undir efsta
laginu, spurningar um tíma og for-
Volker býr í Berlín en hefur eins
og Sonia sótt efni í myndimar um
langan veg. I eiginlegri merkingu,
eins og annað í verkunum: Kínverskt
blek gefur sumum þeirra nákvæman
svip, svo minnir á iðnað og arkitekt-
úr. „Mér líkar vel hvernig jöfn áferð
lakksins fer við handgerðan pappír,"
segir hann og enn koma fram and-
stæður á sýningunni í Portinu. Mynd-
ir Volkers era ýmist koparstungur
eða teiknaðar með þessu kínverska
bleki, hann kallar þær rannsóknir á
efni og hlutföllum.
„Þetta tengist skúlptúmum sem
ég fæst líka við,“ segir hann, „ég
hef áhuga á lagi hlutanna. Oft geng
ég um iðnaðarsvæði og skoða þar
form og línur. Fólk myndar gjarna
ónæmi fyrir umhverfí sínu og ef
myndimar mínar opna augu ein-
hverra fyrir því sem er í kringum
þá er ég ánægður.“
Volker segir teikningar sínar á
sýningunni meira og minna af hliðum
og mér sýnist vera gluggar á sumum
koparstungunum. Þetta era hreinir
og beinir drættir en listamaðurinn
hefur orðið fyrir torkennilegum
áhrifum á Islandi og kveðst farinn
að reyna fyrir sér í mýkri línum,
bugðu og hring. „Árin færa ný blæ-
brigði, nú er ég í fyrsta sinn að at-
huga skugga. Lögun hans sjálfs og
þess sem hann breytist í. Oft er það
ekki laust við að vera furðulegt.“
Þ.Þ.