Morgunblaðið - 13.11.1993, Blaðsíða 26

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1993
26
N-Kórea
smíðar
eldflaugar
í NORÐUR-Kóreu lýkur brátt
þróun eldflaugar sem borið
getur kjamaodd og hægt verð-
ur að skjóta á borgir í Japan
og Suður-Kóreu á innan við tíu
mínútum. Var þetta haft eftir
heimildamanni í japanska varn-
armálaráðuneytinu, sem sagð-
ist ekki geta sagt fyrir víst,
hvenær eldflaugarnar yrðu
settar upp. Stjórn Norður-
Kóreu hefur ítrekað neitað Al-
þjóða kjarnorkumálastofnun-
inni um leyfi til að kynna sér
vopnaframleiðslu landsins'.
Drottningar-
móðirin lifir
ÁSTRALSKIR fjölmiðlamenn
báðust í gær innilegrar afsök-
unar á ótímabærum fréttum af
láti Elísabetar, bresku drottn-
ingarmóðurinnar, sem er 93 ára
og við sæmilega heilsu. Fréttin
um lát hennar fór af stað fyrir
röð tilviljana og flutti fjöldi út-
varps- og sjónvarpsstöðva hana
án þess að leita staðfestingar.
Tungumála-
deila innan EB
DEILA um hvaða tungumál
skuli nota á fyrirhugaðri einka-
leyfaskrifstofu Evrópubanda-
lagsins (EB) kemur í veg fyrir
að skrifstofan verði opnuð.
Ætlun EB var að allt starf
hennar, færi fram á ensku,
þýsku, frönsku, ítölsku og
spænsku til að þýðingakostnað-
ur færi ekki úr böndunum.
Vegna mótmæla Hollendinga,
Dana, Grikkja og Portúgala,
sem segja að um mismunun sé
að ræða, er ekki hægt að opna
skrifstofuna.
Norðmenn
setja skilyrði
NORÐMENN sögðu viðsemj-
endum sínum hjá Evrópu-
bandalaginu, EB, í gær að þeir
myndu ekki sætta sig við að
fiskveiðimálum þeirra yrði
stjómað frá Bmssel ef landið
gengi í bandalagið. Þeir kröfð-
ust þess að fá hindrunarlausan
aðgang að öllum EB-mörkuð-
um fyrir sjávarafurðir sínar.
„Við bjóðum EB traust framboð
af fiski á mörkuðum bandalags-
ins um langa framtíð", var svar
Jans Henrys T. Olsens sjávar-
útvegsmálaráðherra er hann
var spurður hvað Norðmenn
byðu bandalaginu í staðinn.
Þriðja flug-
ránið á viku
TVEIR kínverskir lýðræðis-
sinnar rændu í gær kínverskri
flugvél í innanlandsflugi og
skipuðu flugmanninum að
lenda á Tæwan. Er þetta í
þriðja sinn á átta dögum sem
samskonar flugrán er framið
og í sjöunda skiptið á árinu.
Þrengja leit
að morðingja
Falcone
EIN af rásum ítalska ríkisút-
varpsins, GR-2, fullyrti í gær
að Corleone-klíka mafíunnar
hefði staðið fyrir morðinu á
Giovanni Falcone dómara, eig-
inkonu hans og þrem lífvörðum
í maí 1992. Saksóknari sem
stjómar rannsókn á morðunum
sagði að búið væri að gefa út
18 handtökutilskipanir á liðs-
menn klíkunnar eg ekki væri
enn búið að komast að því hver
hefði fyrirskipað tilræðið.
Japanir hefja
hrefnuveiðar
Tókíó. Reuter.
JAPANSKT móðurskip og þrjú
hvalveiðiskip héldu í gær áleið-
is til Suðurskautslándsins til
hrefnuveiða í vísindaskyni sjö-
unda árið í röð. Ráðgert er að
leiðangurinn standi í fimm
mánuði, ætlunin er að veiða 300
hrefnur og kanna ástand
steypireyðarstofnsins.
Á fundi Alþjóðahvalveiðiráðsins
(IWC) í Kyoto í Japan í maí sl.
var hvalveiðibann framlengt. Ráð-
ið telur hrefnu þó ekki lengur í
útrýmingarhættu en samkvæmt
gögnum þess er#áætlað að stofninn
í Suðurhöfum telji 761.000 dýr,
87.000 í Norðaustur-Atlantshafi
og 25.000 í Norður-Kyrrahafi.
Hafa Japanir haldið því fram að
stofninum ætti ekki að stafa af
því nein hætta þó 2.000 hrefnur
væru veiddar á ári hveiju.
Jápanir halda því einnig fram
að svo mikið sé af hrefnu við Suð-
urskautslandið að önnur sjávardýr
eigi þar erfítt uppdráttar. Þetta
torveldi vöxt stofna annarra hvala-
tegunda þar sem viðkoman sé lít-
il, svo sem steypireyðar, stærstu
skepnu jarðar.
Reuter
Minnast fjöldamorða á Tímor
TVÖ ár voru í gær liðin frá fjöldamorðum á Austur-
Tímor er hersveitir indónesíska setuliðsins hófu skot-
hríð á líkfylgd í höfuðstaðnum Díli með þeim afleiðing-
um að 180 manns lágu í valnum. Verið var að bera
foringja sjálfstæðissinna til grafar en Indónesía gerði
innrás á Austur-Tímor árið 1975 og innlimaði eyjar-
hlutann sem áður var portúgölsk nýlenda. Hefur sú
gjörð aldrei hlotið viðurkenningu á alþjóðavettvangi.
Tímorbúar í Sydney í Ástralíu minntust atburðanna
og sviðsettu aftöku þar í borg í gær.
Rannsókn á spillingu stjórnmála- og fjármálamanna á Ítalíu
Norðursambandið bendl-
að við fjármálahneyksli
Rámahnrir. Rí»nt/»r.
Rómaborg. Reuter.
EINN af atkvæðamestu þingmönnum Norðursambandsins á Ítalíu hef-
ur verið sakaður um aðild að spillingarmáli. Þetta er í fyrsta sinn sem
rannsókn saksóknara á spillingarmálunum beinist að forystumanni í
flokknum. Leiðtogar hans hafa stært sig nýög af þvi að vera með
hreinan skjöld.
Norðursambandið berst fyrir
sjálfstjóm norðurhéraða Italíu og
hefur aukið fylgi sitt gífurlega á
undanförnum missemm, einkum
vegna harðrar afstöðu flokksins til
„þjófanna í Róm“, eins og forystu-
menn hans hafa kallað stjórnmála-
mennina og fjármálamennina sem
hafa orðið uppvísir að spillingu.
Saksóknarar í borginni Varese í
norðurhluta Ítalíu vöraðu á fimmtu-
dag einn af þingmönnum Norður-
sambandsins, Giuseppe Leoni, við
því að hann væri granaður um brot
á lögum um fjármögnun kosninga-
baráttu, skattamisferli, bókhalds-
svik og útgáfu falsaðra reikninga.
Leoni kvaðst saklaus af þessum
ásökunum. Saksóknararnir fyrir-
skipuðu einnig húsleit í skrifstofum
flokksins í Varese og Mílanó.
Saksóknarar í Róm tilkynntu í
gær að þeir hefðu farið þess á leit
við sérstakan dómstól að hann rann-
sakaði ásakanir um að tveir fyrrver-
andi innanríkisráðherrar hefðu þeg-
ið fé úr sjóðum ítölsku leyniþjón-
ustunnar SISDE. Oscar Luigi Scalf-
aro, forseti Ítalíu, sem var innanrík-
isráðherra á síðasta áratug, hefur
einnig verið sakaður um að hafa
þegið ólöglegar greiðslur frá SISDE,
en í tilkynningu saksóknara var
ekki minnst á hann.
Carlo De Benedetti, forstjóra Oli-
vetti-tölvufyrirtækisins, var á
fimmtudag sleppt úr stofufangelsi,
en hann er sakaður um að hafa
mútað yfirmönnum ítalska póst-
fyrirtækisins til að kaupa tölvur af
fyrirtækinu.
Fyrirtæki Berlusconi í
rannsókn
Þá hefur tveimur af yfírmönnum
fjölmiðlafyrirtækisins Fininvest í
Róm verið tilkynnt að verið sé að
rannsaka hvort þeir hafi greitt mút-
ur til að fá úthlutað sjónvarpsrásum.
Fininvest er eignarhaldsfyrirtæki
auðjöfursins Silvio Berlusconi, for-
seta knattspyrnuliðsins A.C. Milano.
Ósætti milli sjúkrahúsanna í Kaupmannahöfn og Árósum
Harðar deilur
um%ræðslur
PÓLITÍSK málamiðlun hefur hrundið af stað hatrömmu stríði milli
tveggja sjúkrahúsa í Danmörku, þar sem unnið er að líffæraflutning-
um. Yfirlæknar Ríkisspítalans í Kaupmannahöfn og Árósaspítala
hafa brigslað hvor öðrum um slæleg vinnubrögð og eru ásakanirn-
ar svo aivarlegar að læknastéttin telur sig hafa beðið mikinn skaða
af, auk þess sem talið er að bæði iögreglan og siðanefnd lækna
muni taka málið fyrir.
Deilurnar hófust fyrir alvöra
fyrir nokkrum vikum en þá skrif-
aði yfirlæknir við Ríkisspítalann í
Kaupmannahöfn skýrslu um líf-
færaflutninga Árósaspítala. Sagði
hann framkvæmdina vera hörmu-
lega, tæplega 50% lifrarþega hefðu
látist en að jafnaði lifa um 80%
slíka aðgerð af á viðurkenndum
spítölum. Græddar væru lifrar í
fólk jafnvel þó lífslíkur þess væra
sáralitlar.
Yfírlæknirinn við Árósaspítala
svaraði skýrslunni í blaðagrein í
Politiken og sagði hann lækna við
Ríkisspítalann hafa staðið svo illa
að því að fjarlægja lifrar sem áttu
að berast Árósaspítala að þær
hefðu verið ónothæfar. Sakaði
hann læknana um að hafa vísvit-
andi skemmt líffærin.
Þegar frumvarp um líffæra-
ígræðslur var flutt á danska þing-
inu fyrir þremur árum gerði meiri-
hlutinn það að skilyrði að ígræðsl-
ur færa fram á tveimur stöðum.
Keyptur var tækjabúnaður og
starfsfólk þjálfað í Árósum áður
en spítalinn þar fékk leyfí til að
framkvæma aðgerðirnar, þrátt
fyrir mótmæli heilbrigðisyfirvalda.
Gert var ráð fyrir náinni samvinnu
á milli spítalanna tveggja en yfir-
læknar spítalanna hafa frá upp-
hafi verið óvinveittir hvor öðrum
og átt í hatrammri baráttu.
Hjartaígræðslur hafa heppnast
ágætlega í Árósum en því er ekki
eins farið með lifraraðgerðir. Af
17 lifrarþegum eru aðeins 10 á
Slæleg vinnubrögð?
STEEN Lindkær Jensen, yfirlæknir við Árósaspitala og annar
deiluaðila, við lifrarígræðslu. Hann hefur verið sakaður um að
græða lifrar í sjúklinga sem eigi sér litla lífsvon.
lífi og segja læknar skýringuna
vera þá að þeir vilji gefa mjög
veikum sjúklingum lífsvon. Kolleg-
ar þeirra í Kaupmannahöfn segja
þá eyða líffærum til einskis.
Áfall fyrir læknastéttina
Danskir læknar eru um 16.000
en tæplega fjörutíu fást við lifrar-
flutninga. Þykir læknastéttinni
hart að svo lítill hluti lækna veki
svo mikla athygli, og það fyrir slæ-
leg vinnubrögð. Segir formaður
danska læknafélagsins að margir
telji að baráttan um líffæraí-
græðslurnar sé sönnun þess að
læknar beri ekki hag sjúklinga
sinna fyrir brjósti, heldur einungis
eigin frama.