Morgunblaðið - 23.11.1993, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. NÓVEMBER 1993
17
Páll Magnússon sjónvarpsstjóri
Umræða um ann-
að tíðnisvið úrelt
Sjónvarp í ljósleiðara fyrir aldamót
PÁLL Magnússon, forstjóri íslenska útvarpsfélagsins hf., segir það
fjarri öllu lagi að búnaður til móttöku á útsendingum Fjölvarps verði
ónothæfur innan nokkurra ára, en haft var eftir forstöðumanni Fjar-
skiptaeftirlitsins í Morgunblaðinu um helgina að hugsanlega yrðu
Islendingar að hliðra til á 2,5 GHz tíðnisviðinu, sem Fjölvarpið not-
ar, fyrir sjónvarpsdreifingu á 40,5-42,5 GHz tíðnisviði um aldamót-
in. Páll sagði að fjarskiptaeftirlitið og stjórnvöld hefðu ákveðið að
2,5 GHz tíðnisviðið yrði notað hér á landi og hefði niðurstaðan orðið
sú sama og á Irlandi, i Bandarikjunum og víðar að ráðstafa þessu
tíðnisviði fyrir sjónvarp.
Páll sagði að ástæða þess að 40,5-
42.5 GHz tíðnisviðið hefði ekki verið
notað til útsendinga hefði verið ýms-
ir tæknilegir örðugleikar við mót-
tökubúnað sem hefði einnig verið
mjög dýr.
„Hins vegar held ég að þessi
umræða um annað tíðnisvið fyrir
sjónvarp sé þegar orðin úrelt vegna
þess að framtíðin verður væntanlega
sú sama hér og annars staðar að
sjónvarpið fer úr loftinu og í Ijósleið-
ara,“ sagði Páll. Hann sagði jafn-
framt að allt benti til þess að fyrir
aldamót yrði mestur hluti sjónvarps-
flutnings kominn ofan í jörðina í ljós-
leiðara. Tækninni fleygði mjög hratt
fram og benti Páll á að ný stafræn
tækni myndi sex- til tífalda burðar-
getu hvers tíðnisviðs þannig að gera
mætti ráð fyrir allt að 230 rásum á
2.5 GHz tíðnisviði í stað 23 rása
eins og nú er. „Það verður enginn
skortur á framboði á burðargetu
fyrir sjónvarp en það verður hins
vegar skortur á góðu sjónvarpsefni
inn á allar þessar rásir,“ sagði
hann.
Páll benti á að Póstur og sími
hefði lokið hringtengingu ljósleiðara-
kerfis um landið en eftir væri að
koma lögnunum í hús. Víðast hvar
erlendis væri búið að kapalvæða all-
ar borgir en hér hefði Póstur og sími
hins vegar ekki gert ráð fyrir kapal-
kerfum þegar lagður hefði væri sími
í ný hús. „Þýðingarskyldan hér á
landi var helsta ástæðan fyrir þessu.
Stjórnvöld voru ekki framsýnni en
svo að menn töldu enga þörf á þess-
ari sjónvarpsburðargetu inn í íbúðar-
hús vegna þess að þýðingarskyldan
bannaði móttöku á þessu efni utan
úr heimi,“ sagði Páll.
Endurnýja lagnir
Utsendingar Fjölvarps hófust sl.
sunnudag þegar kveikt var á ör-
bylgjusendinum og sagði Páll að
sala áskrifta gengi vel. Fjölvarpinu
tilheyra 8 erlendar sjónvarpsstöðvar.
Til að ná útsendingum þarf sér-
stakan loftnetsbúnað sem kostar um
18.000 kr. en að sögn Páls hefur
samkeppnin um sölu loftneta þegar
leitt til þess að einn söluaðilinn býð-
ur nú loftnetin á 16 þúsund krónur.
Halldóra Briem
Ek arkitekt látin
HALLDÓRA Valgerður Briem
Ek, arkitekt, lést sunnudaginn
21. október sl. á sjúkrahúsi í
Stokkhólmi, áttræð að aldri. Hún
var fyrsti íslenski kvenarkitekt-
inn. Halldóra fæddist 13. febrúar
1913 að Hrafnagili í Eyjafirði,
dóttir séra Þorsteins Briem, síð-
ar prófasts á Akranesi og ráð-
herra, og Valgerðar Lárusdótt-
ur. Halldóra lætur eftir sig fimm
uppkomin börn og eru þau öll
búsett í Svíþjóð.
Halldóra varð stúdent frá
Menntaskólanum í Reykjavík 1935,
fyrst íslenskra kvenna ásamt
bekkjasystur sinni, Ingibjörgu
Böðvarsdóttur lyfjafræðingi, að
ljúka stúdentsprófi af stærðfræði-
braut. Halldóra hélt utan til náms
og lagði stund á arkitektúr við
Kungliga Tekniska Högskolan í
Stokkhólmi undir handleiðslu pró-
fessors Gunnars Asplunds og lauk
þaðan prófi 1940. Halldóra hóf störf
sem arkitekt hjá Kooperativa for-
bundet, sænsku samvinnuhreyfing-
unni, 1941 og starfaði þar til 1943.
Ári síðar hóf Halldóra rekstur
einkastofu sem hún starfrækti til
1945 er hún réð sig til HSB, Hyr-
esgásternas bosteder, þar sem hún
vann um tveggja ára skeið, m.a.
við hönnun á íbúðarhúsum.
Árið 1949 hóf hún störf hjá
Svenska riksbyggen og hannaði þar
m.a. fjölbýlishús, dagheimili og fé-
lagsheimili en siðar gegndi hún
starfi sérfræðings innan stofnunar-
innar í litasetningu og efnisvali utan
húss og innan. Hún var ráðin til
húsameistara sænska ríkisins,
Byggnadsstyrelsen, árið 1960 og
vann þar að skólabyggingum í fjög-
ur ár, en frá 1964 gegndi Halldóra
stöðu deildarstjóra hjá CBS, Centr-
ala sjukvárdsberedningen. Þar
Uppsetning búnaðarins er talin
kosta 5-7 þúsund kr. Þessu til viðbót-
ar getur þurft að skipta um kapal-
kerfi í eldri fjölbýlishúsum sem bera
ekki allar rásirnar að sögn Páls, en
í nýrri húsum á burðargeta lagnanna
sem fyrir eru' að vera nægileg, að
hans sögn.
Holtsgata 41b Morgunb,aðið/Júl!us
BORGARRÁÐ hefur samþykkt að kaupa Holtsgötu 41b, Stórasel,
til niðurrifs.
Samþykkt kaup á
Stóraseli til niðurrifs
Ekki mælt með verndun hússins
BORGARRÁÐ hefur samþykkt kaup á Holtsgötu 41b eða Stóraseli
til niðurrifs. Stórasel er tvöfaldur steinbær og í húsinu eru fólgin
elstu spor byggðar á þessum stað segir í umsögn Margrétar Hall-
grímsdóttur borgarminjavarðar. Þriggja manna starfsnefnd um borg-
arminjar mælir ekki með verndun hússins. í bókun Katrínar Fjeldsted,
borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins í borgarráði, er vitnað til þess
og að borgarminjavörður og starfsnefndin leggist ekki gegn niður-
rifi, þrátt fyrir að um steinbæ sé að ræða. I ljósi þess og að varð-
veislugildi hússins er afar takmarkað geti hún fallist á að það verði
keypt til niðurrifs.
í bók Páls Líndal, Reykjavík,
sögustaður við sund er rakin saga
Selsbæjanna og þar segir að bærinn
Sel hafi uppphaflega verið selstaða
frá Vík. Árið 1379 er býlið talið
eign Víkurkirkju og fylgir það henni
í margar aldir. Með konungsúr-
skurði árið 1809 var ákveðið að þar
skyldi vera prestsetur og þangað
fluttist Brynjóifur Sigurðsson dóm-
kirkjuprestur. Vitnað er til ferða-
bókar G.S. Mackenzie þar sem er
að finna lýsingu á húsakynnum í
Seli árið 1810. Er þeim lýst á þann
veg að prestur liafi leitt gest sinn
inn í kofaræfil, „ ... gegnum löng,
dimm og óhrein göng, þar sem til
farartálma voru alls konar búshlut-
ir og maður sem barði harðfisk og
inn í skuggalegt herbergi. Það var
svefnherbergi fjölskyldunnar og
bezta vistarvera hússins." Sel var
innlimað í Reykjavík árið 1835 og
árið 1862 seldi kirkjan bæinn.
Byggt við húsið
Borgarminjavörður segir í um-
sögn sinni til borgarráðs, að í
brunavirðingu frá árinu 1885 komi
fram að Sveinn Ingimundarson hafi
byggt húsið, en árið 1893 var byggt
við austurhlið þess. Stórasel er því
tvöfaldur steinbær með hiöðnum
hliðarveggjum. Þá segir; „Steinbæir
hafa mikið gildi í byggingarsögu
Reykjavíkur enda um að ræða reyk-
víska húsagerð, sem þróaðist frá
torfbæjum eftir að tækni við stein-
smíði barst til landsins.“
Fram kemur að árið 1990 hafi
verið lagt fram í borgarráði erindi
þriggja manna starfsnefndar um
borgarminjar um verndun stein-
bæja í Reykjavík. Þá segir að húsið
sé mjög aðþrengt og njóti sín ekki
í umhverfinu. Miklar breytingar
hafi átt sér stað á húsinu þannig
að útlit bæjarins er mjög breytt frá
upphaflegri mynd. Loks segir að
þriggja manna starfsnefnd um
borgarminjar hafi fjallað um húsið
í mars síðastliðnum og komist að
þeirri niðurstöðu að ekki væri unnt
að mælast til þess að Reykjavíkur-
borg keypti húsið til verndunar af
fyrrgreindum ástæðum. Ef til nið-
urrifs kæmi yrði áður að skrá húsið
nákvæmleg af starfsmönnum Ár-
bæjarsafns.
Kosningar í Keflavík
Höfnuðu byggingu safnaðar-
heimilis á kirkjulóðinni
Keflavík.
KEFLVÍKINGAR höfnuðu byggingu nýs safnaðarheimilis á kirkjulóð-
inni í kosningu á laugardaginn. Kosið var um bygginguna samfara
kosningu um sameiningu sveitarfélaga. Alls greiddu 3.198 atkvæði,
já sögðu 992, nei sögðu 1.605,179 seðlar voru auðir og ógildir voru 60.
Hrafnhildur Gunnarsdóttir, for-
maður sóknarnefndar sagði að þessi
niðurstaða hryggði sig óneitanlega
og nú væri komin upp óvenjuleg
staða. Bæjarstjórn hefði tekið þetta
mál í sínar hendur, hjá sóknarnefnd
hefði verið vilji að byggja á eigin
lóð og því yrði það hennar að leysa
þetta mál.
-BB
Tónlistarskólinn í Reykjavík
Kammertónleikar í Bústaðakirkju
Halldóra Briem
veitti hún ráð og leiðbeiningar varð-
andi barnaheimili, dvalarheimili fyr-
ir aldraða og smærri sjúkrahús.
Halldóra giftist Jan Ek, lækni,
árið 1941 og bjó alla tíð í Svíþjóð
og lengst af í Stokkhólmi þar sem
hún var heiðursfélagi íslendingafé-
lagsins. Jan Ek lést árið 1963 en
þau eignuðust fimm börn sem öll
eru á lífi og búsett í Svíþjóð. Hall-
dóra fékkst við lisköpun meðfram
starfi sínu, s.s. tónsmíðar og ljóða-
gerð auk þess að koma sér upp
miklu safni glerminja og halda ætt-
fræðifróðleik til haga. Rödd Hall-
dóru er mörgum íslendingum enn
í fersku minni, því frá 1937 til
1963 hljómaði rödd hennar sem
ungfrú Klukka hjá talklukku ís-
lenska símans.
Miðvikudaginn 24. nóvember kl.
20.30 verða haldnir kammertón-
leikar á vegum Tónlistarskólans
í Reykjavík í Bústaðakirkju.
Á efnisskrá eru tveir þættir úr
Silungakvintettinum op. 114 eftir
Schubert, flytjendur Ása Briem,
píanó, Una Sveinbjarnardóttir,
fíðla, Guðrún Hrund Harðardóttir,
víóla, Sigurgeir Agnarsson, selló,
og Bjarni Sveinbjörnsson, kontra-
bassi.
Strengjakvartett nr. 2 op 51,
1. þáttur, eftir Brahms, flytjendur
Pálína Árnadóttir, fiðla, Olga
Björk Ólafsdóttir, fiðla, Jónína
Auður Hilmarsdóttir, víóla, og Sig-
urður Bjarki Gunnarsson, selló.
Kvartettþáttur í c-moll op.
posth. eftir Schubert, flytjendur
Hrafnhildur Atladótttir, fiðla,
Halla Steinunn Stefánsdóttir,
fiðla, Telma Rós Sigfúsdóttir, ví-
óla, og Kristín Lárusdóttir, selló.
Smáverk op. 75a eftir Dvorák,
3 þættir, flytjendur Helga Stein-
unn Torfadóttir, fíðla, Hlín Er-
lendsdóttir, fiðla, og Jónína Auður
Hilmarsdóttir, víóla.
Strengjakvartett nr. 7 op. 108
eftir Sjostakovitsj, flytjendur Una
Sveinbjarnardóttir, fíðla, Hrafn-
hildur Atladóttir, fiðla, Guðrún
Hrund Harðardóttir, víóla, og
Hrafnkell Orri Egilsson, selló.
Flytjendur eru nemendur í fram-
haldsdeildum Tónlistarskólans í
Reykjavík.
Aðgangur að tónleikunum er
ókeypis.
(Fréttatilkynning)
Póstverslun í sjónvarpinu
PANTIÐ og sparið er sjónvarpsauglýsing á vegum póstverslunarinn-
ar Ares hf. sem verður á dlagskrá Ríkissjónvarpsins fram til jóla.
Þar gefst fólki kostur á að virða vörurnar fyrir sér á skjánum,
hafa samband við fyrirtækið og fá þær sendar heim.
með þessu móti væri hægt að kynna
vörumar mun betur en unnt væri
með myndalistum og væri íyrirtæk-
ið að leita nýrra leiða til kynna
vörur sínar. Póstkrafa og sending-
arkostnaður er 290 krónur.
Þeir sem versla við fyrirtækið
fyrir 18. desember verða þátttak-
endur í svonefndum risapotti. Dreg-
ið verður úr reikningsnúmerunum
og eru 33 vinningar í boði.
Að sögn Egils Jónssonar, sölu-
stjóra hjá póstversluninni Ares hf.,
er fyrirtækið að hefja sitt íjórða
starfsár en það hefur gefið út póst-
lista sem aðallega hefur verið dreift
á landsbyggðinni. I boði verða raf-
magnstæki, geisladiskar, leikföng
o. fl. Vörurnar verða sýndar á
skjánum ásamt verði og getur fólk
hringt í Ares hf. og pantað þær
vörur sem því líst á. Egill sagði að