Morgunblaðið - 27.11.1993, Blaðsíða 6

:
6 B MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1993
Teresa Berganza
________Tónlist______________
Jón Ásgeirsson
Fyrstu tónleikarnir í Grænu
tónleikaröðinni voru helgaðir
spænskri tónlist og það var söng-
snillingurinn, mezzosópran söng-
konan Teresa Berganza, sem
söng spænsk þjóðlög og zaruzella
söngva. Hljómsveitarstjóri var
Enrique Garcia-Asensio.
Tónleikarnir hófust á verki
fyrir strengjasveit, Bæn nauta-
banans, eftir Turina. Þetta er
fallegt verk og skemmtilega út-
sett fyrir hljómsveitina. Veiga-
mestu verk tónleikanna voru svít-
an um Töframanninn Amor og
svíta af sjö spænskum þjóðlögum
en bæði þessi verk eru eftir de
Falla. Amorsvítan er vel samin
fyrir hljómsveit en frægasti þátt-
ur hennar er Eldriddarinn, eða
Dans elddýrkendanna, sem er
skemmtilegt og heilsteypt verk.
Svítan og Bæn nautabanans voru
bæði vel leikin af hljómsveitinni
og auðheyrt að hljómsveitarstjór-
inn, Enrique Garcia-Asensio
hafði náð henni með sér í mótun
ýmissa viðkvæmra blæbrigða.
Spænsku þjóðlögin eru, eins
og fyrri verkin, fínlega ofin og
vandmeðfarin í fldtningi og Berg-
anza söng þessi yndislegu lög
mjög vel. Zaruzella lögin eru lítið
þekkt fyrir utan landamæri
Spánar og var skemmtilegt að
heyra þessa elskuðu tónlist, sem
Berganza söng á heillandi máta
og naut góðs samleiks Sinfóníu-
hljómsveitarinnar, undir líflegri
og öruggri stjórn Garcia-Asensio.
Mörg stefjanna úr þjóðlögun-
um og Zaruzella söngvunum eru
Teresa Berganza
þekkt, en tónskáldin, sem voru
Ruberto Chapi, Federico Chuega
og Jose Serrano, eru lítt kunn
hér á landi, enda um að ræða sér
spænska leikhústónlistarhefð, er
hefur samskonar stöðu á Spáni
og óperettan hafði fyrrum í Aust-
um'ki.
Enrique Garcia-Asensio
Söngsnillingurinn Teresa
Berganza heillaði áheyrendur
með yndisfögrum söng sínum og
sem aukalag söng hún habaner-
una úr Carmen og var sá flutn-
ingur hennar, bæði söngur og
túlkun, hreint ótrúlega glæsileg-
Fullkomið listaverk
Maddamamma telur Dreitil á að hjálpa sér að leita að Putta
_________Leiklist____________
Súsanna Svavarsdóttir
Þjóðleikhúsið
SKILABOÐASKJÓÐAN
Höfundur: Þorvaldur Þorsteins-
son.
Tónlist og hljómsveitarijórn:
Ástrós Gunnarsdóttir.
Dramatúrg með höfundi: Ingi-
björg Björnsdóttir.
Hljóðsetning: Jón ívarsson og
Sveinn Kjartansson.
Lýsing: Ásmundur Karlsson.
Leikmynd og búningar: Karl
Aspelund.
Leikstjóri: Kolbrún Halldórsdótt-
ir.
Skáldsagan „Skilaboðaskjóðan“
hlaut bamabókaverðlaun íslands-
deildar IBBY, eftir að hún kom út
árið 1986 - og nú hefur höfundur-
inn, Þorvaldur Þorsteinsson, skrifað
leikgerð upp úr sögunni; leikrit sem
er allra verðlauna virði hvar sem er.
Það er í ævintýraskóginum sem
við hittum dverginn Dreitil sem
hefur það að starfl að flytja skila-
boð milli íbúanna í skóginum, en
af því að hann er gleyminn, dverg-
anginn, þá hefur Skemill, uppfinn-
ingadvergur, búið til handa honum
forláta skjóðu, sem maður talar
skilaboðin í þá gleymist aldrei neitt.
Dreitill kemur til Möddumömmu,
saumakonu (sem á soninn Putta),
með skilaboð frá Stóradverg um
stuttbuxur og snýtuklúta handa
dvergunum - en verður það á að
minnast á Nátttröllið (ógurlega)
sem býr í skóginum. Putti, sem er
alltaf með hugann við ævintýri sem
hann vill breyta, svo ekkert illt
hendi hetjurnar hans, glennir upp
augun og ákveður að stinga af um
nóttina til að bjarga ævintýrunum
í skóginum. Og ógnimar sem skóg-
urinn býr yfir um nætur láta ekki
á sér standa og auðvitað fer það
svo að Nátttröllið hremmir litla
Putta.
í verkinu takast á ill öfl og góð
og ævintýrapersónur, sem við
þekkjum öll, mæta til leiks; þarna
er hún Rauðhetta og hún Mjallhvít
og þarna eru líka Hans og Gréta.
En blessaður skógurinn er ekki
bara svona saklaus - því á móti
þeim eru Úlfurinn, Stjúpan og
Nornin - sem ekki hafa 'gefist upp
á þvf að koma litlu ævintýrabömun-
um fyrir kattarnef; það er sko eilífð-
arverkefni.
Sýningin er einstaklega vel leik-
in, frá upphafi til enda. I hlutverki
Möddumömmu er Margrét Péturs-
dóttir. Hún skilar mjúkri og hlýrri
Möddumömmu, sem um leið hefur
meiri kjark en allir íbúar skógarins
til samans - og söngrödd Margrétar
nýtur sin mjög vel í þessu hlut-
verki. Putti litli er leikinn af Hörpu
Arnardóttur sem nýtur sin vel í
hlutverki þessa ærslabelgs, sem
hugsar stundum og hratt, talar
aðeins og hátt og er einum of forvit-
inn, jafnvel fyrir sína þolinmóðu
Möddumömmu.
I hlutverkum dverganna eru Jón
Stefán Kristjánsson, Erling Jóhann-
esson, Margrét Guðmundsdóttir,
Björn Ingi Hilmarsson og Stefán
Jónsson og það er óhætt að segja
að þau skapi lifandi og einstaklega
skemmtilegar dvergpersónur og má
ekki á milli sjá hver dverganna er
mest heillandi, Dreitill skógar-
dvergur, Snigill njósnadvergur,
Stóri Dvergur, Skemill uppfinn-
ingadvergur eða Litli Dvergur. Hver
og einn þeirra var svo sérstakur,
vel unninn og vel útfærður að
hvergi ber skugga á.
Svo er það illþýðið; Nornin, leikin
af Felix Bergssyni, Úlfurinn sem
Hinrik Ólafsson leikur og Stjúpan,
sem er í höndum Jóhönnu Jónas
og þessi þrenning er aldeilis maka-
laus. Persónusköpun þeirra er frá-
bær og eitthvert skemmtilegasta
atriðið í sýningunni er þegar skóg-
arbúarnir leita til þeirra eftir hjálp
við að ná Putta litla frá Nátttröll-
inu. Annað atriði sem var sérlega
líflegt var söngur hinna yfirmáta
týrólalegu systkina, Hans og Grétu,
sem Maríus Sverrisson og Sóley
Elíasdóttir leika. Einnig fóru þær
Vigdis Gunnarsdóttir og Arndís
Halla Ágeirsdóttir mjög vei með
hlutverk sín sem Rauðhetta og
Mjallhvít.
Þegar ljóst er að leikur er óað-
finnanlegur frá upphafi til enda,
verður ekki í rauninni meira sagt.
„SkiIaboðaskjóðan“ finnst mér
einhver besta sýning sem ég hef
séð fyrr og síðar; nálgast það að
vera hið fullkomna leikhús. Textinn
er „brillíant"; vel skrifaður, á fal-
legu máli með skemmtilegum orða-
leikjum og söngtextarnir kitlandi
skemmtilegir. Atburðarásin er gríð-
arlega spennandi og fléttan stór
snjöll. Ég man ekki eftir að betra
barnaleikrit hafi verið skrifað hér
á landi - og get sveiað mér upp á
það að mér finnst þetta verk slá
bæði Dýrunum í Hálsaskógi og
Kardimommubænum við.
Og það helst allt í hendur; leik-
mynd og og búningar, sem og allt
gervi persóna, dýra og jurta er
unnið af einstakri hugmyndaauðgi.
Tónlistin er geysilega skemmtileg,
dillandi fjörug, með fallegum laglín-
um og virkilega grípandi og sérlega
vel leikinn af Martial Nardeau/Hall-
fríði Óafsdóttur, Peter Tompkins,
Óskari Ingólfssyni/Kjartani Ósk-
arssyni, Sigurði Flosasyni, Þórði
Högnasyni/Birgi Bragasyni, Pétri
Grétarssyni og Jóhanni G. Jóhanns-
syni. Sá síðastnefndi er eiginlega
hirðtónskáld Þjóðleikhússins og
hefur gert margt gott þar - en tón-
list hans í „Skilaboðaskjóðunni"
slær öllu við.
Leikstjórinn, Kolbrún Halldórs-
dóttir, vinnur leikstjórnarsigur með
þessari sýningu. Leikhúsin hafa
hingað til verið óttalega sljó fyrir
því að hún er einstakur leikstjóri.
Ég vona að næstu árin verði kraft-
ar hennar nýttir til fulls og við eig-
um eftir að njóta hennar vönduðu
vinnubragða.
Það eru svo fá orð sem geta lýst
sýningu af þessari stærðar- og
gæðagráðu, svo sanngjarnt sé - en
i mínum huga er þetta verk sem
hnykkir íslenskri Ieiklist yfir þrösk-
uldinn frá því að vera leiklist í
þroska - yfir í það að vera leiklist
sem er samkeppnisfær á aiþjóðleg-
an mælikvarða. Þjóðleikhúsinu færi
ég hamingjuóskir og um leið þakk-
ir fyrir að færa okkur þessa ein-
stöku listaverkagjöf.
Gallerí Úmbra
Ole Lislerud
NORSKI myndlistarmaðurinn Ole
Lislerud opnar sýningu á nokkr-
um verka sinna í Galleríi Umbru
á Bernhöftstorfu í dag kl. 15.00.
Lislerud er vel þekktur í heima-
landi sínu. Hefur hann tekið þátt í
fjölda samsýninga og haldið einka-
sýningar í Noregi og Japan. Verk
hans eru á söfnum í Noregi og
Bandaríkjunum auk þess sem hann
hefur unnið verk í opinberar bygg-
ingar. Til dæmis hefur hann á þessu
ári unnið að stóru verki í nýtt hús
Hæstaréttar í Ósló. Verkið sem er
unnið á stórar postulínsskífur er um
35 metra hátt og gengur í gegnum
stigahús byggingarinnar.
Sýningin stendur til 15. desember
oger galleríið opið þriðjudaga til
laugardaga, frá kl. 13-18, sunnu-
daga kl. 14-18.
Skagaströnd
Sýning Gylfa
Ægissonar
UM HELGINA mun Gylfi Ægis-
son halda sýningu á verkum sín-
um í félagsheimilinu á Skaga-
strönd.
Sýningin verður opin laugardag-
inn 27. nóvember frá kl. 13-21 og
sunnudaginn 28. nóvember frá kl.
Málverka-
uppboð á
Hótel Borg
GALLERÍ Borg heldur málverka-
uppboð í samvinnu við Listmuna-
uppboð Sigurðar Benediktssonar
hf., sunnudaginn 28. nóvember.
Uppboðið fer fram á Hótel Borg
og hefst kl. 20.30.
Um 90 verk verða boðin, langflest
eftir gömlu meistarana. Meðal þeirra
eru 10 myndir eftir Kjarval, módel-
mynd eftir Gunnlaug Blöndal, nokk-
ur verk eftir Þorvald_ Skúlason, þijú
gömul málverk eftir Ásgrím Jónsson,
málverk eftir Þórarin B. Þorláksson,
tvö málverk eftir Jón Stefánsson,
stórt olíuverk eftir Jóhann Briem,
þijú gömul málverk eftir Kristínu
Jónsdóttur, tvær vatnslita- og ein
olíumynd eftir Gunnlaug Scheving,
tvær uppstillingar eftir Ragnheiði
Ream, tvær vatnslitamyndir eftir
Svavar Guðnason, Þingvallamynd
eftir Finn Jónsson og Homafjarðar-
mynd eftir Jón Þorleifsson. Þá eru
myndir eftir Kristján Davíðsson,
Valtý Pétursson, Alfreð Flóka, Jó-
hannes Geir, Nínu Tryggvadóttur,
Erró, Hrólf Sigurðsson, Pétur Frið-
rik, Ragnar Lár, Hring Jóhannesson,
Snorra Arinbjamar, Einar G. Bald-
vinsson, Örlyg Sigurðsson og fleiri.
Uppboðsverkin verða sýnd í Gall-
eríi Borg við Austurvöll föstudaginn
26., laugardaginn 27. og sunnudag-
inn 28. nóvember frá klukkan 12 til
18. Uppboðshaldari verður Haraldur
Blöndal. Einnig verður hægt að bjóða
símleiðis í verkin í síma 24211 og
14215.
Bókmenntir
Rithöfundar
svara fyrir-
spurnum
Félag áhugamanna um bókmennt-
ir bryddar upp á þeirri nýjung að
stefna saman nokkrum rithöfundum
á kvöldfund til að svara einhverri
grundvallarspurningu, heyra vanga-
veltur þeirra um efni sem ætla má
að komi þeim við sem höfundum, og
þar af leiðandi lesendum. Fyrsta
spurningin er þessi: Bera rithöfundar
siðferðilega ábyrgð?
Spurningunni svara þau Guð-
mundur Andri Thorsson, Ingibjörg
Haraldsdóttir og Ólafur Gunnarsson.
Fundurinn verður haldinn í Skólabæ,
Suðurgötu 26, fimmtudaginn 2. des-
ember, og hefst kl. 20.30.
14-20.
UM HELGINA
Ýmislegt
Gallerí gler og grjót
Dagana 27. nóvember til 10. desem-
ber næstkomandi mun Ólöf S. Davíðs-
dóttir sýna verk sín í Gallerí gler og
gijót, Vesturgötu 5,1. hæð,_ sem jafn-
framt er vinnsutofa Ólafar. Ólöf vinnur
úr gleri, málmum og einnig úr íslensku
bergi. Sýndir verða skúlptúrar ásamt
skartgripum og minni verkum. Skúlp-
túramir eru samsettir úr steindu gleri,
speglum og oft með ljósum og er efni-
viðurinn valinn með það í huga að
endurspegla margbreytileika íslenskr-
ar náttúru. Skartgripirnir byggja oftar
en ekki á Djúpalónsperlunni, en um
hana segir Ólöf: „Uppruna Djúpalóns-
perlunnar má rekja djúpt í iður jarðar,
þar sem frumefni hennar brunnu í eldi
undir Snæfellsjökli. Goskraftur þeytti
steinefnunum upp í gegnum jökulinn,
og það rann til sjávar þar sem það var
sorfið af öldunni.“ Ólöf smíðar líka
jafnvægissteina úr perlunni, en þeir
leysa upp þunga tilveru hins íslenska
skammdegis. Sýningin er opin alla
dagana frá kl. 12-18.
Listhúsið: Orn Ingi.
Örni Ingi opnaði sýningu í Listhús-
inu um síðustu helgi sem hann kallar
Notalegl. Hér er um nytjalistaverk að
ræða, en hann hefur notið aðstoðar
Svavars Sverrissonar, járnsmiðs við
útfærslu hugmynda sinna. Sýningunni
lýkur 5. desember og er opin alla daga
frá kl. 10-18. Á morgun, sunnudag,
verður Drengjakór Laugarneskirkju
með tónleika í Listhúsinu og er er öllum
vekomið að hlýða á bá.______________
Myndlist
Vatnshtamyndir eftir
Svavar
Nú stendur yfir sýning á verkum
eftir Svavar Guðnason í sýningarsaln-
um Önnur hæð að Laugavegi 37. Sýni-
ingin er opin á miðvikudögum frá kl.
14-18 út desember. Til sýnis eru tlu
vatnslitamyndir frá sjöunda áratugn-
um, þ.e. frá síðasta megintímabili í list
Svavars. Myndirnar eru I einkaeign
Ástu Eiríksdóttur eftirlifandi konu
listamannsins. Þær voru valdar af að-
standendum sýningarsalarins í samráði
við hana.
Erró í Kringlunni
Til 7. desember standa Landssam-
tökin Þroskahjálp fyrir sýningu í
Kringlunni á grafíkverkum eftir lista-
manninn Erró. Sýningin er af verkum
sem Erró gerði fyrir nokkrum árum
og prýða nú ráðhúsið I Lille I Frakk-
landi. Verkin lýsa sögu þeirrar borgar
allt frá sjöundu öld til dagsins i dag.
Grafíkverkin eru í eigu Landssamtak-
anna Þroskahjálpar og eru jafnframt
vinningar í Happdrættisalmanaki
Þroskahjálpar fyrir árið 1994.