Morgunblaðið - 27.11.1993, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1993
B 7
Hamrahlíðarkórinn á tónleikum og geisladiski
Hamrahlíðarkórinn syngur undir stjórn Þorgerðar Ingólfsdóttur á nýjum geisladiski og tónleikum i
Listasafni íslands í kvöld.
Endurreisnartónlist
og íslensk þjóðlög
HAMRAHLÍÐARKÓRINN leitar aftur í aldir um þessar mundir, á
tónleikum í Listasafninu í dag og á nýjum geisladiski. Diskurinn
geymir íslensk þjóðlög í gömlum og nýjum raddsetningum. Oðru
gegnir um tónleikana sem hefjast klukkan 20.30 í kvöld. Þar syngur
kórinn veraldlega tónlist frá 16. og 17. öld á ensku, frönsku, it-
ölsku, þýsku og Iatínu. Þorgerður Ingólfsdóttir kórstjóri segir að
ástin, ýmist sem lífsgleði eða sálarkvöl, fylli madrigalana og kórfélag-
ar ætli að undirstrika það með því að syngja við kertaljós íklæddir
búningum sem minna á endurreisnartímann.
Tónskáldin Morley, Bennet,
Byrd, Marenzio og Di Lasso eru
meðal höfunda madrigalanna sem
sungnir verða á tónleikunum. Þar
mun að auki einn kórfélaga, Arn-
geir Heiðar Hauksson, leika á gítar
dansa eftir endurreisnarmennina
Dowland og Mudarra.
Þorgerður segir madrigalinn eitt
glæsilegasta tónlistarform endur-
reisnarinnar. „Túlkun mannlegra
tilfinninga var listrænt markmið
endurreisnarmanna og aðalefni
madrigalanna var ást og nátt-
úrufegurð. í þessum söngvum var
innihald orðanna tjáða markvissan
og nærfærinn hátt. Stundum hefur
lífsgleðin verið ráðandi, í Góðan
daginn hjarta mitt er kona ávörpuð
unaðslind, álfadís og uppreisnar-
engill."
íslensk þjóðlög á geisladiski
Á nýjum geisladiski, sem fram-
leiddur er af íslenskri tónverk-
amiðstöð í samvinnu við Ríkisút-
varpið, syngur Hamrahlíðarkórinn
31 íslenskt þjóðlag. Flest eru lögin
úr safni séra Bjama Þorsteinsson-
ar, í gömlum og nýjum raddsetn-
ingum sem sumar hafa sjaldan
heyrst. Hin elsta er eftir Emil
Thoroddsen en nokkrar urðu til á
síðasta vetri, skömmu áður en
sungið var inn á diskinn í Lang-
holtskirkju. Þorgerður kveðst ekki
vita til að gefinn hafi verið út áður
geisladiskur þar sem kór syngi ein-
göngu íslensk þjóðlög. „Áuðvitað
voru þjóðlögin ekki upphaflega
sungin af margradda kór, en hér
eru þau alveg „ópoppuð" í vönduð-
um raddsetningum.
Fyrir áhugafólk um íslenska
tónlistarhefð er fengur að hljóm-
plötum eins og þeirri sem gefin
var út fyrir rúmum þtjátíu árum
með þjóðlagasöng Engel Lund og
síðar plötu með söng Guðrúnar
Tómasdóttur. Nýi geisladiskurinn
er okkar framlag í Hamrahlíðar-
kórnum til þessa mikilvæga þáttar
í menningu landsmanna.
Textinn er ekki síður mikilvæg-
ur en tónarnir í þjóðlögunum og
oft hefur hann sennilega orðið
kveikjan að laginu. Hvort heldur
innblásinn trúartexti, viðkvæm
ástarvísa eða gamankvæði. Allt er
þetta að finna á diskinum.“
Með honum fylgir bæklingur
sem hefst á grein um íslensk þjóð-
lög eftir Jón Þórarinsson tónskáld.
Síðan eru prentaðir þar textarnir
við lögin auk skýringa á tilurð
hvers lags. Textarnir fylgja líka á
norsku og ensku. Eiginmaður Þor-
gerðar, Knut 0degárd ljóðskáld,
annaðist þýðinguna yfir á norsku
en ensku þýðingarnar eru úr ýms-
um áttum.
Þ.Þ.
Listadagskrá í
Haílgrímskirlgu
Listvinafélag Hallgrímskirkju hefur 12. starfsár sitt á morgun, sunnu-
dag, á fyrsta sunnudegi í aðventu, í Hallgrímskirkju kl. 17 með dag-
skránni Mariá, móðirin skæra. Ásdís Egilsdóttir bókmenntafræðingur
og Guðbjörg Kristjánsdóttir listfræðingur bregða ljósi á Maríu guðs-
móður í samhengi aðventu og jóla. Lesið verður úr miðaldakveðskap
og sýndar litskyggnur af myndlist erlendri og innlendri frá 12. - 16.
öld. Mótettukór Hallgrímskirkju og Sverrir Guðjónsson kontratenór
flytja tónlist sem tengist þessu efni, m.a. tónsetningar Lofsöngs Maríu
og vers úr Lilju.
Dagskráin María, móðirin skæra,
tengir saman þijár listgreina, bók-
menntir, myndlist og tónlist, en þeim
er ætlað að birta Maríu í umhverfi
aðventu og jóla. Valdir textar úr ís-
lenskum miðaldabókmenntum og al-
þjóðleg myndlist birta helstu við-
fangsefni þessara listgreina úr lífi
Maríu, frá boðun og fram til fæðing-
arinnar. Tónlistin undirstrikar hug-
hrif aðventunnar. Mótettukórinn
syngur Lofsöng Maríu með gregorí-
önsku tónlagi og í fimm radda mót-
ettu Johans Eccard auk aðventu-
sálmsins Nú kemur heimsins hjálp-
arráð. Sverrir Guðjónsson kontrate-
nór syngur valin vers úr Lilju Ey-
steins Asgrímssonar og Ave María
með fornu tónlagi.
Dagskráin er fyrsta viðfangsefni
12. starfsárs Listvinafélags Hall-
grímskirkju en starfsár miðast við
kirkjuárið. Umfangsmikil dagskrá
býður upp á á þriðja tug atriða, tón-
leika og listkynninga. Nýja orgelið
er fyrirferðarmikið í dagskránni en
alls verða haldnir 11 orgeltónleikar.
Tónlist aðventu og jóla
Tónlist aðventu og jóla nefnist
fræðsluerindi sem Hörður Áskelsson
organisti flytur í Hallgrímskirkju á
morgun, sunnudag kl. 10. Þetta er
fyrsti sunnudagur í aðventu og helg-
ast efni erindis Harðar af því. Hann
mun ræða um tónlist aðventu og jóla
með aðstoð Mótettukórs Hallgríms-
kirkju sem mun syngja dæmi fyrir
áheyrendur, auk þess sem þeim verð-
ur gefinn kostur á að hlýða á æfíngu
hjá kómum. Að erindinu loknu verð-
ur guðsþjónusta þar sem Mótettukór-
inn mun syngja. Prestur er sr. Karl
Sigurbjörnsson.
Sagnasafn eftir
Sindra Freysson
Bókaútgáfan Forlagið hefur gefíð
út sagnasafnið Ósýnilegar sögur eft-
ir Sindra Freysson. Þetta er fyrsta
prósaverkið sem Sindri sendir frá sér
en á síðasta ári kom út eftir hann
ljóðabókin Fljótið sofandi konur.
í kynnir.gu Forlagsins segir: „Frá-
sögn er frestun dauðans. Sú forn-
sanna hugsun verður áleitin við lest-
ur þessara sagna. Ekki síður er les-
andinn minntur á að saga er ævin-
lega glíma við hendingu. Sú glíma
tengir saman ólíkar sögur bókarinnar
sem er í senn fasmikil og íhugul,
alvörugefin og full af leik. Hér er
húmorinn hvergi ódýr, alvaran hvergi
leiðinleg. Sindri Freysson gerir víð-
reist um lendur sagnalistarinnar, allt
frá timbruðum sunnudagsmorgni í
Reykjavík nútímans til dulúðugrar
forneskju hins horfna stafrófs. Fáir
íslenskir höfundar hafa byijað
sagnaferil sinn með viðlíka tilþrif-
um.“
Ósýnilegar sögur er 112 blaðsíð-
Sindri Freysson
ur. Þorri Hringsson hannaði kápu.
Prentsmiðjan Oddi hf. prentaði.
Verð kr. 2.680.
Garðar Cortes syngur í Gerðubergi
Fágæti
GARÐAR Cortes syngur á Ijóðatónleikum Gerðubergs í dag klukk-
an fimm síðdegis. Jónas Ingimundarson leikur á píanó. Garðar
segir að efnisskráin sé skemmtileg og hafi að geyma lög sem sjald-
an heyrist eða hafi jafnvel aldrei verið sungin hér áður. Því gegn-
ir um ljóðaflokk um Bangsimon og vini hans, Kristófer Orra, og
aðra góðkunningja margra, bæði barna og fullorðinna. Þá syngur
Garðar nokkrar ítalskar antík-aríur og íslensk lög sem eru fágæti
á tónleikum. Það er hann raunar með vissum hætti sjálfur, hefur
ekki komið fram á ljóðatónleikum í næstum tíu ár.
Garðar og Jónas er líkast til
óþarft að kynna, báðir hafa þeir
verið svo mikilvirkir í íslensku tón-
listarlífi. Garðar hefur um árabil
starfað sem söngvari, kennari,
kór- og hljómsveitarstjóri. Hann
hefur verið driffjöður í stofnun og
starfi Söngskólans í Reykjavík og
íslensku óperunnar. Tónlistarnám
stundaði hann á Englandi, Ítalíu
og í Austurríki undir handleiðslu
Joyce H. Allen, Linu Pagliughi og
Helene Karusso. Landsmenn hafa
á liðnum árum notið hæfileika
Garðars í glæstum tenórhlutverk-
um óperunnar og fjölmörgum
kirkjulegum verkum svo getið sé
um tvo meginþætti í söngferli
hans.
Höfundar íslensku sönglaganna
sem hljóma í Gerðubergi í dag eru
Jón Ásgeirsson, Jórunn Viðar, Páll
ísólfsson og Þórarinn Jónsson. Lög
Jóns heita „Litla mamma" og
„Hefnd“, Jórunn samdi „Sönglað
á göngu“ og „Vort líf, vort líf Jón
Pálsson“, eftir Pál eru „Háfjöllin“
og „Þar myrkvast loft“ en Þórarinn
er höfundur „Vögguvísu“ og „Fjól-
unnar“.
Antik-aríurnar eru frá 17. öld
eftir þá Scarlatti, Lotti, Durante
og Caldara. Þetta er að sögn Garð-
ars barrokkmúsík hálfa leið að
neopólítan-aríum, vinsælum aríum
eða alþýðusöngvum. „Þannig er
þetta ekki leiðinleg gömul músík,
heldur skemmtileg, eitthvað sem
hefur setið í hjörtum fólks.“
Garðar syngur ljóðaflokkinn um
Bangsimon á ensku við texta höf-
undar sagnanna, A. A. Milne.
Jónas Ingimundarson
Höfundur lagsins heitir Harold
Fraser Simson. í efnisskrá tónleik-
anna er prentuð þýðing textans
alls á íslensku. Heiðurinn af henni
á að vanda Reynir Axelsson.
Miðasala á tónleikana er í versl-
unum Eymundssonar og í menn-
ingarmiðstöðinni sjálfri.
Þ.Þ. '
Aðventutón-
leikar Lúðra-
sveitarinn-
ar Svans
Lúðrasveitin Svanur heldur að-
ventutónleika sína í Langholts-
kirkju sunnudaginn 28. nóvember
kl. 17. Nýr stjórnandi tók við Lúðra-
sveitinni Svani í byijun þessa
starfsárs, Haraldur Árni Haralds-
son skólastjóri tónlistarskóla Njarð-
víkur. Þreytti hann frumraun sína
sem stjórnandi Lúðrasveitarinnar á
tónleikum í Þorlákshöfn 30. október
sl. _
Á efnisskrá tónleika Lúðrasveit-
arinnar Svans verða m.a. verk eftir
Michiel van Delft sem heitir Fantas-
ía on the old hundred, það mun
vera fantasía um sálm frá 1551.
Til aðstoðar Lúðrasveitinni verður
Skólakór Garðabæjar undir stjórn
Guðfinnudóru Ólafsdóttur. Á efnis-
skránni má einnig nefna Ave verum
corpus eftir Mozart, Fantasía um
„Það aldin út er sprungið" eftir
Albert Lortiz ásamt fleiri verkum
að ógleymdum jólalögunum.