Morgunblaðið - 23.01.1994, Blaðsíða 26

26 B
MORGUNBLAÐIÐ SAMSAFNIÐ SUNNUDAGUR 23. JANÚAR 1994
ÆSIiUMYNDIN
ER AFJNGU JÓNUÞÓRÐARDÓTTUR, VIÐSKIPTAFRÆÐINGIOG FÖRMANNIKRÍ
Stjómsöm og dugleg
FORMAÐUR Kvenréttindafé-
lagsins, Jnga Jóaa Þóróardóttir,
' er i æskumynd I dag; inga Jóna
er uppalin á Akranesi með tveim-
ur yngri systkinum, Herdísi og
Guðjóni. Móðir þeirra er Marsel-
ía Guðjónsdóttir og faðirinn
Þórður Guðjónsson, skipstjóri og
útgerðarmaður. A hennar fyrstu
árum bjuggu þau við sjóinn, með
fjöruna fyrir framan. Þá var
Sementsverksmiðjan óbyggð.
Inga Jóna kvaðst hafa átt yndis-
lega æsku þarna í fjörunni, þar
sem börnin reistu sér sandkastala.
Þegar flæddi gátu þau bjargað sér
upp á sinn.stein. Hvert barn átti
sér ákveðinn stein. Minningar henn-
ar eru frá fjörunni og sjónum, enda
var faðir hennar sjómaður. Svo fór
hún að fara í sveit á sumrin, til
móðurfólksins á Olafsfirði, þar sem
hún var hjá afa sínum og ömmu
og kynntist sveitastörfunum. Faðir
hennar var alltaf á síld á sumrin
og lagði upp á Siglufirði. Enda flutt-
ist sumardvölin svo þangað, þar
sem móðir hennar fór í síldarsöltun
hjá Hjaltalín og Inga Jóna saltaði
síld í fjögur sumur, síðast á Seyðis-
firði.
Inga Jóna er stóra systir Guðjóns
Þórðarsonar, knattspyrnuþj álfara,
sem er fjórum árum yngri en hún.
„Hún var mjög góð eldri systir,
stjórnsöm og dugleg. Bar snemma
á því. í henni átti ég alltaf hauk í
horni. Þegar stóru krakkarnir í skól-
anum voru eitthvað að hrekkja
dugði að nefna nafn systur minnar.
Hún lét engan vaða yfir sína. Það
var áberandi hjá Ingu Jónu í æsku
hve réttlætiskenndin var rík í henni
og hefur fylgt henni. Hún óð alltaf
fram til hjálpar þeim sem voru
minni máttar og varði þá. Á Akra-
nesi var gömul kona sem ekki var
eins og fólk er flest, þótt hún væri
mæt og ágæt. Henni var strítt. En
Inga Jóna lét engan vaða uppi með
slíkt ef hún vissi af því. Hún var
mjög öflug og sterk, enda fékk hún
þjálfun í vinnunni í sveitinni á sumr-
in. Strákarnir í skólanum vildu ekki
eiga hana að óvini, svo nægði að
nefna hana. Einhvern tíma var hún
kölluð Herkúles."
„Það var líka áberandi að hún
hafði lag á að hafa fólk með sér
og átti alltaf stóran vinahóp, sem
hún á enn. Vinirnir hafa haldið vel
saman síðan í æsku.“
Ein vinkonan frá æskuárunum
er Guðrún Guðmundsdóttir í Borg-
arnesi. Þær voru nágrannar og allt-
af saman frá því Guðrún man eftir
sér. Eftir að Inga Jóna fór að fara
í sveit varð hún alltaf að vera kom-
in heim fyrir afmæli Guðrúnar og
fékk því framgengt. „Inga Jóna
vildi allt fyrir alla gera og var
ákveðin. Okkur kom alltaf vel sam-
an — utan einu sinni. Við vorum
að skvetta og vildum báðar eiga
sama drullupollinn. Hún ýtti í mig
og ég lenti ofan í kjallaratröppunum
og hálfrotaðist. Brátt kom hún iðr-
andi með mömmu sinni og með
sælgæti til mín. Mér var hálfflökurt
og Inga Jóna borðaði gottið. Við
höfum oft hlegið að þessu síðan. Á
sunnudögum vorum við alltaf hafð-
ar ofboðslega fínar og þá voru hár-
borðarnir. Eg man hve Inga Jóna
var fallegt barn með hárborða í
þessu mikla krullaða ljósa hári.“
ÚR MYNDASAFNINU
ÓLAFUR K. MAGNÚSSON
Námsmeyjar úr
Kvennó
Myndasafnið í dag
tengist starfsemi
Kvennaskólans í
Reykjavík. Tvær mynd-
anna eru af námsmeyj-
um úr skólanum, en
teknar á mismunandi
tímum og við ólík tæki-
færi. Önnur er tekin á
peysufatadaginn 1947,
en hin er tekin á 25 ára
útskriftarafmæli náms-
meyja sem útskrifuðust
úr skólanum árið 1944,
en svo skemmtilega vill
til að önnur 25 ár eru
nú liðin síðan myndin
var tekin.
Kvennaskólinn í Reykjavík.
MEISTARAKOKKARNIR
Oskar oglngvar
Hrísgfjón ogkarrý
Réttirnir í dag eru að stofni til
úr hrísgrjónum annars vegar
og karrý hins vegar. Hrísgijónarétt-
urinn er hér klæddur í hversdags-
föt, en karrýið notað í fiskisúpu til
bragðbætis.
Hrisgrjón i
hversdagsfötum
Fyrir 4
1 bolli hrísgrjón
100 gr lambalifur
100 gr beikon
3 tómatar
blaálaukur
1 paprika, rauð
____________2 e99____________
ögn af thimian og oregano, salt
og pipar.
Aðferð:
Hrísgrjónin eru soðin og sett í
sigti þannig að allur vökvi renni
af þeim. Lifrin, beikonið og paprik-
an er skorið í strimla og steikt á
pönnu. Tómatarnir eru skornir í
báta og blaðlaukurinn sneiddur (og
skolaður) og bætt á pönnuna þeg-
ar kjötið og paprikan er orðið brún-
að. Því næst er hrísgrjónunum
bætt í og hitað vel, kryddað með
thimian, oregano, salti og pipar.
Að lokum er eggjunum bætt við
og hrærð saman við hrísgrjóna-
réttinn.
Meðlæti. Með þessum rétti er
nýbakað brauð ómissandi.
Karrý fiskisúpa
Fyrir 4
Fiskisoð
500 gr fiskibein
1 laukur
1 gulrót
1 hvítt piparkorn
1 lórviðarlauf
1 búnt steinselja
2 stilkar sellerí
I I kalt vatn.
Aðferð:
Beinin eru skoluð og settyfirtil
suðu í köldu vatni ásamt grænmet-
inu. Suðan er látin koma upp og
froðan fleytt af. Soðið í 20 mínútur
og síðan sigtað.
Súpan
1 I fiskisoð
100 gr rækjur
200 gr ýsu eóa lúðubitar
2 stilkar sellerí
2 gulrætur
1 dl rjómi
100 gr smjörlíki
100 gr hveiti
1 msk. karrý
Aðferð:
Smjörlíkið er brætt í potti og
karrýið sett saman við og kraumað
smá stund (passið að karrýið
brenni ekki, þá kemur remmu-
bragð af þvQ, þá er hveitinu bætt
í þannig að úr verði smjörbolla.
Soðinu er þá bætt í og suðan látin
J<oma rólega upp. Grænmetið og
fiskurinn er skorið í fallega bita og
bætt í súpuna ásamt rækjunum
og rjómanum og soðið í 1 mínútu.
Að lokum er súpan bragðbætt með
salti og pipar og e.t.v. súputening-
um.
ÉG HEITI
ÞRYMUR SVEINSSON
NAFNIÐ að þessu sinni er
Þrymur, en samkvæmt þjóð-
skrá frá 1989 er aðeins einn
íslenskur Þrymur þessa dag-
ana. Er það Þrymur Sveinsson
iðnskólanemi, ættaður frá
Miðhúsum í Reykhólasveit.
Þrymur sá er nafnið stafar af
var enginn aukvisi, heldur jöt-
uninn Þrymur úr Þrymskviðu.
„Þá kvað þar Þrymur þursa-
drottinn ... o.s.frv.
*
Ibókinni „Nöfn íslendinga" eft-
ir Guðrúnu Kvaran og Sigurð
Jónsson frá Arnarvatni segir að
nafnið virðist fyrst hafa verið
notað hér á landi sem eiginnafn
á sjöunda áratug þessarar aldar.
Ljóst er þó að nafnið hefur aldr-
ei verið mikið notað og sem fyrr
segir er nú aðeins einn íslenskur
Þrymur.
Þrymur frá Miðhúsum sagði í
samtali við Morgunblaðið að það
eina sem hann vissi um tilurð
þessa nafns væri það augljósa
úr Þrymskviðu. Hann vissi ekki
hvers vegna foreldrar hans völdu
honum þetta óvenjulega nafn,
en gat sér helst til að það staf-
aði að einhveiju Ieyti af miklum
íslenskuáhuga föður síns, Sveins
frá Miðhúsum. „Mér líkar þetta
nafn ágætlega, en eins og með
allt sem er öðruvísi, þá var mér
strítt á þessu í uppvextinum. En
það er liðin tíð og í dag er ég
hæstánægður. Samkvæmt
manntalinu er ég einn um nafnið
Þrymur Sveinsson
og vona bara að ég verði það
áfram, þetta er ágætis sér-
staða,“ bætti Þrymur við.
í fyrrgreindri bók um nafna-
giftir landsmanna er nánari út-
listun á þýðingu nafnsins Þrym-
ur. Þar segir: „Nafnið er sama
orð og nafnorðið þrymur, „há-
vaði“, „gnýr“, en virðist ekki
eiga sér beina samsvörun í nor-
rænum grannmálum. Sbr. forn-
ensku „ðrymm“, „ös, kraftur,
frægð“, fornsaxnesku
„thrumm“, „kraftur“, skylt
„þruma“, skrugga, Þórduna."