Morgunblaðið - 18.03.1994, Qupperneq 20
20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. MARZ 1994
Úr rekstri Flugleiða
Skipting rekstrar-
tekna 1993
N-Atlantshaf,
farþegatekjur
Evrópa,
farþegatekjur
Annað r- Leiguflug og
7% / flugvélaleiga
.3%
5% Hótel og bílaleiga
— Frakt, póstur og yfirvigt
— Farþegatekjur innanlands
Heimild: Arsskýrsla Rugleiða 1993
Skipting rekstrar- og fjármagnsgjalda 1993
Lendingar-, afgreiðslu-
og yfirflugsgjöld
Afskriftir og vextir
Laun og
launatengd gjöld
Eldsneyti
Viðhaldskostnaður
án launa
Umboðslaun
Sölukostnaður
án launa
Stjórnunarkostnaður
án launa
Afkoman 1992-93 (í milljónum kr.) 1992 1993 Breyting
Rekstrartekjur samtals 12.417,1 13.325,7 7,3%
Rekstrargjöld án afskrifta 10.703,8 11.464,68 7,1%
Rekstrarhagnaður 687,4 703,3 2,3%
Hrein fjármagnsgjöld (1.032,3) (1.193,3) 15,6%
Tap af reglulegri starfsemi (344,8) (490,0)
Misvægi gengis og verðlags 275,7 186,1 -32,5%
Óregluleg gjöld (228,6) (67,7) 70,4%
Tekjuskattsskuldbinding, lækkun 154,0 180,4 17,1%
Eignarskattur (16,2) 0,0
Tap án áhrifa dótturfélaga (160,0) (191,1) .
Áhrif dótturfélaga 26,1 3,5 -86,6
Tap ársins (133,9) (187,6)
Eigið fé lækkaði
um 200 milljónir
HEILDARTAP Flugleiða nam á síðasta ári tæplega 188 miHjónum
króna samanborið við 134 miljjónir árið áður. Tap varð af Norður-
Atlantshafsfluginu og innanlandsflugi en hagnaður af Evrópuflugi
og öðrum greinum. Sigurður Helgason, forsfjóri Flugleiða, sagði
að ein skýring á versnandi afkomu millilandaflugs væri að með
tilkomu þriðju Boeing 757 flugvélarinnar sem bættist í rekstur
félagsins í lok maí á síðasta ári og samstarfssamningsins við SAS
hefði nrðið veruleg aukning á framboði félagsins í millilandaflugi
en farþegum hefði ekki fjölgað sem þessu nam. Framboð jókst
um 9,1% en farþegum fjölgaði einungis um 3% þannig að nýting
var lakari en á árinu 1992.
VIÐSKIPn AIVINNULÍF
Flugleiðir
Meginverkefnið að snúa
taprekstri íhagnað
— sagði Hörður Sigurgestsson, stjómarformaður Flugleiða
HÖRÐUR Sigurgestsson, stjórnarforrnaður Flugleiða, sagði á aðal-
fundi félagsins í gær að meginverkefni ársins 1994 væri að snúa tap-
rekstri í hagnað. Mætti einskis láta ófreistað í því sambandi. Hann
sagði að það hefði verið mat stjórnarmanna að yfirveguðu máli að
með hliðsjón af afkomu síðustu tveggja ára og eiginfjárstöðu fyrirtæk-
isins væri ekki grundvöllur fyrir arðgreiðslu að þessu sinni. Við slíkt
mat hefðu stjórnarmenn haft í huga heildarhagsmuni félagsins, lánar-
drottna fyrirtækisins og hluthafa.
„Færa má rök fyrir því, að eins
og nú stendur á, séu það meiri hags-
munir hluthafanna að féð sé varð-
veitt inni í fyrirtækinu, en það sé
greitt út sem arður. I þessu sam-
bandi er rétt að benda á að eiginfjár-
hlutfall Flugleiða í árslok 1993 var
16% og hafði lækkað úr 18% frá
fyrra ári. Eðlilegt er að minna á í
þessu sambandi að hlutafé er
áhættufé. Þeir sem leggja fram slíkt
fé vita, að um það gilda ekki sömu
lögmál og innstæður á sparisjóðs-
bók. Auðvitað er markmiðið það að
fá arð af því fé sem lagt er í atvinnu-
rekstur. Þeir sem leggja fram
áhættufé, vita hins vegar einnig það
að taka verður súrt með sætu. Við
tölum um áhættufé vegna þess að
áhætta er fólgin í rekstrinum. Við
gerum okkur grein fyrir því að þótt
stefnt sé að jákvæðum rekstri þá
kunna að koma tímabil þar sem já-
kvæður árangur næst ekki.
I þessu sambandi er fróðlegt að
horfa til þess, að ef litið er yfir til
dæmis síðastliðin sex ár, þá hefur
meðalávöxtun hlutafjár í Flugleiðum
numið um 7,5% umfram verðbólgu,"
sagði Hörður.
Varðandi lækkun kostnaðar hjá
Flugleiðum sagði Hörður að mark-
miðið um að lækka kostnað um 500
milljónir á tveimur árum hefði náðst.
Á einu ári hefði tekist að lækka
kostnaðinn með samstilltu átaki um
400 milljónir króna sem væri viðvar-
andi lækkun á kostnaði félagsins.
Hann sagði að áfram væri unnið
samkvæmt því sparnaðarkerfi sem
sett hefði verið upp. „Nú er verið
að endurmeta áframhaldandi mögu-
leika til að ljúka upphaflegu mark-
miði á þessu ári, jafnframt því sem
ný spamaðarmarkmið verða sett.“
Um framtíðarmarkmið félagsins í
þessu efni sagði Hörður að áfram
yrði lögð höfuðáhersla á að lækka
kostnað. „Fjöldi erlendra fyrirtækja
vinnur nú að því að lækka kostnað
sinn um 6-8% á ári. Flugleiðir hljóta
að gera slíkt hið sama. Öðruvísi verð-
ur fyrirtækið ekki samkeppnisfært.“
Sérstök áhersla á
Bandaríkjamarkað
Hörður vék að eflingu á markaðs-
starfsemi félagsins á mörkuðum fyr-
ir erlenda ferðamenn. Benti hann á
að Skandinavíumarkaðurinn og
markaðir í þýskumælandi löndum
hefðu verið sterkastir. Þó ná mætti
áfram auknum árangri á þessum
mörkuðum þá væru þeir að ein-
hveiju marki mettaðir. „Því má
spyija hvar má næst ná dijúgum
árangri? Niðurstaðan er, að í næsta
áfanga eigi að leggja sérstaka
áherslu á Bandaríkjamarkað. Hafa
Flugleiðir þegar hafíð markaðsátak
sem miðar að því að íjölga verulega
á næstu fimm árum ferðamönnum
frá Bandaríkjunum.“ Hann benti
hins vegar á að ein af þeim breyting-
um sem orðið hefði á erlendum
ferðamörkuðum væri sameining
ferðaskrifstofa og samþjöppun.
„Ferðaskrifstofukeðjur og stórar
ferðaskrifstofuheildsölur hafa
myndast og tengst stórum og öflug-
um leiguflugfélögum. Þessar stóru
einingar einbeita sér helst að fjölda-
mörkuðum sem gefa best í aðra
hönd. Það verður því æ erfiðara að
koma smámarkaði á borð við ísland
á framfæri. Þeim finnst mörgum
ekki taka því að hafa ísland með.
Þessi þróun kallar á það að fyrir-
tæki eins og Flugleiðir verða að
gerast þátttakendur í eða reka ferða-
heildsölufyrirtæki sem sérhæfir sig
í sölu erlendis á ferðamannaþjónustu
á íslandi."
Undir lok ræðu sinnar fjallaði
Hörður Sigurgestsson um hugsan-
legt samstarf við önnur flugfélög
og sagði það áhersluatriði að kanna
til þrautar, hvaða möguleika Flug-
leiðir ættu á því að tengjast erlend-
um flugfélögum. „Árangurinn af
samstarfinu við SAS er jákvæður
og skiptir máli. Kanna þarf hvaða
möguleikar kunna að vera á víðtæk-
ara samstarfi við þá. Jafnframt þarf
að kanna hvaða möguleikar kynnu
að vera á samstarfi við aðra aðila í
Evrópu. Með sama hætti gæti það
verið verulegur ávinningur af því
fyrir Flugleiðir ef fyndist hentugur
samstarfsaðili í Bandaríkjunum. Ljóst
er þó, af könnun á því viðfangsefni,
að það verður ekki auðvelt verkefni."
Þá hyggjast Flugleiðir nú aftur leggja
meiri áherslu á flugstarfsemi utan
hefðbundins athafnasvæðis síns og
er félagið nú um þessar mundir að
kanna möguleika á slíkum verkefnum
með kerfisbundnum hætti, að því er
fram kom hjá Herði.
Á aðalfundinum voru þeir Indriði
Pálsson, Grétar Br. Kristjánsson,
Halldór Þór Halldórsson og Ólafur
Ó. Johnson kjömir í stjórn. í vara-
stjórn voru kjörnir þeir Þorgeir Eyj-
ólfsson, Jón Ingvarsson og Björn
Theodórsson.
Rekstrartekjur voru alls 13,3
milljarðar á síðasta ári og hækk-
uðu um 7,3% frá árinu áður. Hagn-
aður af reglulegri starfsemi Flug-
leiða án fjármagnsliða var 703
milljónir og rekstrarhagnaður því
5,3% af veltu. Tap af reglulegri
starfsemi að frádregnum hreinum
fjármagnsliðum var 490 milljónir
samanborið við 345 milljónir árið
1992. Tap Flugleiða fyrir skatta
var alls 372 milljónir samanborið
við 298 milljónir árið áður. Tekju-
skattskuldbinding félagsins frá
liðnum árum var hins vegar færð
til tekna og varð því endanlegt tap
188 milljónir.
Heildareignir Flugleiða í lok sl.
árs námu alls um 24,4 milljörðum
króna. Heildarskuldir námu 20,5
milljörðum en voru tæpir 19 millj-
arðar í lok ársins 1992. Bókfært
eigið fé var jákvætt um rúmlega
3,9 milljarða en í árslok var það
bókfært um 4,1 milljarð. Vegna
tapreksturs og arðgreiðslu á síð-
asta ári lækkaði eiginfjárhlutfall
úr 18% í 16%.
Bókanir lofa góðu
Sigurður Helgason sagði á fundi
með blaðamönnum í gær að félag-
ið hefði náð markmiðum sínum
fyrstu mánuði þessa árs hvað far-
þegafjölda snerti miðað við áætlun
en fargjöldin væru eitthvað lægri
en gert hefði verið ráð fyrir. „Bók-
anir eru mjög góðar og í febrúar
voru þær 50% fleiri en í febrúar
í fyrra. Núna erum við með þijár
Boeing 757 í stað tveggja og erum
að fljúga tvisvar á dag til Kaup-
mannahafnar og Hamborgar en
flugum aðeins sjö sinnum í viku
til Kaupmannahafnar áður. Við
komum til með að ná töluverðri
aukningu á farþegafjölda og bók-
anir lofa mjög góðu, sérstaklega
í maí, júní, júlí og ágúst. Þetta á
bæði við um Norður-Atlantshafs-
flugið og einnig í komu ferða-
manna til íslands.“
Pétur J. Eiríksson, fram-
kvæmdastjóri markaðssviðs, sagði
að veruleg aukning væri á bókun-
um og allt upp í 40-50% aukning
frá sumum mörkuðum. „Það er
efnahagsuppsveifla í Noregi og
þar erum við að sjá talsverða aukn-
ingu. Svíþjóð virðist hafa náð botn-
inum og þar erum við að sjá aukn-
ingu þó í minna mæli sé. I Þýska-
landi stefnir í talsverða aukningu
eins og í fyrra. Á Bandaríkjamark-
aði sjáum við einnig talsverða
aukningu. Salan þar jókst um 25%
í febrúarmánuði og bókanir lofa
góðu varðandi framhaldið.“
Úrval af kven- og karlmannafatnaði
ásamt skófatnaði á alla fjölskylduna.
Komið, skoðið og gerið frábær kaup.
FATA- OG SKÓMARKAÐURINN, GLÆSIBÆ
Opíð: Mán.-fimmtud. kl. 13-18,
föstudaga kl. 13-19,
laugardaga kl. 11-15.