Morgunblaðið - 23.04.1994, Page 20
20
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. APRÍL 1994
Jósafat Hinriksson
Töpum við-
skiptum
til Færejja
„SVONA framkoma hrekur skip
til Færeyja til að kaupa sér þjón-
ustu,“ segir Jósafat Hinriksson,
eigandi Vélaverkstæðis J. Hinriks-
sonar hf. Breska togaranum Sout-
helle var neitað um samskipta-
leyfi á fimmtudagsmorgun og
fóru þrír starfsmenn vélaverk-
stæðis Jósafats um borð til að
gera við toghlera í skipinu.
Jósafat segir að með banninu hafi
tapast hafnargjöld auk annars. Til
dæmis hafi vantað toghlera, olíu og
nýtt troll. Þegar viðgerðin var langt
á veg komin komu menn tollstjóra
um borð að sögn Jósafats og tóku
skýrslu af starfsmönnum hans og
skipstjóranum. Bjöm Hermannsson
tollstjóri vildi ekki gefa upplýsingar
um máiið í samtaji við Morgunblaðið
og kvaðst bíða skýrslu um atvikið.
Jósafat segist bíða ákvörðunar toll-
stjóra. „Annar sona minna mætir til
tollstjóra á mánudaginn. Ég sé til
hvað ég geri fram yfir það. Þetta
gengur ekki svona lengur við hrekj-
um allt of mörg skip til Færeyja í
leit að þjónustu," segir Jósafat að
lokum.
LJÓSMYNDASÝNING Mats Wibe Lund, ljósmyndara, stendur yfir í
Kringlunni. Mats sýnir þar loftmyndir af íslensku landslagi sem hann
hefur tekið á síðustu 7-8 árum. A sýningunni eru 20 myndir alls stað-
ar af landinu, en Mats hefur sérhæft sig í töku ljósmynda úr lofti.
Hver mynd er um tveir fermetrar að stærð, en Mats segist hafa ný-
lega fest kaup á vélbúnaði sem gerir honum kleift að stækka myndirn-
ar svona mikið en ná samt hámarks myndgæðum. Myndirnar á sýning-
unni eru til sölu, en þær er einnig hægt að fá í minni stærðum. Sýn-
ingin stendur til 30. apríl. Á myndinni stendur Mats Wibe Lund, Ijós-
myndari, við eina af myndum sínum.
Morgunblaoio/KAA
Ljósmyndasýning í Kringlunni
íþrótta- og tómstundaráð hefur verið krafið skýringa
Hátíð borgarinnar í sam-
starfi við Sjálfstæðisflokk
- segir Sigrún Magnúsdóttir, borgarfulltrúi Framsóknarflokksins
SIGRÚN Magnúsdóttir borgarfulltrúi Framsóknarflokksins, hefur kraf-
ið íþrótta- og tómstundaráð skýringa á hátíð, sem haldin var á vegum
ráðsins við Þróttheima á sumardaginn fyrsta. Hátíðin hafi verið aug-
lýst á vegum íþrótta- og tómstundaráðs en hafi í raun verið í sam-
starfi við kosningastjórn Sjálfstæðisflokksins, sem hafi borið hluta af
kostnaðinum.
í frétt frá Reykjavíkurlistanum
segir að Sjálfstæðisflokkurinn hafi
einnig auglýst hátiðina í eigin bækl-
ingi sem dreift hafi verið til barna í
hverfinu. Á hátíðinni hafi verið að
minnsta kosti þrír frambjóðendur
Sjálfstæðisflokksins með uppákomur
og skemmtiatriði auk þess sem borg-
arstjóri fór fyrir skrúðgöngu. Þá seg-
ir að Óskar Finnsson veitingamaður
og frambjóðandi á lista Sjálfstæðis-
flokksins og kosningastjóri í hverfinu
hafí verið auglýstur sem grillmeist-
ari hátíðarinnar af hálfu ráðsins.
Samkvæmt upplýsingum frá Þrótt-
heimum hafi veitingahús hans gefíð
pylsur með því skilyrði að þáttur
frambjóðenda Sjálfstæðisflokksins í
hátíðinni yrði auglýstu á vegum
Reykjavíkurborgar. Loks segir að
í bæklingi Sjálfstæðismanna sem
borinn hafi verið út í hverfínu síð-
asta vetrardag komi fram að flokkur-
inn byði upp á veitingar. Ekki hafi
komið fram í auglýsingu íþrótta- og
tómstundaráðs að Sjálfstæðisflokk-
urinn stæði að skemmtuninni.
200 ár liðin frá andláti Skúla fógeta
Minnst með sögn-
stund í Viðejqarstofu
Á ÞESSU ári eru liðin 200 ár frá andláti Skúla Magnússonar, land-
fógeta. Af því tilefni verður hans minnst með ýmsum hætti í dag-
skrá Viðeyjar á komandi mánuðum og fyrst nú nk. sunnudag með
sögustund á síðdegi í Viðeyjarstofu þar sem flutt verða erindi, er
tengjast sögu Skúla. Einnig koma þar fram listamenn, afkomendur
Skúla.
Hinn 24. apríl nk., sunnudaginn
fyrsta í sumri, verður sögustund á
síðdegi í Viðeyjarstofu. Hún hefst
kl. 14. Þar flytur Lýður Björnsson
sagnfræðingur erindi sem hann
nefnir Samningamaðurinn Skúli
Magnússon. Sr. Þórir Stephensen
staðarhaldari í Viðey segir einnig
frá skriftastólnum í Viðeyjarkirkju
og því hvernig skriftir fóru fram í
kirkjum hér á landi í lúterskum sið.
Tveir listamenn, afkomendur
Skúla og konu hans Guðrúnar
Björnsóttur, koma einnig fram. Það
eru þeir Helgi Skúlason leikari, sem
les ljóð um Skúla fógeta og Skúli
Halldórsson tónskáld, er leikur eig-
in píanóverk. Loks verður boðið upp
á kaffísopa á neðri hæð Viðeyjar-
stofu.
Aðgangseyrir er enginn og allir
eru velkomnir til þessarar síðdegis-
samkomu. Bátsferðir verða úr
Sundahöfn kl. 13.30 og kl. 13.50.
Reiknað er með að farið verði í land
aftur ekki síðar en kl. 17.
*
Alþýðubandalagið gefur út Utfiutningsleiðina
Tillögnr um nýtt
forrit í hagsljórn
ALÞÝÐUBANDALAGIÐ hefur gefið út á bók tillögur sínar um sóknar-
aðgerðir í atvinnumálum og nefnist hún Útflutningsleiðin. Ólafur Ragn-
ar Grímsson, formaður flokksins, segir að tillögur þessar feli í sér fjöl-
breytt samspil margra aðgerða og um sé að ræða nýja nálgun til að
leysa vanda þann sem steðjar að í atvinnumálum.
Ólafur Ragnar segir að í Grænu
bókinni svokölluðu sé að fínna niður-
stöður mikillar vinnu frá síðasta
hausti. „í þessum búningi er hér á
ferðinni viðamikil tillögugerð um
nýtt forrit í hagstjórn á íslandi og
ítarleg skrá yfir um 350 hugmyndir
og tillögur um nákvæmar og afmark-
aðar aðgerðir í atvinnu- og efnahags-
málum, stjómkerfí og velferðarmál-
um. Að undanförnu hafa ýmsir þætt-
ir atvinnumála bæst við; kaflarnir
um almennan iðnað, landbúnað.
orkubúskap og umhverfismál eru
ýmist nýir eða þeir hafa tekið miklum
breytingum. Nýr kafli hefur bæst við
um umhverfísvemd og atvinnuþróun
og jafnfamt um þátt fjarskipta og
boðkerfa í efnahagsþróun á nýrri
öld. Kjaminn í tillögugerðinni er hins
vegar sá, að það er engin ein lausn
sem dugir, heldur þarf að koma til
fjölþætt samspil margra aðgerða,
sem að okkar dómi fela í sér algjör-
lega nýja nálgun og uppstokkun á
þeim vinnubröðgum sem hér hafa
tíðkast í skattamálum, starfsemi
lánastofnana og samstarfi atvinnu-
lífs og stjórnvalda."
Ólafur Ragnar segir að Alþýðu-
bandalagið hafí sótt margar hug-
myndir í rit, sem skrifuð hafí verið
í Bandaríkjunum og Evrópu á allra
síðustu árum um atvinnuþróun á
nýrri öld og jafnframt sótt í smiðju
þeirra ríkja, t.d. í Asíu, sem skarað
hafí fram úr í hagþróun. „Þessar til-
lögur gætu verið grundvöllur nýrrar
ríkisstjómar af okkar hálfu og við
förum fram á að aðrir stjómmála-
flokkar geri slíkt hið sama,“ segir
Ólafur Ragnar Grímsson.
Viðskiptin með tonn á móti tonni eru áfram leyfð í sjávarútveginum
Deilt um áhrif á skiptakjörin
Sjómenn telja að tillögurnar leysi kjaradeiluna frá því í vetur
ÞORSTEINN Pálsson, sjávarútvegsráðherra, segist ekki telja að
nein deila standi á milli sjómanna og útgerðarmanna um hvernig
kvótaviðskiptum verði háttað ef tillögur um breytingar á lögum
um stjórn fiskveiða verða samþykktar. Hann segir að framsal
kvóta verði áfram heimilt, en samstarfsnefnd sjómanna og útgerð-
armanna muni fá til úrlausnar mál þegar bersýnilegt sé að kvóta-
framsal hafi áhrif á skiptakjör.
„Það kann að vera að það hafí
komið einhver misskilningur upp,
en ég held að það sé enginn mis-
skilningur um efni frumvarpanna
eins og þau liggja fyrir. Framsal
á aflaheimildum er ekki bannað
og þar af leiðandi geta viðskipti
með aflaheimildir af þvi tagi átt
sér stað. Sjómönnum er hins veg-
ar tryggt með frumvarpinu um
samstarfsnefndina að þeir þurfa
ekki að sæta því að fá bersýnilega
ósanngjamt fískverð þegar þeir
eru að veiða fisk fyrir aðra.
Nefndinni er ætlað að fjalla um
ágreiningsefni sem upp kunna að
koma milli sjómanna og útgerðar-
manna,“ sagði Þorsteinn.
Dregið úr kvótaframsali
„Tillögurnar banna viðskipti
tonn á móti tonni að því marki
að ef á að fara að greiða afla
með veiðileyfi á slíkt að koma til
skipta,“ sagði Helgi Laxdal, for-
maður Vélstjórafélags íslands.
Hann sagði að þetta feli í sér
verulega breytingu frá því sem
verið hafi. Útgerðarmenn hafi
hingað til komist upp með að láta
aðeins hluta fiskverðsins koma til
skipta og rýra þannig kjör sjó-
manna.
Kristján Ragnarsson, formaður
LÍÚ, sagðist líta svo á að það
verði engin önnur afskipti höfð
af verðinu önnur en þau að ef upp
komi einhver óeðlileg viðskipti þá
muni samstarfsnefndin taka á
því. Það sé ekkert í fmmvarps-
textanum sem kveði á um annað.
„Ég hef þann skilning að þetta
megi halda áfram. Það er að vísu
verið að þrengja umfang fram-
salsins með því að gera okkur
skylt að veiða meira á hveiju skipi
af okkar kvóta úr 25% í 50%.
Eins að hindra framsal ef menn
hafa flutt að sér eða frá umfram
15% í hverri tegund. Allt hefur
þetta áhrif á málið, en að öðru
leyti eru engar skorður lagðar á
það að menn geti framselt heim-
ild og veitt tonn á móti tonni, eða
þess vegna að viðkomandi aðili
skaffi allan kvótann eða einhvem
hluta hans. Það em engin tak-
mörk á því,“ sagði Kristján Ragn-
arsson.
Veikir fiskmarkaðina
Talsverð óánægja er meðal for-
svarsmanna fískmarkaðanna með
þær tillögur sem nú hafa litið
dagsins ljós. „Þetta hlýtur að
veikja stöðu fískmarkaðanna og
seinka þróun í átt að eðlilegri
verðmyndun á fiski,“ sagði Logi
Þormóðsson, framkvæmdastjóri
Fiskmarkaðs Suðurnesja. Hann
sagði að það vanti algerlega inn
í tillögurnar ákvæði um ábyrgð
þeirra sem ráða yfír fískveiðiheim-
ildunum. Ekkert sé fjallað um
hvemig eigi að ráðstafa aflanum
og ná hámarksverði út úr honum.
„í rauninni er verið að færa þetta
enn betur inn á hendur kvótaeig-
endanna. Markmiðið virðist vera
að styrkja þá. Þeir virðast fá enn-
þá fijálsari hendur til að gera það
sem þeim sýnist við aflann. Það
er fráleitt að það skuli ekki vera
til leikreglur um hvað eigi að gera
við aflann af íslandsmiðum,“
sagði Logi.
Sumir fiskmarkaðir hafa keypt
til sín veiðiheimildir og fengið
báta til að veiða fyrir sig. Fisk-
markaður Suðumesja á t.d. bát
sem miklar veiðiheimildir hafa
verið fluttar á. Bátar, sem lagt
hafa upp afla hjá markaðinum,
hafa veitt þessar heimildir. Með
frumvarpinu verður komið í veg
fyrir þetta með ákvæði sem kveð-
ur á um að ekki megi flytja til
skips aflamark sem bersýnilega
er umfram veiðigetu þess. Logi
sagði greinilegt að þessu ákvæði
sé beint gegn þessum viðskiptum
Fiskmarkaðs Suðurnesja. Hann
sagðist harma að þessar tillögur
skuli koma fram því verulegt hag-
ræði hafí verið að þessum við-
skiptum. Kristján Ragnarsson tók
undir það. Helgi Laxdal er hins
vegar andstæðrar skoðunar.
„Þetta gat ekki gengið svona
áfram. Mismunurinn á því sem
markaðurinn var að greiða og
þessu meðalverði fór bara til
kvótaeigandans þannig að sjó-
menn fengu ekkert út úr því.“
Kjaradeilan leyst
Kristján Ragnarsson og Helgi
Laxdal voru sammála um að þess-
ar nýju tillögur leysi þær deilur
•- sem staðið hafa á milli sjómanna
og útgerðarmanna um svokallað
kvótabrask, en deilumar ollu því
að sjómenn fóru í verkfall í upp-
hafi ársins. „Þessar tillögur eru
mjög nálægar því sem við höfum
verið að tala um. Það er tekið
mjög vel undir okkar sjónarmið
og ef að þetta fer í gegn óbreytt
þá sýnist mér að þetta leysi okkar
mál,“ sagði Helgi. Kristján sagði
að enn ætti eftir að ganga frá
samningum við sjómenn um
nokkrar tegundir veiða, en það
ætti ekki að þurfa að taka langan
tíma þegar þetta deilumál sé úr
sögunni.