Morgunblaðið - 26.06.1994, Blaðsíða 8

8 B SUNNUDAGUR 26. JÚNÍ 1994
NORRÆNT ÞING UM BRJÓSTAKRABBAMEIN
MORGUNBLAÐIÐ
4-
Lengra lif, en
hvernig lif?
Lesley Fallowfield talar um lífsgæði
kvenna með brjóstakrabbamein
Mér fínnsjt mikil-
vægt að við
gerum okkur grein
fyrir því að lækningar
á brjóstakrabbameini
verða að snúast jafn-
framt um þau lífsgæði
sem konur búa við
eftir aðgerð. Þannig
að þetta sé ekki bara
spurning um lengra
líf, heldur hvernig það
líf svo er,“ sagði Les-
ley Fallowfield sem
kemur frá Bretlandi
þar sem hún vinnur
að rannsóknum þar
sem metin eru lífs-
gæði kvenna með
bqóstakrabbamein,
og er hún meðal
brautryðjenda á því sviði. „Bak-
grunnur minn liggur í vísindaleg-
um mælingum í tengslum við
augnlækningar en þegar besta
vinkona mín dó úr krabbameini
34 ára frá tveimur ungum bömum
sneri ég mér að eftirliti og um-
hyggju með krabbameinssjúkling-
um. Og þar sem ég kunni svo vel
að mæla fyrirbæri þá hef ég unn-
ið við að finna leið til að mæla
lífsgæði þeirra sem eru með
bijóstakrabbamein og
hjálpa til við að gera
það mat vísindalegt.
Mikill munur getur
verið á lífs-
gæðum eftir
því hvaða
meðferð er
valin þar
sem hver
þeirra getur
haft mis-
munandi
aukaverkanir. Og þó
við getum oft ekki
lengt líf manneskju þá
getum við gert ansi
mikið til að auka lífs-
gæði viðkomandi ein-
staklings, með virkri
ráðgjöf og fræðslu.
Læknar voru í fyrstu frekar
tregir til að taka þetta inn í mynd-
ina og fannst h'fsgæði vera illmæl-
anleg. En við höfum fundið aðferð
til þess og nú liggja fyrir niður-
stöður rannsókna sem gerðar hafa
verið á þessu sviði í tíu ár.
Notagildið er margfalt: í fyrsta
lagi getur þetta verið tæki sem
hjálpar lækni til að meta það hvaða
meðferð henti hverri konu best.
Aukaverkanir sem hafa mikið að
segja fyrir eina konu geta haft
minna að segja fyrir aðra.
í öðru lagi gæti þetta gefið
lækni innsýn í andlega líðan sjúkl-
ings um leið og hann
fylgist með árangri með-
ferðarinnar. Algengt er
að upp komi sálfræðileg-
ir og félagslegir þættir
eins og kvíði, þunglyndi,
truflun á kynlífi, minnk-
að sjálfstraust og sködd-
uð sjálfsmynd hvað lík-
amann snertir.
Ef kona myndi til dæmis svara
spurningum varðandi þetta áður
en hún kæmi r eftirlit gæti læknir-
inn haft eitthvað í höndunum til
að meta ástandið og greina þær
konur sem ættu við vandamál að
stríða, svo hægt sé að koma þeim
til hjálpar.
í þriðja lagi gæti þetta haft sitt
að segja þar sem fjárhagur spilar
inn í val á meðferð. Ein meðferð
gæti virst ódýrari en önnur en það
svo breyst ef lífsgæði eftir með-
ferð eru tekin inn í myndina.
Það er því mikilvægt að læknar
taki þetta inn í myndina í auknu
mæli og lífsgæðamat ætti að vera
sjálfsagður hluti af eftirmeðferð."
„Læknar veru i
fyrstu tregir til aó
taka þetta inn i
myndina," sagói
Lesley Fallewf ield.
Mikill munur
getur verið á
lífsgæðum
eftir því hvaða
meðferð er
valin
„Samstarf milli
landa er grundvöll-
ur framfaranna,
segir dr. Helgi Sig-
uróssen, skipu-
leggjandi norreens
þings um br jósta-
krabbamein á Ís-
landi nýverió.
eftir Maríu Ellingsen
NORRÆNT þing um brjósta-
krabbamein, það fimmta í sinni
röð, var haldið nýverið hér á
íslandi. Að þessu sinni voru
yfirskriftir fyrirlestranna
Krabbamein í fjölskyldum; Líf-
fræðileg hegðun æxla og æxlis-
myndun og Lífsgæði sjúklinga
og ættingja. Auk þess voru
sérstakir fyrirlestrar fluttir
um líffræðilegar klukkur, þýð-
ingu geislameðferðar og gildi
röntgenmyndatöku í brjóstum.
Dr. Helgi Sigurðsson annaðist skipulagn-
ingu ráðstefnunnar ásamt dr. Guðjóni
Baldurssyni og hann sagði í samtali að á bak
við ráðstefnuna stæði hópur á Norðurlöndum
sem starfaði við rannsóknir á bijóstakrabba-
meini og hittist árlega til að bera saman
bækur sínar. „Síðan höldum við myndarlegt
þing þriðja hvert ár, þar sem auk nýjunga
frá Norðurlöndum er leitast við að fá yfírsýn
yfír framfarir í heiminum á afmörkuðum svið-
um. Hingað komu 140 læknar frá Norðurlönd-
um og buðum við fyrirlesurum frá Ástralíu,
Bandaríkjunum, Kanada, Englandi og Wales.
þátttak-
voru marg-
þekktir vís-
Meðal
enda nú
ir heims-
indamenn.
Mikill
í umræð-
staklega
var að
lífsgæði
Þessi vísindi
sem snúa að
lífsgæðum
eru á byrjun-
arstigi hér á
landi
hiti var oft
unum, sér-
þegar verið
fjalla um
kvenna og
það hvernig væri best að fylgja eftir einstakl-
ingum í áhættufjölskyldum.
Þessi vísindi sem snúa að lífsgæðum eru á
byijunarstigi hér á landi, en Valgerður Sigurð-
ardóttir krabbameinslæknir hjá Krabbameins-
félaginu er að vinna að doktorsverkefni um
þetta.
Þetta var hörkuþing, en við gættum þess
líka að slá á léttari strengi, þvældum þátttak-
endum á Gullfoss og Geysi í beljandi rigningu
og slagveðri, og með aðstoð Karlakórs Reykja-
víkur tókst okkur í fyrsta skipti að sigra
dönsku læknana í söngvakeppni.
Ef hægt er að tala um niðurstöðu af þing-
inu þá er hún einna helst sú að það er nú
ljósara en nokkru sinni fyrr hversu mikilvægt
er að við höfum þetta samstarf. Þetta átti til
dæmis að vera síðasta þingið, þar sem árlegu
fundirnir voru taldir nægja, en nú hefur verið
ákveðið að halda þessu áfram.“