Morgunblaðið - 24.08.1994, Page 18
18 MIÐVIKUDAGUR 24. ÁGÚST 1994
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Þar er
þögnin
VIÐ Einar K. Guð-
fínnsson alþingismað-
ur höfum síðustu vikur
skipst á skoðunum í
greinum í Mbl., síðast
grein Einars hinn 12.
ágúst.
Þessi skoðanaskipti
hafa verið gagnleg að
því leyti, að skoðana-
munur okkar hefur
kristallast ágætlega.
Ég vil því ljúka slíkum
skrifum af minni hálfu
með eftirfarandi at-
hugasemdum.
I raun erum við að
deila um hagsmuni
útvegsins, — hráefnisöflunarinnar
annars vegar og hagsmuni úr-
vinnslunnar og annarra greina í
samkeppnisiðnaði, útflutningsiðn-
aði og ýmissi annarri starfsemi
hins vegar.
Viljum við halda áfram að vera
hráefnisframleiðendur aðallega og
sæta þeim afarkostum sem því
fylgja, t.d. í söluverði erlendis, þá
höldum við áfram hér eftir sem
hingað til. Kjör landsmanna munu
rýma mishratt, en örugglega, eins
og þau hafa í raun gert undanfar-
in ár. Við gerum það, sem Einar
K. Guðfinnsson og skoðanabræður
hans vilja, undir fánum þess, að
við séum að verja okkar undir-
stöðuatvinnuveg.
Þetta er pólitísk skoðun, sem
þess vegna er hvorki rétt né röng
og verður því ekki mætt nema
með annarri pólitískri skoðun, sem
af sömu ástæðu er hvorki betri
né verri á neinn algildan mæli-
kvarða.
Viljum við hins vegar eiga
sæmilega von í að eignast atvinnu-
líf, sem hefur traustan úrvinnslu-
iðnað, byggðan á því hráefni, sem
við getum aflað, og samkeppnis-
hæfan útflutnings- og samkeppn-
isiðnað, verðum við að hverfa frá
því, sem við höfum alltaf gert.
Við verðum að breyta hlutfalls-
legri aðstöðu útvegsins og at-
vinnugreinanna í landi, þeim í
hag. Slík breyting getur búið til
skjól og jarðveg fyrir greinar, sem
hafa verið að dragast upp á ber-
angri liðinna ára. Hún
getur líka gefíð von
um bættan hag at-
vinnulífsins í heild og
þar með fólksins í
landinu.
Ég hallast að því,
að þessi seinni leið sé
farsælli. Einar K.
Guðfínnsson skrifar
hins vegar eins og
hún sé ekki til. Það
er þar sem þögnin er
í hans skrifum.
P.S. Eftir að þetta
er skrifað hefur Ön-
undur Ásgeirsson
blandað sér í þessa
umræðu með grein í Mbl. 16.8.94.
Þar setur hann fram skoðanir, sem
eru ekki vel rökstuddar, og ég er
ekki sammála, en ekkert er út á
að setja sem slíkar. Hann dregur
að vísu ályktanir af skrifum mín-
um, sem ég tel þau ekki gefa til-
efni til. Því legg ég til, að Önund-
ur geri tvennt: lesi betur grein
mína um atvinnuleysið frá 17.7.
Við verðum að breyta
hutfallslegri aðstöðu út-
vegsins og atvinnu-
greina í landi, þeim í
hag, segir J6n Signrðs-
son, slík breyting getur
búið til skjól og jarðveg
fyrir greinar, sem hafa
verið að dragast upp á
berangri liðinna ára.
og skoði síðan hvaða áhrif þær
tillögur, sem þar eru settar fram,
hefðu á afkomu Alpan á Eyrar-
bakka, sem hann þekkir vel til.
Það merka fyrirtæki hefði allt
aðra möguleika eftir grundvallar-
breytingu af slíku tagi.
Höfundur er lögfræðingur og
framkvæmdastjóri íslenska
jámblendiféiagsins.
Jón Sigurðsson
„Stöndum þétt saman,
snúum bökum saman“
HINN 18. ágúst síð-
astliðinn skrifar Petrína
Baldursdóttir alþingis-
maður grein í Morgun-
blaðið þar sem hún ger-
ir grein mína í blaðinu
frá 13. ágúst að um-
fjöllunarefni. Petrína
hefur þá sérstöðu meðal
þingmanna Alþýðu-
flokksins í Reykjanes-
kjördæmi, að bregðast
hart við þegar formað-
ur flokksins er gagn-
rýndur og hún telur á
hann hallað. Þetta er
út af fyrir sig lofsvert
en Petrína verður að
gæta þess að bregðast
ekki svo harkalega við gagnrýni á
forustuna að hún misskilji efni
greina sem hún les, eins og hún
hefur greinilega gert í þetta skipti.
Jákvæð gagnrýni
Vissulega var gagnrýni á forustu
og formann Alþýðuflokksins í grein
minni. Þess var hins vegar getið í
upphafi greinarinnar að um málið
væri Qallað til þess að stjórnarflokk-
arnir gætu lært af því og bætt sam-
starfíð. Ég lít því á grein mína sem
jákvæða gagnrýni setta fram til þess
að forusta Alþýðuflokksins viti hvað
það er sem er þyrnir í augum sam-
starfsaðila sinna. Hvað það er sem
þarf að breytast til þess að tryggt
sé að við náum árangri í starfí það
sem eftir lifír kjörtímabilsins og að
grundvöllur geti verið fyrir áfram-
haldandi samstarfí að loknum kosn-
ingum, hafi flokkamir fylgi til að
mynda ríkisstjórn tveir einir eða með
öðmm. Ég leyfi mér að fullyrða að
það er langt síðan Petrína las síðast
grein þar sem þingmaður Sjálfstæð-
isflokksins talar um möguleika á
áframhaldandi samstarfí Alþýðu-
flokks og Sjáifstæðisflokks.
Petrínu finnst ómaklega vegið að
Alþýðuflokknum vegna afstöðu hans
til fjárlagagerðar. í þeim efnum hef-
ur á ýmsu gengið síðustu árin en
það sem stendur upp úr frá síðasta
vetri er að Jóhanna Sigurðardóttir
hafði fyrirvara við allt fjárlagafrum-
varpið þar til það var afgreitt. Þetta
er að því er ég best veit afstaða sem
er einstök í sögunni, þ.e. að ráð-
herra í ríkisstjórn hafi fyrirvara við
allt fjárlagafrumvarpið. I ljósi þessa
tel ég að ummæli mín um fjárlögin
og Alþýðuflokkinn séu
vel skiljanleg.
Þráhyggja,
umboðsmaður
Alþingis og
Ríkisendurskoðun
I grein sinni getur
Petrína um „þrá-
hyggju" mína á utan-
ríkisráðherra og núver-
andi félagsmálaráð-
herra og verkum þeirra.
Ef um þráhyggju er að
ræða þá er ég ekki einn
um hana heldur deili
henni með ekki ómerk-
ari aðilum en umboðs-
manni Alþingis og Rík-
isendurskoðun. Helsta, sennilega
eina, opinbera deila okkar og utan-
ríkisráðherra var í umræðum um
skýrslu umboðsmanns Alþingis til
þingsins síðastliðið haust. Efnisatr-
iðin voru þau að umboðsmaður Al-
þingis telur að utanríkisráðherra
hafi við embættisveitingar á Kefla-
víkurflugvelli brotið rétt á umsækj-
endum. I umræðunum var hins veg-
ar farið vítt og breitt um embætti-
sveitingar Alþýðuflokksins síðustu
misserin. Ég ætla ekki að fara út í
einstakar embættisveitingar Al-
þýðuflokksins í þessari grein en vil
hins vegar benda Petrínu á ritið Is-
lensk þjóðfélagsþróun 1890-1990
þar sem þeir Gunnar Helgi Kristins-
son og Svanur Kristjánsson fjalla
um stjómmálaþróun á íslandi m.a.
um fyrirgreiðslupólitík og „bitlinga-
flokkinn" Alþýðuflokkinn.
Ég hef í sumar fjallað nokkuð um
framkvæmd fjárlaga í heilbrigð-
isráðuneytinu í tíð fyrrverandi heil-
brigðisráðherra, núverandi félags-
málaráðherra. Ég tel ástæðulaust
að strá salti í þau sár en verð að
benda Petrínu á skýrslu Ríkisendur-
skoðunar um framkvæmd fjárlaga
fyrstu sex mánuði þessa árs, sér-
staklega niðurlagsorð skýrslunnar á
bls. 62, og viðbrögð núverandi heil-
brigðisráðherra við niðurstöðu Ríkis-
endurskoðunar.
Að axla ábyrgð
Petrína spyr í grein sinni hvenær
það hafí litið þannig út að Alþýðu-
flokkurinn eða formaður hans hafí
ætlað að hlaupast undan erfíðum
verkefnum. Svarið er, það var haust-
ið 1988 þegar formaður Alþýðu-
Ég bendi fólki á ritið
íslensk þjóðfélagsþróun
1890-1990 eftir Gunn-
ar Helga Kristinsson og
Svan Kristjánsson, segir
Arni M. Mathiesen, en
þar er m.a. fjallað um
„bitlingaflokkinn“ Al-
þýðuflokkinn.
flokksins hljópst frá vandanum í
fjármálaráðuneytinu og eftirlét það
Álþýðubandalaginu.
Það er ekkert skrítið þó að for-
maður sem hefur hegðað sér eins
og formaður Alþýðuflokksins gerði
haustið 1988 sé tortryggður þegar
hann stendur fyrir hveiju upphlaup-
inu á fætur öðru til þess að skapa
deilur á milli stjórnmálaflokkanna.
Það er þess vegna sem ég fagna því
að þessi formaður skuli lýsa því yfir
að hann vilji axla ábyrgðina með
Sjálfstæðisflokknum og starfa út
kjörtímabilið. Það vildi formaðurinn
ekki gera síðast þegar þessir flokkar
störfuðu saman í ríkisstjórn að lokn-
um kosningum 1987.
„Stöndum þétt saman, snúum
bökum saman“
Grein mín 13. ágúst var skrifuð
af góðum hug til stjómarsamstarfs-
ins. Ég vona að Petrína hafi óvilj-
andi misskilið innihald greinarinnar
því að við ætlum að starfa saman
út kjörtímabilið. Ef allt gengur vel
og fjárlög verða afgreidd án vand-
ræða milli flokkanna og Alþýðu-
flokkurinn beitir nútíma vinnubrögð-
um við embættisveitingar gætum við
hugsanlega starfað saman eftir
kosningar. Til þess að svo megi
verða þurfum við stjórnarliðar, ung-
ir sem aldnir, að taka undir með
Stuðmönnum og Jakobi Frímanni
Magnússyni í myndinni „Með allt á
hreinu“ þegar þeir syngja „stöndum
þétt saman, snúum bökum saman“.
Höfundur er alþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn í
Reykjaneskjördæmi.
Árni M. Mathiesen
AUM þykja mér orðin þau skrif
sem íþróttafréttamenn blaðanna
skila. Metnaðarleysið er í fyrirrúmi,
stíllinn svipaður og meira að segja
lýsingarorðin stöðluð. Það er nokkuð
sama hvaða blaði er flett, áherslum-
ar eru eins. Mig langar að einblína
á umijöllun blaðanna um knatt-
spymu.
Fyrst staðreynd, af fyrstudeildar-
félögunum hefur mest verið fjallað
um KR. Af hveiju? Ekki hafa þeir
unnið neina titla í áratugi, eða er
það kannski frétt? Hvað þá með Þór?
Skagamenn hafa fengið næst-
mesta umfjöllun og svo ÍBK en um
FH er þagað þunnu hljóði, þó verma
þeir annað sætið og urðu nr. 2 í
fyrra. Óvænt sögðu sumir, aðallega
þó íþróttafréttamenn.
Nóg um það.
Ástæða þess að ég sest niður og
les blaðamönnum pistilinn er um-
fjöllun þeirra um knattspyrnudóm-
ara.
Ég hef með vaxandi undrun fylgst
með þeirri neikvæðni sem stöðugt
virðist ágerast hjá ákveðnum blaða-
mönnum í garð dómara.
Neikvæðni sem náði áður óþekktri
lægð með skrifum Eintaks þriðju-
daginn 2. ágúst sl. und-
ir fyrirsögninni Dóm-
Ari, en þar er snúið
útúr nafni Ara Þórðar-
sonar að hætti sorp-
blaða.
Undanfari þessa
voru m.a. skrif Stefáns
Eiríkssonar í Morgun-
blaðinu en þar reynir
hann að gera úthald
og samræmi dómara
tortryggilegt.
Mér er það til efs að
þessir blaðamenn þekki
til hlítar leikreglur fót-
boltans, þó þeir skynji
í stóratriðum útá hvað
leikurinn gengur. í
Eintak skrifar einhver Bih einhveija
þá mestu tilraun til mannorðsmorðs
sem ég hef séð á íþrpttasíðum. Hann
gengur svo langt að draga andlegt
heilsufar, sem og líkamlegt, hjá
nafngreindum einstaklingi í efa, og
klykkir út með að ekki sé meiningin
að níða umræddan einstakling niður.
KSI hefur í gegnum árin unnið
allgott starf í að útrýma skrílslátum
af vellinum. Það heyrir nánast sög-
unni til að áhorfendur veitist að
dómurum. Því varð
undrun mín meiri þegar
í ljós kom að KSÍ þagði
þunnu hljóði og lét valta
yfir sinn mann og lyfti
ekki litla fingri honum
til vamar. KSÍ hefur
eins og fyrr sagði unnið
að mörgu leyti vel að
málefnum dómara, ítar-
leg þriggja daga ráð-
stefna er á vorin ásamt
þolprófi sem svo er end-
urtekið miðsumars. Eft-
irlitsmannakerfí hefur
verið komið á og farið
er að greiða dómurum
laun. Upphæðin er að
vísu svolítið fyndin, en
dómarar hafa góðan húmor. En það
vantar sem sagt að KSÍ veiji sína
menn útávið.
Ný vinnubrögð KSÍ-forustunnar
eru svo þau að láta undan þrýstlngi
og breyta niðurröðun dómara á vafa-
sömum forsendum eftir pöntunum.
Aftur að blöðunum.
Erlendis tíðkast það að blaðamenn
gagnrýna þjálfara og jafnvel ein-
staka leikmenn ef þeir standa ekki
undir væntingum en hér heima taka
Ástæða þess að ég sest
niður og les blaðamönn-
um pistilinn, segir
Heimir Bergmann, er
um^'öllun þeirra um
knattspyrnudómara.
þeir undir með tapsárum snillingum
undir fyrirsögninni Dómaraskandall
þetta og hitt.
Það heyrir til algerra undantekn-
inga að þjálfarar séu gagnrýndir og
eru þó flestir þeirra með laun sem
dómurum þættu grafalvarleg. Sama
máli gegnir um leikmenn. Erlendis
eru blöðin uppfull af allskyns um-
fjöllun, uppstillingum og viðtölum
daginn fyrir leiki, það eykur spennu
og skapar líflegar umræður og
stemmningu og aðsókn að leikjum
verður meiri fyrir bragðið.
Hér heima dugar varla landsleikur
til, til að blaðamenn fari af stað og
kynni liðin og væntanlegar liðsupp-
stillingar. Venjulega er fréttatil-
kynning látin duga. Erlendis eru
þjálfarar og leikmenn sem gagnrýna
dómara beittir bönnum og/eða fjár-
sektum, það er gert til að auka virð-
ingu fyrir dómurum og bæta ímynd
knattspymunnar.
Hér heima er slíkum aðilum
hampað af blaðamönnum sem vart
eru starfí sínu vaxnir. Bæði í Morg-
unblaðinu og Eintaki er úthald og
atgervi dómara gert að umræðuefni
og dregið í efa. Hvorugt blaðið hef
ég séð birta niðurstöður úr þolprófi
KSÍ svo til gamans má geta þess
að þeir dómarar sem það þreyttu
stóðust það með sóma.
Að lokum.
Skammstöfunin KSÍ stendur fyrir
Knattspyrnusamband íslands, þ.e.
KSÍ er hagsmunasamband þeirra
félaga sem leggja stund á knatt-
spyrnu. Það er ljóst að dómari sem
ekki er starfi sínu vaxinn skaðar
íþróttina. Þar af leiðandi er einnig
ljóst að KSÍ samþykkir varla slíkan
dómara. Því ætti það að vera ljóst,
einnig blaðamönnum, að KSÍ velur
aðeins afburða menn í sinni grein
að sjálfsögðu til að dæma í 1. deild.
Þess vegna sjá flestir að ef þörf er
á gagnrýni þá á hún að beinast að
KSÍ en ekki einstaklingum. Það er
mín sannfæring að flestir okkar fyr-
studeildardómara gætu verið að
störfum í hvaða fyrstudeildarkeppni
sem er. Það er meira en sagt verður
um leikmenn, hvað þá þjálfara, að
ég tali nú ekki um blaðamenn.
Með von um fagleg vinnubrögð.
Höfundur er fyrrv. formaður
Knuttspyrnudómarasambands
Jslands. •
Valtað yfir dómara
Heimir Bergmann