Morgunblaðið - 04.11.1994, Page 17
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1994 17
ÚRVERINU
Áhafnir hentifánaskipa
eru undir þrælalögum
MIKLAR umræður spunnust á þingi Sjómannasambands íslands í gær
um ráðningarkjör íslenskra sjómanna á hentifánaskipum sem gerð eru
út frá íslandi. Á þinginu var dreift íslenskri þýðingu á ráðningarsamn-
ingi sjómanna á Sigli og Hágangi I. og II. Óskar Vigfússon fráfar-
andi formaður Sjómannasambandsins segir áhafnir þessara skipa vera
undir þrælalögum og kveðst hann hafa varað við þessum samningum
fyrir einu ári. Með samningunum s'é verið að hverfa marga áratugi
til baka í tíma. Hann vill að lagt verði hafnbann á skipin. Að sögn
Sæmundar Jóhannessonar hjá Verkalýðsfélagi Þórshafnar hafa a.m.k.
20 manns úr áhöfn Háganganna sagt upp störfum á síðustu dögum.
Meðal ákvæða í ráðningarsamn-
ingi áhafnar á Sigli er að samning-
urinn falli úr gildi án frekari til-
kynningar þegar skipið kemur til
Reykjavíkur eða einhverrar ann-
arrar hafnar ákveði útgerðarmaður
svo. Um uppsögn samningsins við
venjulegar aðstæður segir að segi
sjómaður upp starfinu og hann
hafi unnið um borð skemur en þijár
sjóferðir í röð skuli hann sjálfur
greiða allan ferðakostnað sinn. Þá
er í fjórum liðum greint frá sérstök-
um aðstæðum fyrir uppsögn úr
starfi, m.a. vanhæfni, fjarvistir,
brot gegn starfsskyldum eða vímu-
efnanotkun. Við brottvísun úr
starfi af þessum sökum fær við-
komandi greidd laun aðeins fram
að brottvísunardegi og skal hann
greiða ferðakostnað sinn og þess
sem kemur í hans stað. Þá getur
útgerðarfélagið ávallt sagt upp
ráðningarsamningi veikist sjómað-
ur eða slasast og verður að afskrá
sig af skipinu.
Sérstakur samningur gerður
við útgerðirnar
Þingfulltrúar gerðu- einnig að
umtalsefni ákvæði um lága kostn-
aðarhlutdeild útgerðar í fæði, kaup-
tryggingu, hvíld í landi og því að
sjómaður á ekki rétt á greiðslu
ferðakostnaðar frá löndunarhöfn til
heimilis síns meðan á hvíld í höfn
stendur. í ráðningarsamningi Siglis
er einnig ákvæði um að sjómaður
eigi rétt á 0,664% þeirra björgunar-
launa sem greidd eru framkvæmda-
stjóra útgerðar taki skipið þátt í
björgun annarra skipa. Ágreinings-
mál sem kunna að rísa þarf áhöfn
Siglis að höfða fyrir kýpverskum
dómstóli en áhöfn Háganganna í
Belize.
„Það eru komin hingað skip und-
ir hentifánum bananaríkja í Suður-
höfum og nú vakna menn upp við
það að áhafnir þessara skipa eru
undir þrælalögum sem við héldum
að hefðu liðið undir lok í kringum
1930. Ég vil að íslendingar forðist
að veita þessum skipum nokkra
þjónustu eða löndun hér á landi.
Hafnbann hér á landi,“ sagði Óskar
Vigfússon.
Guðmundur Hallvarðsson al-
þingismaður segir að lög og reglur
þess ríkis sem hentifánaskip eru
skráð í sem gilda um áhafnir þeirra
skipa. „Við erum komnir í mjög
sérkennilega stöðu gagnvart sjó-
mönnum á þessum skipum. Við
getum ekki bara yppt öxlum og
sætt okkur við þetta. Það er ekk-
ert sem mælir gegn því að gerður
verði sérstakur samningur við út-
gerðirnar að sjómanna- og sigl-
ingalög hér á íslandi gildi um þessa
aðila og að mál sem upp kunni að
rísa séu rekin fyrir dómstólum
hér,“ segir Guðmundur.
Morgunblaðið/Þorkell
HEITAR umræður urðu á þingi Sjómannasambands íslands í gær um ráðningarsamninga á henti-
fánaskipum sem gerð eru út frá Islandi.
Færeyingar
semja við ESB
EVRÓPUSAMBANDIÐ fær rétt
til veiða á 12.000 tonnum af makr-
íl innan lögsögu Færeyja, fari svo
að Noregur gangi inn í sambandið.
Þetta er tekið fram í tvíhliðasamn-
ing Færeyinga og ESB fyrir árið
1995.
Samningurinn nú er nánast
samhljóða samningnum, sem gildir
fyrir þetta ár, en bætt er inn í
hann ákvæði, gangi Noregur í
ESB. Færeyingar fá í staðinn auk-
inn loðnukvóta frá Grænlendingum
samkvæmt upplýsingum í danska
sjávarútvegsblaðinu Fiskeritid-
ende. ESB fær leyfi til veiða á
keilu, löngu, makríl, síld, bryn-
styrtlu, sandsíli, kolmunna og fleiri
tegundum. í hlut Færeyinga kemur
rækja, lúða, karfi og loðna innan
lögsögu Grænlands.
Aukinn
rækjukvóti
til skoðunar
SJÁVARÚTVEGSRÁÐUNEYT-
IÐ hefur að beiðni Landssam-
bands íslenskra útgerðarmanna
falið Hafrannsóknastofnun að
gera tillögn um hvort auki megi
rækjuheimildir á yfirstandandi
fiskveiðiári. Þorsteinn Pálsson
sjávarútvegsráðherra segir að
stofnunin hafi málið núna til at-
hugunar og þegar mat hennar
liggi fyrir verði tekin ákvörðun
í málinu. Hann gat ekki tímasett
hvenær mat Hafrannsóknastofn-
unar lægi fyrir.
• BRETAR verja nú um 2,5 millj-
örðum króna til úreldingar á 158
fiskiskipum. Umsóknir um úreld-
ingu voru 470 alls. Skipin, sem
verða úrelt nú eru samtals 5.600
tonn að stærð og svara til um
2,6% af flotanum. Talið er að enn
þurfi að veija um 3,3 milljörðum
króna til úreldingar eigi áður
ákveðin markmið um flotastærð
að nást.
• HITABYLGJAN í Evrópu í
sumar hafði ýmsar afleiðingar í
för með sér. Meðal annars hit-
naði sjórinn mikið, enda grunnt
bæði í Norðursjó og Eystrasalti.
yfirborðshiti í Norðursjó hækk-
aði til dæmis um 3,5% gráður í
júlí miðað við meðalhita þar.
Ekki er ljóst hvort þessi „upphit-
un“ hefur haft einhver áhrif á
lífríkið í sjónum.
Prófkjör Sjólfstæðisflokksins ó Suðurlandi
Kjósum Grím í 4.-6. sætíð
aS e>,5 töisss'-íi®
Grímur Gíslason sækist eftir
4.-6. sætinu í prófkjörinu á laugardaginn.
Styðjum kjarkmikinn stjórnmálamann
sem hefur með störfum sínum sýnt
að hann þorir að takast á við
erfið og krefjandi verkefni.
Fáum ferska vinda í fremstu röð
framboðslistans á Suðurlandi
með því að styðja Grím í 4.-6. sætið.
v—‘T
gjslosorv
ih
‘J
eyverjar
Eyverjar, félag ungra sjálfstæðismanna, Vestmannaeyjum.