Morgunblaðið - 12.11.1994, Blaðsíða 38

38 LAUGARDAGUR 12. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
SVAFA
JÓHANNSDÓTTIR
+ Svafa Jóhanns-
dóttir var fædd
á Höfn í Hornafirði
24. september 1924.
Hún lést í Skjói-
garði 6. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Ingibjörg Pálsdóttir
og Jóhann Pálsson.
Bræður Svöfu eru
Gunnar Páll og Ósk-
ar Guðjón. Svafa
giftist eftirlifandi
eiginmanni sínum,
Magnúsi Ásgeiri
Lárussyni á Svína-
felli, 29. nóvember
1951 og þar bjuggu þau síðan.
Börn Svöfu og Magnúsar eru:
Guðbjörg, fædd 1948, býr á
Hofi, á fimm börn; Sigríður,
fædd 1949, býr á Svínafelli í
Nesjum, á fjögur börn; Auður
Lóa, fædd 1953, býr á Höfn, á
tvær dætur; Inga Ragnheiður,
fædd 1954, býr á Svínafelli í
Öræfum, á eina dóttur; Hrefna,
fædd 1956, býr á Höfn, á tvo
syni; Erna, fædd 1956, dáin
1958; Óskar Kristinn, fæddur
1961, dáinn 1970. Einnig ólu
þau Svafa og Magnús upp dæt-
rasynina Ásgeir Björnsson og
Magnús Örn Sölvason. Útför
Svöfu fer fram frá Hofskirkju í
dag.
Lðng þó sjúkdómsleiðin verður,
lífið hvergi vægði þér,
þrautir magnast, þijóta kraftar,
þungt og sárt hvert sporið er.
Honum treystu, hjálpin kemur,
hann af raunum sigur ber.
Drottinn elskar, Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.
(Kr. Pétursson)
MIG langar í fáum orðum að minn-
ast ástkærrar móður, ömmu og
tengdamóður sem nú er horfin frá
okkur. Hver hefði trúað því á vor-
dögum að hún væri horfin okkur í
byijun vetrar?
Mamma var alveg sérstök kona
og gleymist aldrei þeim sem henni
kynntust. Hún var fyrst og fremst
mikil og góð húsmóðir. Heimili
hennar var alltaf mannmargt og
því voru hvíldarstundimar ekki allt-
af margar. Hún saumaði og pijón-
aði öll föt á okkur systur og á
marga aðra.
Meðan ár á Skeið-
arársandi voru óbrú-
aðar var pabbi oft
bjargvættur margra
er um sandinn fóru.
Þá var oft mannmargt
við eldhúsborðið
hennar mömmu því
að oft voru menn
svangir eftir erfiðar
ferðir yfir vötn og
sanda. Ég veit að
margir minnast þeirr-
ar góðu móttöku og
hlýju sem mamma
sýndi öllum þeim sem
á hennar heimili konu.
Margs er að minnast á kveðju-
stund sem orð ei geta tjáð.
Síðustu vikur dvaldist mamma í
Skjólgarði. Á starfsfólkið þar þakk-
ir skilið fyrir góða umönnun og
hlýju sem það sýndi henni í veikind-
um hennar.
Við kveðjum ástkæra móður og
þökkum henni allar góðu stundirn-
ar.
Elsku pabbi, guð blessi þig og
styrki nú og ævinlega.
Sigríður og fjölskylda.
Við kveðjum hinstu kveðju ást-
kæra systur, mágkonu og frænku,
Svöfu Jóhannsdóttur, Svínafelli í
Öræfum.
Samskipti fjölskyldna okkar hafa
ætíð verið mikil og góð. Við og fjöl-
skyldur okkar höfum notið þeirra
forréttinda að fá að kynnast Svöfu
og dvelja hjá henni og Magga í
þeirra fögru sveit, Öræfunum. Sum-
ar eftir sumar, ár eftir ár hefur
heimili þeirra staðið okkur opið til
dvalar um lengri eða skemmri tíma.
Það verður erfitt að sjá sæti
hennar autt, þar sem hún var alltaf
til staðar. En þetta er leiðin okkar
allra. Minningamar eru margar og
þær varðveitum við með okkur.
Elsku Maggi, dætur og ástvinir all-
ir. Missir ykkar er mikill. Megi al-
góður Guð styrkja ykkur í sorginni.
Þótt vér hljótum hér að kveðja
hjartans vini kærstu þrátt,
indæl von sú oss má gleðja,
aftur heilsum vér þeim brátt.
(Þýð. Helgi Hálfdánarson).
Gunnar, Jóhanna, Rögnvaldur,
Jónína, Steinþór og fjölskyldur.
+
Innilegar þakkir fyrir samúð og hlýhug
vegna fráfalls móður okkar,
MARÍU BRIEM.
Eggert Briem, Magnús Briem,
Ingibjörg Briem, Ragna Briem.
Innilegar þakkir til allra, er sýndu okkur
samúð við fráfall og útför
ÓLAFÍU ÞÓRÐARDÓTTUR,
Hæðargarði 29,
Reykjavík.
Jón Júlíus Sigurðsson,
Halldóra Bergljót Jónsdóttir, Ágúst Hilmar Þorbjörnsson,
Guðrún Júlía Jónsdóttir, Sigurður Grétar Ragnarsson,
Þórður Jónsson, Stefanía Gerður Jónsdóttir,
Ólafía Hrönn Jónsdóttir, Þór Indriðason,
Sigríður Ragna Jónsdóttir, Auðunn Atlason
og barnabörn.
MINNIIVIGAR
Sumardagur í Svínafelli. Bölta-
fólkið var að snúa austur á nýja
túni. Vestur hlaðið á nágrannabæj-
unum rölti lítill strákur með hrífuna
á öxlinni. Honum hafði verið leyft
að fara heim til að leggja sig því
hann var eitthvað lasinn. Ég vildi
að ég væri kominn til mömmu,
kjökraði hann við sjálfan sig. Af
hveiju var hún að senda mig í sveit.
En hjálpin var nærri. Heima á
Bölta beið hans önnur mamma.
Svafa hafði eignast sex dætur og
kunni að þerra tár af vanga. Hún
fór með hann í eldhúsið og gaf
honum mjólkurglas og brauðsneið.
Svo leiddi hún hann vestur í vinnu-
mannaherbergið, hélt utan um hann
þar til hann hætti að gráta og
breiddi svo ofan á hann.
Þetta var mín fyrsta skýra minn-
ing um Svöfu Jóhannsdóttur og sú
dýrmætasta. En margar góðar
minningar hafa bæst í safnið og
seinni helming þeirra eigum við
Dröfn og börnin okkar saman frá
heimsóknum að Svínafelli.
Svafa Jóhannsdóttir var fædd 15.
september 1924 á Höfn í Horna-
firði og þar lést hún eftir erfiða
sjúkdómslegu 6. nóvember síðast-
liðinn. Þriggja ára gömul fluttist
hún að Hofi í Öræfum með foreldr-
um sínum, Ingibjörgu Pálsdóttur
og Jóhanni Pálssyni. Árið 1950
fluttist hún síðan að Bölta í Svína-
felli með eiginmanni sínum, Magn-
úsi Lárussyni, eftir að þau höfðu
búið um stutta hríð með foreldrum
hennar á Hofi. í Svínafelli hófu þau
Magnús búskap með foreldrum
hans, Ingunni Björnsdóttur og Lár-
usi Magnússyni, sem síðan voru á
heimilinu til æviloka, ef frá eru
talin síðustu ár Ingunnar er hún
dvaldi á Höfn. Á Hofí höfðu Magn-
úsi og Svöfu fæðst dæturnar Guð-
björg og Sigríður og í Svínafelli
bættust í hópinií Auður, Ragnheið-
ur, Hrefna, Ema og Óskar. Ema
og Óskar létust á barnsaldri.
Það var bammargt á Böltanum
því þegar við kaupstaðarkrakkamir
vorum mætt til leiks á vorin og
með vom talin böm gesta í sumar-
leyfi gat talan komist í tíu. Nú em
bráðum flömtíu ár síðan ég kom
fyrst að Svínafelli og hef komið þar
flest ár síðan. En aldrei hef ég
komið án þess að finna börn hjá
Svöfu, eitt eða fleiri, því þegar
dætur Svöfu og Magnúsar uxu úr
grasi, dvöldu dætrabörnin oft hjá
ömmu sinni og afa um lengri eða
skemmri tíma og eitt þeirra, Ásgeir
Björnsson, ólst þar upp.
Öllum bömum, sem hjá henni
dvöldust, gekk Svafa í móðurstað.
Hún vakti yfir velferð þeirra og
veitti það traust og öryggi sem
bamssálin þarfnaðist, en um leið
kom hún fram við þau af virðingu
og virti sjálfstæði þeirra. Þess
vegna leið börnum og unglingum
vel hjá henni. Svo var hún líka
skemmtileg og fljót að sjá spaugi-
legu hliðina á hlutunum og það gat
verið glatt á hjalla á kvöldin þegar
verkunum var lokið.
En verkalok vom seint. Um miðja
öldina var ekki margt þæginda á
íslenskum sveitaheimilum. Vélvæð-
ing útiverkanna var rétt að byija
og innan húss byggðist allt á hand-
aflinu. Á bæjunum í Svínafelli var
einungis rafmagn til ljósa og þveg-
ið var í bæjarlækjunum. Það var
því ekki fyrir aukvisa að ala upp
stóran barnahóp og reka mann-
margt heimili. Til allra þeirra verka
var Svafa svo afkastamikil að enn
hef ég ekki skilið hvemig hún kom
því öllu frá sér. Og hún hafði líka
tíma til að hlaupa út og grípa hríf-
una þegar heyjað var á túnunum
heima við bæinn. Okkur krökkunum
þótti það gott því hún rakaði, sneri
og drýldi á við okkur öll.
Með samvinnu bæjanna í Svína-
felli voru á nokkrum árum stigin
stór skref til að auðvelda lífsbarátt-
una. Með byggingu rafstöðvar opn-
uðust möguleikar til að auðvelda
og bæta daglega lífíð. Gamla Sóló-
eldavélin hvarf úr eldhúsinu og inn
kom ný frá Rafha. Það var byggt
frystihús til að geyma matarforð-
ann og súrtunnunum var fækkað.
GUÐMUNDUR ÞOR-
ARINN BJÖRNSSON
+ Guðmundur Þ.
Björnsson var
fæddur á Gijótnesi
á Melrakkasléttu 2.
apríl 1903. Hann lést
á Sjúkrahúsi Húsa-
víkur 3. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
hjónin Aðalbjörg
Pálsdóttir Ijósmóðir
og húsfreyja og
Björn Stefán Guð-
mundsson bóndi á
Gijótnesi. Guð-
mundur var næ-
stelstur 5 systkina.
Elsfr var Jóhanna,
fædd 3. júlí 1901, en hún lést í
janúar á þessu ári. Yngri eru
Gunnar Páll, fæddur 30. janúar
1905, búsettur á Raufarhöfn,
Baldur, fæddur 11. september
1907, hann lést 1980, og Borg-
þór, fæddur 5. apríl 1910, bú-
settur £ Kópavogi. Guðmundur
var lærður trésmiður og starf-
aði við smíðar alla sína ævi.
Hann var búsettur á Raufarhöfn
ásamt Gunnári bróður sinum.
Guðmundur var
ókvæntur og barn-
laus. Útför hans fer
fram frá Snarta-
staðarkirkju í dag.
Sérfræðingar
í l>lóm;isLr<>\ liii“iim
vii) öll lirLilirri

Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 19090
GUÐMUNDUR
frændi okkar er látinn,
91 árs að aldri. Hann
var fæddur og alinn
upp á Gijótnesi, ásamt
górum systkinum, þar
sem rekinn var mynd-
arlegur búskapur, iðn-
aður og skóli. Það va_r
tvíbýli á Gijótnesi. Á
hinum bænum bjuggu hjónin Bjöm
Sigurðsson smiður og bóndi og Vil-
borg Guðmundsdóttir, föðursystir
Guðmundar ásamt bömum sínum
11. Auk þessara 16 bama á Gijót-
nesbæjum voru þar oft fósturbörn
ásamt ýmsum fleirum sem þar voru
til heimilis um Iengri eða skemmri
tíma. Það vöru góð efni og aðbúnað-
ur á Gijótnesi og ólust bömin upp
við gott atlæti.
Guðmundur lærði ungur trésmíð-
ar heima á Gijótnesi hjá Birni Sig-
urðssyni. Hann fór þó einn vetur til
Reykjavíkur þar sem hann fékk
bóklega kennslu s.s. teiknun og lauk
þaðan sveinsprófi í húsgagnasmíði.
Fyrstu árin að námi loknu vann
hann við smíðar heima á Gijótnesi
með.Bimi lærimeistara sínum. Þeir
smíðuðu m.a. spuriavélar sem notað-
ar vom við heimilisiðnað í sveitinni,
þar á meðal á Gijótnesi.
Síðar starfaði Guðmundur við
smíðar á Sæbergi á verkstæði sem
hann rak ásamt Óskari Sigurðssyni
og á trésmíðaverkstæði Kaupfélags
Norður-Þingeyinga á Kópaskeri.
Eftir að Guðmundur flutti til Rauf-
arhafnar vann hann á eigin verk-
stæði þar.
Og smám saman vélvæddist heimil-
ishaldið innanhúss eins og bústörfin
utanhúss. En það breytti því ekki
að alltaf var Svafa að vinna, því
ef um hægðist á einu sviði beitti
hún sér enn meir á öðm. Kúnum
var til dæmis fjölgað og farið að
selja mjólk þegar bættar samgöng-
ur leyfðu og Svafa sá til þess að
mjólkin frá henni fór í besta fiokk.
Svafa fylgdist vel með öllu sínu
fólki. Þegar dæturnar dreifðust um
sýsluna og eignuðust börn og buru,
hélt hún nánu sambandi við þær.
Hún fylgdist með dætrabömunum
og það var sama hvort þau vom til
sjós frá Höfn eða Eyjum, í vinnu
austur á Egilsstöðum eða í skóla í
Reykjavík. Svafa hafði vakandi
auga með þeim og þau komu við
hjá henni og Magnúsi þegar þau
fóru hjá garði. Og þessi umhyggja
náði til ættingjanna allra. Hún hafði
reglulega samband við foreldra
mína til að spyija fregna af þeim
og okkur systkinunum.
Veturinn 1986-87 fór ég reglu-
lega um hlaðið í Svínafelli á kosn-
ingaferðum um Austurland. Eins
og áður var gott að koma til Svöfu
og ef mig bar svo seint að garði
að heimilisfólkið væri farið að sofa,
var alltaf kaffi á könnunni og smurt
brauð á diski á eldhúsborðinu, alveg
eins og í gamla daga. Og uppbúið
rúm í vinnumannaherberginu.
Að leiðarlokum þakka ég þá ást-
úð og umhyggju, sem Svafa sýndi
mér og fjölskyldu minni alla tíð.
Ég þakka fyrir æskuárin undir
vemdarvæng Svöfu og Magnúsar
og fyrir að hafa fengið tækifæri til
að kynnast lífi og landi móðurættar
minnar í Svínafelli.
Við Dröfn sendum samúðar-
kveðjur okkar, Ólafar og Einars
litla, foreldra minna og systkina
yfir hafið til Magnúsar frænda,
systranna á Böltanum, fjölskyldna
þeirra og annarra ættingja og vina
Svöfu og biðjum Guð að blessa þau.
Guðmundur Einarsson,
Genf, Sviss.
Eftir lát foreldra sinna tóku þeir
Gijótnesbræður, Baldur, Gunnar og
Guðmundur, við búrekstrinum og
var Guðmundur þá gjaman heima
við bústörf á sumrin en var frekar
í burtu við smíðar á vetmm.
Það er sumarfagurt á Gijótnesi,
í birtunni við sjóinn þar sem fuglalíf-
ið er engu líkt. Slíkur staður á sterk
ítök í þeim sem þar alast upp, enda
hafa þeir bræður haldið áfram að
koma í Gijótnes á hveiju vori til að
hugsa um æðarvarpið þótt þeir hafi
búið á Raufarhöfn í tæp 30 ár.
Það var árið 1965 sem Gijótnes-
bræður bmgðu búi. Guðmundur,
Baldur og Gunnar ásamt Huldu
Þorsteinsdóttur, konu Gunnars,
fluttu austur á Raufarhöfn og reistu
sér stórt og myndarlegt hús. Að
sjálfsögðu átti smiðurinn Guðmund-
ur veg og vanda af því verki. Og
þar heima hélt hann áfram við iðju
sína fram á ævikvöldið.
Guðmundur var einstakt prúð-
menni, hógvær og látlaus í fram-
komu og afar bamgóður. Hann var
trygglyndur og ávallt hægt að
treysta á hann til hjálpar. Hann
taldi það ekki eftir sér að hendast
út um allir sveitir til að aðstoða við
húsbyggingar eða innréttingasmíði.
Þau fmnast víða verkin stór og smá
sem bera vandvirkum og ósérhlífn-
um höndum meistarans fagurt vitni.
Eftir lát Huldu, og síðar Baldurs,
bjó Guðmundur ásamt Gunnari
bróður sínum í húsi þeirra á Raufar-
höfn. Hann var ákaflega heilsu-
hraustur og raunar yngri en árin
sögðu. Heymin var þó farin að gefa
sig og minninu tekið að hraka í
seinni tíð. Nú í vetrarbyijun varð
frændi fyrir því að detta og lær-
brotna. Það leiddi til sjúkrahúsvistar
og skurðaðgerðar, en í kjölfar þessa
fékk hann lungnabólgu og lést eftir
stutt veikindi.
Við viljum votta bræðrunum
Gunnari Páli og Borgþóri samúð
okkar. Blessuð sé minning Guð-
mundar Þ. Björnssonar.
Aðalbjörg Hólmsteinsdóttir,
Jóhanna Björnsdóttir.