Morgunblaðið - 29.11.1994, Blaðsíða 60

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1 103 REYKJAVÍK
SÍMI 691100, SlMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 3040 / AKUREYRI: HAFNARSTIiÆTl 85
ÞRIÐJUDAGUR 29. NÓVEMBER 1994
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Morgunblaðið/Sverrir
Borgin
prýdd ljósum
REYKJAVÍK ér óðum að fær-
ast í jólabúning, þótt enn vanti
snjóinn. Snjóleysið auðveldar
starfsmönnum borgarinnar
hins vegar vinnuna, þegar þeir
setja ljósaseríur á trén, eins og
þessi var að gera í Vonarstræti.
Ríkisendurskoðun um sölu á hlut ríkisins í Islenskri endurtryggingu hf.
Söluverð 144 millj. lægra
en líklegt upplausnarvirði
Einkavæðingarnefnd segir að ekki hafi verið unnt að leysa fyrirtækið upp
RÍKISENDURSKOÐUN gerir athugasemdir við
sölu á 39,23% eignarhlut ríkisins í Islenskri end-
urtryggingu hf. í nýrri skýrslu um sölu á fyrir-
tækjum í eigu ríkisins 1991-1994. Stofnunin
segir m.a. að útreikningar bendi til þess að lík-
legt upplausnarvirði fyrirtækisins í árslok 1992
hafi verið 144 milljónum kr. hærra en hið endan-
lega söluverð þess, sem var rúmar 162 millj. kr.
Með upplausnarvirði er átt við áætlað virði fyrir-
tækis ef rekstri er hætt, eignir seldar og skuld-
ir greiddar upp.
Eignarhluti ríkisins í fyrirtækinu var seldur
fjórum tryggingafélögum 23. desember 1992 en
þau voru Vátryggingafélag Islands hf., Trygg-
ingamiðstöðin hf., Sjóvá-Almennar hf. og Trygg-
ing hf. en þau voru öll meðeigendur ríkisins í
fyrirtækinu. Gagnrýnt er að þegar salan fór fram
hafi ekki legið fyrir nýrra uppgjör en ársreikning-
ur fyrir 1991 og segir Ríkisendurskoðun að sam-
anburður á eigin fé fyrirtækisins leiði í ljós að
verðmæti eignarhluta ríkisins hafi verið u.þ.b.
65 millj. kr. hærri í árslok 1992 en það var í
árslok 1991.
„Ríkisendurskoðun telur vafasamt að salan á
umræddum eignarhlut ríkissjóðs á umtalsvert
lægra verði en líklegu upplausnarvirði hans nam,
hafi þjónað ýtrustu hagsmunum ríkissjóðs. Með
þessu er þó ekki verið að fullyrða neitt um það
hvort fundist hefðu kaupendur, sem reiðubúnir
hefðu verið til þess að greiða hærra verð fyrir
hlut ríkisins í fyrirtækinu. Miðað við þessar for-
sendur sýnist sem hagsmunum ríkissjóðs hefði
verið betur gætt með því að selja hlut ríkisins
í fyrirtækinu ekki að svo stöddu,“ segir í skýrsl-
unni.
Tryggingaráðherra vísar
á einkavæðingarnefnd
„Þessi sala fór algerlega um hendurnar á
einkavæðingarnefndinni þannig að við komum
ekkert nálægt henni að öðru leyti en því að
ganga frá þessu í lokin þegar okkur var tjáð
að einkavæðingarnefndin væri búin að ljúka sínu
verki og semja um þetta,“ segir Sighvatur Björg-
vinsson heilbrigðis- og tryggingaráðherra.
í skýrslu Ríkisendurskoðunar eru birtar at-
hugasemdir frá formanni og framkvæmdastjóra
Framkvæmdanefndar um einkavæðingu, þar sem
segir m.a. að.ekki hefði verið unnt að leysa fyrir-
tækið upp. Einnig skipti verulegu máli í saman-
burðinum hvort söluverð og framtíðarskatt-
greiðslur fyrirtækisins skili seljandanum meiru
en upplausnarvirðið eitt og sér. Ekki leiki vafi
á að salan hafi verið til mikilla hagsbóta fýrir
ríkissjóð. Þá hafi Alþingi samþykkt lög um einka-
væðingu fyrirtækisins í apríl 1993 og því gefist
nægur tími til að gera athugasemdir eða hætta
við söluna ef ástæða hefði þótt til. Einnig hafi
heilbrigðisráðuneytið ekki hreyft neinum athuga-
semdum við verðmat á fyrirtækinu en ráðuneytis-
stjóri þess hafi verið stjórnarformaður fyrirtækis-
ins um langt 'skeið.
■ Skýrsla Ríkisendurskoðunar/2
Húnaröst með
11.000 taf síld
HÚNARÖST RE 550 var væntanleg
til Homafjarðar í morgun með 320
tonn af síld. Að sögn Hákons Magn-
ússonar skipstjóra hefur skipið aflað
yfir 11 þúsund tonn á vertíðinni, eða
yfír 110 þúsund tunnur samkvæmt
gömlu máli. Hann vildi ekki fullyrða
að um Islandsmet væri að ræða.
Aflinn hefur nánast allur farið í
vinnslu til manneldis hjá Borgey hf.,
einungis um 200 tonn hafa farið
beint í bræðslu. Aflinn er bæði fryst-
ur og saltaður. Nú er farið að þrengj-
ast um pláss hjá Borgey hf. og því
eru veiðarnar bremsaðar af.
„Það hefur verið mjög gaman að
eiga við síldina í haust, nánast ævin-
týri,“ sagði Hákon. Oft hefur nægt
að taka eitt kast til að' fylla skipið.
Hákon sagði gæftir hafa verið góðar
þar til fyrir hálfum mánuði og þakk-
aði góðan afla meðal annars því að
enginn hefði verið að „trolla í síld-
inni“. Engin togskip hafa verið á síld-
veiðum í haust eins og undanfarin
haust. „Torfurnar hafa verið þéttar
í sér. Þær eru viðkvæmar og þótt
við séum að klóra í eina og eina með
nótinni þá er það öðruvísi en þegar
verið er að ryðjast í gegnum þær
með trollin."
Síldin hefur haldið sig undanfarinn
mánuð í Litla-Dýpi, SSA af Gerpi,
um 50 mílur frá landi. Mikið er af
háhyrningi á síldarslóðinni.
Hákon taldi að afkoman væri
þokkaleg á síld miðað við bátakjör.
Hann reiknaði með að Húnaröst yrði
á síld framundir jól, þá yrði kvótinn
búinn. „Kvóti ókkar og Borgeyjar
hf. er 14 til 15 þúsund tonn og það
er gott þegar veiðiskip og fisk-
vinnslufyrirtæki geta unnið svona
saman.“
Síldarkóngarnir í dag
Jakob Jakobsson, forstjóri Haf-
rannsóknastofnunar og síldarsér-
fræðingur, vildi ekki fullyrða að óat-
huguðu máli að hér væri um íslands-
met að ræða í síldveiðum. „Mér finnst
að þjóðin eigi að vera þakklát þeim
kapteinum Hákoni Magnússyni á
Húnaröst og Jóni Eyfjörð á Þórs-
hamri GK að stefna svona eindregið
á að veiða síld til manneldis. Þeir
hafa skorið sig úr í flotanum og ver-
ið til fyrirmyndar. Þetta eru síld-
arkóngarnir í dag.“
Jakob sagði að fiskveiðar íslend-
inga ættu að vera með þessum hætti.
„Þeir eiga að taka þetta á ódýran
hátt og sinna mörkuðunum. Þannig
fáum við langmest út úr sjávarútveg-
inum, í stað þess að vera að keppast
við og slást um tonnin.“
Morgunblaðið/Júlíus
Spillief naey ðing í Sementsverksmiðjunni
Fái að brenna olíuúrgangi
HOLLUSTUVERND ríkisins lagði
í gærkvöldi fram á fundi á Akra-
nesi nýjar tillögur um hvaða spilli-
efnum verður leyft að brenna í
Sementsverksmiðjunni. Þessar til-
lögur kveða á um að leyft verði að
brenna olíuúrgangi og leysiefnum,
sem að mati Hollustuverndar eru
ekki talin hættulegri en kolin sem
nú eru notuð þar til eldsneytis eða
svartolía sem áður var brennt í
verksmiðjunni. Að magni til eru
þessi efni um 95% þess sem upphaf-
lega var lagt til að brennt yrði af
spilliefnum í Sementsverksmiðj-
unni. Þau efni, sem nú eru undan-
skilin, til dæmis málningar- og
lakkafgangar, eimingarleifar og
efni frá rannsóknarstofum, verða
áfram send til Danmerkur til eyð-
ingar.
Að sögn Ólafs Péturssonar, for-
stöðumanns mengunarvarna Holl-
ustuverndar, mættu um 40 manns
á fundinn, fulltrúar bæjaryfirvalda
og þeirra sem gerður athugasemdir
við leyfi til spilliefnabrennslunnar.
Nú verður beðið niðurstöðu bæjar-
yfirvalda um þetta mál áður en
Hollustuvernd gefur út starfsleyfi
til spilliefnaeyðingarinnar.
„Eg tel að við getum alveg stað-
ið á því að það stafi ekki hætta af
þessari eyðingu," sagði Ólafur Pét-
ursson.
Körfubíllinn
náði í slasað-
an mann
MAÐUR slasaðist um borð í
gúmbát við Grandabakka um
helgina. Til að ná honum upp
úr gúmbátnum á sem þægileg-
astan hátt og til að tryggja að
hann yrði ekki fyrir frekari
meiðslum var leitað liðsinnis
Slökkviliðsins í Reykjavík, sem
notaði körfubíl sinn til verks-
ins. Maðurinn var síðan fluttur
á slysadeild í sjúkrabifreið.
Húseignir flokkaðar
eftir áhættu hjá VÍS
Heildar-
iðgjöld
6% lægri
VÁTRYGGINGAFÉLAG íslands hf.
(VÍS) hefur ákveðið að gera veruleg-
ar breytingar á töxtum húseigenda-
trygginga einstaklinga og húsfélaga
frá og með næstu mánaðamótum.
Þær fela í sér að viðskiptamönnum
verður raðað í áhættuflokka eftir
aldri og staðsetningu húseigna, eig-
ináhættu hins vátryggða i vatnstjón-
um og verðmæti eignarinnar.
Þetta mun þýða lækkun iðgjalda
þegar um er að ræða nýlegar eign-
ir. Sömuleiðis lækka iðgjöld fyrir
stærri eignir og á það bæði við um
húsfélög og einstaklinga. Aftur á
móti gætu eigendur eldri húsa þurft
að greiða hærri iðgjöld.
Taxtar munU lækka hjá viðskipta-
mönnum með eigináhættu vegna
vatnstjóna en gætu hugsanlega
hækkað hjá þeim sem hafa keypt
sig frá henni. Hins vegar gefst eig-
endum húsa sem eru eldri en 20 ára
ekki Iengur kostur á að kaupa sig
frá eigináhættu vegna vatnstjóna.
Að öllu samanlögðu munu þessar
breytingar leiðá af sér að heildarið-
gjöld í húseigendatryggingum fé-
lagsins lækka um 6%. í frétt frá
VIS segir að meirihluti viðskipta-
manna félagsins muni njóta lægri
iðgjalda eftir breytinguna, sem tekur
gildi um mánaðamótin.
Þar kemur jafnframt fram að
undanfarin misseri hafi sjónir VÍS
beinst að aukinni tjónatíðni af völd-
um vatns í húseigendatryggingum.
Eftir ítarlega könnum meðal við-
skiptavina hafi komið í ljós að tjóna-
tíðni af völdum vatns sé mun hærri
í eldri húsum en nýlegum. Nýleg
könnun Rannsóknarstofnunar bygg-
ingariðnaðarins sem gerð hafi verið
í samráði við ýmsa hagsmunaaðila
bendi eindregið til þess að orsakir
vatnstjóna séu einkum tæring og
slit lagna.