Morgunblaðið - 21.12.1994, Blaðsíða 1
80 SÍÐUR BC/D
292. TBL. 82. ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 21. DESEMBER 1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Boðar
afsögn
Berl-
usconis
Róm. Reuter.
SILVIO Berlusconi forsætis-
ráðherra Ítalíu mun biðjast
lausnar fyrir sig og stjórn sína
í dag og knýja á um nýjar þing-
kosningar hið allra fyrsta, að
sögn Giuseppe Tatarella að-
stoðarforsætisráðherra.
Tatarella, sem er fulltrúi
Þjóðfylkingarinnar í fimm
flokka samsteypustjórn Berl-
usconi, sagði í gærkvöldi, að
hörð kosningabarátta færi í
hönd. Stjórnarskráin kveður á
um að Oscar Luigi forseti verði
að boða til kosninga eigi síðar
en 10 vikum frá þinglausnum.
Jas Gawronski talsmaður
Berlusconi staðfesti að for-
sætisráðherrann íhugaði af-
sögn. Það væri einn þeirra
kosta sem hann stæði frammi
fyrir vegna framkominnar van-
trauststillögu sem Norðursam-
bandið, einn af stjórnarflokk-
unum, hefur lagt fram á þingi.
Berlusconi flytur ræðu í
þinginu í dag og sagði Tatar-
elli, að þar myndi hann „hvetja
landsmenn til þess að fylkja sér
á ný um þær lýðræðishugsjónir
sem fengu að njóta sín í síð-
ustu kosningum."
Giuliano Ferrara, talsmaður
ríkisstjórnarinnar, sagði fyrr í
gær að Berlusconi vildi veita
bráðabirgðastjórn forystu fram
að kosningum. Biðjist hann
lausnar hefur Luigi forseti það
í höndum sér hvort hann út-
nefnir nýjan forsætisráðherra
til að mynda nýja meirihluta-
stjórn eða rýfur þing.
Arangurslaus fundur um aðild Spánverja að fiskveiðistefnu ESB
Hart deilt um
írska hólfið
Brussel. Reuter, The Daily Telegraph.
RÁÐHERRUM sjávarútvegsmála
innan Evrópusambandsins tókst
ekki að ná samkomulagi um aðild
Spánveija að hinni sameiginlegu
fiskveiðistefnu. Helsta deilumálið
er aðgangur spænskra sjómanna
að írska hólfinu. Ráðherrarnir sátu
á 20 klukkustunda löngum fundi
á mánudag og héldu þeir áfram
fundarhöldum síðdegis í gær. Að
honum loknum var ljóst að ekki
hafði náðst samkomulag og
ákváðu ráðherrarnir að hittast á
ný á fimmtudag.
Spánverjar halda fast í þá kröfu
sína að í það minnsta 200 fiskveiði-
skipum verði veittur aðgangur að
Irska hólfinu. Hóta þeir að koma
í veg fyrir aðild Austurríkismanna,
Svía og Finna að sambandinu um
áramót ella. Var Spánveijum lof-
aður aðgangur að þessum fiskimið-
um eftir tíu ára aðlögunartíma er
þeir gengu í sambandið árið 1986.
Um 6.500 breskir og írskir fisk-
veiðibátar eiga nú veiðirétt á þessu
svæði og segja Bretar og írar ljóst
að skera verði niður veiðiheimildir
þeirra í samræmi við þær heimild-
ir sem Spánveijar fá, til að vernda
fiskistofna.
Embættismenn sögðu Breta og
íra ekki sætta sig við að aðgangur
Spánveija yrði eingungis takmark-
aður í Irlandshafi. Töldu þeir að
veiðieftirlit yrði snar þáttur í hugs-
anlegri málamiðlun.
írska hólfið, sem er um 260
þúsund_ ferkílómetra svæði er um-
lykur Irland, var upphaflega af-
markað árið 1986 til að vernda
fiskistofna í kringum írland eftir
að Spánveijar gengu í ESB. Þá
vakti einnig fyrir mönnum að
vernda atvinnu íbúa í sjávarþorp-
um við írlandshaf.
Portúgalir, sem gengu í banda-
lagið á sama tíma, hafa ekki haft
uppi neinar kröfur um veiðiheim-
ildir við írland.
Embættismenn sögðu líkur á
samkomulagi á fimmtudag og
munu Þjóðveijar, sem nú fara með
forystuna í ráðherraráðinu, reyna
að bræða saman tillögur til mála-
miðlunar fyrir fundinn.
Vaxandi spennu hefur gætt í
samskiptum sjómanna á þessum
slóðum í kjölfar þess að Spánveijar
klipptu á reknet franskra og
breskra túnfiskveiðimanna á
Biscay-flóa fyrr á árinu.
■ Sníða verður 20
Reuter
Carter ræðir við leiðtoga múslima og Serba í Bosníu
Samkomulag um
vopnahlé fyrir jól
Pale, Sar^jevo, Bonn. Reuter.
JIMMY Carter, fyrrverandi forseti
Bandaríkjanna, fékk leiðtoga músl-
ima og Serba í Bosníu til að fallast
á vopnahlé frá og með 23. desember
meðan reynt yrði að ná samkomulagi
um frið í landinu ekki síðar en 1.
janúar. Hann sagði að friðargæslulið
Sameinuðu þjóðanna (SÞ) myndi hafa
eftirlit með því að vopnahléð yrði
virt og að vopnahléssamkomulagið
ætti að tryggja að hægt yrði að flytja
hjálpargögn til bosnískra borgara.
Carter tilkynnti þetta á blaða-
mannafundi á flugvellinum í
Sarajevo, að viðstöddum Radovan
Karadzic, leiðtoga Bosníu-Serba, og
Ratko Mladic, hershöfðingja í stjórn-
arher Bosníu.
Heimildarmenn meðal Bosníu-
Serba sögðu að gert væri ráð fyrir
því að yfirmenn heija múslima og
Serba kæmu saman á Þorláksmessu
til að ræða vopnahléð.
Enn deilt um fridaráætlun
Forsetinn fyrrverandi sagði að
leiðtogar múslima og Serba hefðu
samþykkt öll atriði vopnahlés-
tillagna hans, nema hvað ekki hefði
náðst samkomulag um friðaráætlun
fimmveldanna sem hafa beitt sér
fyrir lausn deilunnar. Alija Izet-
begovic, forseti Bosníu, sagði að
lausn deilunnar yrði að byggjast á
friðaráætluninni en Karadzic gaf til
kynna að henni yrði að breyta veru-
lega með tilliti til krafna Serba um
landsvæði. í friðaráætluninni er gert
ráð fyrir að Serbar fái tæpan helm-
ing landsvæðanna, en þeir ráða nú
yfir um 70% Bosníu.
Embættismenn í Bandaríkjunum
og Rússlandi hafa haft áhyggjur af
þvi að friðarumleitanir Carters gætu
grafið undan friðaráætlun fimmveld-
anna.
Gert er ráð fyrir að friðargæslu-
lið SÞ verði sent að víglínunum
milli heijanna tveggja. Yfirmenn
heija Atlantshafsbandalagsin's
(NÁTO) samþykktu á fundi sínum
í gær að sjá liðinu fyrir fleiri og
betri hergögnum til að efla friðar-
gæslustarfið.
Rússar
herða tökin
á Grosní
RÚSSNESKI herinn herti tök
sín á Grosní, höfuðstað
Tsjetsjníu, í gær. Sóknin var
sú þyngsta í 10 daga en her
Tsjetsjena veitti rússneska
hernum harða mótspyrnu.
Vestrænn Jjósmyndari varð
vitni að því er heimamenn
skutu niður rússneska her-
þyrlu með vélbyssum og
sprengjuvörpum við þorpið
Petropavlovskaja. Rússneska
sjónvarpið hélt því fram að um
sjúkraþyrlu hefði verið að
ræða og hefðu þrír menn far-
ist, fluginaður og tveir her-
læknar. Þúsundir tsjetsjenskra
kvenna urðu í gær við áskorun
Dzhokliars Dúdajevs forseta
og mynduðu 10 kílómetra
keðju á þjóðveginum til vesturs
frá Grosní til þess að hvetja
Rússa til að draga hersveitir
sínar til baka frá Tsjetsjníu.
Streitan
hættuleg
körlum
Lundúnum. Reuter.
STREITA daglega lífsins veldur því,
að hættulega mikið adrenalín
streymir um æðarnar en þó aðeins
í karlmönnum, ekki i konum. Kom
þetta fram á ráðstefnu breskra sál-
fræðinga í Lundúnum í gær.
Vísindamenn við Oxford-háskóla
fylgdust með 104 mönnum, körlum
og konum, í þijá daga, sunnudag,
mánudag og þriðjudag, og mældu
nákvæmlega adrenalínmagnið í blóði
þeirra. Fundu jafnt konur sem karl-
ar fyrir auknu álagi þegar vinnuvik-
an hófst aftur og áhyggjur þeirra
af einu og öðru jukust. Adrenalínið
í blóði karla jókst en yfirleitt ekki
hjá konunum.
Það er líklega þetta, sem veldur
því, að hjartasjúkdómar eru algeng-
ari meðal karla en kvenna. Einn vís-
indamannanna, dr. Tessa Pollard,
getur sér til, að þennan mun megi
rekja til þess, að kvenhormón vegi
upp áhrif adrenalínsins.