Morgunblaðið - 04.01.1995, Síða 5

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 4. JANÚAR 1995 B 5
Oskar rýmri heimilda til
loðnuveiða fyrir Ammassat
mmmmmmmmmmmmmmm grænlenzka útgerðarféiagið
\ 11 iMif 1 iititi East Greenland Codfísh hefur
iuiri íoununm yroi sótt um undanþágu frá ioðnu_
landað hér álandi veiði£an™ snnnan ðí}’30^áðu
og eftir 15. februar til veiða fyr-
ir skip sitt Ammassat, fyrrum Hörpu SU. Ammassat hefur undanfarin
tvö ár stundað loðnuveiðar hér við land og landað aflanum til íslenzkra
fískimjölsverksmiðja. Takmarkanir á veiðum, samkvæmt samningi ís-
lands, Grænlands og Noregs, hafa hins vegar komið í veg fyrir að skipið
gæti nýtt sér að fullu þær veiðiheimildir, sem því standa til boða og því
hafa þær verið seldar Norðmönnum og Færeyingum.
Niels Erik Christensen, skipstjóri
á rækjutogaranum Tassilaq, er einn
eigenda EGC. Hann segir í samtali
við Verið, að undanþága af þessu
tagi myndi koma sér mjög vel fyrir
báða aðila. Styrkari stoðum yrði
skotið undir útgerðina og meiri
loðna kæmi til vinnslu á íslandi.
„Á yfirstandandi vertíð höfum
við aflaheimildir upp á 45.000 tonn.
Ef útgerðin veiðir j)essi 45.000 tonn
og landar þeim á Islandi, eykur það
útflutningsverðmæti loðnuafurða
um 400 milljónir króna, að minnsta
kosti,“ segir Niels Erik. „Þessi upp-
hæð gæti orðið enn hærri, ef tekið
er tillit til mögulegrar frystingar
loðnu og loðnuhrogna. Meiri hluti
áhafnar Ammassat er íslenzkur og
það er gjarnan talað um að marg-
feldisáhrif af útflutningsverðmæti
séu þreföld. Við gætum þá verið
að tala um einn milljarð króna á
einni vertíð.
Mikið vantað á að kvótinn
hafi náðst
Fáum við þessa undanþágu, get-
ur einnig komið til greina að kaupa
annað skip til að veiða kvóta félags-
ins, en við getum fengið að veiða
Morgunblaðið/HG
Niels Erik Christensen
bróðurpartinn af grænlenzka kvót-
anum. Undanfarin tvö ár, hefur
mikið vantað upp á að við höfum
náð kvótanum vegna þess að við
höfum ekki fengið að veiða út ver-
tíðina. Fyrir vikið hefur kvótinn
verið seldur Færeyingum og Norð-
mönnum, sem hafa landað honum
í heimahöfnum. Því hefur þessi afli
ekki komið íslendingum til góða,“
segir Niels Erik.
Niels Erik bendir á, að undan-
farnar tvær vertíðir hafí íslenzka
loðnuflotanum ekki tekizt að veiða
alla þá loðnu; sem hann hafi haft
heimild til. Á vertíðinni 1992 til
1993 hafi kvótinn verið 820.000
tonn, en aðeins 700.000 hafi náðzt.
Á þeirri vertíð hafi East Greenland
Codfish haft leyfi til veiða á 35.000
tonnum, en þar sem Ammassat hafi
ekki verið tilbúin til veiða fyrr en
í janúar, hafí útgerðin aðeins náð
að veiða þúsund tonn, sem landað
var hér á landi. Á vertíðinni 1993
til 1994 hafí sama sagan endurtek-
ið sig í stórum dráttum. íslendingar
hafi mátt veiða 1.072.000 tonn, en
veitt 1.003.000 tonn. Þá hafi EGC
haft heimild til veiða á 25.000 tonn-
um, en fram til 15. febrúar hafi
aðeins náðst að veiða 13.000 tonn
og hafi öllum þeim afla verið landað
hérlendis.
Haguraf því að fáloðnuna
tll vlnnslu
„ísland og Grænland eiga langa
sameiginlega landhelgislínu og
hagsmunir þjóðanna fara saman á
mörgum sviðum. Þar má nefna
grálúðu, rækju og karfa. Það er
því ljóst að það er beggja hagur
að auka samskipti þjóðanna á sviði
fiskveiða. Ég sé heldur ekki að
undanþága af þessu tagi ætti að
hafa fordæmisgildi fyrir aðra. Enn-
fremur er Islendingum mikill hagur
í því að fá þessa loðnu til vinnslu,
fremur en að aðrar þjóðir veiði
hana og landi annars staðar. Við
væntum því jákvæðs svars frá ís-
lenzkum stjórnvöldum,“ segir Niels
Erik Christensen.
íhuga bann við notkun
neta með stóra möskva
Stóri möskvinn veiðir
mest stærsta fiskinn
SJAVARUTVEGSRAÐU-
NEYTIÐ hefur nú til athug-
unar, hvort banna eigi notk-
un þorskaneta með stærri
möskvum en 8 tommur. Jafn-
framt hvort banna eigi notkun neta sem eru dýpri en 40 möskvar. Ástæða
þess er sú að í umsögn Hafrannsóknastofnunarinnar til Landssambands
íslenskra útvegsmanna um þetta mál kemur meðal annars fram, að aukin
notkun neta með stórum möskvum og dýpri neta muni valda breytingu í
sóknarmynstri. Kostir stærri möskva felast í því að þeir velja stærri fiskinn
og því þarf færri einstaklinga til að fylla hvert tonn. Hins vegar getur
notkun þeirra valdið sóknarbreytingu, sem getur haft áhrif á hrygningar-
stofninn.
í umsögn Hafrannsóknastofnun-
arinnar kemur fram, að stærsti
möskvinn velji ekki eingöngu elsta
fískinn, heldur einnig stærsta og
þyngsta fískinn í hveijum aldurs-
hópi. Þannig eru aldursdreifingar
afla úr 7-9 tommu netum annars
vegar og 6-7 tommu netum hins
vegar mjög svipaðar, en meðalþyngd
í netum með 8-9 tommu möskvum
er mun hærri en þess afla sem veið-
ist í netin með smærri möskvum.
Áhrif á hrygningarstofninn
óljós
Samkvæmt umsögn Hafrann-
sóknastofnunarinnar, er ekki ljóst
hver áhrif þessarar sóknarbreyting-
ar verði á hrygningarstofninn og þá
um leið varanlega nýliðun. Þó sé
Ijóst að líkurnar á góðri nýliðun
aukist þegar aldursdreifing stofns-
ins sé breið. Gögn stofnunarinnar
sýna að tímasetning og lengd hrygn-
ingarinnar hjá einstökum stærðar-
hópum er mjög misjöfn. Þannig geti
stærsti fiskurinn, þ.e. stærri en 100
cm, hrygnt allt að fjórum vikum
lengur en þeir sem styttri eru en
70 cm. Ásamt því að framleiða mun
meira af hrognum þá tekst hrygnun-
um á þennan hátt að dreifa afkvæm-
um sínum yfír lengra tímabil og
auka þannig líkurnar á því að fleiri
lirfur klekjist út við hagstæð skil-
yrði. Mismunandi framlag til hrýgn-
ingar tengist því ekki endilega aldri
fisksins heldur frekar stærð hans
og ástandi.
I niðurlagi umsagnar sinnar segir
Hafrannsóknastofnunin, að í ljósi
þess að hrygingarstofn þorsksins sé
nú í lágmarki og nýliðun með versta
móti telji stofninn að sóknarbreyting
er stuðli að aukinni sókn í stærri
einstaklinga stofnsins sé óæskileg.
Ákvörðun tekin fljótlega
Eins og áður segir er það til at-
hugunar hjá ráðuneytinu að banna
notkun þorskaneta með möskvum
8 tommur og stærri og neta, sem
eru dýpri en 40 möskvar. Hefur
ráðuneytið leitað umsagnar Lands-
sambands íslenskra útvegsmanna
og Landssambands smábátaeig-
enda í því sambandi.
Ákvörðun verður tekin fljótlega
eftir áramót og vill ráðuneytið með
þessari fréttatilkynningu vara inn-
flytjendur neta og útgerðarmenn
við því, að til banns við notkun
þessara neta getur komið þegar á
yfirstandandi vertíð.
Pétur tekur við rekstri Icecon
■ PÉTUR Einarsson hefur verið
ráðinn framkvæmdastjóri Icec-
on, dótturfyrirtækis Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna, frá
áramótum. Pétur, sem er við-
skiptafræðingur, hefur undan-
farin 5 ár verið sölustjóri Ice-
landic France, sölu og markaðs-
fyrirtækis SH í Frakklandi. Icec-
on er leiðandi fyrirtæki í útflutn-
ingi á tæknibúnaði og tækni-
þekkingu, auk þess sem það hef-
ur unnið að verkefnaleit og
þróunarverkefnum fyrir íslend-
inga víða erlendis á undanförn-
um árum.
Páll Gíslason, sem verið hefur
framkvæmdastjóri Icecon, mun
frá sama tima sinna verkefnum
sem SH vinnur að á alþjóðlegum
vettvangi. Meðal verkefna Páls
er að annast rekstur á útgerðar-
fyrirtækinu Goodman Shipping
Ltd., en það gerir út túnfiskskip
frá afrísku borginni Abidjan á
Fílabeinsströndinni. Goodman
Pétur Einarsson Páll Gíslason
Shipping er að hluta til í eigu
Sölumiðstöðvarinnar.
Samið verði um alla veiði
FÉLAGSFUNDUR í Skip-
stjóra- og stýrimannafélaginu
Öldunni, haldinn i Reykjavík
29. desember, leggur áherslu á
að tryggt verði í komandi kjara-
samningum að gengið verði
frá ákvæðum varðandi allar
veiðigreinar, en ósamið hefur
verið um fjölda sérveiðigreina
í mörg ár.
Ennfremur telur fundurinn
að standa verði þannig að
samningum að þeir verði upp-
segjanlegir ef í ljós kemur að
samstarfsnefnd sjómanna og
útvegmanna skilar ekki þeim
árangri sem henni var ætlað,
þ.e. að koma í veg fyrir að sjó-
menn séu þátttakendur í kaup-
um á veiðiheimildum.
VOGIR sem VIT er í..!

Sölu- og þjónustuumboð:
ELTAK9
SlÐUMÚLA 13.108 REYKJAVÍK (91) 672122

... Stórar og smáar vogiri úrvali.
PÓLS Rafeindarvörur hf., Ísafirðí
' y
RARIMÍS
✓
Rannsóknarráð Islands auglýsir
styrki úr eftirfarandi sjóðum:
Vísindasjóði (áður Vísindasjóður í vörslu Vísindaráðs) er
hefur það hlutverk að efla vísindarannsóknir.
Umsóknarfrestur er til 15. janúar.
* Tæknisjóði (áður Rannsóknasjóður í vörslu Rannsóknaráðs
ríkisins) er hefur það hlutverk að styðja nýsköpun í íslensku
atvinnulífi með því að efla tækniþekkingu, rannsóknir og
þróunarstarf. Umsóknarfrestur er til 1. febrúar.
Umsækjendur geta verið:
★ Vísindamenn og sérfræðingar
★ Háskólastofnanir og aðrar vísinda- og rannsóknastofnanir.
★ Fyrirtæki, einstaklingar og samtök er hyggjast vinna að
rannsóknum og nýsköpun.
Veittir eru þrenns konar styrkir úr ofangreindum sjóðunt sem
hér segir:
(1) „Verkefnastyrkir“ til fræðilegra og hagnýtra verkefna.
Miðað er við að upphæð styrkja geti numið allt að
5.000 þús. kr.
(2) „Forverkefna- og kynningarstyrkir“ (umsóknarfrestur er opinn)
til undirbúnings stærri rannsókna- og þróunarverkefna,
allt að 600 þús. kr.
Styrkir til undirbúnings umsókna í 4. Rammaáætlun
Evrópusambandsins, allt að 250 þús. kr.
(3) „Starfsstyrkir“
Veittar verða tvær tegundir starfsstyrkja:
★ „Rannsóknastöðustyrkir“ eru veittir úr Vísindasjóði
til tímabundinna starfa vísindamanna, er lokið hafa
doktorsprófi eða hlotið samsvarandi menntun
við viðurkennda háskóla.
★ „Tæknimenn í fyrirtæki“ er heiti styrkja, sem veittir
eru úr Tæknisjóði til fyrirtækis í þeim tilgangi að
ráða vísinda- og/eða tæknimenntað fólk til starfa.
Ný eyðublöð og leiðbeiningar fást hjá Rannsóknarráði
íslands, Laugavegi 13, sími 5621320.
Um Rannsóknarráð Islands — RANNIS
Hlutverk Rannsóknarráðs íslands samkvæmt lögum
nr. 61/1994 er: „,.að treysta stoðir íslenskrar menningar og
atvinnulffs með því að stuðla að markvissu vísindastarfi,
tækniþróun og nýsköpun.“
Með hliðsjón af þessu hefur RANNÍS samþykkt að beita sér
fyrir að mannauður þjóðarinnar verði virkjaður í sókn til
betra mannlífs og bættra lífskjara, nt.a. með því að:
* styrkja stoðir grunnrannsókna, einkum á sviöum þar sem
líklegt er að Islendingar geti náð góðum árangri miðað við
alþjóðlegar kröfur;
* efla íslenskt atvinnulíf með markvissum, hagnýtum
rannsóknum og auka tengsl atvinnulífs, rannsókna- og
menntastofnana;
* stuðla að aukinni þátttöku fyrirtækja í rannsókna- og
þróunarstarfsemi;
* auka þátttöku fslendinga í fjölþjóðlegri vísinda- og
rannsóknastarfsemi;
* efla skipulegt mat á árangri vísinda- og rannsóknastarfs;
* beita sér fyrir kynningu á niðurstöðum rannsókna og gildi
vísinda fyrir atvinnulíf og menningu þjóðarinnar;
* vinna að því að efling rannsókna og nýting þeirra verði í
ríkara mæli santofin stefnumótun íslenskra stjórnvalda.