Morgunblaðið - 05.01.1995, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 5. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
- Davíb Oddsson, forsœtisrábherra oq formabur Siálfstcebisflokksins:
Nítján framhaldsskólar
taka þátt í Gettu betur
Kostnaður fyrir 100 nemendur að norðan sagður 750 þúsund
ALLS munu nítján framhaldsskólar
taka þátt í spumingakeppni RÚV,
Gettu betur, sem hefst með for-
keppni í útvarpinu 17. janúar en
þeir munu hafa verið 28 í fyrra að
sögn Sveinbjöms I. Baldvinssonar
dagskrárstjóra innlendrar dag-
skrárdeiidar hjá Sjónvarpinu. Tíu
framhaldsskólar utan af landi hafa
hætt við þátttöku í keppninni vegna
kostnaðar.
Sveinbjörn segir keppnina verða
haldna sem áður og hafí engar sér-
stakar breytingar verið gerðar á
framkvæmd hennar. Nemendur
hafí hins vegar verið beðnir um að
auglýsa ekki einstök fyrirtæki á
peysum sem þeir klæddust eða með
skiltum í sjónvarpssal.
Greiða rútu- og ferðakostnað
„Við fengum bréf í nóvember
með ýmsum athugasemdum en kus-
um að fara ekki út í að ræða ein-
stök atriði vegna þess að það er
ekki á þeirra verksviði að skipu-
leggja hvemig eigi að haga keppn-
inni,“ segir Sveinbjörn. Skólarnir
hafa meðal annars gert athuga-
semdir um kostnað vegna keppn-
innar og segir Sveinbjörn að þeim
sé veittur svokallaður rútustyrkur
og einnig sé ferðakostnaður og
uppihald kappliðs og fararstjóra
greitt.
Útlagður kostnaður 3,9 miiy.
Samkvæmt upplýsingum frá
Sjónvarpinu var útlagður kostnaður
vegna keppninnar í fyrra 3,8
milljónir og samkvæmt upplýsing-
um frá Útvarpinu kostaði forkeppn-
in um 440.000 í fyrra. Heildar-
kostnaður Sjónvarps vegna rútu-
ferða var 245.000 og 175.000
vegna gistingar og flugferða kepp-
enda utan af landi. Greitt er fyrir
hverja ferð í sjónvarpssal og fá
skólar að norðan, austan og vestan
70.000 krónur og skólar að sunnan
35.000 krónur samkvæmt upplýs-
ingum frá Sjónvarpinu.
Forsvarsmenn nemenda Verk-
menntaskólans og Menntaskólans á
Akureyri segja kostnað vegna ferða
100 áhorfenda til Reykjavíkur vera
um 750.000 þúsund, samkvæmt
upplýsingum Morgunblaðsins, og
lendi lið skólans í úrslitum keppn-
innar sé kostnaðurinn rúmar tvær
milljónir. „Auðvitað er það kostn-
aðarsamt ef hundruð nemenda
kjósa að fylgja liði sínu í keppni til
Reykjavíkur. En við eigum ekki að
greiða þann kostnað frekar en KSÍ
sem ekki borgar undir áhorfendur
á leiki’í íslandsmóti svo dæmi sé
tekið,“ segir Sveinbjörn.
Aðspurður hversu miklar aug-
lýsingatekjur Sjónvarpið hefði
vegna keppninnar sagði hann:
„Það er ekki reiknað þannig að
tekjur fyrir auglýsingar séu tengd-
ar ákveðnum dagskrárliðum. En
þær eru ugglaust töluverðar og
nýtast í aðra dagskrárgerð. Ég
held að um þetta gildi svipað og
aðra vinsæla dagskrárliði.“
Útsvar verði 9,2% í Hafnarfirði
BÆJARRÁÐ Hafnarfjarðar hefur
samþykkt að útsvar verði 9,2%
fyrir árið 1995. Fasteignaskattur
verði 0,375% af fasteignamati
íbúðarhúsnæðis, 1,25% af atvinnu-
húsnæði og öðru húsnæði og fast-
eignaskattur á skrifstofu- og
verslunarhúsnæði verði 1,25% af
fasteignamati. Þá var samþykkt
að gjalddagar fasteignagjalda
verði sex.
Fasteignagjaldið í sex hlutum
I samþykkt bæjarráðs um
álagningu gjalda í Hafnarfirði
kemur fram að álagt vatnsgjald
verður 0,2% af heildarfasteigna-
mati og að holræsagjöld verða
0,1% af heildarfasteignamati. Lóð-
arleiga verður 1% af fasteigma-
mati allra lóða í Hafnarfirði.
HAFNARFJÖRÐUR:
Reglur um lækkun fasteigna-
skatts hjá elli- og örorku-
lífeyrisþegum árið 1995
Tekjur Tekjur gefa
einstaklings hjóna lækkunum
allt að 742 1.162þús.kr. 100%
886 1.389 70%
1.136 1.574 30%
hærri tekjur gefa engan afslátt
Hjón séu bæði lífeyrisþegar.
Tekjuviðmiðun eru árstekjur 1994
skv. skattframtali 1995.
Gjalddagar fasteignagjalda
verða sex. Þann 15. janúar,*15.
febrúar, 15. mars, 15. apríl, 15.
maí og 15. júní og greiðist sjötti
hluti gjaldsins hverju sinni. Ein-
dagi er 30 dögum eftir gjalddaga.
Þá var samþykkt að leggja á
sérstakt sorpeyðingargjald á
hveija íbúð í Hafnarfirði árið 1995.
Gjaldið skal vera 3 þúsund krónur
á hvetja íbúð. Er það í samræmi
við sérstaka gjaldskrá, sem um-
hverfismálaráðuneytið staðfestir.
Innheimta skal gjaldið með fast-
eignagjöldum og eru gjalddagar
þeir sömu.
Þjónustugjald á hesthús
Loks var samþykkt að leggja á
sérstakt þjónustugjald á hesthús
í Hlíðarþúfum sem nemur 5 þús-
und krónum fyrir fjögurra hesta
hús og 7.500 krónum fyrir sex
hesta hús. Gjaldið skal innheimta
með fasteignagjöldum og eru
gjalddagar þeir sömu.
Nýskipaður ríkissáttasemjari
Mestu skiptir að
aðilar sjái sam-
eiginlega hagsmuni
Þórir Einarsson
ÓRIR Einarsson
tók síðastliðinn
þriðjudag við
störfum ríkissáttasemj-
ara af Guðlaugi Þor-
valdssyni. Þórir hefur
verið prófessor við við-
skipta- og hagfræðideild
Háskóla Islands frá ár-
inu 1974 í greinum sem
varða stjómun og þar á
meðal samningatækni
og starfsmannamálum
og hefur auk þess verið
umsjónarniaður á stjóm-
unarsviði innan Háskól-
ans.
„Starfsmannamál og
samningar eru mér ekki
ókunnugt fyrirbæri,"
segir Þórir. „Ég hef einn-
ig fengist við sáttastörf
í afmörkuðum deilum á
vinnumarkaðinum," segir hann
en Þórir var sérstakur sáttasemj-
ari í kjaradeilu bankamanna á
árinu 1992 og var formaður
tveggja nefnda sem störfuðu á
ámnum 1992 og 1993 til að
kanna kjarabreytingar hjá toll-
vörðum og lögreglumönnum.
- Nú tekur þú við störfum rík-
issáttasemjara um áramót á sama
tíma og kjarasamningar lang-
flestra stéttarfélaga landsins eru
lausir og flestir gera ráð fyrir að
erfið samningalota sé framundan.
Hvernig leggst í þig að taka við
undir þessum kringumstæðum?
„Það leggst í sjálfu sér vel í
mig og ég er bjartsýnn maður
að eðlisfari. Staðan er kannski
flóknari nú en oft áður. Það er
nokkur geijun í þjóðfélaginu og
margt sem fer saman. Menn sjá
uppsveiflu í efnahagslífínu, flestir
samningar eru lausir og það má
draga þá samlíkingu að kjósendur
séu líka að endumýja sína samn-
inga við stjórnmálamennina í
kosningunum í vor.
Mestu máli skiptir þó að allir
aðilar sjái að hagsmunir þeirra
fari saman. Það er forsendan fyr-
ir farsælli lausn sem ég er bjart-
sýnn á að fínnist," segir Þórir.
- Er líklegt að sáttasemjari
þurfi fljótlega að koma að kjara-
viðræðunum?
„Ég held að kröfugerðir fari
að koma inn til sátta-
semjara í þessum
mánuði. Aðilar munu
byija á að ræða saman
en svo er það háð aðil-
um sjálfum hve fljótt
þeir vísa deilunni til ríkissátta-
semjara."
- Hvert er meginhlutverk rík-
issáttasemjara?
„Hlutverk hans er að vera
verkstjóri í samningaviðræðum
og vera með sáttaviðleitni gagn-
vart aðilum. Það er þekkt stað-
reynd, að eftir því sem nær dreg-
ur á milli samningsaðila þeim
mun erfíðari verða samningamir
sjálfir. Það er viss mótsögn sem
felst í því, að þegar menn eru
mjög langt hvorir frá öðmm, er
mjög auðvelt að hreyfa sig' eitt-
hvað en eftir því sem nær dregur
í samningum fer hver hreyfíng
að skipta miklu máli. Þá getur
sáttasemjari liðkað til og beðið
menn að líta betur á ákveðin at-
riði og reynt að þreifa á deiluaðil-
um um allsheijar samkomulags-
flöt. Mestu skiptir að aðilar sjái
og viðurkenni sameiginlega hags-
muni. Ríkissáttasemjari hefur lít-
ið formlegt vald en getur haft
talsverð óbein áhrif. Þessi sátta-
störf eru meira unnin baksviðs.
►Þórir Einarsson er fæddur
2. október 1933, sonur hjón-
anna Laufeyjar Guðmunds-
dóttur og Einars Óskars Þórð-
arsonar. Þórir lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í
Reykjavík 1953, Cand.oecon
frá Háskóla íslands 1957 og
hann stundaði síðan fram-
haldsnám og rannsóknir í
Þýskalandi og Bandaríkjunum.
Hann hefur verið prófessor við
viðskipta- og hagfræðideild HÍ
frá 1974. Þórir hefur gegnt
fjölmörgum trúnaðarstörfum
innan Háskólans sem utan.
Eiginkona hans er Renate
Scholz Einarsson og eiga þau
tvo syni, Martein og Einar
Gunnar.
Ríkissáttasemjari er ekki í fjöl-
miðlum að flíka sínum skoðunum
um framgang vinnudeilna. Þegar
vinnudeila er komin til hans getur
hann sem verkstjóri samninga-
viðræðnanna haft áhrif á gang
þeirra, þó gerir hann það meira
eða minna leyti í samráði við
aðila. Það hefur reynst farsæl-
ast,“ segir hann.
Aðspurður segir Þórir að í störf-
um sáttasemjara fari að nokkru
saman fagleg þekking, skapgerð
og aðrir persónulegir eiginleikar
til að miðla málum og halda
trausti beggja deiluað-
ila, sem hann segir að
sé mjög mikilvægt.
Skv. lögum um sátta-
störf í vinnudeilum skal
ríkissáttasemjari einn-
ig fylgjast með ástandi og horfum
í atvinnulífi og á vinnumarkaði
um allt land og honum er ávallt
heimilt að taka í sínar hendur
stjórn samningaviðræðna, ef hann
telur það heppilegt. „Þetta er
vandasamt verk að því leyti til
að það verður að leikast af fíngr-
um fram,“ segir Þórir.
Sáttasemjarar hafa oft haft
úrslitaáhrif á lausn kjaradeilna
og er m.a. heimilt að leggja fram
miðlunartillögu til lausnar. Oft
eru fremur lagðar fram óformleg-
ar en formlegar miðlunartillögur
og segir Þórir að Guðlaugur Þor-
valdsson hafi oftar haft þann
háttinn á og kveðst hann telja
að Guðlaugur hafí verið sérstak-
lega farsæll í sínu starfi.
Ríkissáttasemjari hefur sér til
aðstoðar vararíkissáttasemjara.
En því starfi gegnir Geir Gunn-
arsson. Þá er ríkissáttasemjara
heimilt að skipa aðstoðarsátta-
semjara við lausn einstakra
vinnudeilna og hefur það einstaka
sinnum verið gert.
Verðurað
leikast af
fingrum fram