Morgunblaðið - 10.01.1995, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 10. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Lóðin sem slegin var íslandsbanka á uppboði
Löginaðiir bæjarins lýsti
ekki kröfu vegna gjalda
LÓÐIN við Hjallahraun sem var í eigu Hagvirkis-Kletts,
en íslandsbanki leysti síðan til sín.
*
Osammála um hvort
þetta var ein lóð eða tvær
HAFNARFJARÐARBÆR krafði í
janúar á liðnu ári íslandsbanka
um greiðslu 8,9 milljóna króna
gatnagerðargjalda af lóðinni við
Hjallahraun 18, sem ásamt lóð og
húsi við Hjallahraun 16 hafði ver-
ið í eigu Hagvirkis-Kletts þar til
bankinn eignaðist hana á nauð-
ungaruppboði 24. september
1992. Lögmaður Hafnarfjarðar-
bæjar var við uppboðið og gerði
ekki fyrirvara né lýsti kröfu vegna
gatnagerðargjaldanna og telur ís-
landsbanki að þar með hafi bærinn
misst rétt til að halda fram slíkri
kröfu.
Gatnagerðagj öld
bakfærð
Rúmu ári eftir uppboðið, 30.
nóvember 1993, voru 7,3 milljónir
króna vegna gatnagerðargjalda
af lóðinni bakfærðar á viðskipta-
reikningi Hagvirkis-Kletts hjá
Hafnarfjarðarbæ eins og fram
kom í Morgunblaðinu á sunnudag,
án þess að bærinn fengi lóðina
afhenta til endurúthlutunar, þar
sem hún var þá þinglýst eign ís-
landsbanka, sem eignast hafði
Hjallahraun 16-18 óskipt með
mannvirkjum á fyrrgreindu nauð-
ungaruppboði.
Lóðinni var upphaflega úthlutað
árið 1974 og þá til til Vélsmiðjunn-
ar Kletts, sem Hagvirki eignaðist
síðan. Vélsmiðjan byggði hús, sem
telst Helluhraun 16, en ekki hefur
verið byggt á þeim hluta lóðarinn-
ar sem telst númer 18.
Jón G. Briem, yfirlögfræðingur
íslandsbanka, sagði þó rétt að líta
svo á að um eina lóð væri að ræða;
þannig væri hún skráð í þing-
málabækur, um hana hafi aðeins
verið gerður einn lóðarleigusamn-
ingur og engin gögn væru til um
hvernig skipta bæri lóðunum milli
númers 16 og 18.
Bærinn rifti
lóðarsamningi
Bankinn hafi eignast lóðina
óskipta og kvaðalaust með mann-
virkjum á uppboðinu í september
1992 og þá hefði enginn fyrirvari
eða krafa verið gerð af hálfu bæj-
arins — en fulltrúi hans sótti upp-
boðið — vegna ógreiddra gatna-
gerðargjalda.
„MENN hafa alltaf verið ósam-
mála um það hvort lóðunum
16 og 18 hafi verið úthlutað
saman eða ekki,“ sagði Ingvar
Viktorsson, sem var bæjar-
stjóri í Hafnarfirði þegar 7,3
milljónir króna vegna gatna-
gerðargjalda vegna Hjalla-
hrauns 18 voru bakfærðar á
viðskiptareikning Hagvirkis-
Kletts hjá bænum.
Morgunblaðið náði tali af
Ingvari í gærkvöldi og kvaðst
hann þá ekki hafa handbær
gögn um málið og treysti sér
ekki til að rifja málið upp án
þess að kanna þau gögn. „Þeg-
ar Hagvirki-Klettur stóð ekki
við sína samninga við bæinn
var samningum við lóðina rift
og hún endurkölluð. Þá eiga
þeir allan rétt á að fá þessa
peninga en þeir eru ekki endur-
greiddir fyrr en löngu síðar,“
sagði Ingvar.
Hann kvaðst ekki geta svar-
að þvi án þess að kanna málið
hvort fyrirtækið hefði verið
svipt lóðinni og hún afturkölluð
áður en eða eftir að sýslumaður
seldi íslandsbanka lóðina á
uppboði 24. september 1992 og
þá hvort eða hvernig staðið
hefði verið að þinglýsingu
þeirrar lóðarsviptingar.
Jón G. Briem sagði að það hefði
síðan borið upp á sama tíma, jafn-
vel sama dag, í nóvember 1994
að bankinn tók tilboði Húsasmiðj-
unnar í Helluhraun 16-18 og
bankanum barst riftunartilkynn-
ing bæjarins vegna lóðarinnar.
Jón G. Briem sagði að bankinn
hefði mótmælt riftuninni harðlega
við þinglýsingarstjóra í Hafnar-
firði, sem hefði vísað riftun bæjar-
ins frá þar sem ekkert lægi fyrir
um annað en það að um eina lóð
væri að ræða sem væri eign bank-
ans með réttu.
Ólögleg riftun
„Ég tel að þetta sé algjörlega
ólögleg riftun," sagði Jón G. Bri-
em.
Hann sagði að í framhaldi af
riftunartilkynningunni’hefðu hann
og Ásmundur Stefánsson, fram-
kvæmdastjóri hjá íslandsbanka,
átt fund með bæjarstjóra, bæjar-
verkfræðingi og bæjarlögmanni í
Hafnarfirði þar sem bankinn hafi
á ný mótmælt riftuninni harþa-
lega.
Engin niðurstaða hefði orðið af
fundinum og kvaðst Jón ekki hafa
heyrt síðan í bæjaryfirvöldum í
Hafnarfirði þrátt fyrir að hafa
sent viðbótarbréf þar sem mót-
mælin voru ítrekuð.
Rætt við Húsasmiðjuna
Jón G. Briem sagðist ekkert
vita um ástæður þess að gatna-
gerðargjöld vegna Hjallahrauns
18 voru bakfærð á viðskiptareikn-
ing Hagvirkis-Kletts hjá bænum
en sagðist ekki telja að enginn
annar en þinglýstur eigandi lóðar
gæti krafist endurgreiðslu gatna-
gerðargjalda og þá jafnframt skil-
að lóðinni inn til bæjarins.
Guðmundur Benediktsson, bæj-
arlögmaður í Hafnarfirði, sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær
að bærinn ætti nú í viðræðum við
Húsasmiðjuna um áform hennar
um að byggja á lóðinni og væru
nú miklar líkur á að það fyrirtæki
byggði á lóðinni.
Meðan á þeim viðræðum stæði
hefði ■ viðræðum við íslandsbanka
vegna gatnagerðargjaldanna verið
ýtt til hliðar og vildi hann lítt tjá
sig um þá hlið málsins.
Lögfræð- i
ingar sam-
mála um
lagatúlkun í
.
SAMI maður getur ekki gegnt starfí |
bæjarverkfræðings Hafnarfjarðar-
bæjar og samtímis setið þar sem
bæjarfulltrúi. Þetta er mat Eiríks
Tómassonar prófessors í lögfræði og
er samhljóða áliti tveggja lögfræð-
inga sem formaður bæjarráðs og
bæjarstjóri Hafnarfjarðar leituðu til.
Eiríkur Tómasson var formaður
nefndar sem samdi ný stjómsýslulög
er tóku gildi í fyrra. Hann sagði að
við samanburð mætti lesa áður-
greinda reglu út úr stjómsýslulögun-
um og sveitarstjómarlögunum.
„í stjómsýslulögunum var lögfest
sú regla að sá sem fjallað hefur um
mál sem lægra stjórnvald geti ekki
fjallað um málið sem æðra stjórn-
vald. í þessu tilviki getur sá sem fjall-
að hefur um mál sem bæjarverkfræð-
ingur ekki fjallað um það í bæjar-
stjóm. Á grundvelli þessarar reglu
hefur verið sett fram sú óskráða rétt-
arregla, að ef það er fyrirsjáanlegt
að menn verði oft vanhæfír af þessum
sökum geti menn ekki samtímis tek-
ist á hendur þessi tvö störf. Þessi
regla var sett fram á málþingi Lög-
fræðingafélags íslands í haust, sem
fjallaði einmitt um vanhæfi, og ég
varð ekki var við að þeirri reglu
væri andmælt þar,“ sagði Eiríkur.
Hann sagði að í sveitarstjómarlög-
um væri ákvæði um að maður sem
veitti stofnun forstöðu gæti ekki set-
ið í stjóm eða ráðum sem stofnunin
heyrði undir. Hins vegar tækju lögin
ekki á því hvort forstöðumaður stofn-
unar megi sitja i sveitarstjóm. „Það
væri hins vegar í hæsta máta óeðli-
legt að önnur regla gilti þar.“
Bæjarstjórar með sérstöðu
Bæjaryfírvöld í Hafnarfirði leituðu
álits tveggja lögfræðinga á þeirri
stöðu sem gæti komið upp ef Jóhann
G. Bergþórsson væri ráðinn til starfa
sem bæjarverkfræðingur hjá Hafnar-
íjarðarbæ og sæti jafnframt sem full-
trúi í bæjarstjórn og bæjarráði. Lög-
fræðingamir komust báðir að þeirri
niðurstöðu að Jóhann væri vanhæfur
til að gegna báðum embættunum
samtímis.
Jóhann hefur sagt í fjölmiðlum að
á þessum forsendum gætu kjömir
bæjarfulltrúar ekki gegnt embætti
bæjarstjóra eða borgarstjóra. Eiríkur
Tómasson sagði þetta misskilning því
í sveitarstjórnarlögunum væri sérá-
kvæði um framkvæmdastjóra sveit-
arfélags. Þar væri tekið fram að þeir
eigi sæti á fundum sveitarstjóma og
hafi þar bæði málfrelsi og tillögurétt
en ekki atkvæðisrétt nema þeir séu
líka kjömir fulltrúar.
Andlát
Davíð Oddsson forsætisráðherra
ÞÓRARINN ÓLAFSSON
ÞÓRARINN Ólafsson
kennari Iést á Akranesi
8. janúar síðastliðinn.
Hann fæddist 23.
maí 1912 á Nauteyri
við Isafjarðardjúp en
foreldrar hans voru
Sigriður Guðrún
Samúelsdóttir, fædd
12. nóvember 1893 í
Skjaldarbjarnarvík, og
Ólafur Pétursson frá
Hraundal, fæddur 5.
janúar 1875 á Dröng-
um. Þórarinn var við
nám í Héraðsskóla
Reykjaness 1935-37,
íþróttaskóla Jóns Þorsteinssonar
1937-38 og Statens Gymnastik
Institut í Kaupmannahöfn 1939-40.
Einnig sótti hann dómaranámskeið
í dýfingum í Kaupmannahöfn árið
1940 og var við nám í Handíða-
skóla íslands árið 1941. Árið 1942
var Þórarinn á íþrótta-
námskeiði á Laugar-
vatni og kenndi hjá
knattspyrnufélögum
Vals og Víkings í
Reykjavík. Hann var
íþróttakennari við Mið-
bæjarskólann í Reykja-
vík 1942-43 ogkennari
á Eiðum 1943-45.
Hann kenndi við Iðn-
skólann á Akranesi frá
1946-1963, Gagn-
fræðaskólann frá
1946-1977 og Fjöl-
brautaskólann frá
1977-79. Loks starfaði
hann á bókasafni Fjölbrautaskólans
til 1991. Eftirlifandi eiginkona er
Rannveig Hálfdánardóttir, fædd 9.
janúar 1917 en börn þeirra Þórarins
eru Ólafur Hálfdán, Þórgunna,
Kristín Sigríður og Þórunn Rann-
veig.
Jóhann getur ekki orðið
bæj arverkfræðingur
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
og formaður Sjálfstæðisflokksins
segir að sér þyki mjög miður hvern-
ig komið er í bæjarmálum í Hafnar-
firði. Ljóst sé að reyna verði að ná
sáttum innan núverandi meirihluta,
en ekki sé hægt að semja um mál,
sem bæjarfulltrúar geti ekki sætt
sig við, eins og það að Jóhann G.
Bergþórsson verði bæjarverkfræð-
ingur og jafnframt bæjarfulltrúi.
„í mínum huga kemur slíkt ekki
til álita. Ég minni á að þegar ég
var borgarstjóri í Reykjavík var það
aldrei leyft að menn úr okkar flokki
eða öðrum, sem voru aðal- eða
varamenn í bæjarstjórninn'i,
gegndu starfi á vegum bæjarins.
Því var fast fylgt eftir, ég tala nú
ekki um ef það er eitt af allra
stærstu embættum í bænum,"
sagði Davíð.
Reginmunur
Hann sagði að reglum þessum
hefði verið ruglað saman við þær,
sem giltu um störf bæjarstjóra og
borgarstjóra, en þeir hefðu atkvæð-
isrétt í sveitarstjórnunum. „Þeireru
pólitískir leiðtogar. Þeir fara um
leið og meirihlutinn brestur, hver
sem hann er á hveijum tíma og
hvort sem hann fer í kosningum
eða öðruvísi. En embættismenn eru
ráðnir sepi slíkir, ekki sem stjórn-
málamenn. Á þessu er reginmunur,
sem allir hljóta að sjá í hendi sér,“
sagði forsætisráðherra.
Gengur ekki
Davíð var spurður álits á því
þegar einn af forystumönnum
Sjálfstæðisflokksins, sem tengdist
ásökunum á hendur fyrri meiri-
hluta í bæjarstjórninni vegna með-
ferðar fjármála bæjarins, leitaði
samstarfs við liðsmenn þess meiri-
hluta. „Ég er ekki sáttur við þetta,
en málið er ekki útkljáð og ég vona
að af þessu verði ekki. Mér fínnst
það ekki geta gengið,“ sagði hann.
Davíð sagðist hafa fylgzt með
málinu, en „ekki verið neinn örlaga-
valdur í því“.