Morgunblaðið - 11.01.1995, Side 1

64 SÍÐUR B/C/D
8. TBL. 83. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR11. JANÚAR1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Harðir bardagar hafnir aftur í Tsjetsjníju
Vopnahlé notað til
að undirbúa átök
Moskvu. Reuter.
SKAMMVINNT hlé varð á bardög-
unum í Grosní í Tsjetsjníju í gær
eftir að rússneska stjórnin hafði
tilkynnt einhliða vopnahlé í tvo daga
sem tók gildi í fyrrinótt. Hermenn
Dzhokhars Dúdajevs, leiðtoga upp-
reisnarhéraðsins, notuðu tækifærið
til að safna liði við víglínurnar. í
gærkvöld hófu Rússar aftur stór-
skotaliðsárásir á miðborgina og
barist var áfram um forsetahöllina.
„Báðir stríðsaðilarnir eru að
kasta mæðinni og brátt hefjast
harðir bardagar að nýju,“ sagði
tsjetsjenskur hermaður sem hjálp-
aði móður sinni að flytja úr íbúð
sinni. „Rússar verða að leggja
Grosní í rúst til að sigra okkur. Við
erum að drepa svo marga af mönn-
um þeirra. Þeir vilja fara heim og
við höfum náð mörgum föngum.
Rússneska dagblaðið Izvestía
Stjórnarand-
stæðingar í Alsír
Vilja frið
og nýjar
kosningar
Róm. Reuter.
HELSTU stjórnmálaflokkar and-
stæðinga herforingjastjórnarinnar í
Alsír hafa náð samkomulagi um til-
lögur er miða að því að binda enda
á átökin í landinu sem kostað hafa
tugþúsundir manna Iífið síðustu tvö
árin. Fulltrúar flokkanna, þ. á m.
íslömsku freisisfylkingarinnar (FIS),
sögðu eftir fund í Róm að stöðva
bæri átökin og efna til fijálsra kosn-
inga.
Stjórnvöld í Alsír hundsuðu fund-
inn, sem haldinn var að frumkvæði
kaþólskra friðarsamtaka, og sögðu
herforingjarnir hann vera afskipti af
innanlandsmálum Alsírbúa.
Meðal leiðtoganna í Róm var
Ahmed Ben Bella, fyrrverandi for-
seti Alsír, er steypt var af stóli á
sjöunda áratugnum, hann stýrir nú
Lýðræðishreyfingunni sem er hóf-
samur miðjuflokkur.
FIS er öflugasti flokkur stjórnar-
andstæðinga. Er kosið var til þings
1992 var ljóst af fyrri umferðinni
að flokkurinn myndi ná meirihluta
en FIS er samtök íslamskra bókstafs-
trúarmanna. Stjórnvöld í Algeirsborg
aflýstu þá seinni umferðinni.
Ofbeldið ekki markmið
„Vopnuð barátta er einvörðungu
aðferð, ekki markmið í sjálfu sér,“
sagði talsmaður FIS, Anwar Hadd-
am. „Við teljum að við getum náð
markmiðinu með öðrum hætti, lýð-
ræðislegum og friðsamlegum hætti.“
Hann hvatti einnig þjóðir heims til
að fá Frakka til að hætta stuðningi
við herforingjastjómina með her-
gögnum.
skýrði frá því að 100 manna sér-
sveit innanríkisráðuneytisins hefði
farið frá Tsjetsjníju vegna óánægju
með framkvæmd hernaðaraðgerð-
anna. Blaðið birti frásögn foringja
liðsins sem sagði að það hefði ekki
gert annað en að vernda „stráklinga
sem voru engan veginn búnir undir
slíkan hernað“. Herlið hans hefði
ekki einu sinni fengið kort af svæð-
inu.
Ætla að segja
sannleikann áfram
Oleg Poptsov, yfirmaður rúss-
neska ríkissjónvarpsins, kvaðst í
gær ætla að halda áfram að „segja
sannleikann" um atburðina í
Tsjetsjníju þrátt fyrir óstaðfestar
fregnir um að Borís Jeltsín forseti
hygðist víkja honum frá. Sergej
Kovaljov, mannréttindafulltrúi
þingsins, hafði haft eftir Jeltsín að
Poptsov yrði vikið frá vegna meintr-
ar hlutdrægni í umfjöllun sjónvaips-
ins um stríðið. Ráðgjafi Jeltsíns vís-
aði ummælum Kovaljovs á bug.
Sjónvarpið hefur birt myndir af
líkum óbreyttra borgara sem féllu
í árásum Rússa og illa leiknum lík-
um rússneskra hermanna eftir klúð-
urslega sókn inn í Grosní um ára-
mótin. Fréttamenn hafa einnig
hæðst að ýkjukenndum yfirlýsing-
um stjórnarinnar um frammistöðu
hersins og gang stríðsins.
Ráðamenn í ýmsum Evrópuríkj-
um létu í ljós áhyggjur af mannfall-
inu í Tsjetsjníju og hvöttu Rússa
til að setjast að samningaborði með
Tsjetsjenum í þágu friðar og lýð-
ræðis.
■ Jeltsín helsti haukurinn/17
FlÓð 0g
fannfergi
MIKIÐ fannfergi er í Suður-
Þýskalandi og hefur umferðin
gengið þunglega víða af þeim
sökum. Hér er verið við snjó-
blástur í Bæjaralandi en í Norð-
ur-Þýskalandi hafa sjávarflóð
valdið miklum skaða, til dæmis
í Hamborg. Fóru þar saman
stórstraumur og mikið hvass-
viðri og var sjávarborð allt að
sex metrum hærra en eðlilegt
mátti teljast.
Spánverjar
í írska hólfið
Mótmæli í
Bretlandi
London. Reuter.
BRESKIR sjómenn kváðust í gær
mundu reyna að þvinga stjórnvöld
til að hætta aðild að sameiginlegri
sjávarútvegsstefnu Evrópusam-
bandsins (ESB). Eru þeir ævareiðir
vegna áætlana um að leyfa fjöþutíu
spænskum tógurum veiðar í írska
hólfinu.
Leiðtogar sjómanna í Plymouth
sögðust ekki útiloka neitt í baráttu
sinni fyrir því að hindra aðgang
Spánveija að fiskveiðilögsögu
Breta. „Við höfum liðið fyrir fisk-
veiðistefnu ESB í rúm tuttugu ár.
Hún er einskis virði fyrir sjómenn
og fiskstofnana og við erum ein-
faldlega búnir að fá nóg,“ sagði
David Pessell, formaður sjómanna-
sambandsins í Suðvestur-Bret-
landi. Sagði hann mikla reiði ríkja
meðal sjómanna og kvaðst ekki
efast um að sjómenn í öðrum lands-
hlutum væru sama sinnis.
Sjómenn
varaðir við
Michael Jack, sjávarútvegsráð-
herra Breta, sagði sjómennina
mundu missa „mikilvæga vernd“
ef þeir brytu gegn samþykktum
ESB. „Sjómenn okkar selja mikinn
fisk til Frakklands og Spánar og
án sameiginlegrar fiskveiðistefnu
til verndar hagsmunum þeirra er
afkomu þeirra stefnt í voða.“
Reuter
TSJETSJENAR hafa tekið til fanga tugi eða hundruð rúss-
neskra hermanna og þar á meðal þennan foringja í fallhlífa-
sveitunum. Var hann leiddur fram á fréttamannafundi í Grosní.
Ljósið eykur afköst
og örvar kaupgleði
Boston. Morgunblaðið.
HINGAÐ til hafa helstu rökin
fyrir því að breyta og bæta lýs-
ingu á vinnustöðum verið orku-
sparnaður og lægri rafmagns-
reikningar. Ný könnun bendir
hins vegar til þess að ávinningur-
inn geti verið margþættur; starfs-
fólk vinni betur og kaupgleði við-
skiptavina aukist.
Sérfræðingar við hina svoköll-
uðu Klettafjallastofnun, sem
rannsakar leiðir til orkusparnað-
ar, birtu á sunnudag niðurstöður
könnunar, sem gerð var á áhrifum
bættrar lýsingar, upphitunar og
annarra orkusparandi þátta hjá
átta fyrirtækjum víðs vegar um
Bandaríkin. Kom á óvart að hjá
umræddum fyrirtækjum jókst
framleiðni um sex til sextán af
hundraði.
Minna um inistök
I flokkunarstöð bandarísku
póstþjónustunnar í Reno í Nevada
fjölgaði bréfum, sem flokkuð voru
á klukkustund, um sex af hundr-
aði auk þess sem mistökum fækk-
aði. Var þetta rakið til þess að
starfsmennirnir sæju betur til og
hefðu þægilegri aðstöðu.
Flugvélaframleiðendurnir Bo-
eing og Lockheed höfðu svipaða
sögu að segja. Hjá Boeing fækk-
aði mistökum um allan helming
og gallar komu fyrr í ljós vegna
betri lýsingar. ' Hjá Lockheed
fækkaði fjarvistum svo um mun-
aði og afköst jukust um fimmtán
af hundraði.
Aukin sala í birtunni
Mest komu þó á óvart niður-
stöður frá Wal-Mart verslunar-
keðjunni í Lawrence í Kansas. Þar
var dagsbirtu hleypt inn í verslun-
ina með þakgluggum. Rafmagns-
kostnaður lækkaði og í Ijós kom
að sýnu meira hafði verið selt af
varningi þar, sem birtunnar frá
þakgluggunum naut.