Morgunblaðið - 11.01.1995, Blaðsíða 30

30 MIÐVIKUDAGUR 11. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SIGRÚN
STURLA UGSDÓTTIR
+ Sigrún Stur-
Iaugsdóttir
fæddist í Reykjavík
11. ágúst 1914. Hún
lést á Landspítal-
anum 2. janúar
1995. Foreldrar
hennar voru Hall-
fríður Guðmunds-
dóttir frá Ófeigs-
firði á Ströndum, f.
28. júlí 1893, d. 8.
maí 1977 í Reykja-
vík, og Sturlaugur
Sigurðsson, skip-
stjóri og síðar
skipasmiður, f. 29.
nóvember 1890 í Sauðeyjum á
Breiðafirði, d. 18. september
1975 í Reykjavík. Systkini Sig-
rúnar eru: Hrólfur, f. 15. ágúst
1916, d. 3. maí 1983; Þorbjörg,
f. 11. október 1918, d. 15. febr-
úar 1982; Sigríðilr Lilja, f. 17.
ágúst 1921; Asa Guðrún, f. 20.
janúar 1924; Anna Soffía, f. 10.
desember 1932; Hjördís, f. 28.
maí 1936; og Edda, f. 18. júní
1938. Útför Sigrúnar fór fram
í kyrrþey.
EG VIL með nokkrum orðum minn-
ast móðursystur minnar, Sigrúnar
Sturlaugsdóttur, er fæddist í
Reykjavík 11. ágúst 1914 og var
fyrsta barn foreldra sinna af átta
börnum þeirra hjóna. Ársgömul
fluttist hún með foreldrum sínum
til Isafjarðar þar sem faðir hennar
starfaði með skipstjóri á bátum.
Árið 1919 varð faðir hennar fyr-
ir slysi, er hann féll niður í bát af
bryggju og átti hann iengi í þeim
meiðslum. Á þessum tíma voru
bömin orðin þrjú og annaðist móðir
hennar hjúkrun manns síns og
umönnun bamanna og vann jafn-
framt við saumaskap til að afla
tekna til heimilisins,' því þá voru
engar tryggingar eins og nú á dög-
um. Þegar faðir hennar náði aftur
sæmilegri heilsu hélt hann áfram
að stunda sjóinn, en þá sem vél-
stjóri. Þegar þetta gerðist var Sigrún
fimm ára og má vel ímynda sér að
þá þegar hafí mótast hjá henni hin
ríka ábyrgðartilfínning og hjálpfýsi,
sem einkenndi hana
ætíð síðan. Árið 1929
þegar Sigrún er 14 ára
flytur ijölskyldan aftur
til Reykjavíkur. Þegar
hér er komið sögu hafa
foreldrar hennar eign-
ast fímm böm. Fjótlega
eftir komuna til
Reykjavíkur keyptu
foreldrar hennar íbúð á
Hringbraut 86 og
bjuggu þar til æviloka.
I Reykjavík starfaði
faðir hennar við skipa-
smíðar hjá Slippfélag-
inu til 75 ára aldurs.
Ávallt var bjart yfír minningum
Sigrúnar um bemskuárin á ísafírði,
þar bundust vináttubönd, sem entust
út lífíð og geymum við með okkur
margar skemmtilegar frásagnir
hennar frá þessum áram. í Reykja-
vík gekk Sigrún í unglingaskóla
Ingimars Jónssonar og lauk þar
námi með frábæram árangri, og víst
var að móður hennar þótti sárt alla
tíð að hafa ekki getað sent hana til
frekari mennta, en þetta vora erfíð-
ir tímar fyrir bammargar fjölskyld-
ur.
Sigrún Starfaði á ýmsum stöðum
næstu tíu árin að námi loknu. Á
þeim áram bættust þrjú börn í
systkinahópinn.
Sigrún lagði metnað sinn í að
aðstoða og styrkja systur sínar og
bróður til framhaldsnáms o.fl., sem
ekki hefði verið unnt án hennar
hjálpar. Hún var ætíð boðin og
búin að bæta hag fjölskyldunnar
og annarra, ef hún mögulega gat.
Sigrún var alla tíð mjög barngóð
og var alltaf tilbúin að hjálpa systk-
inum sínum og systkinabörnum
með lærdóminn, enda var hún vel
lesin og fróð. Hún óskaði þess að
sem flestir gætu gengið mennta-
veginn.
Á stríðsáranum dvaldi hún oft
langdvölum í Ófeigsfírði á Strönd-
um hjá móðursystkinum sínum með
yngstu systur sínar og hélt hún
ávallt mikilli tryggð við þann stað
og fólkið sem þar bjó.
Um 1943 réðst Sigrún til starfa
hjá Atvinnudeild Háskóla íslands -
+ Systir okkar,
GUÐRÚN VERNHARÐSDÓTTIR,.
Norðurbrún 1,
lést í Landspítalanum 4. janúar. Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey.
Systkini hinnar látnu.
+
Ástkœr eiginkona mín og móðir okkar,
LOVÍSA JÓNSDÓTTIR,
Merkigerði 2,
Akranesi,
lést að kvöldi 9. janúar.
Axel Sveinbjörnsson,
Jóna Alla Axelsdóttir,
Gunnur Axelsdóttir,
Lovisa Axelsdóttir.
Ástkaer eiginmaður minn,
REIMAR ÁGÚST STEFÁNSSON
leigubifreiðastjóri,
Hörðalandi 12,
Reykjavik,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 12. janúar
kl. 13.30.
Oddný Guðnadóttir.
Fiskideild, sem í dag heitir Haf-
rannsóknastofnun, og starfaði þar
óslitið til 72 ára aldurs, eða í u.þ.b.
43 ár. Hún starfaði sem aðstoðar-
maður við fískirannsóknir og hafði
ætíð mikinn áhuga á starfi sínu
þar. Margir starfsfélagar Sigrúnar
urðu góðir og tryggir vinir hennar,
bæði innan sem utan vinnustaðar-
ins.
Fyrir um 30 áram eignaðist Sig-
rún íbúð að Ásvallagötu 39 og bjó
þar ætíð síðan í nágrenni við for-
eldra sína, sem hún annaðist af
ástúð til æviloka þeirra.
Sigrún var eins og áður sagði
mjög vel greind kona, en það sem
einkenndi hana einkum var hennar
ljúfa skaphöfn, fágun í framkomu
og hógværð. Hún var vönduð til
orðs og æðis. Hún hafði yndi af
málaralist og góðum bókmenntum
og ekki síst af blómarækt. Hún
ferðaðist margoft til Bandaríkjanna
til systra sinna sem þar búa, hún
starfaði um tíma í Skotlandi í
tengslum við starf sitt og einnig
ferðaðist hún til Danmerkur. En
fyrst og fremst naut hún þess að
ferðast um sitt eigið land, sem hún
þekkti . vel. Sigrún ræktaði sína
barnatrú alla tíð og mörg systkina-
barnanna fóru sínar fyrstu kirkju-
ferðir með henni.
Sigrún var sameiningartákn fjöl-
skyldu sinnar og henni var mikils
virði að hafa mikið og náið sam-
band við systkini sín og aðra ætt-
ingja. Ég veit ég mæli fyrir munn
allra systkinabarna hennar, er ég
flyt henni hjartans þakkir fyrir allt
sem hún var okkur í lífi sínu og
biðjum við henni Guðs blessunar.
Eg og fjölskylda mín sendum
systrum Sigrúnar innilegustu sam-
úðarkveðjur og megi Guð varðveita
ykkur um ókomna framtíð.
Stefán Ágúst Stefánsson.
Ég kynntist Sigrúnu Sturlaugs-
dóttur fyrst veturinn 1958/59, en
þá réðst ég til starfa sem rannsókn-
armaður á Hafrannsóknastofnun
sem þá hét raunar Fiskdeild At-
vinnudeildar Háskólans. Mér var
fengin vinnuaðstaða í stóru her-
bergi þar sem fyrir vora þrír aðrir
starfsmenn. Einn þeirra var Sigrún
eða Rúna eins og hún var ævinlega
kölluð í okkar hóp. Enn er mér
þessi vetur minnisstæður fyrir
margra hluta sakir og ekki síst
vegna Rúnu og Egils Jónssonar,
sem lést fyrir um hálfu þriðja ári.
Þau tóku nýliðanum opnum örmum,
kenndu honum það sem þurfti og
þarna í þröngbýlinu tengdust vin-
Sérfraeöingar
í l)lóm;iskr«‘Y<iii“iim
lil) »11 litkÍI'ilTÍ
blómaverkstæði

Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 19090
Erfidrykkjur
Glæsileg kafíi-
hlaðborð, fallegir
salir og mjög
góð þjónusta.
Upplýsingar
í síma 22322
FLUGLEIÐIR
HÁTEL LOFTLEIDIR
áttubönd sem ekki rofnuðu.
Rúna var einstakur persónuleiki
fyrir sakir gæsku sinnar og góðvild-
ar og mátti ekki vamm sitt vita.
Jafnframt var hún gamansöm í
bestu merkingu þess orðs og átti
auðvelt með að sjá hinar spaugilegu
hliðar mannlífsins. Sama má segja
um Egil heitinn og líklega okkur
Hannes Wöhler líka, en Hannes var
fjórði maður kvartettsins. Var því
oft glatt á hjalla í „hoselló“ þennan
vetur.
Vorið 1959 hvarf ég til starfa
austur í Mjóafjörð og hélt síðan til
náms við háskólann í Glasgow um
haustið. Atvikin höguðu því svo að
ég gat ekki komið til starfa á Haf-
rannsóknastofnun fyrr en sumarið
1961. Var þá upp tekinn þráðurinn
sem frá var horfið í nýjum húsa-
kynnum á Skúlagötu 4. Það fór
jafn vel á með okkur Rúnu og áður
og smám saman varð mér ljóst
hvílíkur afbragðs starfsmaður hún
var. Gilti einu hvort um var að
ræða úrvinnslu síldarsýna og grein-
ingu fisklifra svo tvennt eitt sé
nefnt af því fjölþætta rannsókna-
starfi sem hún fékkst við. Hefi ég
aldrei, hvorki fyrr né síðar, séð
unnið að jafn mikilli alúð og ná-
kvæmni og mun ekki ofsagt að
samantekt Rúnu á hinum ýmsu
gögnum í töfluformi hafi verið nær
alveg, ef ekki fullkomlega villulaus.
Á 7. og 8. áratugunum taldi
Rúna fyrir mig hryggjarliði í mörg
þúsund loðnum til þess að við gæt-
um borið meðalfjölda hryggjarliða
í íslensku loðnunni saman við aðra
stofna og séð hvort samgangur
gæti verið milli þeirra. Slík talning
er ákaflega seinleg og hið mesta
vandaverk enda loðnan smávaxin
og fjöldi hryggjarliða breytilegur
milli h.u.b. 67 og 72. Þurfti að flaka
hvern fisk, þurrka, skafa og telja
síðan undir smásjá. Nýlega fór ég
yfír talningarnar hennar Rúnu og
bar saman einstök sýni til þess að
útiloka mistök sem kynnu að hafa
átt sér stað. Er skemmst frá því
að segja að ekki þurfti að fjarlægja
eitt einasta sýni úr safninu, þau
voru öll jafngild.
Á löngum starfsferli á Hafrann-
sóknastofnun fór Rúna mér vitan-
lega aðeins tvisvar til sjós. í fyrra
skiptið var hún þátttakandi í leið-
angri á gamla Ægi til rannsókna í
Grænlandshafi á 6. áratugnum.
Leiðindaveður mun hafa verið mest-
an hluta tímans og heyrði ég Rúnu
sjaldan ræða þá sjómennsku. Sjálf-
um heppnaðist mér aðeins einu sinni
að plata hana með í svokallaðan
seiðaleiðangur á Árna Friðrikssyni
í ágústmánuði á fyrri hluta áttunda
áratugarins. Við fengum blíðuveður
og vinnuaðstöðu ágæta. Rúna var
í sýnaúrvinnslu og lét ekki sitt eft-
ir liggja þar fremur en endranær.
Þegar líða tók á leiðangurinn var
farið að vinna frekar úr sýnum,
reikna afla á togmílu, meðaltöl og
því um líkt. Þá kom í ljós að eftir
hafði orðið reiknivél Rúnu og ekki
í önnur hús að venda en handsnúna
margföldunar- og deilingarvél sem
Rúnu var ekki tamt að nota. Þótti
henni súrt í broti og undi því illa
er henni fannst á sig og vakt slna
halla. En allt leystist þetta farsæl-
lega. Ungur sonur minn hafði feng-
ið að fara með og fylgdist hann
grannt með öllu eins og krakka er
siður. Kom hann fljótlega að máli
við okkur og kvaðst fullfær um að
snúa vélinni ef Rúna segði sér töl-
umar. Við settum stráksa í próf sem
hann stóðst með prýði. Unnu þau
Rúna saman sem einn maður það
sem eftir var. Líklega varð þetta
þó til þess að Rúna fékkst ekki
framar til sjós og þótti mér það
miður því betur er borguð sjóvinna
en skrifstofustörf. Hins vegar var
Rúna tekin að reskjast þegar þama
var komið sögu og hefur það vafa-
Vandaðir legsteinar
Varanleg minning
BAUTASTEINN
IBrautarholti 3,105. R
Sími 91-621393
lítið einnig haft sitt að segja af
hennar hálfu.
Rúna giftist aldrei en átti stóra
fjölskyldu sem hún lét sér afar annt
um. Nú bar svo til síðla vetrar 1962
að Rúna hélt erlendis til þess að
kynna sér greiningu fisklifra við
hafrannsóknastofnunina í Aber-
deen í Skotlandi. Um þetta leyti var
ég í Glasgow og hafði mat og hús-
næði hjá austurrískri afbragðskonu,
frú Abraham, ekki fjarri háskólan-
um. Samdist okkur þremur svo að
Rúna kæmi við í heimleiðinni, gisti
hjá frú Abraham í 2-3 nætur og
ég hjálpaði henni að versla dálítið
fyrir fjölskylduna. Þetta gekk eftir
og hittumst við á járnbrautarstöð-
inni á tilsettum tíma. Rúna hafði
talsverðan farangur að hætti full-
orðins fólks og auk þess í farteski
sínu gríðarlegan rósavönd sem
henni hafði verið gefínn í Aberdeen
að skilnaði.
Frú Abraham tók Rúnu með
kostum og kynjum og urðu þær
strax hinir mestu mátar. Við versl-
uðum síðan eins og til stóð, aðal-
lega yfirhafnir kvenna og barna-
fatnað auk fleira smálegt, og gekk
ágætlega. Minnisstæðastur er þó
seinasti leiðangurinn. Við vorum
stödd í stórmarkaði, sem nú myndi
kallað, klukkan var sex að kvöldi
og búið að breiða yfir afgreiðslu-
kassana. Eitthvað höfðum við keypt
þarna, en við útganginn stóð mikið
úrval regnhlífa og ágirntist Rúna
eina þeirra. Afgreiðslufólkið aftók
hins vegar með öllu að selja okkur
gripinn, enda búið að loka eins og
ljóst mætti vera. Ekkert sá ég at-
hugavert við þetta enda kunnugur
starfsháttum þarna. Hins vegar
kunni Rúna ekki þessa latínu og
gerði boð fyrir verslunarstjórann
sem seldi henni regnhlífina orða-
laust. Sjálfur glápti ég forviða á
framgang þessarar hógværu vin-
konu minnar og skildi þá að Rúna
lét ekki segja sér fyrir verkum nema
svona rétt mátulega.
Um kvöldið var pakkað niður til
íslandsferðar næsta dag. Þegar við
svo hittumst við morgunverðinn var
Rúnu sjáanlega brugðið. Mér líst
ekkert á þetta, Hjalli minn, sagði
hún. Ég er með svo mikið af drasli
að tollurinn tekur það ábyggilega
allt af mér. Þessi hugsun hafði
raunar hvarflað að mér líka, en ég
reyndi að láta á engu bera og sagði
sem svo að hvorki væri hún í utan-
landsferðum á hveijum degi né
heldur ræki hún verslun svo þetta
hlyti að blessast. Rúna hafði fengið
nokkrar rósir til viðbótar frá frú
Abraham, en ég veitti því athygli
að engin blóm voru eftir I herbergi
hennar við brottför og var engu lík-
ara en þau hefðu gufað upp.
Að nokkrum dögum liðnum fékk
ég bréf frá Rúnu. Við heimkomuna
hafði farið sem hana grunaði. Toll-
gæslumönnum þótti farangur í
meira lagi og vildu athuga málið
nánar. Var vitanlega byijað á
stærstu töskunni sem var jú alveg
úttroðin. Þegar taskan var opnuð
blöstu við rósavendirnir góðu, orðn-
ir heldur þvældir og lítt fyrir aug-
að. Lýsti Rúna í bréfí sínu á for-
kostulegan hátt svipbrigðum toll-
varðar sem um stund glápti ýmist
ofan í töskuna eða framan í hana.
„Loks hristi aumingja maðurinn
hausinn, lokaði kofforti mínu og
hætti við frekari skoðun. Honum
fannst ég víst í meira lagi skrýtinn
fugl sem óþarft, eða jafnvel óráð-
legt, væri að taka til frekari með-
ferðar," sagði Rúna í bréfslok.
Væntanlega er óþarft að taka fram
að Rúna var ekki að skreyta töskur
sínar fyrir íslenska tollgæslu. Hún
fékk einfaldlega ekki af sér að skilj-
ast strax við góðar gjafir hinna
skosku vina sinna.
Fleiri sögur kann ég af Rúnu
vinkonu minni í líkum dúr. En þessi
verður að nægja enda finnst mér
hún fela í sér lýsingu þess manns
sem allra vanda vildi leysa og alls
staðar kom sér vel. Og þannig var
sú Rúna sem hér er kvödd með
þakklæti og söknuði.
Ég sendi ættingjum og vensla-
fólki Sigrúnar Sturlaugsdóttur mín-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
Hjálmar Vilhjálmsson.