Morgunblaðið - 12.01.1995, Blaðsíða 12

12 C FIMMTUDAGUR 12. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FÁTT ER meira talað um vestan hafs
en 'austan en það sem þeir félagar
William Clinton og Albert Gore köll-
uðu „upplýsingahraðbrautina“ í
kosningabaráttu sinni fyrir margt löngu. Ekki
skai hér lagt mat á hversu mikið í'ylgi þeir
félagar kræktu í með því tali sínu, en framtíð-
arsýnin var ljósleiðari inn á hvert heimili og
endalaust flæði upplýsinga, skemmtiefnis og
fróðleiks. Ein hlið á þessum fjölhliðungi, og
ekki sú veigaminnsta, er Internetið, sem mjög
hefur verið í fréttum, en grunnhugmyndin að
áðurnefndri „hraðbraut" er álíka og netsins,
nema þá allar tengingar verða um ljósleiðara,
flutningsgetan milljón sinnum meiri en nú er
og hvert heimili tengist netinu og greiði fyrir
eftir notkun. Þannig gæti heimilisfólk deilt
um hvaða mynd eigi að horfa á eða þá hver
fer inn í sitt herbergi og velur sér mynd eftir
smekk, og þegar skreppa þarf fram í eldhús,
eða svara síma þá er einfaldlega þrýst á hnapp
. og kvikmyndin, fréttimar eða hvaðeina stopp-
ar í hálfu kafí og bíður þess að áhorfandinn
sé aftur til í tuskið. Ekki síst horfa menn til
þess að hin gríðarlega flutningsgeta geri sjón-
varpið gagnvirkt, þ.e. áhorfandinn getur svara
fyrirspumum, pantað pizzu, keypt sér bíl eða
jafnvel tekið þátt í þjóðaratkvæðagreiðslu,
eins og auðkýfíngurinn Ross Perot stakk upp
á þegar hann vildi verða forseti Bandaríkj-
anna. Flest snýr þetta meira og minna að
sjónvarpsstöðvum, sem ætla sér stóra hluti,
en einnig sjá leikjaframleiðendur miklar
gróðavon og kvikmyndaframleiðendur í Holly-
wood einnig tekið við sér.
Hollywood vaknar til lífsins
Smekkur ungmenna fyrir dægrastyttingu
hefur tekið stakkaskiptum á síðustu áratugum
og þá helst fyrir tilstilli tölvunnar og mynd-
bandsins. Margir gráta hve prentmál hefur
látið undan síga, en dægurtónlist hefur einnig
átt í vök að veijast fyrir tölvuleikjum og einn-
ig hafa kvikmyndaframleiðendur misst spón
úr aski sínum. Gott dæmi um það er leikjasyrp-
an um ítalska píparann Mario og Luigi bróður
hans, sem ungmenni um allan heim þekkja í
leiknum Mario Bros. Reyndar seldist leikur
númer þijú í seríunni svo vel að af honum
hafði framleiðandinn, Nintendo, meiri tekjur
en dæmi eru um að kvikmynd hafi skilað, og
svo kostaði ekki nema brot af kostnaði við
B-mynd að búa hann til. Um þessar mundir
veltir tölvuleikjamarkaðurinn sex milljörðum
dala, 420 milljörðum króna, en bíómiðasala á
heimsvísu er nokkru minni, eða um fimm
milljarðar dala. Það er því eftir nokkru að
slægjast og meðal þess sem Hollywood-stjórar
hafa gripið til er að gera kvikmyndir með
tölvuleikjafígúrum, til að mynda fengu þeir
bræður Mario og Luigi að spreyta sig í mis-
heppnaðri kvikmynd og væntanleg er mynd
með Jean Claude Van Damme, Raul Julia
sáluga og Tonyu Harding, sem byggist á
slagsmálaleiknum vinsæla Street Fighter, en
sá gengur út á slagsmál og aftur slagsmál.
Annar leikur sem eflaust á eftir að skila sér
á tjaldið er Doom, sem er líklega vinsælasti
tölvuleikur heims í dag, en hann er svo of-
beldisfullur og blóðugur að foreldrar og upp-
alendur um.allan heim standa á öndinni. Doom
er reyndar gott dæmi um leik sem er á mörk-
um þess að vera gagnvirkur og má einnig
spila við félaga á annarri tölvu með aðstoð
mótalds, og svo er hann víst kominn út á
geisladiskum og einnig fyrir leikjatölvur, til
að mynda Sega, sem tengdar eru við sjórívarp.
Fjáraustur
Blaðamenn vestan hafs og austan hafa
valið nýju samstarfi Hollywood risanna og
leikjaframleiðenda nafnið Sillywood, sem er
samtímis samsett úr heitum Silicon Valley,
„tölvuborgar“ Bandaríkjanna, og Hollywood,
en einnig má skilja forliðinn Silly sem kjána-
skap, því margur telur að þar séu Hollywood-
liðar, sem vanir eru að ausa fé eins og vatni,
að eyða miklu fyrir lítið. Þannig náði til að
mynda fyrirtækið Rocket Science að safna
fjórum milljónum dala í áhættufé á einum
degi, en fyrirtækið hefur helgað sig fram-
Ieiðslu leikja fyrir CD-ROM geisladiska.
Grunnhugmyndin er einskonar sambland af
hefðbundnum tölvuleik með skotbardaga og
látum og kvikmyndahandriti, því samtímis
og leikurinn er settur saman er gerð stutt
kvikmynd, myndir af leikurunum síðan
skannaðar inn í tölvu og þar breytt í stafræn-
ar upplýsingar sem nota má í leiknum sjálf-
um. Sem vonlegt er að söguþráðurinn al-
mennt ekki beysinn, enda aðalatriðið að ná
að magna sefjun þess sem leikur með hraða
og tæknibrellum og þá skiptir þunnur sögu-
þráður litlu máli, eins og sannaðist svo eftir-
minnilega í Júragarðinum. Leikararnir sem
„leika“ í þessari gerð tölvuleikja eru og flest-
ir b-leikarar, þ.e. leikarar sem fá ekki lengur
hlutverk í stórmyndum, eða hafa jafnvel aldr-
ei fengið slíkt hlutverk. Þannig leikur Mark
Hamill, sem sló í gegn sem Logi Geimgengill
í Stjörnustríðsmyndunum og síðan ekki sög-
una meir, í leiknum Wing Commander III,
LEIKNIR
LEIKIR
T ölvuleilg amarkaðurinn er þó nokkru stærri en kvik-
myndamarkaðurinn og Ami Matthíasson komst að því
að nú hyggjast kvikmyndaverin fá sneið af þeirri köku
með því að færa hasarmyndir í tölvuleikj abúning.
EINS og sjá má á skjámyndum af Doom er leikurinn ekki fyrir taugaveiklaða
eða viðkvæmar sálir, enda eru mótherjarnir úr hófi ógeðfelldir.
ATRIÐIÐ úr Loadstar, sem Rocket Science hannaði og gefur út.
sem reyndar er framhald af leik sem flestir
tölvufíknir þekkja, Tia Carrere, sem lék í
Veröld Waynes býr sig nú undir að leika í
leiknum Daedalus kynnin og Margot Kidder,
sem lék Lois Lane í myndunum um Ofur-
mennið Clark Kent, leikur í framtíðartryllin-
um Under a Killing Moon.
Byrj unarörðugleikar
Eins og áður er getið byggir þessi tækni
á CD-ROM tölvugeisladiskum, enda myndu
leikir sem þessir fylla 500 3“ 1,44 Mb diskl-
inga, sem flestir þekkja. Sem stendur má
koma á geisladiskinn hátt í 700 Mb af gögn-
um og allt bendir til þess að enn megi pakka
á diskana eftir því sem fram líður. Þeir verða
þó snemma of litlir og reyndar eru sumir
leikjanna sem verið er að þróa á fleiri en
einum geisladisk og einnig hyggjast framleið-
endur setja saman sérstakar útgáfur fyrir
útsendingu, þ.e. sjónvarpáhorfandi, sem er
orðinn leiður á kjaratafsi eða kosningabrölti
getur með því að þrýsta á hnapp á fjarstýring-
unni sínni paritað leik eða haldið áfram með
leik, sem er margfalt stærri en koma má á
geisladisk og þá í raun verið sem þátttakandi
í kvikmynd, barist við ófreskjur og ómenni
og jafnvel fallið í valinn, risið upp og haldið
áfram. Líklegt er reyndar að mörgum þyki
fýsilegra að leika á þennan hátt en að vera
bundinn af CD-ROM drifinu, því þau eru
afskaplega hægvirk. Ekki bætir úr skák að
til að koma hreyfimyndunum og hljóðinu
fyriruneð leiksforritinu sjálfu þarf að þjappa
öllum upplýsingunum saman og það þarf lík-
lega öflugri tölvu en er á færi almenns not-
anda til að ná að lesa úr slíkum upplýsingum
jafnharðan. Þannig er lítið varið í leik þar
sem þú þarft skyndilega að bíða í hálfa mín-
útu eða meira, einmitt þegar þú ert að koma
banahögginu á óþokkann, eða að komast
undan ófreskjunni. Sumir hafa leyst þetta
með því að bjóða upp á leiki sem byggja ein-
mitt á því að lítið gerist, til að mynda Myst,
sem er gríðarlega vinsæll leikur. I þeim leik
er viðkomandi á plánetu sem er ein samfelld
eyðimörk og hvergi sálu að sjá, en leikurinn
er einmitt að komast að þvi hvar allir eru.
Myst er einskonar sambland af bók og gesta-
þraut og mikill tími fer í að velta fyrir sér
aðstæðum og vísbendingum því lítið er á
seyði og engum leikurum bregður fyrir. Þann-
ig getur sá sem leikur brugðið sér frá með
leikinn í gangi og komið að honum aftur
eftir nokkrar vikur án þess að nokkuð mark-
vert hafi hent á meðan.
Annað vandamál sem framleiðendur glíma
við er að tölvurnar sem notaðar verða við
leikinn eru af grúa ólíkra gerða, PC-sam-
hæfðar, Macintosh, Nintendo, Sega Mega-
CD, Sega Saturn, 3DO og Sony Playstation.
Lausn á því að er að grunnvinna leikinn í
einhveiju þægilegu umhverfi og keyra þá
síðan um forrit sem breytir þeim eftir því
sem við á. Áðurnefnt fyrirtæki, Rocket Sci-
ence, hefur leyst flest þessi vandamál og er
líklega lengra komið í leikjaþróun en flest
önnur, enda styðja það flestir leikjatölvufram-
Ieiðendur heims og kvikmyndaver í Holly-
wood. Sem dæmi þá þykir það gott í dag
að tölva geti sýnt 12 ramma á sekúndu af
CD-ROM diski, en með nýrri tækni sem fyrir-
tækið kallar Rocket Vision er hraðinn kominn
upp í 30 ramma á sekúndu.
Hvað vilja áhorfendur?
Leikafíklar gefa lítið fyrir samstarf eins
og það sem rakið hefur verið, enda vilja þeir
helst leiki sem venjulegt fólk getur ekki skil-
ið, eða vill ekki skilja. Kvikmyndafíklar láta
sér líka fátt um finnast, því þeir telja að
áhorfendur kæri sig kollótta um gagnvirkar
kvikmyndir, þeir vilji láta skemmta sér en
ekki hafa fyrir hlutunum sjálfir. Framleiðend-
ur leikjanna láta líka stundum í ljós efasemd-
ir; ekki er víst að leikjafíknir hafi yfirleitt
nokkurn áhuga á að sjá venjuiegt fólk í leikj-
um sínum, hvað þá að þurfa að eiga við það
einhver samskipti, þó það séu bara stafrænir
leikarar, og víst benda vinsældir Doom, þár
sem er bara einn góður karl og svo bara
ófreskjur, til þess að þeir vilji bara leika í
Terminator án þess að fást um einhveija
ástarvæmni eða persónusköpun. Fyrir þá sem
vilja eitthvað meira en bara blóð og eld eru
svo leikir eins og Sónata, sem byggir á magn-
aðri smásögu Levs Tolstojs, Kreutzer-sónöt-
unni, en í leiknum má taka þátt í sögunni,
sem segir af manni sem sturlast af afbrýði
og myrðir eiginkonu sína; hægt er að sjá
söguna í gegnum augu eiginmannsins, eða
eiginkonunnar, vera báðir aðilar samtímis,
breyta atburðarás, fella úr og auka við að vild.
Öll sú öra þróun sem á sér stað í tölvuheim-
inum um þessar mundir er ekki síst möguleg
fyrir látlaust fjárstreymi frá kvikmyndaver-
unum í Hollywood, eins og áður er rakið, en
leikjahönnuðir finna vel fyrir þ'ví að tíminn
er naumur, því kvikmyndaverin eru vön að
sjá skjótan ávöxt erfiðis síns, á meðan þeir
þurfa að fóta sig í nýrri tækni og taka í
raun þátt í að búa hana til samtímis.