Morgunblaðið - 13.01.1995, Qupperneq 1
96 SIÐUR B/C/D
wgtaitlMtejÍfcife
STOFNAÐ 1913
10. TBL. 83. ARG.
FOSTUDAGUR 13. JANUAR 1995
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
MYNDIN af Deng, sem birtist í dagblaði í Shanghai. Hún var
tekin 1. október sl.
Harðar tekið á
andófsmönnum
Seattle. Reuter.
OFSÓKNIR á hendur kínverskum
andófsmönnum hafa aukist sam-
fara óvissunni um eftirmann hins
aldraða leiðtoga, Dengs Xiaopings.
Kom það fram hjá Winston Lord,
aðstoðarutanríkisráðherra Banda-
ríkjanna í málefnum Asíu- og
Kyrrahafsríkja.
Lord sagði á fundi alþjóðavið-
skiptaráðsins í Washington, að
samskiptin við Kína vasru „dálítið
erfið“ um þessar mundir vegna
Þrýst á um friðar-
viðræður í Bosníu
Múslimar
mótfallnir
breytingu
á samningi
Sartyevo. Reuter.
FULLTRÚAR fimmveldanna, sem
leita nú leiða til að koma á friði í
Bosníu, reyndu í gær að knýja fram
viðræður á grundvelli íjögurra mán-
aða vopnahlés sem komið var á um
áramótin. Múslimar eru því mótfalln-
ir, vilja ekki að gerðar verði breyting-
ar á síðustu friðartillögu til að koma
til móts við Bosníu-Serba.
Fulltrúar Bandaríkjamanna,
Rússa, Þjóðveija, Breta og Frakka
áttu í gær viðræður við embættis-
menn Sameinuðu þjóðanna í Zagreb
áður en þeir héldu til Sarajevo og
Pale, sem er á yfirráðasvæði Serba.
Á miðvikudag áttu þeir fund með
Slobodan Milosevic, forseta Serbíu,
þar sem þeir Iögðu til að viðræður
yrðu á grundvelli vopnahléssam-
komulagsins.
Bosníustjórn er afar ósátt við þetta
tilboð. Ejup Ganic, varaforseti Bos-
níu, sagði stjórnina hafa gengið að
síðasta friðarsamkomulagi fimmveld-
anna í trú um að ekki yrði hægt að
semja um það frekar. Stjórnin væri
ekki reiðubúin að ganga til samninga
ef breyta ætti samkomulaginu til að
koma til móts við Bosníu-Serba. Það
kveður á um að múslimar og Króatar
fái 51% Bosníu en Serbar 49%.
aukinna ofsókna á hendur andófs-
mönnum. Rakti hann þær til óviss-
unnar um eftirmann Dengs og
sagði, að svo virtist sem nokkur
hópur frammámanna stýrði ríkinu
frá degi til dags.
Orðrómur hefur verið um, að
Deng, sem stendur á níræðu, sé á
sjúkrahúsi en í gær var birt af hon-
um fyrsta myndin í næstum eitt ár
á forsíðu dagblaðs í Shanghai og
sagt, að hann væri við góða heilsu.
Rússar um gagnrýni vegna mannréttindabrota í Tsjetsjníju
Málflutningnr í stíl
kalda stríðsins
Moskvu, Grosní, Bonn, London. Reuter.
TALSMAÐUR rússneska utanrík-
isráðuneytisins, Grígorí Karasín,
segir gagnrýni vestrænna þjóða á
hernað Rússa í Tsjetsjníju van-
hugsaða og setta fram í fljótræði,
hún minni á kalda stríðið. „Með
sorg í huga tökum við eftir mál-
flutningi sem minnir á afleit sam-
skipti okkar við Vesturveldin í
fortíð sem ekki er svo langt að
baki,“ sagði Karasín. Hann sagði
gæta hlutdrægni hjá mannrétt-
indahópum þegar þeir gagnrýndu
mikið mannfall í röðum óbreyttra
borgara.
Karasín minntist í þessu sam-
bandi sérstaklega á þá ákvörðun
Evrópuráðsins í vikunni að fresta
um óákveðinn tíma að afgreiða
aðildarumsókn Rússa. Hann sagði
óhjákvæmilegt að átökin í
Tsjetsjníju hefðu mannlegan
harmleik í för með sér, aðstæður
allar væru með þeim hætti en
Rússar teldu mannréttindi „einn
af mikilvægustu þáttum“ málsins.
Borís Gromov, aðstóðarvarnar-
málaráðherra og hetja úr Afgan-
istanstríðinu, fordæmdi innrásina
Þjóðveijar segja
Rússa eiga skilda
„harða gagnrýni“
í Tsjetsjníju í gær, sagði að beitt
væri „villimannslegum aðferðum"
og stjórnvöld reyndu stöðugt að
ljúga að þjóðinni. Yfirherstjórnin
væri í molum, innrásin virtist hafa
verið ákveðin í skyndingu og án
nokkurs undirbúnings.
Umbótasinninn Jegor Gajdar,
fyrrverandi forsætisráðherra
Rússlands og núverandi forystu-
maður eins stærsta stjórnmála-
flokksins, Valkosts Rússlands,
segir Borís Jeltsín forseta geta
misst alla stjórn á hernum taki
hann ekki þegar í taumana. Ef
forsetinn vilji raunverulega stöðva
átökin geti hann það enn þá.
Valkostur Rússlands var tekinn
í Alþjóðasamtök hægriflokka,
IDU, á fundi í London í gær en
Carl Bildt, formaður sænska
Hægriflokksins og IDU, sagði
samtökin á hinn bóginn andvíg því
að Rússland fengi aðild að Evróp-
uráðinu.
Eiga skilda „harða gagnrýni"
Klaus Kinkel, utanríkisráðherra
Þýskalands, sagði í gær að Rússar
ættu skilda „harða' gagnrýni"
vegna framferðis síns í Tsjetsjníju.
Á hinn bóginn gætu lýðræðisríkin
ekki gert neitt verra en að segja
Rússum að samstarf þeirra við
Atlantshafsbandalagið og Evrópu-
sambandið yrði ekki að veruleika.
Hann lagði ennfremur til að Rúss-
ar fengju aðild að Evrópuráðinu;
fulltrúar þeirra myndu þá neyðast
til að útskýra og réttlæta stefnuna
gagnvart öðrum löndum.
■ Staða Gratsjovs tvísýn/18
Reuter
Páfa fagnað í Manila
Manila. Reuter.
MILLJÓNIR Filippseyinga fögn-
uðu I gær Jóhannesi Páli II páfa
við komuna til Manila, en liún var
upphaf cllefu daga ferðar hans
um Asíu og Kyrrahafseyjar. Páfi
studdist við staf við komuna og
kraup ekki niður til að kyssa
filippeyska jörð eins og hann hefur
jafnan gert. Á leið til Manila gerði
páfi hins vegar að gamni sínu við
fréttamenn, sagðist þurfa að styðj-
ast við staf sem vel mætti nota á
fréttamennina, þyrfti þess með.
Mikil öryggisgæsla er vegna
komu páfa og starfa um 20.000
öryggisverðir í tcngslum við komu
hans. Þrír voru handteknir í gær,
þar af reyndi einn að nálgast páfa
vopnaður skammbyssu. Aður
höfðu þrír öfgasinnaðir múslimar
verið handteknir og komið upp
um sainsæri um að koina fyrir
sprengju í bandarískri flugvél.
Ekki var vitað hvort það tengdist
komu páfa.
Þetta er önnur ferð páfa til
landins, hann fór þangað fyrst
árið 1981. Hún er jafnframt 63.
utanlandsferð Jóhannesar Páls II
í embætti.
Papandreou
Vaxtalaust
lán hjá
samráð-
herrum
Aþenu. Reuter.
ANDREAS Papandreou, for-
sætisráðherra Grikklands, var
í gær harðlega gagnrýndur á
þingi er upplýst var að hann
hefði fengið vaxtalaust lán
að upphæð 42,6 milljónir hjá
vinum sínum, til að byggja
einbýlishús handa eiginkon-
unni, Dimitru Liani. Þar af
fékk hann hann 12,3 milljónir
að láni hjá samráðherrum sín-
um.
Stjórnarandstæðingar
segja það ótækt með öllu að
forsætisráðherra eigi í per-
sónulegum viðskiptum við
opinbera embættismenn.
Spyrja þeir hvernig hann geti
tekið sjálfstæðar ákvarðanir
og tekið afstöðu til þeirra sem
hann skuldi háar fjárhæðir.
Berlusconi fær ekki
að mynda stjórn
Róm. Reutcr.
OSCAR Luigi Scalfaro, forseta ítal-
íu, og Silvio Berlusconi, fráfarandi
forsætisráðherra Ítalíu, tókst ekki
að finna lausn á stjórnarkreppunni,
sem staðið hefur í þijár vikur, á
fundi í gær.
Að sögn heimildarmanns, sem
ekki vildi láta nafns síns getið, þrýsti
Berlusconi á um að fá tækifæri til
að mynda nýja stjórn en Scalfaro
neitaði því, nema að Berlusconi
gæti sýnt fram á að slík stjórn nyti
meirihlutafylgis. Talið er að Ber-
lusconi skorti 10-20 atkvæði til
þess.
Talsmenn flokks Berlusconis,
Áfram Ítalía, sögðu að flokkurinn
hefði óskað eftir fundinum með
Scalfaro vegna orðróms um að Irene
Piretti, þingforseti, sæktist eftir
embætti Berlusconis. Enginn árang-
ur varð hins vegar af fundinum.