Morgunblaðið - 13.01.1995, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 13. JANÚAR 1995 17
FRÉTTIR: EVRÓPA
Evrópuþingið efins um hæfni væntan-
legra framkvæmdastjórnarmanna
N or ðurlandabúar
of hreinskilnir?
Brussel, Kaupmannahöfn, London. Reuter.
EVRÓPUÞING-
MENN hóta að
samþykkja ekki
nýja fram-
kvæmdastjórn
Evrópusambands-
ins, sem á að taka
við völdum 25. jan-
úar, nema Jacques
Santer, verðandi
forseti _ fram-
kvæmdastjórnar-
innar, geri á henni
breytingar. Þing-
menn gera athugasemdir við
frammistöðu ýmissa framkvæmda-
stjórnarmanna, einkum þeirra nor-
rænu, í yfirheyrslum þingnefnda.
Látið er að því liggja að menningar-
munur ráði þarna einhveiju um —
Norðurlandabúarnir séu of hrein-
skilnir í svörum sínum við spurning-
um þingmanna.
Pauline Green, formaður hóps
sósíalista, segir að fjölmennasti
flokkahópurinn á Evrópuþinginu
muni eiga erfítt með að samþykkja
framkvæmdastjórnina. Leiðtogi
græningja hefur tekið í sama streng.
EÞ hefur vald til að samþykkja fram-
kvæmdastjórnina eða hafna henni í
einu lagi, en getur ekki lýst van-
trausti á einstaka fulltrúa í henni.
Atkvæðagreiðslan er á dagskrá á
miðvikudag í næstu viku.
Forseti EÞ, Klaus Hansch, sagði
á blaðamannafundi að þingið gerði
athugasemdir við fímm af tuttugu
væntanlegum framkvæmdastjóm-
armönnum. Frakkinn Yves-Thibault
de Silguy, sem á að fara með efna-
hags- og peningamál, var sagður of
mikill teknókrati og ekki nógu opinn
fyrir vaxandi hlutverki þingsins. Fé-
lagsmálanefnd þingsins leggur til að
Padraig Flynn frá Irlandi verði svipt-
ur ábyrgð á jafnréttismálum, þar sem
hann hafí ekki skilning á þeim.
Erkki Liikanen frá Finnlandi var
gagnrýndur fyrir að svara ekki
spumingum þingmanna og Anita
Gradin frá Svíþjóð og Ritt Bjerrega-
ard frá Danmörku voru sagðar illa
undirbúnar.
Bjerregaard sagði á blaðamanna-
fundi að það væri greinilegt að Norð-
urlandabúar, sem væru vanir að
svara spurningum með já eða nei,
féllu ekki í kramið hjá Evrópuþing-
mönnum. Sænska blaðið Dagens
Nyheter hafði eftir ónefndum Evr-
ópuþingmanni að um menningar-
árekstur væri að ræða: „Sá norræni
háttur vera stuttorður og lofa ekki
upp í ermina á sér stangást á við
rómanskari hefð Evrópuþingsins
fyrir mælgi og loforðum um gull og
græna skóga.“
Þjáðir af minnimáttarkennd
Poul Schliiter, fyrrverandi forsæt-
isráðherra Danmerkur og núverandi
forsætisráðherra EÞ, sagði að Evr-
ópuþingmenn hefðu allir blásið út
áður en yfirheyrslur yfir verðandi
framkvæmdastjórnarmönnum hóf-
ust. „Þetta ber aðeins vott um að
margir þeirra þjást af minnimáttar-
kennd,“ sagði Schluter. „Ég veit að
allir norrænu framkvæmdastjómar-
mennirnir eru mjög alvörugefíð og
hæft fólk. Það er rangt að refsa
framkvæmdastjórnarmönnum, sem
ekki vilja segja þinginu það, sem því
líkar að heyra.“
Að sögn þingmanna lét Jacques
Santer ekki í ljósi mikinn áhuga á
að breyta framkvæmdastjórninni á
fundi með fulltrúum EÞ á miðviku-
dag. „Ég er viss um að þingið nær
sönsum þegar þar að kemur,“ sagði
Schliiter. „Og þá munu þingmenn
þurfa að spyija sig til hvers allt þetta
rugl hafí verið.“
Danskar deilur um valdskiptingu
innan ESB
Uffe Ellemann-Jensen
styður stóru löndin
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
UFFE Ellemann-Jensen formaður
Vinstriflokksins danska og fyrrum
utanríkisráðherra hefur lýst sig
hlynntan hugmyndum um aukið
vald til stóru landanna innan ESB
í kjölfar þess að löndunum muni
fjölga úr fímmtán í 26, með aðild
ríkja í Mið- og Austur-Evrópu.
Formælandi danska íhaldsflokks-
ins í málefnum ESB hefur harðlega
mótmælt hugmyndinni og hún
gengur einnig þvert á stefnu
dönsku stjórnarinnar. Með hug-
myndum sínum hefur EUemann-
Jensen tekið afstöðu með löndum
eins og Þýskalandi og Frakklandi,
sem beijast fyrir svipuðum hug-
myndum. Valdskipting landanna
verður eitt meginverkefnið og um
leið átakaatriðið á þjóðaráðstefnu
ESB 1996.
Uffe Ellemann-Jensen hefur
löngum verið mun afdráttarlausari
varðandi ESB en flestir aðrir
danskir stjórnmálamenn og tekið
mjög undir þýskar hugmyndir um
þróun sambandsins. Afstaða hans
nú um aukið vald stóru landanna
kemur því ekki á óvart. Frakkar
og Þjóðveijar óttast að með ein-
földum meirihluta geti stóru löndin
orðið undir í mikilvægum málum.
Kent Kirk formælandi íhalds-
flokksins í ESB-málum segir að
tryggja þurfi stóru löndunum ein-
hvers konar neyðarbremsu, en lýs-
ir sig með öllu ósammála Elle-
mann-Jensen. Þó hagræða þurfi
ýmsu innan ESB í kjölfar fleiri
aðildarríkja megi sambandið ekki
verða einkaleikvangur stóru land-
anna.
Ein af þeim hugmyndum, sem
þegar hafa komið fram, er að í
stað þess að hvert land eigi full-
trúa í framkvæmdanefndinni komi
ríkjahópar sér saman um einn full-
trúa. Ingvar Carlsson forsætisráð-
herra Svía hefur þegar léð máls á
að Norðurlöndin deili fulltrúa og
Poul Nyrup Rasmussen forsætis-
ráðherra Dana hefur tekið undir
það. Hvorki danska né sænska
stjórnin hefur lagt fram hugmynd-
ir sínar varðandi ríkjaráðstefnuna
1996, þar sem án efa verður tekist
hart á um valdskiptingu innan
ESB.
UTSALA
-fierra-
GARÐURINN
Kringlunni