Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 10

10 FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR SNJÓFLQÐAHÆTTA
Snjóflóða-
hættusvæði
ÍSiú/ Urðargata
Aðalstræti ög
Strandgata
Barnaskólinn
y- Sjúkrah úsið
StekkarJHjallar, Sigtún og Brunnar
Hafa verið þrjá sólarhringa frá heimilum sínum á Patreksfirði
Með allra
verstu
veðrum
FÁRVIÐRI var á landinu í gær og
mældist tíu mínútna meðalvind-
hraði á Vestfjörðum um miðjan
daginn 80-85 hnútar, en 64 hnúta
meðalvindhraði jafngildir tólf vind-
stigum. Einar Sveinbjörnsson, veð-
urfræðingur, segir að þetta sé með
allra verstu veðrum sem geri hér á
landi í það minnsta í norðaustan átt.
Veðrið náði hámarki seinnipart-
inn í gær. Klukkan þijú var lægðin
sem veðrinu olli út af Hornafirði,
945 millibör að dýpt, og var útlit
fyrir að hún færi norðnorðvestur
yfir Austurland og myndi grynnast
hratt fyrir norðan landið. Vind-
strengur var áfram yfir landinu
norðvestanverðu í nótt, 10-11 vind-
stig, og vindáttin snerist meira til
norðurs. Ekki er gert ráð fyrir að
það dragi úr vindstrengnum fyrr
en í dag.
Einar sagði að klukkan 15 í gær
hefði verið 80 hnúta meðalvind-
hraði í Æðey og 70 hnútar á Hrauni
á Skaga. Á Reykhólum í Barða-
strandasýslu voru tíu vindstig á
sama tíma, en á heiðum uppi á
Vestfjörðum, eins og á Dynjandis-
heiði og Þingmannaheiði, þar sem
væru sjálfvirkar veðurathugunar-
stöðvar, hefði vindhraðinn verið
80-85 hnútar. í hviðum væri vind-
hraðinn meiri og það væri ekki úti-
lokað að mælamir hefðu slegið í
botn í einstaka hviðum. Ekki er
mældur meiri vindhraði en 120
hnútar.
Hitamunur orsökin
Einar sagði að ástæðan fyrir ill-
viðrunum að undanförnu og þessum
mikla vindhraða væri mikill hita-
munur. Mikill kuldi og 1030 milli-
bara öflug hæð yfir Grænlandi gerði
það að verkum að mjög kalt loft
væri meðfram strönd Grænlands
út af Vestfjörðum og þetta kalda
loft stæði á móti heitara lofti að
sunnan. Þess vegna yrði vindhrað-
inn svo mikill.
Einar sagði að fljótlega í dag
færi að draga úr vindi til landsins
og inn á fjörðum. Síðan væri ný
lægð að myndast suður í höfum,
en ekki væri gert ráð fyrir að hún
myndi valda sérstöku illviðri hér.
Áttin yrði hins vegar áfram norð-
austanstæð um mest allt landið.
Ástandið veldur spennu og
við finnum til vanlíðunar
KIRKJAN við Súðavík.
Aætlað
eigiiatjón
1 Súðavík
150-200
milljónir
MATSMENN Viðlagatryggingar ís-
lands munu að öllum líkindum halda
til Súðavíkur í lok næstu viku til
að kanna það tjón sem varð í snjó-
flóðinu. í samráði við almanna-
vamanefndir og fulltrúa áfallahjálp-
ar, var ákveðið að fresta tjónskönn-
un þar til þeir sem fórust í flóðinu
hafa verið kvaddir hinstu kveðju.
Heildartjónabætur eftir snjóflóðin
í Tungudal og á skíðasvæði ísfirð-
inga í apríl í fyrra, námu um 128,6
milljónum króna sem Viðlagatrygg-
ing íslands greiddi. Samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins er
brunabótamat flestra einbýlishús-
anna sem lentu í snjóflóðinu í Súða-
vík á milli 8 og 10 milljónir króna,
og innbú húsa af þeirri stærð sem
þar eru, yfirleitt vátryggð fyrir 3-4
miiljónir króna. Þeir húseigendur
sem standa allslausir uppi eftir nátt-
úruhamfarirnar á Súðavík geta ósk-
að eftir innborgun á tjón sitt, en
enginn hefur óskað enn.
Skýrist fyrst í vor
Matsmenn segja erfitt að gera
sér grein fyrir heildartjóni fyrr en
snjóa leysir með vorinu, og meðal
annars sé erfitt að meta tjón vegna
skemmdra bifreiða og hlutatjón, en
lauslegt mat á efnahagslegu tjóni
er áætlað talsvert meira en á ísafirði
í fyrravor, eða um 150-200 milljón-
ir króna. Bifreiðir sem eru húf-
tryggðar verða bættar.
80 m breitt snjóflóð hefur fallið innan við Patreksfjörð seinustu sólarhringa
SIGURRÓS Sigurðardóttir er í hópi tæplega
300 Patreksfirðinga sem þurftu að yfirgefa
heimili sín um hádegi á mánudag og vörðu
þriðju nóttinni fjarri heimilum sínum í nótt
sem leið. Hún býr í Aðalstræti en heldur nú
til ásamt fjölskyldu sinni í Sigtúni, sem er
talið utan hættusvæða.
Í íbúðinni í Sigtúni, sem er fjögurra her-
bergja, eru staddir 15 manns, þar af sex
börn, en þar býr kona ásamt tveimur börnum
sínum. Sigurrós segir veðrið vont og lítið
hafa sést út. Fólk sé þó almennt vel haldið
og stytti sér stundir við lestur, sjónvarps-
gláp, handavinnu og spjall, ásamt því að
leika við börnin. Óneitanlega væri þó óhugur
í fólki, bæði vegna atburðanna í Súðavík og
hugsanlegrar sjóflóðahættu á Patreksfirði
og annars staðar.
„Börnin langar út og finnst skrýtið að fá
það ekki, en við reynum að hafa ofan af
fyrir þeim. Ástandið veldur spennu og auðvit-
að finnum við til hræðslu og vanlíðunar,“
segir Sigurrós. „Ekkert hefur gerst ennþá,
sem betur fer, og gerist vonandi ekki. Við
reynum að taka ástandinu með jafnaðar-
geði.“
Aldrei flúið
heimilið áður
Hún hefur átt heima á Patreksfirði í fjög-
ur ár en þar áður bjó hún á ísafirði. „Þetta er
í fyrsta skipti sem ég hef þurft að flýja heim-
ili mitt og það er ansi slæmt að þurfa að
lenda í því. Það getur allt gerst og við vitum
af hættunni. Harmleikurinn í Súðavík er öll-
um hér ofarlega í huga og umræðuefnin
bera því vitni. Við höfum ekkert heyrt um
hvenær við megum fara aftur heim, og bú-
umst allt eins við að þurfa að vera hér fram
að helgi.“
Óbreytt
hættuástand
ÓBREYTT ástand ríkti á Patreks-
firði í gærkvöldi en 300 manns
þurftu að yfirgefa heimili sín á
mánudag vegna snjóflóðahættu.
Jónas Sigurðsson, aðalvarðstjóri á
Patreksfirði, segist vona að versta
veðrið væri afstaðið enda margir
orðnir þreyttir á ástandinu. Við
eftirlit í gær korn í ljós að um 80
metra breitt snjóflóð hafði fallið
inn í Litladal, sem er innan og
ofan við bæinn, einhvern tímann
seinustu sólarhringa. Það svæði
er óbyggt.
Jónas býr svo að segja á miðju
því svæði sem telst í snjóflóða-
hættu, og var fjölskylda hans því
í hópi þeirra sem þurftu að finna
sér aiinan samastað. Hús voru
rýmd eftir þar til gerðu skipulagi
og gekk það verk snurðulaust fyr-
ir sig að sögn Jónasar. Vikið var
verulega út frá skipulagi því sem
staðfest var í eldra hættumati og
fleiri hús rýmd en þar sagði til
um. Ýmsir yfirgáfu hús sín einnig
af sjálfdáðum. Þessar götur voru
rýmdar; Hólar að fullu, Urðargata
að fullu Mýrar að fullu, Sigtún
1-12, Hjallar að fullu, Hlíðavegur
að fullu, Stekkar að fullu, Strand-
gata 11-17, Aðalstræti frá 14-51
og frá 65-83, og Brunnar frá 1-9.
Viðhafa ber gát
Jónas fór eins langt og unnt var
að snjóflóðahættusvæðinu í gær
til að kynna sér ástandið í fjallinu,
og segir hann menn telja að hætt-
an hafi tæpast aukist en hún hafi
hins vegar ekki minnkað. „Það er
snjómugga og erfitt að kanna
svæðið úr fjarlægð, þannig að
reynsla og aðrar aðstæður verða
að liggja þar til grundvallar. Við
metum ástandið svo að það sé
óbreytt frá því að við lýstum yfir
snjóflóðahættu, og viðhafa beri
SIGURRÓS ásamt Jóhanni Jakobi syni
sínum og öðrum Patreksfirðingi,
Álfheiði Gunnsteinsdóttur.
PATREKSFIRÐINGAR hafa neyðarsamband í gegnum almanna-
varnakerfið við Stykkishólm
fyllstu gát áður en slakað er á
núverandi fyrirkomulagi," segir
hann.
Jónas sagði fjarskipti ganga
með ágætum, og hafi Patreksfirð-
ingar neyðarsamband í gegnum
almannavarnarkerfið við Stykkis-
hólm þar sem er sólarhringsvakt
meðan snjóflóðahætta ríkir. „Við
höfum það upp á að hlaupa ef
allt annað þrýtur, og auk þess fjar-
skiptakerfi lögreglunnar,“ segir
hann.
Fólk komst hvorki til né frá
Patreksfirði og rólegt var yfir at-
vinnustarfsemi í bænum, þar sem
meðal annars pósthúsið og bankar
voru lokuð. Lítillega var þó unnið
í frystihúsinu í gærmorgun.
Ibuðabyggð su
sem rýmd hefur verið
vegna snjóflóðahættu
PATREKSFJÖRÐUR
300m