Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995 37
MINNINGAR
LILJA JÖR UNDSDÓTTIR
+ Lilja Jörunds-
dóttir fæddist á
Bildudal 17. júlí
1910. Hún lést á
Hrafnistu 11. janúar
1995. Foreldrar
hennar voru Jör-
undur Bjarnason
skipstjóri á Bíldu-
dal, f. 5. september
1875, d. 30. maí
1951, og eiginkona
hans, Steinunn Hall-
dóra Guðmunds-
dóttir, f. í janúar
1884, d. 20. desem-
ber 1963. Systkini
Lijju voru Sigurmundur, f. 3.
september 1908, skipstjóri á
Bíldudal, Bjarni Dufland, f. 1.
desember 1912, d. 25. maí 1990,
skipstjóri á Bíldudal og síðar
starfsmaður Kassagerðar
Reykjavíkur, Garðar, f. 9. ágúst
1916, sjómaður og
verkamaður _ á
Bíldudal, og Ólina,
f. 18. júní 1924,
húsmóðir í Reykja-
vík. Lilja var starfs-
maður Pósts og
sima á Bíldudal frá
árinu 1938 fram til
ársins 1962, er hún
flutti til Reykjavík-
ur. Þar starfaði
hún hjá Pósti og
síma fram til ársins
1980. Hinn 11.
október 1942 giftist
Lilja Guðjóni Guð-
mundssyni, f. 2. maí 1884, d. 11.
desember 1961, stöðvarstjóra
Pósts og sima á Bildudal. Þau
voru barnlaus, en Guðjón átti
dóttur af fyrra hjónabandi.
Útför Lilju fer fram frá Ás-
kirkju í dag.
ÉG VIL með fáeinum orðum minn-
ast móðursystur minnar, Lilju Jör-
undsdóttur. Meðal ljúfustu minn-
inga um Lilju eru minningar frá
Bíldudal, en þangað var ég sem
barn sendur árlega til að dvelja
sumarlangt hjá Lilju og manni
hennar Guðjóni Guðmundssyni.
Sumardvalirnar á Bíldudal voru
ákaflega skemmtilegar. Heimili
Guðjóns og Lilju var gamla símstöð-
in ogpósthúsið á Bíldudal, semjafn-
framt var embættisbústaður stöðv-
arstjóra Pósts og síma. Húsakynni
voru ævintýraheimur. Pósthúsið
með sínum stimplum, póstpokum,
lóðum og sérkennilegri innsiglis-
lyktinni var heillandi vettvangur og
símstöðin, sem á þessum árum var
handvirk, hafði að geyma mikið af
leiðslum, innstungum og heyrnar-
tólum. Pósthúsið var ríki Guðjóns
og þar var flest leyfilegt. Símstöðin
var hins vegar vígi Lilju, en þar var
athafnasömu smáfólki settar fastari
skorður. Bíldudalur bauð einnig upp
á ýmislegt, sem ekki var auðvelt í
Reykjavík. Veiðar voru stundaðar
daglega á bryggjukantinum og oft
var róið á skekktum um allan fjörð-
inn. Guðjón sá ætíð til þess að veið-
arfæri væru tiltæk. Lilja og Guðjón
hafa eflaust haft einhverjar áhyggj-
ur af öllum þeim ævintýraferðum
sem famar voru á þessum árum,
en ekki minnist ég athugasemda frá
þeim hjónum um þessi ævintýr.
Guðjón brosti aðeins og hló ef eitt-
hvað henti, en Lilja varð alvarleg á
svipinn. Eflaust hefur barnleysi
þeirra hjóna eitthvað haft að segja
með það að mikið var látið eftir
smáfólkinu. Guðjón var hvers
manns hugljúfi og sárt saknað þeg-
ar hann féll frá fyrri hluta vetrar
1961. Við andlát Guðjóns urðu
miklar breytingar á högum Lilju.
Hún flutti vorið eftir til Reykjavík-
ur, en þar bjó hún í mörg ár við
Kleppsveg en dvaldi síðustu árin á
Hrafnistu.
Lilja var ákaflega mörgum
mannkostum búin. Hún var alltaf
í góðu skapi, en einhvertíma sagði
hún mér skapið hefði hún orðið að
temja á unga aldri. Hún var mjög
vel lesin og ljóð voru henni einkar
hugleikin. Hún gaukaði oft að mér
vísukornum sem henni fannst við-
eigandi. Lilja var félagslynd og
hafði gaman að því að-taka í spil.
Keppnisandinn kom í ljós ef ekki
var spilað af viti og þá gat hún látið
í sér heyra. Hún var ung í anda
fram til hinstu stundar.
Guð blessi minningu Lilju Jör-
undsdóttur.
Jörundur Svavarsson.
Þegar ég kom í fyrsta sinn í jóla-
boð hjá tilvonandi tengdaforeldrum
mínum hitti ég Lilju Jörundsdóttur
í fyrsta sinn, gráhærða, Jágvaxna
og glaðværa eldri konu. Ég komst
fljótlega að því að þetta var Lilja
frænka sem Jörundur, eiginmaður
minn, dvaldi iðulega hjá yfir sumar-
tímann er hann var barn á Bíldu-
dal. Hann hafði þá oft talað um
veru sína þar, en hann lék sér lang-
tímum saman á símstöðinni á Bíldu-
dal þar sem Lilja og maður hennar,
Guðjón Guðmundsson, bjuggu.
Ég þakka guði fyrir að fá að
kynnast þér, Lilja mín. Þú varst svo
einstök, alltaf svo glaðvær og já-
kvæð. Það var gaman að ræða við
þig um lífið og tilveruna, pólitík eða
annað sem var efst á baugi það
skiptið. Hvort sem það var barnaaf-
mæli eða önnur fjölskylduhátíð,
varst þú ávallt tilbúin að taka þátt
í því með okkur.
Þú varst ekki mikið fyrir að
leggja land undir fót hin síðari ár.
Þó komst þú með okkur nokkrum
úr ættinni austur í Grímsnes, einn
yndislegan sumardag. Ég vil geyma
minninguna um þig eins og sá dag-
ur var. Við lágum í grasinu út í
laut. Það var dásamlegt veður, fugl-
arnir og flugurnar allt í kring og
við ræddum um heima og geima.
Elsku Lilja mín, við þökkum þér
fyrir þær samverustundir sem við
áttum saman. Þær hefðu svo sann-
arlega mátt vera fleiri. Guð blessi
minningu Lilju.
Sif Matthíasdóttir, Hrönn
Ólína, Katla og Hildur
Jörundsdætur.
Frá því að ég man eftir mér hef-
ur frænka verið til staðar. Ég kall-
aði hana alltaf frænku því í mínum
huga var bara ein frænka, eins og
ein mamma og einn pabbi. Að sjálf-
sögðu átti ég fleiri frænkur en enga
sem skipaði sama sess því hún var
óaðskiljanlegur hluti af minni fjöl-
skyldu. Hún var alltaf á aðfangadag
hjá foreldrum mínum og eftir að
ég var flutt að heiman tilheyrði það
að koma um kvöldið og hitta þau
þ*jú.
Frænka lifði lífinu lifandi. Henni
leiddist aldrei, því hún hafði svo
mikið að gera við hekl, spila-
mennsku eða lestur. Hún var snill-
ingur í höndunum og heklaði ótal
dúka, millibekki og jafnvel barna-
kjóla. Hún var alltaf í góðu skapi,
svo jákvæð og ánægð og alltaf til
í allt. Þótt hún væri farin að eldast
vílaði hún ekki fyrir sér að koma í
hávaðasöm barnaafmæli, hún var
bara ánægð að koma og náttúrlega
datt engum í hug að halda boð án
þess að bjóða frænku. Frænka
þakkaði mikið það sem fyrir hana
var gert en sjálf gaf hún og gleymdi.
Hin seinni ár urðum við góðar
vinkonur. Mér fannst hún frábær,
alltaf til í að spauga og var virki-
lega skemmtilegur félagsskapur.
Það var alltaf gaman að koma til
hennar, hvort sem það var til að
grípa í spil, horfa á sjónvarpið með
henni eða bara til að spjalla um
allt og ekkert. Hún fylgdist vel með
og var inni í öllum hlutum og hafði
skoðanir á öllum málum. Okkur
fannst mjög gaman að rökræða og
gerðum það óspart, sérstaklega um
pólitík. Hún kenndi mér marías og
stigin voru lögð á minnið því „mað-
ur skrifar ekki stigin í marías". Hún
reiknaði út stigin en ég átti að
muna þau milli umferða því hún
sagði að sitt minni væri ekki orðið
nógu gott. Ef fyrir kom að ég
gleymdi stigunum hló hún dátt og
spurði hvor okkar væri komin á
níræðisaldur. Næst þegar við spil-
uðum marías, var haldið áfram með
stigin þar sem frá var horfíð og þá
var víst eins gott að muna þau frá
því síðast. Mér fannst furðulegt að
oft þegar ég hringdi í hana sagði
hún ,já, blessuð" þegar hún tók upp
símann eins og hún vissi hver væri
að hringja. Ég velti því dálítið fyrir
mér, hvemig hún færi að því að
vita að þetta væri ég. Loks spurði
ég hana og þá upþlýsti hún mig
um að ég væri eina manneskjan sem
hringdi í hana á ókristilegum tíma,
svo einfalt var málið. Mér fannst
ekkert að þeim tíma vitandi það að
frænka vakti yfírleitt frameftir en
vaknaði samt klukkan sex.
Við höfðum svo mikið að gera
saman. Ef við vorum ekki að spjalla
eða spila vorum við að fara í gegn-
um albúmin hennar og skrifa við
hvetja myud tilefnið og fólkið á
myndinni en því miður tókst okkur
ekki að ljúka þvi verki. Eða þá við
vorum að fara yfir stíla. Frænka
hefði nefnilega viljað læra meira
en hún átti kost á á sínum tím*
og fyrir nokkru tók hún það í sig
að læra íslensku. Hún setti mig sem
sérlegan einkakennara. Lengi vel
gerðist ekkert í málinu en þegar
hún hótaði að setja kennarann af
vegna slælegrar frammistöðu í
starfi, tók ég mig á og fór að setja
henni fyrir stíla sem hún átti að
skrifa um ákveðin efni og ég síðan
að leiðrétta, sem raunar var sjaldn-
ast þörf á. Höfðum við báðar mjög
gaman af þessu og þegar ég talaði
við hana kvöldið áður en hún dó
var hún að afsaka það að þessi stíll
yrði líklega í lengra lagi, en efnið
væri bara svo skemmtilegt! Hún
hélt dagbók þar sem hún skráði
hitastigið daglega og þegar hún fór
í ferðalög, sem hún var raunar
hætt fyrir nokkru, festi hún ferða-
söguna á blað.
Allt var svo lítið mál hjá frænku.
Við skelltum okkur eitt sinn niður
í bæ til að skoða ráðhúsið í fram-
haldi af umræðum um það og fyrst
við vorum komnar þangað á annað
borð, ákváðum við að skoða Lista-
safn íslands í leiðinni. Ég stakk upp
á því að við færum á bíó að sjá
myndina Karlakórinn Hekla, því
mikið er sungið í þeirri mynd og
ég vissi að frænku fannst mjög
gaman að karlakórasöng. Við fór-
um á myndina og ég hef sjaldan
heyrt frænku hlæja eins hjartanlega
og þá.
Eitt sinn vorum við að fara í
skírn hjá einu systkinabarni mínu.
Við sóttum frænku en þar sem við
vorum frekar sein fyrir var ekið
nokkuð greitt. Við komum að
hraðahindrun sem við tókum ekki
eftir fyrr en um seinan og vegna
hraða bílsins tókumst við á loft og
flugum smá spöl. Þetta fannst
frænku frábært og hún talaði oft
um flugferðina okkar, en upp í
raunverulega flugvél lét hún ekki
plata sig.
Frænka var fædd og uppalin á
Bíldudal og bjó þar lengst af og
flutti ekki í bæinn fyrr en eftir lát
Guðjóns, manns síns. Hún hafði
sterkar taugar til Bíldudals og
fylgdist vel með því sem gerðist
þar. Fyrir nokkru var haldið ættar-
mót niðja afa hennar og ömmu á
Bíldudal. Hún treysti sér ekki í
ferðalagið en skoðaði með ákefð
myndirnar sem ég sýndi henni það-
an og benti mér á hin og þessi
kennileiti og þá sérstaklega á sín
hjartkæru Norðurstandarfjöll.
Fráfall hennar var áfall fyrir mig
því þó hún væri orðin 84 ára göm-
ul og gömul í árum talið var hún
ung í anda og ég fann aldrei fyrir
því að á milli okkar væru 52 ár.
Hún hafði alltaf verið til staðar og
mér fannst eins og hún myndi allt-
af vera til staðar. Hún fékk að fara
eins og hún óskaði sér, í svefni og
meðan hún var ennþá andlega hress
og fótafær og fyrir það er ég þakk-
lát. Ég þakka frænku fyrir sam-
fylgdina og vináttu liðinna ára. Ég
sakna sárt góðrar vinkonu.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem)
Auður.
Með þesum orðum langar mig
að minnast nöfnu minnar Lilju.
Minningarnar streyma fram, meðal
annars frá sunnudögum bems-
kunnar á Bíldudal. Þá var alltaf
jafn mikil tilhlökkun að fara fram
á símstöð til frænku og setjast við
veisluborð með henni og Guðjóni
manni hennar. Alltaf létu þau sem
það væri sérstakur fengur og for-
réttindi að halda lítilli telpu veizlu.
Og svo var ævintýri líkast að vera
með frænku allan daginn þar sem
hún sat við sauma en ég að lita
eða teikna í friði og ró. Og frá
mörgu átti hún að segja og margt
kenndi hún mér sem gagnlegt var
og gott veganesti. Síðar var gott
að vinna undir hennar stjórn og
Guðjóns á símanum og dýrmætt
að eiga frænku að vinkonu á
æskuárum, svo lagið sem henni var
að hlusta og alltaf virtist áhugi
hennar jafn einlægur á öllu sem
ég tók mér fyrir hendur og engum
var eiginlegra að gleðjast með
manni. Raunar man ég hana aldrei
öðruvísi en glaða og hlátur hennar
var alltaf dillandi og smitandi. Svo
var það svo undaregt með frænku,
að þegar árin voru tekin að færast
yfir mig sjálfa og hún komin á
Hrafnistu, þar sem hún undi hag
sínum sérlega vel, og margt breytt
frá því sem áður var, þá var eins
og frænka breyttist lítt og ekki.
Alltaf var jafn stutt í brosið og
sama hlýjan í því og áður og sömu
umhyggjunni og ástúðinni að mæta
hjá henni. Og einnig var það ævin-
týri líkast að sjá hvemig börnin
mín löðuðust að henni og fengu
að njóta sömu dýrmætu vináttunn-
ar og kærleikans og ég og við eldri
frændsystkinin höfðum notið heima
á Bíldudal. Fyrir það vil ég þakka
og allt sem hún reyndist þeim og
allt sem hún veitti mér. Guð blessi
minningu hennar.
Li\ja Garðarsdóttir.
Elskuleg frænka, Lilja Jörunds-
dóttir, verður í dag borin til grafar.
Ég átti því láni að fagna að hafa
fengið að kynnast henhi sem barn
og þau kynni urðu að vináttu sem _ .
dýpkaði eftir því sem árin liðu.
Lilja var ákaflega skemmtileg,
bjartsýn og jákvæð. Hún hafði ein-
stakt lag á að létta manni lund. Ég
heillaðist af því hversu ung í anda
hún var, lífsglöð og fylgdist vel með
því sem efst var á baugi. Hún hafði
yndi af bóklestri og var hafsjór fróð-
leiks um ólíkustu efni. Það var unun
að hlýða á frásagnir hennar af löngu
liðnum tíma, þeirri veröld sem var á
Bíldudal, fæðingarþorpi okkar
beggja.
Við fluttum í nágrenni við frænku
á unglingsárum mínum og þá var
hægt um vik að skjótast til hennar
og alltaf var mér tekið fagnandi,
boðið til stofu og upp á malt að
drekka. Svo var spurt glettnislega:
„Jæja hvað segirðu mér nú?“. Þessi
skemmtilega móttökuathöfn gerði
það að verkum að mér fannst ég
hafa hinar merkilegustu fréttir að
færa. Síðan var spjallað og mikið
hlegið. Einhveiju sinni barst talið að
leikfimi. Hún brá sér þá út á gólf
og sýndi mér fímlega æfingamar
sem hún var vön að gera. Eitthvað
vom aðfarir mínar klaufalegar við
að reyna að leika þetta eftir og end-
uðum við báðar skellihlæjandi á gólf-
inu.
Árin liðu. Ég eignaðist eigin ijöl-
skyldu. Hugur hennar og umhyggja
fylgdu okkur Bimi og syni okkar
áfram.
Þegar frænka fluttist upp á Hrafn-
istu breyttust ytri heimilishagir
hennar nokkuð en hjartarýmið var
hið sama og áður. Það var gott að
heimsækja hana, fínna hlýjuna og
umhyggjuna umvefja sig. Deila með
henni yndislegum stundum. Tíminn,
þetta undarlega, stóra hugtak, hefur
verið mér hugstæður undanfarið.
Liðinn timi. Stundimar mörgu sem
aldrei koma aftur. Tíminn ókomni,'*-'
óræði.
í djúpum söknuði og sorg þakka
ég tímann sem ég fékk að njóta með
frænku og allar minningarnar björtu
um yndislega konu, mikinn vin.
Sá tími var blessun. Hinn ókomni
einnig, því minningamar lifa áfram
í huga og hjarta.
Guð blessi minningu hennar.
Harpa Arnadóttir.
t
HJALTI GfSLASON
skipstjóri,
Selvogsgrunni 3,
Reykjavík,
lést í Borgarspítalanum laugardaginn 14. þessa mánaðar.
Jarðarförin ferfram frá Áskirkju þriðjudaginn 24. janúar kl. 15.00.
Aðstandendur.
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
GUÐMUNDURGUÐNASON,
síðast til heimilis
i Hraunbúðum,
Vestmannaeyjum
andaðist á heimili sonar síns og tengdadóttur aðfaranótt
18. janúar.
Kolbrún Guðmundsdóttir Samúel Guðmundson,
Valey Guðmundsdóttir, Svavar Valdimarsson,
Guðmundur Guðmundsson, Ólína Steinþórsdóttir,
Halldór Guðmundsson, Inga Þorsteinsdóttir,
Ingi Vigfús Guðmundsson,
Unnur Guðmundsdóttir, Guðjón Gfslason,
barnabörn og barnabarnabarn.
t
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
SVANLAUG SIGURÐARDÓTTIR,
áðurtil heimilis
á Kársnesbraut 21,
Kópavogi,
lést á hjúkrunarheimilinu Sunnuhlíð aðfaranótt 18. janúar.
Sigurður Pétursson,
Sigurjón Már Pétursson,
Inga Hrönn Pétursdóttir,
Marfa Pétursdóttir,
Elínborg Pétursdóttir,
Guðný Zíta Pétursdóttir,
Pétur Pétursson,
Hannes Pétursson,
Ólafía K. Kristófersdóttir,
Birna Sverrisdóttir,
Árni Erlendsson,
Sævar Hlöðversson,
Hjátmar Hlöðversson,
Jónas Kristmundsson,
Jónina G. Halldórsdóttir,
Halldóra Kristjánsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.