Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
4
i
i
>
>
>
)
í
►
>
>
>
>
I
I
flestum helztu fískistofnum verald-
ar. Fiskeldi hefur hins vegar aukizt
hratt undanfarin ár og vegur að
nokkru upp á móti þessum sam-
drætti. Fiskur er víðast hvar mun
dýrari en kjöt og á því í harðri sam-
keppni við ódýrari matvöru. Holl-
usta fisksins bætir stöðu fiskselj-
enda nokkuð. Auknar kröfur um
hreinlæti og framleiðsluskráningu
í fiskvinnslu færa fiskvinnsluna upp
á sama gæðasvið og kjötvinnslan
hefur verið á í mörg ár. Mikill mis-
brestur hefur víða verið á hreinlæti
við fiskvinnslu og hefur það einnig
dregið úr eftirsókn fólks eftir fiski.
Þá eru víða komnar mjög harðar
kröfur um innihaldslýsingu fiskaf-
urða eins og í kjöti. Allt þetta bæt-
ir stöðu fiskvinnslunnar gagnvart
kjötinu.
Fiskur selst bæði á háu verði og
lágu. Óýrt hráefni, svo sem alaska-
ufsi og lýsingur, til dæmis frá Kína,
þar sem vinnulaun eru óveruleg,
er notaður í ýmsa fiskrétti eins og
fiskifingur, kökur og mótaða bita
af ýmsu tagi. Þessar afurðir seljast
á mjög lágu verði og eru gjarnan
unnar í afar afkastamiklum verk-
smiðjum. Við slíka framleiðslu er
okkur íslendingum ómögulegt að
keppa með tiltölulega há vinnulaun
og dýran fisk upp úr sjó. Fram-
leiðsla okkar hlýtur að miðast við
markaði, sem borga betur. Þar má
nefna markaði fyrir fersk flök í
Bandaríkjunum og Evrópu, neyt-
endapakkningar fyrir verzlanir og
heimsendingarþjónustu, sem ryður
sér ört til rúms í Evrópu, sérskorin
og samvalin flakastykki fýrir veit-
ingahús af dýrara taginu og svo
framvegis.
Miklir mög’uleikar
Auk hinnar hefðbundnu botnfisk-
vinnslu kemur einnig margt til
greina. Hægt er að bæta fiskimjöls-
framleiðsluna verulega með gufu-
þurrkun og mögulegt er að fram-
leiða mjöl úr úrgangi við rækju-
vinnslu fyrir verulegar upphæðir.
Vinnsla á loðnu og loðnuhrognum
til manneldis mun áfram skila
miklu. Sjókæling um borð í fiski-
skipum gerir vinnslu kleift að auka
verðmæti verulega. Ýmsar nýjar
tegundir sjávardýra má nefna eins
og ígulker, krækling, kúfskel og svo
framvegis.
Það er kostnaðarsamt að ná
markmiðum af þessu tagi. Því er
líklegt að vinnslan færist á færri
hendur og stærri, þó hinir smáu
muni einnig halda velli í einfaldri
sérhæfðri vinnslu, einkum ferskum
flökum. Tæki til myndgreiningar,
haft markaðssetningu vörunnar
á sinni könnu. Ágúst segir að
þátttaka hans sé mjög mikils
virði en Eyþór hefur umtals-
verða reynslu af sölu kavíar-
framleiðslu.
Bakkavör hf. var stofnað árið
1986 og er fyrirtækið með 22
starfsmenn á sínum snærum.
Velta þess var um 90 milljónir
króna árið 1993,200 milljónir í
fyrra og gerir Ágúst ráð fyrir
að hún verði um 400 milljónir á
þessu ári. Bakkavör hefur því
vaxið fiskur um hrygg á skömm-
um tíma en fyrirtækið hefur
Iagt höfuðáherslu á vöruþróun
síðustu árin og er búist við að
65% af allri sölu þess á árinu
1995 verði fullunnar afurðir.
„Vöruþróun undanfarinna ára
skilaði sér vel inn í framleiðslu
fyrirtækisins í fyrra og mun sú
þróun halda áfram á þessu ári,“
segir Ágúst en veltuaukningin
stafar jafnframt af velheppn-
aðri uppbyggingu gæðakerfis
Bakkavarar og mikillar áherslu
á markaðsstarf.
Þá er Bakkavör fyrsta fyrir-
tækið sem var vottað af Vottun
hf. samkvæmt alþjóðlega gæða-
staðlinum ISO 9002. Ágúst segir
að vottun á gæðakerfi fyrir-
tækisins hafi mikla þýðingu fyr-
ir söhistarf þess erlendis þar
sem ISO 9002 sé í mörgum til-
fellum orðin forsenda viðskipta
á mörgum markaðssvæðum.
/JSJAVARUTVEGUR
niðurskurðar á flökum og önnur
sjálfvirkni er dýr. Því er líklegt að
vaktavinna í fiskvinnslunni aukist.
Þá verða færri hendur við vinnsl-
una hverju sinni, en með vöktunum
ætti starfsfólki ekki að fækka mik-
ið. Ávinningurinn að því að hætta
eða draga verulega úr útflutningi
á heilum fiski verður einnig mikill
fyrir fiskverkafólk. Möguleikarnir
virðast miklir, en • leiðin að
markmiðinu gæti verið lengri en
flestir kjósa.
Aukin vinnsla í landi á
sjófrystum afurðum
Hvemig sér Guðbrandur Sigurðs-
son, framkvæmdastjóri nýsköpun-
arsviðs íslenzkra sjávarafurða,
framtíðina fyrir sér?
„Mín framtíðarsýn í landvinnsl-
unni er að myndgreiningatækni eigi
eftir að aukast vemlega á næstu
árum. Hluti þeirrar vinnu, sem í
dag felst í því að fylgjast með flök-
um til að meta hvort frekar þurfi
að snyrta þau, færist yfir í mynd-
greiningartæki með tölvusjón, eips
og nú er að gerast í rækjunni. Eg
tel að þessari tækni verði í auknum
mæli beitt í flökum og annarri al-
mennri vinnslu. í bolfiskvinnslu í
landi tel ég að bitaniðurskurður
muni stöðugt aukast. Niðurskurð-
urinn verði í vaxandi mæli á
þrengra þyngdarbili en verið hefur
og önnur mörk, svo sem lögun og
þykkt, verði fjölbreyttari. Þá kemur
til góða tækni eins og niðurskurðar-
vélin frá Marel, sem er sú fyrsta
sinnar tegundar á markaðnum á
viðráðanlegu verði.
Þá sé ég fram á sívaxandi sér-
vinnslu, eins smásölupakkningar
FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995 D 9
eða hveija þá áframhaldandi
vinnslu afurða, sem hentug þykir á
íslandi. Þá eiga afurðir fýrir veit-
ingahúsa- og stofnanamarkaðinn
eftir að fara í smærri og sérhæfð-
ari pakkningar. Til dæmis er líklegt
að rækjan fari i poka sem svara til
eins skammts á veitingahúsum eða
mötuneytum.
Vinnsla á þorski, ýsu og ufsa úti
á sjó á eftir að verða sérhæfðari í
stærri skipunum, sem ráða við nið-
urskurð og verðmeiri pakkningar.
Að öðru leyti verður lögð áherzla á
það næstu árin að auka nýtingu í
landi á afurðum frystiskipanna til
að auka vinnsluvirði þeirra umfram
það sém mögulegt er úti á sjó. Þá
er líklegt að útflutningur á heiium
fiski leggist að mestu af, en útflutn-
ingur á ferskum flökum aukist,"
segir Guðbrandur Sigurðsson.
Blab allra landsmanna!
- kjarni málsins!
ALHLBA TOLVUKERFI
HUGBUNAÐUR
FYRIR WIND0WS
VIÐSKIPTAKERFI
Frá kr. 22.410
KERFISÞRÓUN HF.
Ðm FÁKAFENI 11 - SÍMI 568-8055
Heíiir þú lent í árekstri
vi5 tryggingarfélági5 þitt?
Bónustrygging Skandia tryggir þig
fyrir slíkum árekstrum.
I
Með því að hafa einhveijar þijár af eftirtöldum tryggingaitegundum í gildi hjá Skandia ert þú komin(n) með Bónustryggingu:
ÁbyrgOartrygglng ökutækja • Kaskótrygglng ökutœkja Húseigendatrygging • Heimllistrygging
Kostir Bónustryggingar eru augljósir:
V' Þú fellur ekki um bónusflokk við fyrsta tjón í ábyrgðar- eða kaskótryggingu!
V' Bónus vegna ábyrgðar- og kaskótryggðra ökutækja lækkar aðeins um einn bónusflokk við annað tjón!
V^ Þú átt rétt á alhliða tjónaþjónustu utan venjulegs afgreiðslutíma, þar sem séð er um útköll
á viðeigandi þjónustuaðilum.
V' Ef tjón er metið meira en 30% af kaupverði kaskótryggðrar bifreiðar, innan við 9 mánuðir eru liðnir frá
nýskráningu og aksturinn er innan við 10.000 km, er bifreiðin borguð áborðið á verði nýrrar af sömu tegund!
V' Bílaleigubíll í allt að 5 daga (500 km akstur) verði kaskótryggð bifreið óökufær vegna bótaskylds tjóns.
Sérkjör Bónushafa - tvm góöar trygglngar 6 sérkjörum:
Ferðasjúkra- og farangurstrygging fyrir alla fjölskylduna allt árið, aðeins kr. 1.599.
Óhappatrygging vegna tjóna á lausafé sem tilheyrir fjölskyldunni, aðeins kr. 4.999.
Hvaö gerlr trygglngarfólaglö þltt fyrlr þlg?
BÓNUS-réttindi
Skandla tryggja þér
melrl rótt, melrl þægindl
og minnl útgjöld!
Skandia
lifandi samkeppni
á tryggingamarkaöi.
:?
«o 2
A- >