Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995 D 33
101 VIÐSKIPTI
Námskeið fyrir þá sem vilja lengra:
MIKILL áhugi er meðal
ýmissa stórra fjölmiðla-
fyrirtækja í Evrópu,
einkum í Bretlandi og Þýskalandi, á
meiri ítökum í sjónvarpsiðnaðinum
en samkvæmt núgildandi reglum eru
því takmörk sett hve mikinn hlut
eitt og sama fyrirtækið má eiga í
annars konar fjölmiðlafyrirtækjum.
Á þessu kann þó að verða breyting
á næstunni.
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins hefur sýnt þessu máli
nokkurn skilning og búist er við, að
breska og þýska ríkisstjórnin muni
kynna stefnu sína að þessu leyti á
næstu vikum. í Bretlandi eru regl-
urnar þannig, að dagblaðasamsteyp-
unum er aðeins leyft að eiga 20%
hlut í sjónvarps- eða útvarpsstöð á
jörðu niðri en þær benda hins vegar
á, að lögin banni ekki erlendum
blaða- og sjónvarpsfyrirtækjum að
eiga meirihluta í breskum fyrirtækj-
um.
Lítið lagasamræmi
Skammt öfga í milli
í pappírsiðnaðinum
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
DOMUS MEDICAiKRINGlUNNI

arhald á jarðstöðvum en hafa allt
fijálst gagnvart fjarskiptahnöttum
og kapalkerfum. Sem dæmi um það
er bent á, að stærsta útgáfusam-
steypan í Bretlandi, News Internat-
ional í eigu Ruperts Murdochs, á '
einnig Sky, hið arðbæra gervihnatta-
sjónvarp.
Augljóst er, að hér stangast hvað
á annars horn og breska stjórnin
gerir sér grein fyrir því. Hún virðist
þó vera á báðum áttum um hvað
gera skuli en líklegt þykir, að hún
fari frönsku leiðina og hækki fyrr-
nefnd eignarhaldsmörk upp í 49%.
Fyrir rúmu ári fengust 380 dollarar fyrir tonnið af trjámauki
en nú er það komið í 750 dollara
HRÁVÖRUIÐNAÐURINN er
mjög sveiflukenndur og þar
skiptast nokkuð reglulega
á tímabil með miklum verðhækkun-
um eða verðlækkunum. Eftir sam-
drátt síðustu ára er nýtt uppgangs-
skeið hafið en samt eru sumir svo
svartsýnir eða kannski framsýnir,
að þeir eru þegar farnir að velta
fyrir sér hvenær næsta niðursveifla
verði.
Fáar iðngreinar hafa reynt jafn
miklar sveiflur af völdum samdráttar
eða uppgangs í efnahagslífinu og
pappírs- og tijámauksiðnaðurinn. Á
árunum 1989-1993 lækkaði verð á
tijámauki um helming og allt of
mikil framleiðslugeta gerði vonir um
arðsemi að engu. Á velmegunarár-
unum, þegar peningarnir virtust
vaxa á tijánum, höfðu mörg fyrir-
tæki í þessari grein farið út í annan
resktur óskyldan, stækkað við sig
eða sameinast öðrum fyrirtækjum,
en skyndilega voru þau ekki aðeins
í taprekstri, heldur sokkin í skulda-
fen.
Þegar neyðin er stærst, er hjálpin
næst og nú stefnir verðið á tijá-
mauki beina leið upp. Iðnaðurinn er
aftur farinn að skila arði, nýjar verk-
smiðjur eru á teikniborðinu og nú
eftir áramótin var tilkynnt um nýja
samsteypu í tijávöruiðnaði, þá
stærstu í Evrópu. Hringferðin virðist
sem sagt hafin aftur.
Snögg umskipti
Umskiptin í pappírsiðnaðinum
hafa verið óvenju mikil og hröð að
þessu sinni. Undir árslok 1993 fór
tonnið af tijámauki niður í 380 doll-
ara en er nú komið í 750 dollara.
Spá því margir, að það komist í 850
dollara á næsta ári eða verði nokkru
hærra en það var hæst í síðustu
uppsveiflu. Það segir kannski mesta
söguna, að í byijun síðasta árs voru
þýskum pappírsframleiðendum
borgaðar næstum 1.200 kr. fyrir að
fjarlægja hvert tonn af notuðum
papþír en nú borga þeir sjálfir 6.600
kr. fyrir tonnið.
Vegna aukinnar eftirspurnar eftir
pappír eru tijámauksverksmiðjumar
reknar með 90% afköstum en þegar
komið er yfir þau mörk eykst hagn-
aðurinn hratt með hverri aukningu.
Þrátt fyrir uppganginn eru
frammámenn í þessum iðnaði sem á
nálum og þeir svartsýnustu eru þeg-
ar farnir að velta fyrir sér hvenær
næsta samdráttarskeið muni hefjast.
Þurfti raunar ekki nema tilkynningu
frá sænsku fyrirtækjunum Stora og
MoDo um byggingu nýrra verk-
smiðja með 560.000 tonna fram-
leiðslugetu til að sumum fannst
martröðin vera hafin að nýjú.
Bjart framundan
Raunar bendir flest til, að góðu
tímarnir í pappírsiðnaðinum muni
standa lengi að þessu sinni. Eftir-
spurnin vex um 1-2% á ári en fram-
leiðslugetan ekki. Það tekur 18 mán-
uði að koma nýrri verksmiðju í gagn-
ið og því er spáð, að framleiðsluget-
an i Evrpópu á þessu ári og næsta
muni aðeins aukast um 1%.
Vegna þessara aðstæðna er lík-
legt, að næsta niðursveifla verði
ekki jafn djúp og sú síðasta. Lær-
dómurinn, sem draga má af henni,
er svo aftur sá, að í góðu árunum
eigi fyrirtækin að fjárfesta í tækni,
sem lækkar kostnaðinn, og leggja
fyrir fé til mögru áranna.
Vilja ítök í
sjónvarpinu
NútímaForritun
VisualBasic er kjaminn í nútima forritun í gluggaumhveríi.
Enginn sem á annað borð vill nýta tölvuna og fonitin
betur getur verið án þekkingar á VisualBasic!
60 klst námskeið, kr. 69.900,- stgr.
Dagskrá:
• Undirbúningur forritunar, greining og hönnun
• Forritun með VisualBasic
• Access og notkun hans við forritagerð
• VisualBasic í Excel, Access og Word
Námskeið á fimmrndögum og laugardögum
Tölvu- og verkfræðiþjónustan
Tölvuráðgjöf • námskeið • Otgáfa
Grensásvegi 16 • sími 568 8090
hk 95011______________________________________ Raðgreiðslur Euro/VIS A
Fyrirtækin, sem beijast harðast
fyrir breytingum á núgildandi lög-
um, eru breski blaðahringurinn Pe-
arson og þýska íjölmiðlasamsteypan
Bertelsmann. Pearson segir líka, að
það gangi lítt upp að takmarka eign-
Aukið
í meðhöndlun upplýsinga.
ORACLE ísland Borgartúni 24 105 Reykjavík Sími 561-8131 Fax 562-8131
ARGUS