Morgunblaðið - 29.01.1995, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 29. JANÚAR 1995 35
BRÉF TIL BLAÐSINS
Tökumst á
við vandann
Gangið frá verk- og
greiðsluáætlun áð-
ur en verk hefst
Frá Matthíasi Ingibergssyni:
NÚ LOKSINS er búið að upplýsa
að Kristján Ragnarsson formaður
LIÚ er togaraeigandi með meiru
skv. grein Garðars Björnssonar í
Mbl. 20.9. sl. Hæstráðandi í íslands-
banka, með ómælt vald í Fiskveiða-
sjóði auk fjölda annarra stjórna og
nefnda. Þessir menn hafa of mikii
völd og hika ekki
við að beita þeim
sér og öðrum til
framdráttar. Því
kemur það ekki á
óvart núna hve
mikil og vel undir-
búin sú gjöreyð-
ing er, sem nú er
í gangi við að úr-
elda fiskibáta,
sem skilað hafa
þjóðarbúinu mest-
um arði, bæði í afla og atvinnu,
gegnum árin. 75 til 80 manns missa
vinnuna við hvern frystitogara, sem
kostar í dag einn til einn og hálfan
milljarð. En fjórir bátar myndu skila
vel þeirri vinnu, sem tapaðist, og
yrði eitthvað á annan milljarð ódýr-
ari. Nú eru humarveiðar að syngjast
upp og búið að leyfa litlum skuttog-
urum eða bátum allt að 300 tonnum
að veiða með 2 trollum við að ganga
frá þeim miðum, sem humarinn er á.
Halldór Ásgrímsson kom þessu á
áður en hann fór úr sjávarútvegs-
ráðuneytinu, menn skulu minnast
hans þegar þeir ætla að kjósa Fram-
sóknarflokkinn því hann er upphafs-
.maður þessarar helstefnu, sem allt
er að drepa um allt land í sjávar-
plássunum. Það er ömurlegt hvað
menn þola að hafa á samviskunni
og þora að vera innanum fólk.
Þörf á róttækum aðgerðum
Til þess að ná sem fyrst þessum
fiski af minni bátunum hækkaði
Þorsteinn Pálsson Úreldingarsjóð úr
30% í 45% til að frystiskipin fengju
sem fyrst þann afla, og að skapa
meira atvinnuleysi, því menn eru
hreiniega að gefast upp vegna þess-
ara ógæfumanna, sem þykjast
stjórna í dag sjávarútvegsmálum
okkar. Það verður að gera eitthvað
róttækt í þessum málum, og það
strax! Það verður að loka til að bytja
með út að 30 sjómílum fyrir öllum
togveiðum, snurruvoð, fiski og hum-
artrolli (spærlingstrolli) síldar- og
loðnutrolli. Það á að láta línuveiðar,
handfæraveiðar og netaveiðar vera
uppistöðu í okkar veiðum, og taka
þann fisk, sem veiða má næstu árin
hvetju sinni og láta fólkið í landinu
hafa þann fisk. Fólkið í landinu á
þennan fisk og hefur atvinnu af
honum. Ekki fáir frystitogaraeig-
endur, sem í krafti nokkurra alþing-
ismanna, sem börðu þetta frumvarp
í gegnum þingið, þeim öllum til
ævarandi minnkunar og skammar.
En nú verður að bregðast hart
við, stofna félög gegn kvótanum í
þessari mynd, sem hann er í í dag.
Stefna að því að afnema kvótann á
næstu tveim árum. Menn ráði því
hvað þeir geri við þá togara sem
þeir eiga, en leyfa aðeins línu, net
og handfæri til þess að ná upp þeim
stofnum, sem eru nú í útrýmingar-
hættu. Menn geta skoðað togara-
skýrslur til þess að sjá hvert hefur
stefnt undanfarin ár. Frystitogarana
út fyrir 30 mílurnar, línu, handfæri
og net er það eina sem leyfa á næstu
árin til þess að skapa vinnu í landi,
en ekki úti á sjó. Það er hægt að
snúa þessari þróun við ef menn vilja
og hafa til þess áhuga, menn verða
að hafa samtök og standa saman,
láta ekki einhveija stráka, sem ný-
komnir eru út úr skóla og þekkja
lítið til þess sem hinn vinnandi mað-
ur verður að líða í tilbúnu atvinnu-
leysi.
Stöndum saman
Það verður að takast á við þessa
menn, sem þetta vilja og þetta
skópu. Ef menn vilja átök, þá verða
þau veitt þeim; það er ekki hægt
að segja að fólkið eigi fiskinn og
fara svo með alla vinnuna út á sjó.
Nú skulum við standa saman og
láta hart mæta þeim sem eru að búa
til atvinnuleysi. Memí sem sáu þátt-
inn frá Nýfúndnalandi í sjónvarpinu
hljóta að sjá hvert stefnir ef togveið-
ar verða ekki stöðvaðar strax, og
ef þessir menn í LÍÚ, sem ekki vilja
snúa við á þeirri braut, sem þessi
gjöreyðingarstefna er að leggja allt
í rúst út um allt land, þá verða
menn að beijast um það hvort við
viljum lifa í þessu landi, sem menn
eða öreigar og ölmusumenn. Ég
nefni þá menn sem mest og best
hafa skrifað um þessi mál, þá Einar
Júlíusson eðlisfræðing, Garðar
Björgvinsson bátasmíð, Önund Ás-
geirsson forstjóra, Sigurð Gissurar-
son sýslumann og Pétur Stefánsson
skipstjóra þar sem talað var við
hann í Morgunblaðinu.
Það eru margir á móti þessum
kvóta eins og hann er, það stenst
enginn þá fjöldahreyfmgu ef menn
standa saman og reka af höndum
sér þá hræfugla sem komnir eru
með klærnar í lifibrauð þjóðarinnar
um ókomin ár.
Frá Gísla Sigurðssyni:
ÞAÐ ER tiltölulega skammt síðan
verðlagning á vinnu og þjónustu
pípulagningameistara var gefin
fijáls. Svo lengi sem elstu menn
muna hefur verðlagning verið háð
ströngum ákvæðum hins opinbera.
Lengi var eingöngu unnið eftir tíma-
vinnutaxta en síðan var meir og
meir farið að vinna eftir uppmæling-
artaxta. Einungis í allra stærstu
verkum voru viðhöfð útboð og var
það eini vettvangurinn sem hægt
var að segja að samkeppni ríkti
milli starfandi pípulagningameist-
ara.
Félag pípulagningameistara telur
þörf á að koma með nokkrar ábend-
ingar til neytenda vegna þessara
breyttu aðstæðna til að efla skilning
milli þeirra, sem þjónustuna veita
og hinna sem hana þiggja. Það er
trú félagsins að það sé hagsmuna-
mál beggja aðila. Vegna þessara
afdrifaríku breytinga, að verðlagsá-
væði hafa verið afnumin, er það
ekki sjálfgefið eftir hvaða taxta
verksalinn, pípulagningameistarinn,
vinnur.
Samráð um taxta er ekki lengur
leyfilegt, samkeppni skal ríkja. Fé-
lag pípulagningameistara fagnar
þessu eindregið og telur að það verði
síst til tjóns fyrir neytendur, verk-
kaupa.
Ábendingar til neytenda
Félagið ráðleggur neytendum að:
1. Áður en verk hefst gangi verk-
sali og verkkaupi frá verklýsingu.
Hér þarf ekki að vera um langt né
flókið skjal að ræða, en slík skjal-
festing getur komið í veg fyrir mis-
skilning og jafnvel afdrifaríkari
ágreining seinna.
2. Verkáætlun verði gerð þar sem
verksali áætlar tímalengd verks.
Það skal skýrt tekið fram að þetta
á ekki við í öllum tilfellum, heldur
fyrst og fremst þegar hönnun og
og umfang verksins liggur ljóst fýr-
ir.
3. Verkkaupi og verksali semji
um það í upphafi á hvaða grund-
velli verkið skal greiðast.
Á það að greiðast eftir uppmæl-
ingartaxta?
Á það að greiðast eftir tímataxta
og hver er hann?
Á að semja um fasta upphæð
fyrir verkið? Hvað er innifalið í til-
greindri upphæð, er það vinna, efni,
akstur, virðisaukaskattur eða eitt-
hvað fleira.
Endurlagnir og viðgerðir munu
verða æ stærri hluti af þeim verk-
efnum sem pípulagningameistarar
sinna í framtíðinni. I slíkum verkum
gilda ekki jafn einfaldir mælikvarð-
ar, hvort sem er fyrir gjaldtöku eða
verklag, eins og hinum hefðbundnu
nýlögnum sem hafa verið ráðandi
undanfama áratugi.
Því er ríkari nauðsyn á að gagn-
kvæmur skilningur sé milli meistara
og neytenda.
Þessar ábendingar eru fram sett-
ar til að stuðla að því.
GÍSLI SIGURÐSSON,
pípulagningameistari og formaður
Félags pípulagningameistara,
Kambaseli 70, Reykjavík.
MATTHÍAS INGIBERGSSON,
Valhöll, Vestmannaeyjum.
SPORTAGE

SPORTLEGUR OG KRAFTMIKILL JEPPI
HELGINA 28. - 29. JANÚAR KL. 1 2.00 - 1 7.00 VERÐUR
KIA SPORTAGE FRUMSÝNDUR A ÍSLANDI.
VERIÐ VELKOMIN OG REYNSLUAKIÐ PESSUM
SPENNANDI JEPPA OG PIGGIÐ LÉTJAR VEITINGAR.
KIA SPORTAGE KOSTAR AÐEINS
kr. 2.168.000.- tilbúinn á götuna !
KIA BÍLAR
Á ÍSLANDI
IAUGAVEGUR 174, SÍMI 569 5500