Morgunblaðið - 01.02.1995, Síða 1
64 SÍÐUR B/C/D
26. TBL. 83. ARG.
MIÐVIKUDAGUR 1. FEBRUAR 1995
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Lítið lát á flóðunum í Evrópu
Um 260.000
yfirgefa
heimili sín
LÍTIÐ lát er á flóðum í Evrópu og
hafa stór svæði í austurhluta Hol-
lands verið rýmd. Vatnsborð lækkaði
á hinn bóginn lítillega á flóðasvæð-
unum í Þýskalandi og sums staðar
í Frakklandi. Búist er við að flóðin
í Hollandi nái hámarki í dag, mið-
vikudag. Wim Kok, forsætisráðherra
Hollands, sagði í gær að grípa yrði
til aðgerða þegar í stað til að koma
í veg fyrir hamfarir af sama tagi
og urðu 1953 þegar 1.800 manns
týndu lífi í flóðum. Stjórnvöld sögð-
ust á hinn bóginn ekiri hafa í huga
að lýsa yfir neyðarástandi að svo
komnu máli.
Eldra fólk hrætt
Guðrún Anna Tómasdóttir, tón-
listarkennari í Amsterdam, sagði í
gærkvöldi að rúmlega 200.000
manns hefði verið fyrirskipað að
yfirgefa heimili sín í suðausturhluta
landsins, um 80.000 manns á svæð-
inu á milli ánna Waal og Maas og
um 140.000 manns á svæðinu á
milli Waal og Rínar. Þá hafa um
40.000 manns í Belgíu, Þýskalandi
og Frakklandi orðið að gera slíkt
• hið sama. Guðrún sagði að nokkrir
varnargarðar hefðu nú þegar gefið
sig, enda að mestu úr sandi, og að
menn óttuðust að það gerðist á fleiri
stöðum.
Tengdaforeldrar Guðrúnar, sem
gift er hollenskum manni, eru á
meðal þeirra sem orðið hafa að yfir-
gefa heimili sín en þau eru búsett í
litlu þorpi á milli Waal og Maas.
„Sjálf höfum við verið heima í dag
og fylgst með sjónvarpsfréttum.
Ekki er um annað talað en flóðin
en mér finnst ekki gæta neinnar
örvæntingar. Hins vegar er margt
eldra fólk hrætt, minnugt flóðanna
1953, og fjöldi bænda sér ekki fram
á að geta hafið búskap að nýju. Það
hefur gengið hægt og rólega að
rýma landsvæði þar sem hætt er við
flóðum en mestum erfiðleikum valda
húsdýrin."
Guðrún Anna segir ráðleysi ein-
kenna umræðuna um til hvaða ráða
skuli grípa. Allir geri sér grein fyrir
að varnargarðarnir dugi ekki en
menn séu ekki sammála um hvað
gera skuli. Bann er við allri umferð
á flóðasvæðunum og verður fólk að
greiða háar sektir verði það uppvíst
að því að fara inn á svæðin.
■ Hollendingar óttast/16
Reuter
HOLLENSKUR bóndi rær að hlöðu sinni sem stendur nærri
ánni Waal. Víðáttumikil svæði í nágrenninu hafa verið rýmd.
Reuter
Bandaríkjaþing
Rússar
ósáttir við
gagnrýni
þingmanna
Moskvu. Reuter.
RÚSSNESK yfírvöld lýstu í gær yfír
áhyggjum sínum vegna þess sem þau
kalla and-rússneska herferð á Banda-
ríkjaþingi. Segja þau stjómmálamenn
sem vilji snúa aftur til kalda stríðsins
standa á bak við hana. Gagnrýni
Bandaríkjamanna beinist ekki síst að
stríðinu í Tsjetsjníju.
Grígorí Karasín, talsmaður rúss-
neska utanríkisráðuneytisins, sagði
að hin mikla gagnrýni á þinginu kynni
að flækja samskipti ríkjanna og að
hún endurspeglaði ekki þjóðarhags-
muni Bandarílqamanna.
Frá því að repúblikanar náðu meiri-
hluta í báðum deildum Bandaríkja-
þings hafa nokkrir þingmenn flokks-
ins verið með harðorðar yfírlýsingar
í garð Rússa og hvatt til þess að fjár-
hagsaðstoð við þá verði skert.
Þá hafa nokkrir þingmenn gagn-
rýnt harðlega innrás Rússa í
Tsjetsjníju og krafist þess að Bill
Clinton Bandaríkjaforseti taki harðari
afstöðu til rússneskra yfirvalda.
Karsín sagði í gær að þrátt fyrir
að upphlaupið „gegn Rússlandi, gegn
samstarfí Bandaríkjanna og Rúss-
Iands“ helgaðist líklega af stundar-
hagsmunum, hefði það engu að síður
siæm áhrif. „Samstarf okkar er of
mikilvægt fyrir þróun mála í heimin-
um til að reyna að spilla því fyrir
stundarhagsmuni og innanflokks-
átök.“
■ Bardagar í þorpum/17
Iskalt
steypibað
herðir
AUSTUR í fyrrum sovétlýðveld-
inu Kazakhstan er það þjóðtrú
að ískalt steypibað herði menn
og bæti heilsuna. Það er einnig
trú föðurins sem hellir hér jök-
ulköldu vatni úr fötu yfir höfuð
dóttur sinnar skammt fyrir utan
höfuðborgina Almaty. Ekki fer
neinum sögum af því hvernig
stúlkunni heilsaðist eftir baðið.
Clinton tryggir
Mexíkó aðstoð
Leitaði ekki samþykkis Bandaríkjaþings
Washington. Reuter.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti
ákvað í gær að hverfa frá áætlunum
um að leita samþykkis þingsins fyr-
ir 40 milljarða dala lánaábyrgðum
fyrir Mexíkó. Ætlar forsetinn að
notfæra sér völd sín til að tryggja
Mexíkómönnum aðstoð en Banda-
ríkjamenn munu ábyrgjast helmingi
Kairó. Reuter.
TVÆR steintöflur sem fundust
nærri afskekktri eyðimerkurvin
í Egyptalandi kunna að leiða til
lykta deilu um hvar herkonung-
urinn Alexander mikli var graf-
inn. Grískir fornleifafræðingar
fundu töflurnar í janúarmánuði
og segja þeir þær sanna að lík
Alexanders hafi verið flutt um
1.200 km leið frá Babýlon, þar
sem hann lést árið 323 aðeins
33 ára, og til Siwa-vinjarinnar
í Egyptalandi.
Akvörðun verður tekin um
það á næstunni hvort opna eigi
gröf sem er á sama stað og stein-
töflurnar fundust. Abdul-Halim
Noureddin, formaður egypska
fornleifaráðsins, sagði í gær að
svo virtist sem gröf Alexanders
væri fundin.
Gröf Alexanders
mikla fundin?
Gröfinni sem fannst, svipar
til grafar föður Alexanders,
Filipposar II. Hún hefur
skemmst í jarðskjálftum en við
innganginn eru tvær ljónsstytt-
ur. Sjö metra langur gangur
liggur í tvö herbergi en fyrir
innan þau er sjálft grafhýsið,
fjórum sinnum fjórir metrar.
Á töflunum sem fundust fyrir
framan gröfina, er frásögn sem
eignuð er Ptolemusi I, næstráð-
anda Alexanders. Þar lýsir hann
flutningum líks Alexanders til
Siwa, segir það hafa verið létt,
eins og lítill skjöldur. Þá segir
að Alexander hafi látist eftir að
hafa innbyrt eitur en hingað til
hefur verið talið að hann hafi
látist á sóttarsæng.
Ekki allir sannfærðir
Sagnfræðingar hafa löngum
talið að Alexander mikli, leið-
togi Makcdóníumanna, hafi ver-
ið grafinn í borginni sem hann
lét byggja og heitir eftir honum,
Alexandríu. Ekki hafa allir látið
sannfærast við fréttirnar af
fundinum.
Einn þeirra, Fawzi Fakhrani,
telur ólíklegt að Alexander sé
grafinn í Siwa. Herforingjar
hans hafi deilt um hvort grafa
ætti hann í Makedóníu, Alex-
andríu eða Siwa. Vel geti verið
að grafhýsi hafi verið reist í
Siwa en þar með sé ekki sagt
að lík Alexanders hvíli þar.
Menn hafi óttast að reynt yrði
að ræna líkinu og það hafi verið
flutt til Memfis,liinnar fornu
höfuðborgar Egyptalands, og
síðar til Alexandríu.
lægri upphæð en áætlað var.
Clinton átti fund með þingleiðtog-
um fyrr um daginn og sögðu þeir
honum að ólíklegt væri að Banda-
ríkjaþing myndi samþykkja áætlanir
hans um lánaábyrgðir til að tryggja
stöðugleika pesóans, að sögn blaða-
fulltrúa Hvíta hússins, Mike
McCurry. Þess í stað mun forsetinn
beita forsetavaldi til að tryggja að-
stoð.
Fleiri lönd aðstoða
Á fundi með bandarísku ríkisstjór-
unum í gær s£\gðist Clinton hafa náð
samkomulagi við önnur lönd um fjár-
hagsaðstoð, sem felur í sér að
Bandaríkjamenn ábyrgjast lán fyrir
20 milljarða dala. Þá fá Mexíkómenn
17,5 milljarða frá Alþjóðagjaldeyris-
sjóðnum og möguleika á 10 milljarða
dala skammtímaláni hjá fleiri banka-
stofnunum. Sagði forsetinn að sam-
anlagt myndi aðstoðin nema hærri
upphæð en áætlað var upphaflega.
Áður hafði formaður bankanefnd-
ar öldungadeildarinnar, Alfonse
D’Amato, lýst yfir „alvarlegum efa-
semdum“ um áætlanir ríkisstjórnar-
innar til handa Mexíkómönnum.
Lagði hann áherslu á að vernda yrði
bandaríska skattgreiðendur.