Morgunblaðið - 03.02.1995, Blaðsíða 8

8 FÖSTUDAGUR 3. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Breytingar vegna inngöngu Svía og Finna í ESB
Rannsóknarstofnun byggingariðnaðarins fjallar
um öryggi við heita potta
Allir öryggislokar
verða teknir út
RANNSÓKNASTOFNUN bygg-
ingariðnaðarins, RB, ætlar að gera
úttekt á öllum þeim öryggislokum
sem til eru á markaðnum og notað-
ir við heita potta. Að sögn Óla
Hilmars Jónssonar, deildarstjóra
hjá RB, verða gæði allra loka
könnuð og upplýsingar um þá síð-
an gefnar út.
íslenskir rofar uppfylla kröfur
Óli Hilmar segir að til séu rof-
ar, sem séu í lagi, það þurfi bara
að þrengja hringinn um þá og
fullvissa sig um gæði þeirra. Þá
segir hann að íslenskir uppfmn-
ingamenn hafi haft samband við
RB og ýmis teikn séu á lofti um
að íslensk framleiðsla uppfylli
kröfur sem gera þurfi og sé bæði
hagkvæm og örugg. Hann segir
að slysið á Flúðum um sl. helgi,
þegar tæplega tveggja ára stúlka
féll ofan í heitan pott með um 70
gráða heitu vatni í, ýti undir að
verkið verði klárað og segir stefnt
að því að upplýsingarnar liggi fyr-
ir í mars eða apríl.
Umgengni og frágangur
skiptir miklu máli
Óli Hilmar segir að við flesta
heita potta sé tvöfalt öryggiskerfí
en til að þau virki þurfi þau að
vera rétt tengd og rétt frá þeim
gengið. Öil kerfí geti bilað ef ekki
er rétt frá þeim gengið, sama
hversu góð þau séu.
Þá segir hann að ekki sé mein-
ingin að skella einhverri skuld á
einn eða neinn með þessari vinnu,
markmiðið með henni sé einfald-
lega að reyna eins og hægt sé að
minnka hættuna sem getur stafað
af heitum pottum. Þá segir hann
að reynt verið að hafa samvinnu
við pottaframleiðendur.
ÖRYGGISLOKINN sem var
á potti þeim er tæplega
tveggja ára stúlka féll ofan
í við Asabyggð á Flúðum um
síðustu helgi.
Nýbúið að breyta
byggingarreglugerð
Skipulag ríkisins semur bygg-
ingarreglugerðir, Stefán Thors
skipulagsstjóri ríkisins segir að á
miðju síðasta ári hafi ákvæðum
byggingarreglugerðar um heita
potta verið breytt. Þar komi fram
að sækja þurfi um leyfi byggingar-
nefndar til að útbúa eða byggja
sundlaugar, heita potta eða laug-
ar. Síðan segi að heitir pottar á
lóðum íbúðarhúsa og sumarbú-
staða skuli annaðhvort útbúnir
læsanlegu loki til að hylja þá þeg-
ar þeir séu ekki í notkun eða afg-
irtir með 0,9 metra hárri girðingu
sem lítil börn komist ekki í gegn-
um og sjálflokandi hliði sem lítil
börn geti ekki opnað.
í reglugerðinni sé ekkert um
blöndunartæki eða tæknilegan út-
búnað á pottunum. Hins vegar
geti byggingamefnd viðkomandi
svæðis sett frekari reglur um ör-
yggisráðstafanir, telji hún öryggi
bama eðá" annarra ekki tryggt.
„Það má segja að þetta ákvæði
hafi verið sett inn að fenginni
reynslu og það er tiltölulega nýtil-
komið,“ sagði Stefán.
Aðspurður um hvort til greina
kæmi að byggingarreglugerð yrði
hert eða gerð afturvirk, þ.e. að
eigendum eldri potta yrði gert að
bæta úr öryggisatriðum, sagði
Stefán að starfandi væri sérstök
nefnd, sem Skipulag ríkisins,
Slysavarnafélag íslands og fleiri
ættu fulltrúa í, sem fjallaði um
öryggi barna í umhverfinu og
hvort og þá hvernig skuli tekið á
því sérstaklega í byggingarreglu-
gerð. Erfítt væri að gera reglur
afturvirkar og yrði það að vera í
formi tilmæla til eigenda heitra
potta.
Lokinn rannsakaður hjá RB
Eftir að ungur maður lést af
brunasárum, sem hann hlaut í
heitum potti á Flúðum í maí á síð-
asta ári, fór rannsóknardeild Iög-
reglunnar á Selfossi fram á það
við Rannsóknastofnun byggingar-
iðnaðarins að hún skoðaði sjálf-
virkan stjórnloka á heitu vatni,
sem rann inn á pottinn. Við um-
rætt sumarhús á Flúðum var einn
stjórnloki á vatni, sem rann að
fjölda setkera. Um stjórnlokann
átti ekki að fara heitara vatn en
45 gráður en að honum rann vatn
allt að 94 gráður. Við pottinn var
annar minni loki sem skynjaði
hitastig frá kerinu.
í skýrslu RB kom fram að þeg-
ar stóri stjórnlokinn var tekinn í
sundur reyndist pakkning í honum
laus. Við prófun var hann stilltur
á 45°C, en hleypti miklu heitara
vatni í gegnum sig, þó hann hefði
átt að loka fyrir rennslið. Þegar
nýr hitastillir, eða heili, var settur
í stjórnlokann virkaði hann sem
skyldi.
Átak Félags stjórnmálafræðinema
Yiljum að það
komist í tísku að
hafa skoðanir
Einar Skúlason
FÉLAG stjórnmála-
fræðinema hefur
tekið höndum sam-
an við alla stjórnmála-
flokka landsins og kennara
sína um átak til að auka
kosningaþátttöku ungs
fólks. Einar Skúlason, for-
maður Félags stjórnmáia-
fræðinema, svaraði spum-
ingum blaðamanns um
átakið.
- Hvers vegna þarf að
auka kosningaþátttöku
ungs fólks umfram aðra
hópa?
„Staðreyndin er sú að
fólk undir þrítugu virðist
ekki sjá hag sinn í því að
mæta á kjörstað og hafa
rannsóknir sýnt að hlut-
fallslega færri undir þrít-
ugu mæta á kjörstað held-
ur en fólk eidra en sjötíu
ára. Einnig er stór hluti ungs fólks
sem mætir ekki búinn að ákveða
sig áður en á kjörstað er komið
og kýs því án mikillar athugunar."
- Hver er tilgangurinn með
átakinu?
„Hann er sá að fá ungt fólk til
að íhuga betur um hvað kosningar
snúast og að það tengi saman kosn-
ingar og velferð sína í þjóðfélaginu.
Við ætlum að sýna fram á að mikil-
vægt er að ungt fólk láti í sér heyra
og kjósi menn inn á þing sem sinn
málsvara og beijist fyrir hag þeirra.
Aldursskipting þingmanna endur-
speglar engan veginn aldursskipt-
ingu kjósenda. Yngsti þingmaður-
inn er 34 ára og sex þingmenn eru
yngri en fertugir. Hins vegar er
helmingur kjósenda yngri en fjöru-
tíu ára. Stjómmálamenn hafa líka
í gegnum tíðina verið hræddir við
að skerða kjör þeirra sem eldri eru
vegna þeirra ítaka sem þeir hafa í
þjóðfélaginu. Það hefur bitnað á
kjörum yngra fólks og ekki hefur
náðst samstaða meðal þess um að
beijast gegn þessu.“
- En hvereru helstu hagsmuna-
mál ungs fólks?
Einar sagði erfitt að fara út í
fjalla mikið um þau án þess að
gerast pólitískur um of en nefndi
húsnæðiskerfið og lánamál sem
dæmi. „Það er erfiðara fyrir ungt
fólk að koma sér upp húsnæði en
var áður. Með námslán á bakinu
að loknu námi er t.d, erfítt að
safna sér því ijármagni sem þarf
til að hella sér út í húsnæðiskaup.
Frá 1980 hafa kjör ungs fólks
farið versnandi miðað við aðra ald-
urshópa. Á þessum tíma hafa
bamabætur og vaxtabætur verið
skertar, námslán gerð
óaðgengilegri o.fl.“
- En afhverju stend-
ur ungt fólk ekki sam-
an?
„Það er eins og
margt ungt fólk geri sér ekki grein
fyrir því sem er að gerast og
stjómmál eru á bannlista hjá
mörgum. Svo er'u þeir sem hafa
ákveðnar skoðanir í stjórnmálum
ekki vinsælir. Fyrirmyndir ungs
fólks hafa gjaman verið skoðana-
lausar um önnur mál en tísku og
klæðaburð. Þessu viljum við
breyta, við viljum að það komist
í tísku að hafa skoðanir."
- Hvernig ætlið þið að fara að
því að breyta þessu?
„Við ætlum að gefa út upplýs-
ingarit sem hjálpar fólki að móta
sér skoðanir. Eftir lestur þess á að
fást betri skilningur á kerfínu.
Menn hafa ekki gert mikið af því
að útskýra það, ekki nema stjórn-
málaflokkamir sem hafa þá gert
► EINAR Skúlason fæddist í
Kaupmannahöfn 22. september
1971. Hann Iauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum í Reykja-
vik árið 1991 og hefur stundað
nám í stjórnmálafræði við Há-
skóla íslands frá 1993 og er
formaður Félags sljórnmála-
fræðinema. Sambýliskona Ein-
ars er Heiður Reynisdóttir.
það í þeim tilgangi að veita upplýs-
ingar í eigin þágu. Það hefur vant-
að hlutlausa kynningu. Ritið kemur
út í lok febrúar í 35 þúsund eintök-
um og því verður dreift til allra
landsmanna á aldrinum 18 til 25
ára. í blaðinu verða stutt yfírlit
yfír stefnumál hvers flokks, yfír-
heyrsla yfír formönnum/forystu-
mönnum flokkanna, grein um
helstu atriðin í stjómskipun ís-
lands, grein um hvemig landið
skiptist í kjördæmi og hvemig
kosningakerfíð virkar, grein um
flokkakerfíð á íslandi, leiðbeiningar
um útfýllingu á kjörseðli, auk ann-
ars efnis.
Við vinnslu blaðsins hefúr það
verið haft í huga að flestir í les-
endahópnum hafa takmarkaðan
áhuga á stjómmálum og því verð-
ur reynt að hafa framsetningu
aðgengilega og aðiaðandi, texta
stutta og ekki farið út i flóknar
umræður um illskiljanlega hluti."
- Hvernig verður ritinu fylgt
eftir?
„Við ætlum að halda opinn
kosningafund í Háskólabíói 11.
mars. Þar munu formenn og for-
ystumenn allra flokka koma fram,
halda stutta tölu og svara fyrir-
spurnum. Við viljum líka
koma á stuttum fram-
boðsfundum í fram-
haldsskólum og á vinnu-
stöðum. Einnig ætlum
við að fylgja málinu eft-
ir með greinaskrifum á opinberum
vettvangi. Þá höfum við áhuga á
að opna upplýsingaskrifstofu eftir
að blaðið kemur út þar sem fólk
getur nálgast stefnuskrár flokk-
anna og ýmsar aðrar upplýsingar
því við höldum að fólk veigri sér
við að labba inn á kosningaskrif-
stofur flokkanna og teljum að full
þörf sé á slíkri skrifstofu. Með því
móti erum við einnig að markaðs-
setja okkur sjálf sem stjórnmála-
fræðinga og sýna fram á hvaða
gagn við getum gert með því að
miðla upplýsingum til fólks.“
Einar segir að um 25 stjórn-
málafræðinemar taki þátt í átak-
inu með fulltingi kennara sinna
og fá þeir vinnu sína metna til
eininga í náminu.
Upplýsingariti
dreift til allra
18 til 25 ára