Morgunblaðið - 03.02.1995, Blaðsíða 8

8 D FÖSTUDAGUR 3. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FERÐALÖG
Sumaráætlun Flugleiúa til
17 landa kynnt á sunnudag
FRÁ BALTIMORE
MEÐAL tilboða í nýjum og myndar-
legum bæklingi Flugleiða sem er að
koma út þessa dagana er til að
mynda flug og gisting í París í 3
nætur fyrir 29 þús. kr. á mann,
miðað við tvíbýli.
Sértilboð eru til áfangastaða í
Bandaríkjunum og kynntur er nýr
sólarstaður á Flórída, Sarasota,
Bradenton. Á Ítalíu er nýr áfanga-
staður Lago Maggiore, flug til Barc-
elona virðist á hagstæðu verði, sum-
arhúsastaðurinn Lalanda á Lálandi
í Danmörku svo nokkuð sé nefnt.
Alls eru kynnt 17 lönd og 23 borgir
í bæklingnum sem er 160 bls. að
stærð og er prentaður í 35 þúsund
eintökum.
Borgarferðirnar
Meðal Evrópuborgarferðanna eru
Amsterdam, Zúrich, Vínarborg,
Ósló, Kaupmannahöfn, London,
Glasgow, Frankfurt, Hamborg, Tri-
er, Stokkhólmur, Gautaborg, París,
Barcelona, Mílanó og Lúxemborg.
Það er ótvíræður kostur að mjög
ítarlegar upplýsingar eru um hvaða
kosti ferðamaður getur valið á hveij-
um stað. Upplýsingar um afþrey-
ingu, hótel og matsöíustaði, oft listi
yfír hvað ýmsar vörur kosta á stöð-
unum, auk safnaupplýsinga o.þ.h.
Ferðir til bandarískra borga eins
og Baltimore, Washington og New
York og einnig ýmsir vinsælir sólar-
staðir á Flórída sem menn hafa sótt
á og svo sá nýi Bradenton/Sarasóta
sem nefndur var.
Malaysía eða Grænland
Auk þess að menn geta flogið til
þekktra staða sem þeir hafa e.t.v.
komið á eða vilja sækja heim aftur
eins og til dæmis Færeyjar eða
Grænland er sjónum einnig beint að
nýjum stöðum eins og sumarhúsum
í Hambachtdal og nýjum stöðum á
Spáni og Italíu og ferðir til Malays-
íu eru fýsilegur kostur í ýmissa aug-
um. Sem fyrr eru Tælandsferðir á
dagskrá.
Flug og bíll
Það hefur sýnt sig að landinn er
óragur að keyra í útlöndum og flug
og bíll hefur smám saman orðið eftir-
sóknarverður kostur hjá mörgum,
ekki síst fjölskyldum. Upplýsingar
um allt slíkt er að finna í þessum
Flugleiðabæklingi, einnig fróðleik
um alls konar golfferðir víðs vegar.
Þá er sagt frá Scandichótelunum,
Vildarklúbbi flugfélagsins, söluskrif-
stofum og svo má áfram telja.,
Ferðabæklingurinn verður kynnt-
ur á ferðakynningunni í Kringlunni
á sunnudag og þar er að fá allar
upplýsingar. Þó er óhætt að segja
að bæklingurinn - sem er að vísu
nógu stór til að teljast ívið meira
en bæklingur - er ljómandi greinar-
góður og upplýsingar og annar fróð-
leikur vel upp settur og skilmerki-
lega. ■
j.k.
122^2
UM HELGINA
ÚTIVIST
HELGARFERÐ á gönguskíðum í
Nesbúð 4.-5.febr. Gengið verður
af Hellisheiði austur fyrir Hengil
og niður að Nesjavöllum. Gist í
Nesbúð í svefnpokaplássi og hægt
að komast þar í heitan pott eftir
göngu dagsins. Á sunnud. er
gengið út með Grafningi og rúta
kemur þar á móti göngumönnum.
Innifalið í verði er kvöldverður og
morgunverðarhlaðborð í Nesbúð.
Sunnud.5 febr. er ferð kl. 10.30
að Kálfatjörn-Hólmabúð. Gengið
frá Kálfatjöm með ströndinni suð-
ur í Hólmabúð undir Stapa. Rifjað-
ar upp verferðir fyrr á öldum og
skoðaðar gamlar rústir. Reikna
má með 3-4 klst. langri göngu en
leiðin er um 10-12 km. Kl. 10.30
er. skíðaganga á Mosfellsheiði.
KÁTT fólk gæddi sér á krásunum.
Ferðaveisla hjá Kátu fólki
FERÐAKLÚBBURINN „Kátir
dagar — kátt fólk“, sem er félags-
skapur eldri borgara og starfar á
vegum ferðaskrifstofunnar Sam-
vinnuferða-Landsýnar hélt ferða-
veislu þann 28.janúar í Akoges-
salnum í Reykjavík. Var fjölbreytt
dagskrá og síðan dans. Einnig var
ferðakynning í máli og myndum
og kynntar ýmsar ferðir sem fram-
undan eru með góðum afslætti
fyrir káta fólkið. Dregið var úr
ferðavinningum og fleira gerðu
menn sér til gamans.
Ferðabæklingur Samvinnu-
ferða-Landsýnar kemur út 12.
febrúar og hefur ferðaklúbburinn
þar sinn sess. Ásthildur Péturs-
dóttir sem er fararstjóri í ferðum
Kátra daga — káts fólks hefur
viðtalstíma milli 9 og 13. ■
AFOSTUDEGI
Gott sölukerfi er nauösynlegt
í ÍSLENSKRI ferðaþjónustu og í reynd í
ferðaþjónustu almennt hefur þróast nokkuð
ákveðið söluferli. Þar sem ég hef orðið var
við að almennt gerir fólk sér ekki grein fyr-
ir því hvernig sölu í ferðaþjónustu er háttað
á erlendum mörkuðum þykir mér rétt að
fara nokkrum orðum um sölukerfið. Einnig
mun ég ræða nokkuð þær breytingar sem
ég sé fyrirsjáanlegar og eru að mínu mati
nauðsynlegar á næstunni.
Löng leið frá veltanda tll neytanda
Þegar neytandi t.d. í Þýskalandi kaupir
skipulagða ferð til íslands hjá sinni ferða-
skrifstofu hefur mikil vinna verið lögð í að
setja saman þá svonefndu alferð. í ferðinni
er a.m.k. flugferð og gisting. Oft akstur,
matur og leiðsögn. Loks geta bæst við ótal
aðrir þættir, einhvers konar afþreying t.d.
hestaferð, jöklaferð eða einfaldlega dagsferð
til Gullfoss og Geysis. íslenskir ferðaheildsal-
ar, safna mismunandi einingum saman í
„innkaupakörfuna" og raða þeim saman í
gimilega söluvöru. Þessar einingar kaupa
þeir frá milli 7-800 ferðaþjónustuaðilum á
Islandi. Síðan kynna þeir sína samsettu vöru
fyrir erl.ferðaheildsölum og þeir ákveða
hvaða alferðir þeir hafa á boðstólum á sínum
markaðssvæðum. Þar geta verið 1-20 ís-
landsferðir auk Qölda ferða til annarra staða.
Þessar ferðir bjóða þeir ferðasmásölum
(ferðaskrifstofum) til sölu. Það er því loks
starfsfólk ferðasmásalans, sem er að kynna
einstaka þætti íslensku alferðarinnar fyrir
væntanlegum kaupendum. Þekking þess
fólks er eðlilega ákaflega mismunandi á ís-
landi og innihaldi ferðanna þrátt fyrir að
þessari fræðslu sé sinnt í síauknum mæli.
Hver aðili þarf auðvitað að fá fyrir sinn
kostnað í söluferlinu. Hestaferð, svo dæmi
sé tekið, sem er hluti af alferð til Íslands
er verðlögð af viðkomandi hestaleigu. Sölu-
kostnaðurinn hjá innlenda ferðaheildsalan-
um, erlenda heildsalanum og loks smásalan-
um bætist eðlilega við upphafsverðið. Ekki
skal neinn dómur lagður á það hér hvort
þetta söluferli gæti verið ódýrara eða einfald-
ara. Það er dýrt að selja ferðir hingað. Sölu-
kostnaður alferða til íslands getur numið
yfir 40% af útsöluverði.
Hér hefur verið lýst hefðbundnu söluferii
alferðar, (skipulagðrar ferðar með meira en
einum þjónustuþætti) til íslands. En auðvitað
eru til alls konar önnur söluferli. Neytendur
kaupa gistingu og flug beint frá viðkomandi
fyrirtækjum. Með meiri fjölmiðlun hefur slíkt
aukist. Þetta þekkjum við íslendingar, sem
nú hringjum beint til gististaða í Bandaríkj-
unum eða Evrópu og bókum gistingu. Þá
kaupum við einnig skoðunarferðir og afþrey-
ingu á dvalarstöðum okkar. En verulegur
hluti ferðalaga okkar er samt keypt sem
alferðir, með tveim eða fleiri þjónustuþáttum
inniföldum.
Fækkun þrepa (sölukerflnu
Á undanfömum árum hafa erl. ferðaheild-
salar i vaxandi mæli sóst eftir því að eiga
viðskipti beint við veitendur þjónustu. Þann-
ig búa þeir til söluvöru úr einingum eins og
gistingu, akstri, leiðsögn o.fl. án milligöngu
innlends ferðaheildsala. Þetta gerist vitan-
lega ekki nema innlendir seljendur þjónustu
séu reiðubúnir til að eiga þessi beinu við-
skipti við erl. aðilana og sjái sér hag í slíku.
Með þessu móti fækkar um einn í söluferl-
inu. Enn er ekki að sjá að þetta hafí leitt
til lækkunar á verði alferða hingað. Því verð-
ur að gera því skóna að með þessu fyrirkomu-
lagi fari stærri hluti sölukostnaðar í hendur
erl. ferðaheildsalans. Með gildistöku EES
samningsins er nú opin leið fyrir erl. ferða-
heildsala að hefja starfsemi hér. Þeir eru
þegar farnir að nýta sér það. Þeirri þróun
verður ekki breytt og við þeim breyttu að-
stæðum þarf einfaldlega að bregðast.
Aukln þátttaka í sölustarfi
erlendls nauösynleg
Ég hef hvatt innlenda ferðaheildsala til
að nýta sér einnig ákvæði EES samningsins
og heija starfsemi á erlendum mörkuðum í
vaxandi mæli. Með slíku kæmu þeir á beinu
samstarfi við erlenda smásala og fækkuðu
þannig þrepum sölukerfísins hinum megin
frá, ef svo má að orði komast. Það hlýtur
að vera okkur nauðsynlegt að auka þátttöku
íslendinga í sölustarfsemi erlendis. Erlendir
söluaðilar hafa auðvitað þá hagsmuni eina
að hafa arðsemi af sölustarfsemi. ísland
nýtur þar engra forréttinda nema arðsemin
sé meiri en af annarri sölu. Hvers vegna
ætti erlendur söluaðili að selja ferðir til Is-
lands ef hann fær meira fyrir að selja ferðir
til annarra staða? Ekki dettur okkur í hug
að söluaðilar selji ferðir hingað af hugsjón
og með minni arðsemi, en þeir geta fenigð
af annarri sölu. Því eru auðvitað þess dæmi
að stórir söluaðilar hafa dregið verulega úr
íslandssölu vegna breyttra áherslna. Með
aukinni þátttöku íslenskra söluaðila erlendis
myndi sú arðsemi lenda hjá innlendum fyrir-
tækjum, hagsmunir þeirra væru auk eðlilegr-
ar arðsemi, einnig að selja íslandsferðir allt
árið um kring. Sölufólkið hefur víðtæka
þekkingu á söluvörunni. Með aukinni mennt-
un fjölda fólks í markaðs- og sölumálum í
ferðaþjónustu, fólks sem hefur lært til þess-
ara starfa erlendis hafa möguleikar okkar
til að auka okkar eigin sölustarfsemi aukist
mikið. Þá möguleika á að nýta á næstu árum
og byggja upp traust íslenskt sölukerfi ís-
lenskrar ferðaþjónustu á helstu markaðs-
svæðum. Nú þegar eru 9 ferðaheildsölur
erlendis í eigu íslenskra aðila. Flestar hafa
þær haflð starfsemi á allra síðustu árum og
fleiri eru í farvatninu. Öflug markaðs- og
sölustarfsemi Flugleiða er dæmi um árang-
ur af starfi íslendinga sjálfra. Það var auð-
vitað ekkert sjálfgefið fyrir íslensk flugfélög
að opna eigin söluskrifstofur erlendis. Hægt
var að nýta sölukerfi erlendra flugfélaga.
Það var ekki gert og þess nýtur íslensk
ferðaþjónusta nú. Nýtum það fordæmi til
frekari sóknar okkar sjálfra á erlendum
mörkuðum. Einingarnar mega þó ekki vera
of litlar. Samstarf íslenskra ferðaheildsala
er hér nauðsynlegt. Hvort slíkt samstarf
leiðir til stofnunar „Sölusamtaka ferðaþjón-
ustu“ á sama hátt og gerst hefur varðandi
sölu á ýmsum fiskafurðum okkar verður
tíminn að leiða í ljós. ■
Magnús Oddsson, ferðamálastjóri.