Morgunblaðið - 07.02.1995, Blaðsíða 31

30 ÞRIÐJUDAGUR 7. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 7. FEBRÚAR 1995 31
+
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Haraldur Sveinsson.
RITSTJÓRAR: Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
STASÍSKJÖLIN
SJÓNVARPSMYND þeirra Árna Snævars og Vals Ingi-
mundarsonar sem sýnd var í fyrrakvöld staðfestir flest
það, sem haldið hefur verið fram hér í Morgunblaðinu á
undanförnum áratugum um samskipti sósíalista á íslandi
og kommúnista í Austur-Evrópu og þá sérstaklega Austur-
Þýzkalandi, en aldrei var hægt að sanna fyrr en nú. Stasí-
skjölin sanna, að peningum var veitt til Sósíalistaflokksins
á Islandi frá Austur-Þýzkalandi og að íslenzkir námsmenn
í Austur-Þýzkalandi áttu samskipti við yfirvöld þar í landi,
sem ekki þoldu dagsins ljós.
Þær upplýsingar, sem dregnar hafa verið fram í dagsljós-
ið úr skjalasöfnum í Moskvu og Austur-Þýzkalandi, stað-
festa náin tengsl kommúnista og sósíalista á íslandi við
kommúnistaflokka í Sovétríkjunum og Austur-Þýzkalandi
og raunar víðar. Þessar upplýsingar sýna, að kommúnistar
og sósíalistar á íslandi ráku erindi ráðamanna í kommún-
istaríkjunum í pólitískum átökum hér innanlands.
Þær sýna, að kommúnistaflokkur Austur-Þýzkalands
veitti fjármagni til sósíalista á íslandi með því að prenta
bækur og bæklinga fyrir Mál og menningu með þægilegum
greiðslukjörum. Þær staðfesta, að sósíalistar leituðu eftir
aðstoð
frá skoðanabræðrum sínum austan járntjalds til þess að
kaupa prentvél fyrir Þjóðviljann.
Þær staðfesta einnig vitneskju, sem Morgunblaðið hefur
búið yfir í rúma þrjá áratugi, um störf Guðmundar Ágústs-
sonar, hagfræðings, fyrir austur-þýzku leyniþjónustuna en
blaðið hefur hins vegar aldrei getað sannað. Nú hafa tveir
ungir menn fundið skjöl þessu til staðfestingar og Guðmund-
ur Ágústsson sjálfur viðurkennt að hafa unnið verk fyrir
Stasí.
Sjónvarpsmyndin vekur upp spurningar um samskipti
Svavars Gestssonar, fyrrum formanns Alþýðubandalagsins,
við stjórnvöld í Austur-Þýzkalandi. Skjöl í fórum Stasí um
Svavar Gestsson voru eyðilögð síðari hluta júnímánaðar
1989 nokkrum mánuðum áður en þýzka alþýðulýðveldið
hrundi til grunna.
Forystumenn Alþýðubandalagsins hafa lagt mikla
áherzlu á að sýna fram á, að flokkurinn hafi rofið öll
tengsl við kommúnistaflokka í Austur-Evrópu eftir innrás-
ina í Tékkóslóvakíu 1968. í sjónvarpsmyndinni kemur hins
vegar fram, að öflugir aðilar innan flokksins reyndu að
endurnýja þessi samskipti og að Einar Olgeirsson taldi að
það væri sérstaklega þóknanlegt Svavari Gestssyni, sem
þá var ritstjóri Þjóðviljans. Svavar telur að hans nafn hafi
verið nefnt í þessu samhengi af því, að hann hafi verið
eini virki ritstjóri Þjóðviljans á þeim tíma. Það er svo önn-
ur saga, að á sama tíma tók Alþýðubandalagið upp mikil
samskipti við kommúnistaflokkinn í Rúmeníu en Rúmenía
tók ekki þátt í innrásinni í Tékkóslóvakíu. Nú vita hins
vegar alþýðubandalagsmenn jafnvel og aðrir hvað fram fór
í Rúmeníu á þeim árum en þá vildu þeir ekki hlusta á slíkt.
Sjónvarpsmyndin sýnir að Hjörleifur Guttormsson, al-
þingismaður Alþýðubandalags, hefur verið Stasí hugleikinn
en hins vegar hafa engar skjalfestar sannanir komið fram
um hlutverk hans. Á þeim árum, sem þingmaðurinn var
við nám í Austur-Þýzkalandi, var því hins vegar haldið
fram, að hann ætti mikil samskipti við stjórnvöld.
Sjónvarpsmyndin leiðir fram í dagsljósið tilraunir Stasí
til þess að fá Árna Björnsson, þjóðháttafræðing, til sam-
starfs við sig. Árni viðurkenndi í fyrsta sinri í þættinum,
að hafa fengið slíka beiðni en kveðst ekki hafa orðið við
henni.
Allir hafa þeir menn, sem hér hafa verið nefndir og
komu við sögu í fyrrnefndri sjónvarpsmynd, á undanförnum
áratugum margsinnis hafnað öllum staðhæfingum bæði
Morgunblaðsins og annarra um náin tengsl þeirra við stjórn-
völd í Austur-Evrópu. Það er fyrst nú, þegar þeir eiga
engan annan kost, að þeir ýmist játa störf fyrir Stasí eða
viðurkenna, að eftir hafi verið leitað. Það hefði orðið til
þess að hreinsa andrúmið í íslenzkum þjóðmálum verulega,
ef þessir menn hefðu komið miklu fyrr og gert hreint fyrir
sínum dyrum. Saga kalda stríðsins er mikil saga, líka hér
á íslandi. Vel má vera, að þeir, sem urðu þeirrar gæfu
aðnjótandi að sleppa við hörðustu átök kalda stríðsins í
íslenzkum stjórnmálum, yppti öxlum yfir upplýsingum af
þessu tagi.
En þeir, sem hlutu að taka þátt í þessum átökum og
lágu undir linnulausum ásökunum frá kommúnistum og
sósíalistum um að þeir færu með lygar og staðlausa stafi,
telja það nokkurs virði, að hvert skjalið á fætur öðru, sem
dregið er fram úr skjalasöfnum í Moskvu og Austur-Þýzka-
landi staðfestir, að þeir fóru með rétt mál.
Nýtt sjávarþorp verður skipulagt frá grunni á Eyrardalssvæðinu í Súðavík
Morgunblaðið/Kristinn
FJÖLDI Súðvíkinga á öllum aldri sótti almennan borgarafund sem
haldinn var í Súðavík á sunnudaginn, en þar var voru framtíðar-
málefni sveitarfélagsins og íbúanna til umræðu.
WlWAVlfll ÆNb£-vB&k
a Mm
Fyrstu húsin eiga að
verða tilbúin í haust
Á fjölmennum borgarafundi sem haldinn var
í skólahúsinu í Súðavík á sunnudaginn kom
fram að skipulagt verður sjávarþorp á Eyrar-
dalssvæðinu og er stefnt að því að fram-
kvæmdir þar geti hafíst 1. maí og fyrstu
húsin verði tekin í notkun næsta haust. Hall-
ur Þorsteinsson sat fundinn og rekur hér
hvað þar kom helst fram
AFUNDI hreppsnefndar sem
haldinn var áður en borg-
arafundurinn hófst til-
kynnti Rannveig Guð-
mundsdóttir, félagsmálaráðherra, að
mögulegt væri að fá sumarbústaði
með litium fyrirvara til að leysa til
bráðabirgða húsnæðisvanda heimil-
islausra Súðvíkinga. Fimm slík hús
gætu komið þegar í þessari viku til
Súðavíkur, en fyrsta húsið ætti að
geta verið komið í gagnið um miðjan
febrúar.
Tilkynnti Rannveig að ríkissjóður
myndi bera allan kostnað af flutningi
og uppsetningu húsanna. Á borgara-
fundinum sem um 100 manns sóttu
komu fram áhyggjur íbúanna vegna
skólahalds í vetur og óttast þeir að
yfirvofandi kennaraverkfall muni
setja strik í reikninginn _ varðandi
flutning skólahaldsins frá ísafirði til
Súðavíkur. Rannveig Guðmunds-
dóttir kom til Súðavíkur ásamt Berg-
lind Ásgeirsdóttur, ráðuneytisstjóra í
félagsmálaráðuneytinu, og Húnboga
Þorsteinssyni, skrifstofustjóra ráðu-
neytisins, en áður en borgarafundur-
inn hófst sátu þau fund með sveitar-
stjóminni. Rannveig sagði í ávarpi
sem hún flutti á borgarafundinum að
þau væru ekki komin til Súðavíkur
til þess að halda erindi um hvað fé-
lagsmálaráðuneytið eða ríkisstjómin
væri á þessari stundu tibúin að gera,
eða hvaða lausnir á málefnum Súðvík-
inga væru í sjónmáli eða þegar orðn-
ar klárar. Þau væru fyrst og fremst
komin til að taka við erindum frá
íbúum Súðavíkur og sveitarstjórn til
að fara með suður og væntanlega
fylgja þeim enn betur eftir í kjölfarið.
„Við höfum sagt frá öndverðu að
við ætluðum að fylgjast með og vera
til hjálpar eins og unnt er, en við
myndum koma hingað þegar kæmi
að verkefnunum framundan og taka
þátt í þ^im eins og unnt er,“ sagði
Rannveig.
Á fundinum gerði Ólafur Helgi
Kjartansson, sýslumaður á ísafirði,
grein fyrir störfum almannavarna-
nefnda almennt g þeim ákvörðunum
sem þær taka. Þegar hann hafði lokið
máli sínu gerði Ólafur Sveinbjörnsson,
læknir, grein fyrir þeim breytingum
sem búast mætti við hjá fólki í kjölfar-
ið á jafn miklu áfalli og Súðvíkingar
hefðu orðið fyrir. Hann sagði ljóst að
nú þremur vikum eftir að hörmung-
arnar dundu yfir væri fólk engan veg-
inn búið að jafna sig. Eðlileg tilfínn-
ingaleg viðbrögð á borð við kvíða,
hræðslu, reiði, sorg og sektarkennd
gætu gert vart við sig á fyrstu sex
vikunum eftir atburðinn, og hjá mönn-
um kæmu fram mörg streituviðbrögð.
Sagði hann mikilvægt að fólk gerði
sér grein fyrir þessu og sýndi þeim
skilning sem þannig væri ástatt fyrir.
Hæfni fólks til að takast á við dag-
legt líf færi svo vaxandi með tíman-
um, og hvað Súðvíkinga varðaði vant-
aði eflaust ennþá talsvert upp á að
þeir gætu séð fram á veginn.
Þörf á samstöðu Súðvíkinga
Jón Gauti Jónsson, settur sveitar-
stjóri Súðavíkur, sagðist í máli sínu
ætla að reyna að varpa ljósi á ýmis-
legt sem mönnum væri orðið brýnt
að fá svör við. Fyrst vildi hann geta
þess að Súðvíkingum hefði borist
ógrynni af samúðarkveðjum og góð-
um boðum um hina ótrúlegustu hluti,
og greinilegt væri að samhugur þjóð-
arinnar birtist ekki einvörðungu í
þeirri fjársöfnun serp fór fram til
stuðnings þeim sem urðu fyrir alvar-
legu fjárhagslegu tjóni. Hann sagði
því alveg ljóst að vandræðalítið væri
að koma í höfn þeim aðgerðum sem
grípa þyrfti til í því skyni að endur-
reisa byggð í bænum ef samstaða
Súðvíkinga væri jafn mikil og sam-
staða þjóðarinnar sýndi sig vera.
í máli Jóns Gauta kom fram að
Guðmundur Ingólfsson, sem ráðinn
hefur verið starfsmaður úthlutunar-
stjórnar söfnunarfjárins, myndi hefja
störf sín nú þegar og hefur hann að-
RANNVEIG Guðmundsdóttir, félagsmálaráðherra, ræðir við nokkra
Súðvíkinga að loknum borgarafundinum.
JÓN Gauti Jónsson, sveitarstjóri í Súðavík, gerði fundarmönnum
grein fyrir stöðunni í málefnum sveitarfélagsins og framtíðarhorf-
um. Til vinstri á myndinni sést Ólafur Helgi Kjartansson, sýslumað-
ur, og Friðgerður Baldvinsdóttir, varaoddviti sveitarfélagsins.
setur á Súðavík. Hvað hreinsunar-
starfið í Súðavík varðar sagði hann
að það hefði gengið mjög vel, og síð-
astliðinn laugardagsmorgun hefði
lokið öllu hreinsunarstarfi á opnum
svæðum, götum og þeim lóðum þar
sem leyfi hefði fengist fyrir að
hreinsa. Nú væri verið að bíða þess
að húsráðendur framkvæmdu
ákveðnar aðgerðir á lóðum sínum og
í rústum húsa sinna, og verið væri
að afla þeirra leyfa til hreinsunar sem
skorti. Umfang þess sem ógert væri
sagði hann hins vegar ekki meira en
það að ljúka mætti verkinu á næstu
dögum ef allt gengi samkvæmt áætl-
un.
Framkvæmdir hefjast 1. maí
„Það sem við erum áð fást við
þessa dagana og skiptir íbúana miklu
máli er vinna í skipulagsmálum.
Hreppsnefndin hefur ákveðið að efna
til lokaðrar samkeppni á meðal arki-
tekta um nýtt deiliskipulag á Eyrar-
dalssvæðinu. Við höfum talað um það
að við vildum fá nýtt sjávarþorp hér
á þessu svæði. Ekki hverfi eins og
við sjáum í Grafarvogi, Kópavogi eða
Garðabæ, heldur viljum við fá skipu-
lag að nýju sjávarþorpi," sagði Jón
Gauti.
Aðalskipulag gerir ráð fyrir byggð
á Eyrardalssvæðinu, en hins vegar
er ekki gert ráð fyrir henni fyrr en
að loknu skipulagstímabilinu, eða árið
2014. Því þarf að sækja um leyfi til
að breyta aðalskipulaginu og sagði
Jón Gauti að á fundi með skipulags-
stjóra hefði fundist leið til að stytta
verulega biðina eftir því. Hann sagði
að gert væri ráð fyrir að frumtillögur
í samkeppni arkitekta liggi fyrir 10.
til 12. mars og full hönnun á deili-
skipulaginu gæti hafist hálfum mán-
uði síðar. Sagði hann Arkitektafélag
íslands hafa boðið fram aðstoð sína
í þessu máli endurgjaldslaust.
„Samkvæmt þeirri tímaáætlun sem
hér er, þá er gert ráð fyrir því að
framkvæmdir á svæðinu við gatna-
og holræsagerð og byggingafram-
kvæmdir hefjist 1. maí. Ég held að
ef vel er á spilum haldið þá eigi þessi
áætlun að standast. Það yrðu mikil
vonbrigði ef maður ekki frétti það
að íbúar í fyrstu húsunum flyttu inn
í þau í haust,“ sagði hann.
Jón Gauti gerði að umtalsefni mál-
efni þeirra Súðvíkinga sem eiga hús
en vilja ekki búa í þeim. Sagði hann
tvær leiðir færar í því. Annars vegar
að flytja þau hús sem hægt er að
flytja, en í mörgum tilfellum væri það
mögulegt. Sagðist hann gera ráð fyr-
ir að kostnaður vegna þessa yrði
greiddur af Ofanflóðasjóði eða með
aðstoð annarra opinberra sjóða. Hins
vegar væri um þau tilfelli að ræða
þar sem samfélagið yrði að koma til
móts við fólk, og sagði Jón Gauti ljóst
að unnið væri að því með heilum hug
af hálfu stjórnvaida að finna lausn á
þessu máli, þannig að íbúarnir sætu
ekki eftir með sárt ennið og verð-
lausar eignir sem enginn vildi búa í.
Undirbúningur að byggingu leik-
skóla við hlið grunnskólans í Súðavík
hefur þegar verið hafinn og eru hug-
myndir uppi um að nota söfnunarfé
frá Færeyjum, um 20 milljónir króna,
til að leysa húsnæðismál grunnskól-
ans til frambúðar.
Áhyggjur vegua skólahalds
í máli þeirra fundarmanna sem
kvöddu sér hljóðs á fundinum komu
fram miklar áhyggjur varðandi skóla-
haldið í vetur, en áætlað hafði verið
að skólahaldið flytti frá ísafirði til
Súðavíkur um miðjan þennan mánuð.
Þá væru hins vegar aðeins fáir dagar
þar til yfirvofandi kennaraverkfall
skellur á, og sömuleiðis hefðu margir
þá ekki fengið lausn á húsnæðismál-
um sínum. Á fundinum kom fram sú
tillaga að leitað yrði til stéttarfélaga
kennara og ríkisins um undanþágu
frá verkfallinu vegna aðstæðna í
Súðavík og til þess að koma í veg
fyrir að meira rót yrði á bömunum
sem í hlut eiga. Sagði Jón Gauti Jóns-
son að rætt yrði við forystu kennara-
samtakanna hið fyrsta um þetta mál.
Ekki talin ástæða til aðgerða gegn Baugi
hf., Bónus sf. og Hagkaup hf.
Viðskiptahættir
ekki skaðleg-
ir samkeppni
Samkeppnisstofnun
áréttar að markmið sam-
keppnislaga sé að efla
virka samkeppni en ekki
vemda keppinauta gegn
þeim skaða sem sam-
keppnin kann að valda
þeim. Kristinn Briem
kynnti sér greinargerð
stofnunarinnar.
SAMKEPPNISRÁÐ úrskurðaði
á fundi sínum á föstudag að
ekki væri efni til að grípa
til íhlutunar vegna viðskip-
takjara sem Baugur hf., Bónus sf.
og Hagkaup hf. njóta hjá heildsölu-
og framleiðslufyrirtækjum. Þetta mál
var tekið til athugunar hjá samkeppn-
isyfirvöldum á síðasta ári að kröfu
Félags dagvöruverslana sem taldi að
fyrirtækin hefðu knúið fram óeðlileg
viðskiptakjör í krafti stærðar sinnar.
Áður höfðu borist ábendingar og ósk-
ir frá Samtökum iðnaðarins og Félagi
íslenskra stórkaupmanna um að við-
skiptahættir fyrirtækjanna yrðu
kannaðir.
Að mati Samkeppnisráðs hafa ekki
komið fram gögn sem sýna fram á
að fyrirtækin njóti óeðlilegra viðskip-
takjara í samanburði við önnur fyrir-
tæki né að þau misbeiti markaðsráð-
andi aðstöðu sinni í því skyni að ná
fram bættum viðskiptakjörum. Þá
hafi ekki komið fram gögn sem sýni
fram á að viðskiptahættir fyrirtækj-
anna skaði samkeppnina og þar með
neytendur. í erindi Félags dagvöru-
verslana kom fram að félagsmenn
hefðu rökstuddan grun um að í við-
skiptum þeirra við heildverslanir og
iðnfyrirtæki hér á landi nytu þeir við-
skiptakjara sem væru í hróplegu ós-
amræmi við þau kjör sem þessar sömu
heildverslanir og iðnfyrirtæki veittu
Baugi hf. og Bónus sf. Félagið gerði
samanburð á verði nokkurra vöruteg-
unda hjá tíu heildsölum og framleið-
endum og smásöluverði sömu vöru-
tegunda hjá Bónus sf. Leiddi saman-
burður félagsins í ljós að Bónus seldi
allar þessar vörur á lægra verði en
nam verði vörunnar hjá innflytjanda
eða framleiðanda í viðskiptum þessara
aðila við félagsmenn í Félagi dagvöru-
kaupmanna.
Félagið gerði kröfu um að Sam-
keppnisstofnun rannsakaði hvort
Baugur hefði í krafti stærðar sinnar
knúið fram óeðlileg viðskiptakjör og
að gripið yrði til aðgerða til að uppr-
æta þau.
Baugair er markaðsráðandi
fyrirtæki
í niðurstöðum Samkeppnisstofnun-
ar kemur m.a. fram að velta smásölu-
verslana á matvörumarkaðnum er
áætluð um 30 milljarðar á árinu 1993.
Sameiginleg markaðshlutdeild Bón-
uss sf. og Hagkaups hf. er áætluð
33% en hlutdeild þeirra fyrirtækja
sem næst koma er hins vegar 4-6%.
í því sambandi er bent á að Bónus
sf. og Hagkaup hf. hafi með stofnun
og rekstri Baugs hf. komið á full-
komnu og afkastamiklu birgiðastýr-
ingar- og dreifingarkerfi sem hafi
stuðlað að hagræðingu í rekstri fyrir-
tækjanna. Þá hafi fulltrúar þeirra
dreifingarfyrirtækja matvöru sem
Samkeppnisstofnun ræddi við nánast
talið það forsendu fyrir rekstri fyrir-
tækja sinna að vörur þeirra væru
boðnar til kaups í þeim verslunum sem
standa að Baugi hf.
Kemst Samkeppnisstofnun að
þeirri niðurstöðu að Baugur sé ráð-
andi á matvörumarkaðnum m.t.t. til
markaðshlutdeildar í samanburði við
innkaup annarra fyrirtækja, dreifi-
kerfis og markaðslegrar og fjárhags-
legrar stöðu gagnvart birgjum.
Viðskiptakjör virðast
ekki óeðlileg
Hins vegar bendir Samkeppnis-
stofnun á að þegar fyrirtæki hindri
samkeppni á þeim markaði sem máli
skipti með aðgerðum sínum sé um
að ræða misbeitingu á markaðsráð-
andi stöðu þess.
Athugun á viðskiptakjörum tíu all-
stórra heildverslana og framleiðenda
gagnvart Baugi hf. annars vegar og
öðrum viðskiptavinum þeirra leiddi í
ljós að Baugur hf. nýtur afsláttar sem
virðist vera í samræmi við þá fram-
legð sem birgjar hafa af viðskiptum
við fyrirtækið. Þetta var mat birgja
og gerir Samkeppnisstofnun ekki at-
hugasemdir við það mat á grundvelli
þeirra upplýsinga sem stofnunin hefur
aflað.
Er það niðurstaða Samkeppnis-
stofnunar að viðskiptakjör Baugs hjá
þeim dreifingarfyrirtækjum sem
stofnunin aflaði upplýsinga hjá virðist
ekki óeðlileg í samanburði við viðskip-
takjör annarra fyrirtækja með tilliti
til hagræðis dreifingarfyrirtækja við
að dreifa vörum til stórkaupenda eins
og Baugur er. „Mismunandi viðskip-
takjör sem byggjast á viðskiptalegum
rökum teljast ekki skaðieg fyrir sam-
keppnina á markaðnum," segir orð-
rétt.
Þá segir ennfremur: „Einstök fyrir-
tæki geta skaðast af mikilli sam-
keppni eða samkeppnishegðan ann-
arra fyrirtækja. Markmið samkeppn-
islaga er að efia virka samkeppni en
ekki vernda keppinauta gegn þeim
skaða sem samkeppnin kann að valda
þeim. I samkeppnisrétti er undirverð-
lagning ekki talin skaðleg nema
markmiðið með henni sé að skaða
aðila á markaðnum til þess að draga
úr samkeppni."
„Fagna þessari niðurstöðu"
Síðar segir í greinargerðinni: „í
gögnun sem Samkeppnisstofnun hef-
ur aflað vegna málsins hefur ekki
komið fram að virk samkeppni á
markaðnum hafi verið hindruð með
aðgerðum eða hegðun Bónuss sf. eða
Baugs hf. Ekki hefur heldur komið
fram að það hafi verið markmið fyrir-
tækjanna með markaðshegðun sinni.
Ekki hefur verið sýnt fram á að að-
gangur keppinauta að markaðnum
hafi verið hindraður með þeim' hætti
að það stangist á við samkeppnislög."
Undir lok greinargerðar sinnar
áréttar Samkeppnisstofnun að eitt af
meginmarkmiðum samkeppnislaga sé
að efla verðsamkeppni. Það þurfi því
að liggja fyrir óyggjandi gögn sem
sýni skaðsemi smásöluverðlagningar
sem sé undir innkaupsverði áður en
samkeppnislögum sé beitt til að
hækka vöruverð fyrirtækja.
„Ég fagna þessari niðurstöðu. Hún
er í samræmi við það sem ég hef
haldið fram allan tímann. Við höfum
verið að gera vel og skilað því til
neytenda," sagði Jóhannes Jónsson,
stjórnarformaður Baugs hf.
Þórhallur Steingrímsson, formaður
Félags dagvöruverslana, kveðst vera
ósáttur við niðurstöðu Samkeppnis-
ráðs. „Við munum skoða málið innan
okkar raða og ákveða hvað við gerum
í framhaldi af þessari niðurstöðu. Við
teljum að það geti ekki verið eðlilegt
að hagstæðara sé fyrir kaupmanninn
að kaupa vöru með virðisaukaskatti
í stórmarkaði heldur en kaupa hana
frá heildsala.“