Morgunblaðið - 09.02.1995, Qupperneq 2

2 B FIMMTUDAGUR 9. FEBRÚAR 1995
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
Tillögur til
Viðskiptaþings
Vaskur-
inn í 20%
SÉRSTÖK vinnunefnd innan
Verslunarráðs íslands mun
varpa fram þeirri tillögu á
Viðskiptaþingi ráðsins í næstu
viku að virðisaukaskattur
verði lækkaður í 20%, undan-
þágum verði fækkað og skatt-
stofninn verði breikkaður.
Jafnframt verði einungis eitt
þrep. Þá er lagt til að vöru-
gjald verði lagt á virðisauka á
hvetju stigi.
í skýrslu nefndarinnar er
bent á að virðisaukaskattur
hérlendis sé með því hæsta
sem þekkist í Evrópu. Slíkt
hækki vöruverð og dragi úr
samkeppnishæfni innlendra
aðila. Þetta sé sérstaklega
bagalegt fýrir ferðaþjónustu
þó að gistiþjónusta sé í lægra
þrepi. Með því að hafa einung-
is eitt þrep og færri undanþág-
ur verði skattakerfið einfald-
ara og eftirlit auðveldara
þannig að bæði sparist kostn-
aðir í atvinnulífínu og við
skattaeftirlit.
Banka- og vá-
tryggingaeft-
irlit sameinað
VERSLUNARRÁÐ íslands
leggur til að starfsemi banka-
eftirlits og vátryggingaeftirlits
verði sameinuð í eina sjálf-
stæða eftirlitsstofnun sem hafí
eftirlit með fjármálastofnun-
um og heyri undir viðskipta-
ráðherra. Þá vill ráðið að eftir-
lit með fjárhagsstöðu fjár-
málastofnana verði fyrst og
fremst í höndum endurskoð-
enda þeirra.
Þessar tillögur er að finna
í skýrslu vinnunefndar til Við-
skiptaþings Verslunarráðsins
1995, sem flallar um „Eftir-
litsþjóðfélagið" og bendir á
ýmsar leiðir til að hagræða í
eftirlitsstarfsemi hins opin-
bera. Meðal almennra tillagna
nefndarinnar eru að skilja
þurfí á milli þeirra aðila sem
setja eftirlitsreglur og þeirra
sem sjá um framkvæmd þeirra
og að Alþingi lögfesti hið
fyrsta frumvarp um eftirlits-
starfsemi hins opinbera sem
lagt hefur verið fram.
Lífeyrissjóðir
linir í hluta-
bréfakaupum
LÍFEYRISSJÓÐIR hafa ekki
staðið undir þeim væntingum
sem til þeirra hafa verið gerðar
um kaup á hlutafé í íslenskum
fyrirtækjum. Frá þessu er
greint í skýrslu vinnunefndar
Verslunarráðsins um upplýs-
ingaþjóðfélagið sem lögð verð-
ur fyrir Viðskiptaþing ráðsins
í næstu viku.
Þar er bent á að aðilar
vinnumarkaðarins og stjóm-
völd hafí sett það sem stefnu-
mál fyrir sjóðina að kaupa
hlutabréf fyrir 5% af ráðstöf-
unarfé sínu. Þetta hefur ekki
gengið eftir og á árinu 1993
keyptu sjóðimir hlutabréf fyrir
tæpar 800 milljónir meðan
markmiðið var rúmlega 1.900
milljónir. Á árinu 1994 var
áætlað að kaup lífeyrissjóð-
anna á hlutabréf hafi verið lít-
ils háttar hærri upphæð en á
árinu 1993. Þá hefði 5%-
markmiðið hefði þýtt hluta-
bréfakaup fyrir 2.150 milljónir.
FYRIRTÆKI TENGD SJÁVARÚTVEGI
Markaðshlutdeild 1993 samkvæmt skýrslu Samkeppnisráðs
Fiskimjölsvinnsla
í skýrslu Samkeppnisráðs um stjórnunar- og eignatengsl í atvinnulífinu er gerð nokkur grein fyrir hlutdeild
fyrirtækja í sjávarútvegi. Þar kemur m.a. fram að árið 1993 voru 12 fyrirtæki í fiskimjölsvinnslu en þar af var
SR-mjöl með algjöra yfirburði eða 61 % hlut. Hvað fiskvinnslu snertir voru 260 fyrirtæki á markaðnum en
Samkeppnisráð bendir á að þróunin sé í þá átt að fyrirtækin verði færri og stærri. í útflutningi sjávarafurða
eru stóru sölusamtökin Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna, íslenskar sjávarafurðir og Sölusamband íslenskra
fiskframleiðenda með um 2/3 hluta markaðarins. Nokkur ný fyrirtæki hafa haslað sér völl í útflutningi í kjölfar
afnáms einkaleyfis þeirra þriggja stærstu.
:iskvinnsla
7% Útgerðarf, Akureyrar hf.
jb% Grandi hf.
„ 5% Vinnslustöðin hf.
v 4% Síldarvinnslan hf.
k4%Haraidur B.& Co. hf.
^4%Hraðfr.h. Eskifj. hf.
; 4%Samherji hf.
3%ísf. Vestm.eyja hf.
3% Þormóöur rammi hf.
3%Kaupf. Eyfirðinga hf.
2%Arnes hf.
Önnur
fyrirtæki
Utflutningur sjávarafuröa
Sölumiðstöð
hraöfrystih.
íslenskar
sjávaraf. hf.
rLrrjaj Sölusamband
Isl. flskframl.
3% Seifur hf.
3% Isl umboðss. hf.
2% Isl. marfang hf.
2% Jón Ásbjörnss. hf.
Onnur fyrirt. '2% Fiskafurðir hf.
• ÍS§
§ § ^
|i'l
Verðbólga,
mælist 3,8%
VÍSITALA framfærslukostnaðar
hefur hækkað um 0,9% undan-
fama þijá mánuði sem jafngildir
3,8% verðbólgu á ári. Sambærileg
þriggja mánaða breyting á vísitölu
vöru og þjónustu svara til 2,5%
verðbólgu á ári. Sl. tólf mánuði
hefur vísitala framfærslukostnaðar
hækkað um 1,7% og vísitala vöru
og þjónustu um 1,1%. Framfærslu-
vísitala í febrúar reyndist vera
172,3 stig, 0,1% hækkun frá jan-
úarmánuði.
Frá desember 1993 til desember
1994 var verðbólgan í ríkjum ESB
3,1% að meðaltali, 1,6% í Frakk-
landi, 1,6% í Finnlandi, 1,9% í
Belgíu og 2,0% í Lúxemborg. Verð-
bólgan á íslandi á sama tímabili
var 0,5%.
Skandia neitar að lúta gerðardómi í máli Gísla Arnar Lárussonar
Iimli eim ti m dgerðir hafnar
gegn Skandia í Svíþjóð
Krafist hlutahafafundar í Vátrygg-
ingafélaginu Skandia 17. febrúar
SKANDIA samsteypan í Svíþjóð
hefur hafnað að lúta gerðardómi
þeim sem nýlega féll hér á landi
þess efnis að samningar sem gerðir
voru milli Gísla Arnar Lárussonar
og sænska fýrirtækisins í desember
1992 væru ógildir og eldri hlut-
hafasamningur milli aðila væri
áfram í gildi. Samkvæmt honum á
Gísli Örn áfram 35,7% hiutfjár í
Vátryggingarfélaginu Skandia á ís-
landi, og telur Gísli sig eiga tilkall
til forstjórastöðu í fyrirtækinu, eins
og hann gegndi þar áður.
Að sögn Gísla Araar Lárussonar
fól hann lögmönnum sínum í Svíþjóð
að hefja í gær innheimtuaðgerðir
gegn Skandia í Svíþjóð vegna þess
að fyrirtækið hefur ekki staðið skil
á málsvamarlaunum sem honum
voru ákvarðaðar í dóminum.
Jafnframt hefur Gísli Örn ritað
stjómarformanni Vátryggingafé-
lagsins Skandia, Ragnari Aðal-
steinssyni, lögmanni, bréf þar sem
ítrekuð er krafa hans um að haldinn
verði hluthafafundur í félaginu, þar
sem ekkert svar hafí borist við fyrri
beiðni þar að lútandi. Er krafíst
hluthafafundar eigi síðar en 17.
febrúar nk. og skal svar hafa borist
fýrir föstudaginn 10. febrúar nk.
ella muni Gísli leita eftir aðstoð
Hluthafaskrár við boðun fundarins
og stjórn hans.
Loks hefur Gísli að eigin sögn
farið þess á leit við Vátryggingafé-
lagaskrá að hún skrái lögum sam-
kvæmt eignarhiut hans upp á 35,7%
í Vátryggingarfélaginu Skandia hf.
í samræmi við niðurstöður gerðar-
dómsins frá því 20. janúar sl. í bréfí
Gísla til Vátryggingarfélagaskrá
kemur fram að samkvæmt niður-
stöðu gerðardómsins sé eldri samn-
ingur milli Gísla og Skandia Nord
frá 1991 eini gildi samningurinn
milli aðila og beri sænska félaginu
því skylda til að uppfylla hann. Vitn-
að er í bréfínu einnig til 20. greinar
þessa samnings þess efnis að
ákvæði hans gangi framar félags-
samþykktum.
Skýrsla Samkeppnisráðs
um Baug, Bónus og Hagkaup
Markaðsráðandi
staða fyrirtækj-
anna viðurkennd
SAMTÖK iðnaðarins fagna niðurstöðu Samkeppnisráðs um að Baugur
hf., Bónus og Hagkaup hafi markaðsráðandi stöðu. Þar með sé ljóst að
17. grein samkeppnislaga eigi við um fyrirtækin og Samkeppnisráð
geti gripið til viðeigandi aðgerða misnoti þau aðstöðu sína. Jafnframt
sé ljóst að „gera verður ríkari kröfur til þessara fyrirtækja en annarra
í ljósi þess að þau hafi ráðandi stöðu á markaðnum," segir í tilkynningu
frá Samtökunum.
„Þessi úrskurður er enginn sigur
fyrir Hagkaup, Baug og Bónus og
hann er ekki ósigur fyrir dagvöru-
kaupmenn, en hann hefði mátt vera
betur unninn af Samkeppnisstofn-
un,“ sagði Sigurður Guðjónsson, lög-
maður Félags dagvörukaupmanna.
Snýst um að upplýsa
viðskiptaskilmála
Markmiðið hjá félaginu hefði ekki
verið að hækka verðið hjá fyrirtækj-
unum þremur, heldur að fá það upp-
lýst hvernig það væri mögulegt að
fjölmargar vörutegundir væru seldar
hjá Bónusi langt undir því verði sem
þær kostuðu hjá viðkomandi innflytj-
anda eða framieiðanda. Þessu hefði
ekki verið nægjanlega svarað. Það
hefði komið í ljós að það væri nei-
kvæð álagning um 0-29% á stórum
vöruflokkum og menn þyrftu að
velta því fyrir sér hvernig það gæti
gengið að 53 vörutegundir væru
seldar án álagningar langtímum
saman.
Eitt það merkilegasta við úrskurð
Samkeppnisstofnunar væri að hún
beindi þeim tilmælum til birgja mat-
vöruverslana að „þeir hafí sem að-
gengilegastar upplýsingar um verð
og viðskiptakjör fyrir viðskiptavini
sína og að þær grundvallist á því
að verslanir njóti sömu kjara fyrir
sömu viðskipti." Ef heildverslanir
geti ekki lagt fram verðlista og
-skrár hljóti Samkeppnisstofnun að
ætla að grípa inn í aftur og þá væri
tilganginum náð, sagði Sigurður.
„Það hefur gætt ákveðins mis-
skilnings um að þetta beinist að
Baugi, Bónus og Hagkaupum sem
slíkum, en málið snýst um að upp-
iýsa um viðskiptaskilmála þessarra
fyirtækja hjá matvælaframleiðend-
um og vöruinnflytjendum til þess að
það sé hægt að komast í raun um
það hvort öðrum standi þessir skil-
málar til boða ef þeir kaupi í jafn
miklu magni,“ sagði Sigurður.
FRIÐRIK Sophusson sendir tölvupóst að viðstöddum þeim
Dagnýju Halldórsdóttur framkvæmdastjóra Skimu og Braga
Haukssyni umsjónarmanni tölvukerfa Stjórnarráðsins.
T ölvupóststenging
beint til ráðuneyta
STJÓRNARRÁÐIÐ hefur gengið
til samninga við Skímu hf. um
tölvupóstsmiðlun að undangengnu
útboði. Tók samningurinn gildi 1.
febrúar sl. Aðrir sem buðu í verk-
ið voru Póstur og sími, Skýrsluvél-
ar rikisins og Reykjavíkurborgar
og Einar J. Skúlason, sem var með
frávikstilboð. Er nú hægur vandi
fyrir þá sem hafa aðgang að Inter-
net-pósti, X.400-pósti eða eru í
samvinnu við Skimu að koma
tölvupósti beint frá sinni tölvu inn
á skjá til starfsmanna ráðuneyt-
anna. Embætti sýslumanna og
héraðsdómstólar eru meðal þeirra
sem tengjast ráðuneytunum um
Skímu.
Að sögn Braga Haukssonar
umsjónarmanns tölvukerfa
Stjórnarráðsins hafa ráðuneytin
verið með innbyrðis tölvupóst sín
á milli. „Auk þess höfum við haft
aðgang að Interneti og X.400, en
það hefur verið í tilraunaformi
og hafa fylgt því ýmsir gallar.
Með þjónustu Skímu eigum við að
fá traustara samband þar sem ís-
lenskan er í lagi, auk þess sem
við teljum þetta ódýrari Ieið.“
Samningurinn hljóðaði upp á
300 þúsund kr. fastagjald á ári,
auk þess sem greiddar eru kr.
12,45 fyrir hvert K (kílóbæt) af
X.400-pósti sem fer til útlanda.
Þar að auki er greitt mánaðar-
gjald til SURÍS (Samtök um upp-
lýsinganet rannsóknaraðila á ís-
landi) fyrir Internetaðgang.
Sem dæmi má nefna að póst-
fang Friðriks Sophussonar fjár-
málaráðherra á Interneti er frid-
rik.sophusson@fjr.stjr.is.