Morgunblaðið - 10.02.1995, Blaðsíða 18

18 FÖSTUDAGUR 10. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Mjallhvít
og dverg-
arnir sjö
LEIKFÉLAG Mosfellssveitar
sýnir fjölskylduleikritið Mjall-
hvít og dvergana sjö í nýrri
leikgerð Guðrúnar Þ. Stephen-
sen á laugardag og á sunnu-
dag kl. 15 í Bæjarleikhúsinu
í Mosfellsbæ.
Leikstjóri er Guðrún Þ.
Stephensen, Jens Hansson
samdi tónlistina, Jón Sævar
Baldvinsson gerði leikmynd,
Auður Ragnarsdóttir og Svafa
Harðardóttir hönnuðu bún-
inga og Alfreð Sturla Böðvars-
son lýsti sýninguna.
Með hlutverk Mjallhvítar
fer Dagbjörg Eiríksdóttir,
Gunnhildur Sigurðardóttir fer
með hlutverk drottningarinn-
ar, en alls taka 24 leikarar
þátt í sýningunni. Samhliða
hefur verið gefin út hljóð-
snælda með lögum og textum
úr sýningunni.
Ævintýrið um Reykjalund
... Stríð - fýrir lífíð sjálft
er leiksýning í tilefni 50 ára
afmælis Reykjalundar í
samantekt Valgeirs Skag-
fjörð. Sýnt verður í Bæjarleik-
húsinu á laugardag og sunnu-
dag kl. 20.30.
Aukasýning
á Oskinni
AUKASÝNING verður á
Oskinni eftir Jóhann Sigur-
jónsson á litla sviði Borgar-
leikhússins á laugardagskvöld
og er það allra síðasta sýning.
Uppselt er orðið á sýning-
una sunnudaginn 12. febrúar
sem átti að vera sú síðasta.
Óskin var frumsýnd þann 10.
september og verður 55. sýn-
ing á laugardag. Leikstjóri er
Páll Baldvin Baldvinsson og
gerði hann jafnframt leikgerð-
ina. Leikmynd gerði Stígur
Steinþórsson, lýsingu annaðist
Lárus Bjömsson, hljóðmynd
Hilmar Óm Hilmarsson.
Leikarar eru Ámi Pétur
Guðjónsson, Benedikt Erlings-
son, Ellert A. Ingimundarson,
Margrét Vilhjálmsdóttir, Sig-
rún Edda Bjömsdóttir og The-
ódór Júlíusson.
Miðaverð er 1.000 krónur á
þessa allra síðustu sýningu.
Omar
Stefánsson
sýnir á 22
ÓMAR Stefánsson opnar mál-
verkasýningu á veitingastaðn-
um 22 á Laugavegi 22 á
laugardag kl. 18. þar verða
til sýnis ný olíumálverk á
striga.
Omar hefur haldið nokkrar
einkasýningar hér á landi auk
fjölda samsýninga, einnig hef-
ur hann haldið sýningu á Int-
emetinu sem enn stendur yfir.
Ómar hefur haldið sýningar
í Finnlandi, Danmörku, Þýska-
Iandi og Sviss auk geminga
sem hann hefur flutt ásamt
Inferno fímm víðar.
Ómar er útskrifaður úr
Myndlista- og handíðaskóla
Islands úr nýlistadeild, en
stundaði framhaldsnám í
Vestur-Berlín og lagði þar
aðallega stund á málaralist.
Sýningin á „22“ er öllum
opin og stendur í mánuð.
LISTIR
FINNAR vilja helst dansa tangó undir berum himni í sveitinni á
sumrin.
Tárvotur finnskur tangó
TANGÓ, dimmrauður, sár og
heitur. Tiyllt augu og dans-
inn eins og hjartsláttur,
hnífsoddur. . . Snemma á
öldinni barst hann frá heimalandinu
Argentínu til Evrópu og margir
frægir tangósöngvarar hafa heim-
sótt álfuna síðan Angel Villoldo
kom fýrst fram í París árið 1907.
Mörg betri veitingahús þeirrar
borgar þrútnuðu af tangótónum á
þriðja áratugnum og fram á þann
fimmta og sama er að segja um
aðrar helstu gleðiborgir Evrópu.
í fyrstu reyndu evrópskir tónlist-
armenn að tileinka sér suður-amer-
íska tangóinn, en fljótt hvarf drag-
spilið, mikilvægt hljóðfæri í upp-
runalegri tangótónlist, úr hljóm-
sveitum í Evrópu og þeim tókst
ekki að improvisera eða spinna á
sama hátt og í argentískum tangó.
Ástríðufullir og ljóðrænir textar
virtust heldur ekki ná flugi í evr-
ópskum þýðingum. Smám saman
þynntist tangóinn út í álfunni og
gleymdist og var meira að segja
varla almennilega uppgötvaður á
Norðurlöndum. Nema í einu landi,
sem mótað hefur eigin tangóhefð
ólíka þeirri argentínsku.
Finnland er land tangósins í Evr-
ópu og fínnski tangóinn er trega-
fullur frekar en hættulegur; sorgar-
söngur um vonlausa ást og hjarta-
sár sem aldrei grær. Finnskur tangó
er nefnilega alltaf sönglag og
hljómsveit með söngvaranum er
yfírleitt skipuð fjórum-til átta hljóð-
færaleikurum. Tangóinn tilheyrir
finnska sumrinu og náttúrunni,
Einn vinsælasti tanffósöngvari Finna, Reijo
Taipale, kemur fram á Hótel Borg annað kvöld
ásamt félögum sínum. Borðhald hefst klukkan 19
en dansleikurinn um 21.30. Finnland er land tan-
gótónlistarinnar í Evrópu og þar hefur þróast sér-
stök tangóhefð. Þórunn Þórsdóttir veltir þessu
fyrir sér og ræðir við fínnskan sendikennara hér-
lendis og mikinn tangóunnanda.
hann er oft sunginn
og dansaður á palli
undir berum himni og
fólk á öllum aldri
flykkist á vinsælustu
staðina.
Sagt er að Finnar
hafi fyrst kynnst
tangó undir 1920 og
síðan hafi fleiri tangó-
lög verið samin í Finn-
landi en nokkru öðru
Evrópulandi. Finnsk
skapgerð á stærstan
þátt í þessu, að áliti
Virve Vainio-Pyykön-
en, sem er sendikenn-
ari Finna við Háskól-
ann og ákafur tangó-
aðdáandi. „Ætli
Finnar séu ekki þyngri í lund en
flestar þjóðir Vestur-Evrópu," segir
hún, „melankólían er sterk í þeim,
ef til vill vegna þess hve slavneskir
þeir eru. Þess vegna standa þessi
sorglegu tangólög svo
nærri fínnskum hjört-
um. Það er dálítið mót-
sagnakennt að fólk
dansar glatt í sumrinu
við þessa söngva, þeir
eru fullir af ástarsorg
en samt verða fjölmörg
hjónabönd til út frá
tangódönsunum.“
Þeir náðu hægt og
sígandi tökum á finnsk-
um tónlistarunnendum,
fóru að sjást í plötubúð-
um og heyrast á fínni
veitingastöðum á fjórða
áratugnum, og öðluð-
ust þjóðlegt yfirbragð á
stríðsárunum. Tangó
varð vinsæl fínnsk tón-
list fremur en útlend og framandi,
en náði þó vart vals og foxtrott í
vinsældum. Það gildir að minnsta
kosti um sjötta áratuginn og á þeim
sjöunda reið bylgja nýrrar tónlistar
Reijo Taipale
tangósöngvari.
yfír. Bítlarnir, Rolling Stones, The
Who og Kinks fylltu hlustir ungs
fólks, en það eldra sveiflaði sér
áfram í tangó. Vinsældir hans döl-
uðu þannig á sjöunda og áttunda
áratugnum þegar hljómplötur, sjón-
varp og síðar myndbönd lokkuðu
fólk inn til sín frá lifandi tónlist og
útiveru.
En síðustu tíu árin eða svo hefur
tangóinn aftur verið í sókn. Dans-
skólar blómstra vegna þess og ungt
fólk vill kunna að dansa eins og
foreldrar, afar og ömmur, og fæst-
ir víla fyrir sér að keyra þetta 100
til 150 kílómetra út í sveit til að
heyra góðan tangó.
Finnskir tangósöngvarar eru yf-
irleitt karlmenn og Virve segir
sönginn líklega henta rödd þeirra
betur en kvenna. Karakter finnskra
karla komi líka fram í tangósöngn-
um, þeir standi oftast hreyfingar-
lausir á sviðinu og flytji lög sem
eru að springa úr harmi.
Hingað til Islands er kominn einn
ástsælasti tangósöngvari Finna,
Reijo Taipale, ásamt hljómsveit
sinni. Hann opnar tónlistardagskrá
norrænu menningardaganna Sól-
stafa sem hefjast á morgun í Reykja-
vík og víðar í tengslum við þing
Norðurlandaráðs hérlendis. Reijo
Taipale og félagar hans koma fram
á Hótel Borg annað kvöld, þar verð-
ur boðið upp á þríréttaðan kvöldverð
klukkan sjö og einnig gefst þess
kostur að koma aðeins á dansleikinn
sem hefst um klukkan hálf tíu. Gert
er ráð fyrir að tangó og tregi fýlli
Borgina til eitt um nóttina.
JAZZKVARTETT Reykjavíkur.
Guy Barker með
Jazzkvartettnum
JAZZKVARTETT Reykjavíkur
stendur fyrir tvennum tónleikum um
helgina og verður sérstakur gestur
kvartettsins breski trompetleikarinn
Guy Barker. Tónleikarnir verða í
Deiglunni á Akureyri nk. Iaugar-
dagskvöld og á Jazzbamum í Reykja-
vík á sunnudagskvöld.
Tilefni tónleikanna er útgáfa
geisladisks kvartettsins en diskurinn
var tekinn upp á tónleikum í hinum
fræga jazzklúbbi Ronnie Scott í
Londin fyrir réttu ári. Geisladiskur-
inn khefur hlotioð lofsamleg um-
mæli gagnrýnenda hér heima og
einnig hafa breskir gagnrýnendur
lokið lofsorði á leik kvartettsins.
Guy Barker er í hópi fremstu
trompetleikara Breta og hefur m.a.
leikið með alþjóðlegum stjömum eins
og Frank Sinatra, Carla Bley og
Ornette Coleman. Sigurður Fiosason
saxófónleikari hefur undanfarið ár
leikið með kvintett Barkers í Bret-
landi en sú hljómsveit hefur nýverið
tekið upp sinn fyrsta geisladisk.
Jazzkvartett Reykjavíkur skipa
Sigurður Flosason saxófónleikari,
Tómas R. Einarsson kontrabassa-
leikari, Eyþór Gunnarsson píanóleik-
ari og Einar Valur Scheving trommu-
leikari. Tónleikarnir hefjast um kl.
21 á báðum stöðum.