Morgunblaðið - 17.02.1995, Blaðsíða 6

6 FÖSTUDAGUR 17. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Málefni Hins hússins, miðstöðvar fyrir ungt fólk, rædd í borgarstjórn
Flutt verður í Geysishúsið
Ingimund-
ur afhend-
ir trúnað-
arbréf
INGIMUNDUR Sigfússon,
sendiherra, afhenti á miðviku-
dag dr. Roman Herzog, forseta
Sambandslýðveldisins Þýska-
lands, trúnaðarbréf sitt sem
sendiherra íslands í Bonn, segir
í frétt frá utanríkisráðuneytinu.
Ingimundur var áður stjórn-
arformaður Heklu hf.. Hann
var skipaður sendiherra í Bonn
í janúar síðastliðnum og tekur
við embættinu af Hjálmari W.
Hannessyni, sem verður fyrsti
sendiherra Islands með aðsetur
í Kína.
MEIRIHLUTI borgarstjórnar hefur
samþykkt að flytja menningar- og
upplýsingamiðstöð ungs fólks, Hitt
húsið, í Geysishús í Aðalstræti 2
og Vesturgötu 1. Tillaga sjálfstæð-
ismanna um að fresta ákvörðun um
flutning þar til nánara samráð og
kynning á verkefninu hefði farið
fram, var felld með átta atkvæðum
gegn sjö.
Aætlaður kostnaður 100 millj.
í tillögu minnihluta Sjálfstæðis-
flokks er farið fram á nánari sam-
ráð og kynningu á verkefninu þar
sem erindi hafi borist frá Samfok,
forvamardeild lögreglu, Samtökum
um stöðvun unglingadrykkju og
Vímulausri æsku. I greinargerð
með tillögunni kemur fram að
kostnaðaráætlun vegna breytinga á
Geysishúsi sé 100 millj. en það sé
helmingshækkun frá upphaflegri
áætlun R-listans. Ekki hafi farið
fram mat á áhrifum unglingastaðar
í miðbænum í nágrenni Ingólfstorgs
en mikilvægt sé að tryggja að starf-
semin verði ekki að nýju aðdráttar-
afli fyrir næturferðir unglinga í
miðbæinn. Að lokum segir, „Því er
afar mikilvægt að haft verði samráð
við þá aðila er fjallað hafa um kvöld-
og næturferðir unglinga um miðbæ-
inn og leiðir til að stöðva þær áður
en ákvörðun um staðsetningu og
tilhögun starfseminnar verður tek-
in.“
í frávísunartillögu borgarstjóra
segir að starfsmenn íþrótta- og
tómstundaráðs og unglingadeildar
Félagsmálastofnunar hafi áralanga
reynslu af starfi með ungu fólki í
Reykjavík og geti því metið áhrif
af flutningi í miðborgina. Áhyggjur
af aukinni unglingadrykkju sam-
fara flutningi byggi á ákveðnum
misskilningi á starfsemi Hins húss-
ins sem sjálfsagt sé að leiðrétta.
Því sé nauðsynlegt að ÍTR noti tím-
ann áður en til flutnings kemur og
kynni starfsemina fyrir þeim sem
þetta varðar. Tillaga D-lista sé því
óþörf.
Brot á loforði um
aukið samráð
í bókun sjálfstæðismanna segir
að enn einu sinni hafi R-listamenn
brotið loforð um aukið samráð við
borgarbúa. R-listinn neiti að taka
tillit til óska, sem fram hafi komið
frá forsvarsmönnum foreldrafélaga
og samtaka um stöðvun unglinga-
drykkju, um 'frekari kynningu á
starfsemi fyrir unglinga í miðbæ
Reykjavíkur með flutningi Hins
hússins áður en frá flutningi er
gengið.
Áburðarverksmiðjan hf. í Gufunesi skrifar borgarráði bréf
Kanna hvort hráefnavinnsla
fyrir sinkverksmiðju leyfist
í BRÉFI stjórnenda Áburðarverksmiðjunnar hf.
til borgarráðs, sem ritað var nýlega, er kannaður
hugur borgaryfirvalda til að breyta lóðarleigu-
samningi verksmiðjunnar í Gufunesi þannig að
heimilt verði að reisa og reka verksmiðju til for-
vinnslu á hráefni til sinkbræðslu á Grundartanga.
í gildi er lóðaleigusamningur til 30 ára fyrir
Áburðarverksmiðjuna frá 1. október 1989. Borgar-
ráð vísaði erindinu til hafnarstjómar og skipulags-
nefndar.
Gert er ráð fyrir að um 117 þús. tonn af óhreinu
sinkoxíði verði flutt sjóleiðis í Gufunes á ári.
Óhreinindin em blý, kopar og kadmíum sem
hreinsa þarf burt og yrði það gert í ofnUm líkum
þeim sem er í Sementsverksmiðjunni á Akranesi.
Frekari vinnsla í Gufunesi
Fram kemur að þá fengjust 94 þús. tonn á ári
af tiltölulega hreinu sinkoxíði en það yrði aðalhrá-
efni sinkverksmiðjunnar sem áhugi er fyrir að
reisa á Grundartanga.
Sinkoxfðið yrði flutt sjóleiðina frá Gufunesi að
Grundartanga en gert er ráð fyrir að þeir málmar
sem hreinsaðir eru úr sinkoxíðinu verði unnir frek-
ar í sérstakri verksmiðju sem einnig yrði í Gufu-
nesi.
Afurð þeirrar verksmiðju yrði um 8 þús. tonn
af blýsúlfati á ári, 2.150 tonn af hreinu sinkoxíði
og 100 tonn af kopar. Gert er ráð fyrir að þessi
efni verði seld erlendis. Auk þess myndu falla til
um 630 tonn af kadmíumsamböndum sem send
yrðu til förgunar erlendis.
Þá segir að í Gufunesi yrði hreinsibúnaður fyr-
ir loft og vatn sem kemur frá verksmiðjunni til
að tryggja skaðleysi verksmiðjunnar fyrir um-
hverfinu og að hávaði frá verksmiðjunni yrði minni
en frá núverandi verksmiðju. Gert er ráð fyrir að
starfsmenn verði 80 til 100.
í bréfínu segir að áður en til ákvörðunar kemur
um sinkverksmiðju hér á landi þurfi að ná sam-
komulagi um raforkukaup, samningi um hráefna-
kaup, umhverfismat, umsókn um starfsleyfi, sann-
reyna rekstrarkostnað, auk verkfræðivinnu o.fl. í
vinnuáætlun er gert ráð fyrir að niðurstaða verði
fengin fyrir 31. maí.
Kvennalisti
vill ókyn-
bundið
starfsmat
Kvennalistakonur telja
stjórnarskrárbreytingu og
ókynbundið starfsmat einu
leiðina til að leiðrétta launa-
mun kynjanna á Islandi. Segja
þær uppstokkun launakerfis-
ins forgangsmál og vilja jafn-
framt styttri vinnuviku,
sveigjanlegri vinnutíma, lög-
bundin lágmarkslaun og þjóð-
arsátt um bætt kjör kvenna
og annarra láglaunahópa.
Launa- og kjaramál eru
hluti af stefnuskrá Kvenna-
listans og verða forgangsmál
í starfi samtakanna á næst-
unni, að því er fram kom á
fréttamannafundi Kvennalist-
ans í gær í tilefni niðurstaðna
nýrrar skýrslu um launamun
kynjanna.
Nefndi Kristín Ástgeirs-
dóttir þingkona að ókynbund-
ið starfsmat hefði skilað góð-
um árangri í Bandaríkjunum
en kvennalistakonur telja að
engar alvarlegar tilraunir hafi
verið gerðar til þess að stokka
upp launakerfið og koma á
réttlátari tekjuskiptingu hér-
lendis.
Viðhorf einkennast af
íhaldssemi
Segja þær viðhorf vinnu-
veitenda og verkalýðsforyst-
unnar einkennast af íhalds-
semi og að efnahagslegt sjálf-
stæði kvenna sé langt undan
með sama áframhaldi.
Ráðstefna Sjálfstæðisflokksins
Breytt viðhorf lykill
að launajafnrétti
FRIÐRIK Sophusson fjármáiaráð-
herra sagði á ráðstefnu jafnréttis-
og fjölskyldunefndar Sjálfstæðis-
flokksins í Valhöll í gær að tillaga
um að persónuafsláttur yrði að fullu
millifæranlegur milli hjóna væri
kvenfjandsamleg. Hann sagðist
sömuleiðis vera þeirrar skoðunar að
það gæti verið leið til að jafna laun
karla og kvenna að bjóða út rekstur
hins opinbera í auknum mæli.
„í kjaraviðræðunum núna hefur
komið fram ósk um að ónýttur per-
sónuafsláttur verði að fuliu millifær-
anlegur milli hjóna. Það er mín per-
sónulega skoðun að þetta sé kven-
fjandsamleg tillaga. Ég tel að það
sé betra að við leggjum skatta á
einstaklinga en ekki á fjölskylduna
sem heild,“ sagði Friðrik og bætti
við að ef skattar væru lagðir á hjón
sameiginlega yki það líkur á að kon-
ur drægju sig út af vinnumarkaðin-
um með vísan til þess að þær fengju
lægri laun en karlar og því væri
betra að karlarnir öfluðu teknanna.
Nauðsynlegt að breyta
hugarfarinu
Ein af megin niðurstöðum nýrrar
skýrslu Jafnréttisráðs um launamis-
rétti er að launamunur milli karla
og kvenna sé meiri hjá ríkinu en hjá
einkafyrirtækjum. Friðrik sagði að
út frá þessu mætti álykta að það
væri leið til að draga úr launamun
að auka útboð á opinberri þjónustu.
Hann sagðist ennfremur vera þeirrar
skoðunar að konur gætu hugsanlega
nálgast karla í launum með því að
fyrirtækin gerðu sjálf samninga við
sitt starfsfólk. Það væri líklegra að
fyrirtækin sjálf mætu verðleika
kvenna sem starfsmanna, en að það
gerðist með miðstýrðum samning-
um.
Friðrik og fleiri framsögumenn á
fundinum lögðu áherslu á að við-
horfsbreyting þyrfti að koma til ef
takast ætti að jafna mun á tekjum
karla og kvenna. Friðrik sagði að
launajafnrétti mundi aldrei nást með
lagasetningu af hálfu ríkisins. Ríkið
væri sem betur fer ekki í aðstöðu
til að hafa svo mikil áhrif á daglegt
líf fólks að það gæti knúðið fram
launajafnrétti. Aðeins með viðhorfs-
breytingu karla og kvenna tækist
að jafna launin.
Hrund Hafsteinsdóttir lögfræð-
ingur sagði að þó að skýrslan stað-
festi að enn væri langt í land með
að ná fullu jafnrétti karla og kvenna
kæmi fram í henni viss viðhorfs-
breyting hjá yngri konum. Ungar
konur hefðu t.d. meiri áhuga á stöðu-
hækkun en jafnaldrar þeirra í hópi
karla. Hún sagði mikilvægt að reka
áróður til þess að breyta viðhorfum
fólks varðandi verkaskiptingu og
launamál. Hún benti á að í sumum
löndum Evrópu væri þetta gert með
beinum auglýsingum.
Hin gömlu gildi sterk
Bryndís Hlöðversdóttir lögfræð-
ingur ASÍ sagði að skýrsia Jafnrétt-
isráðs endurspeglaði að hin gömlu
gildi um þefðbundna verkaskiptingu
karla og kvenna væru enn mjög
sterk. Þrátt fyrir að konur hefðu náð
jafnrétti á við karla á mörgum svið-
um væri launamisréttið óbreytt.
Bryndís sagði ljóst að konur fengju
mun minna af alls kyns aukasporsl-
um en karlar. Karlar fengju mun
Morgunblaðið/Þorkell
KONUR voru í miklum meirihluta á fundi jafnrétt-
is- og fjölskyldunefndar Sjálfstæðisflokksins um
launajafnrétti kynjanna í Valhöll í gær.
meira af óunni yfirvinnu og bíla-
styrkjum en konur. Þetta skýrði að
hluta til að menntaðar konur væru
á mun lægri launum en menntaðir
karlar.
Hrafnhildur Stefánsdóttir lög-
fræðingur VSÍ sagði að skýrsla Jafn-
réttisráðs sýndi að konur væru ekki
eins duglegar og karlar við að sækja
á um launahækkun. Konur ynnu
meira í kyrrþey en karlar og fengju
því síður umbun. Þá benti ýmislegt
til þess að konur væru óöruggari
með sig í starfi en karlar. Hrafnhild-
ur sagði hugsanlegt að vinnuveitend-
ur gætu að einhveiju leyti haft áhrif
á þessi atriði með námskeiðum eða
á annan hátt.