Morgunblaðið - 17.02.1995, Blaðsíða 16
16 FÖSTUDAGUR 17. FEBRÚAR 1995
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
• • >
Ragnar Onundarson framkvæmdastjóri Islandsbanka
Lánastofnanir rík-
isins fá 3.600 m í
ólögmætan styrk
BANKAR og aðrar lánastofnanir í eigu ríkisins
fá um 3.600 milljón krónur í ólögmætan styrk
á ári í formi arðgreiðsluleysis og undanþágu
frá ríkisábyrgðargjaldi, að sögn Ragnars Ön-
undarsonar, framkvæmdastjóra íslandsbanka.
Hann sagði að einungis einn fímmti hluti lána-
stofnana á íslandi væri í formi einkarekstrar,
sem væri einsdæmi í Vestur-Evrópu, nema ef
til vill á Ítalíu. Hann spáði því að um aldamót-
in yrðu stjómmálamenn hraktir frá afskiptum
sínum af lánamarkaði, ef til vill með aðstoð
dómstóla.
Ragnar lét þessi orð falla á fundi Félags
viðskiptafræðinga og hagfræðinga í gær, þar
sem umræðuefnið var: „íslenskur fjármála-
markaður árið 2000.“
Hann sagði að 0,25% ríkisábyrgðargjald
hefði verið lagt á sumar lánastofnanir í eigu
ríkisins, en stofninn til gjaldtöku væri 64 millj-
arðar króna, en ætti með réttu að vera 385
milljarðar króna. Tekjur ríkissjóðs af gjaldinu
ættu að vera 960 milljónir en væru einungis
160 milljónir, en mismunurinn, 800 milljónir,
væri í raun ríkisstyrkur sem ekki væri skýlaus
lagaheimild fyrir.
2,8 mja. í eftirgefinn arð
Enn meiri styrkur væri fólginn í arð-
greiðsluleysi þessara stofnana. Þær ættu 51
milljarð króna í eigin fé og ef greiddur væri
af því hámarksarður, 8,5%, væri um að ræða
4,6 milljarða á ári sem ríkissjóður yrði af í
tekjur. Raunhæfara væri að reikna með 5-6%
arði, sem engu að síður myndi gefa af sér
2,8 milljarða. Þessi eftirgefni arður væri órétt-
látur gagnvart íslandsbanka og sparisjóðun-
um og ólíklegt væri að hann samrýmdist
samningnum um Evrópskt efnahagssvæði,
þar sem hann gerði hugsanlegum erlendum
lánastofnunum á íslandi erfitt fyrir í sam-
keppni.
Breyting á stimpilgjöldum?
Friðrik Sophusson fjármálaráðherra sagði á
fundinum að það ylli vonbrigðum að ríkisstjóm-
in skyldi ekki hafa náð áfanga í því að einka-
væða fjárfestingarlánasjóði ríkisins. Hann
nefndi þar sérstaklega Fiskveiðasjóð, Iðnlána-
sjóð, Iðnþróunarsjóð, Stofnlánadeild landbún-
aðarins og Ferðamálasjóð. Það væri tímabært
að þessir sjóðir lytu sömu markaðsreglum og
einkaaðilar sem þeir væru í samkeppni við.
Eitt af forgangsverkefnum nýrrar ríkisstjórnar
ætti að vera að breyta ríkisbönkunum í hlutafé-
lög og selja þá:
Friðrik sagði að stimpilgjöld yllu ýmsu óhag-
ræði á íslenskum fjármagnsmarkaði; þau
leiddu til minni veltu á verðbréfum og gætu
leitt til þess að viðskipti færðust til annarra
verðbréfaforma eða annarra landa. Drög að
frumvarpi um breytingar á stimpilgjöldum
lægi nú fyrir hjá fjármálaráðuneytinu, en það
kæmi í hlut nýrrar ríkisstjómar að koma því
áfram.
Reuter
Viðskiptaeijur
GÖTUSALI gæðir sér á nesti sínu í Pek-
ing fyrir framan stafla af vindlingalengj-
um þar sem mikið fer fyrir tegund sem
ber heitið Sino—American. Þykir
hönnunin á lengjunni svipa mjög til
þeirrar sem alþekkt er frá Marlboro-
vindlingunum bandarísku. Bandarískir
vindlingar munu þurfa að sæta háum
innflutningstollum, ef ríkisstjórnirnar í
Peking og Washington ná ekki saman
um hugverkavernd fyrir 26. febrúar nk.
Hækkun
á verði
pipars spáð
Djakarta. Reuter.
SPÁÐ er að verð á svörtum pipar hækki
í ár vegna slæmra veðurskilyrða og sjúk-
dóma.
Spáð hafði verið að framleiðslan yrði
172,980 tonn í ár, en sú áætlun mun
ekki standast að sögn Alþjóðapiparsam-
bandsins (IPC) í Djakarta.
Framleiðslan í fyrra kann að hafa ver-
ið minni en 1993 þegar hún var 170,814
tonn.
Verð á pipar náði hámarki 1987 og
var 5,200 dollarar tonnið. Búizt hafði
verið við að verðið yrði 2,900 dollarar
tonnið í ár miðað við 2,094 dollara 1994
og 1,388 dollara 1993.
Súkkulaðis minna
neytt í Svisslandi
Ztirich. Reuter.
NEYZLA súkkulaðis í Sviss minnkaði í
10.9 kíló á mann í fyrra, en Svisslending-
ar eru mestu súkkulaðiætur heims sem
fyrr að sögn sambands svissneskra
súkkulaðiframleiðenda, Chocosuisse.
Minnkandi útgjöld neytenda og sumar-
hitar eru skýringin á minna súkkulaði-
neyzlu, en ekki aukinn áhugi á bættri
heilsu að sögn sambandsins.
Súkkulaðineyzlan í fyrra minnkaði ann-
að árið í röð úr 11.3 kílóum 1993.
Aðalkeppinautar Svisslendinga í
súkkulaðiáti eru Norðmenn, Belgar og
Englendingar, sem keyptu 7.5-8 kíló á
mann 1993.
BÚNAÐARBANKI ÍSLANDS
Skuldabréfaútboð
1. flokkur 1995
Útgáfudagur, útboðstími og nafnverð skuldabréfa
Útgáfudagur og fyrsti söludagur skuldabréfanna er 15. febrúar 1995. Sölutímabili lýkur
15. ágúst 1995. Heildarverðmæti útboðsins er 300 milljónir króna að nafhvirði.
Lánstími og einingar
Gjalddagi skuldabréfanna er 1. október 1998 og lánstími því rúmlega þrjú og hálft ár.
Bréfín verða seld gegn staðgreiðslu í minnst 100.000 króna einingum.
Gjalddagar, ávöxtunarkrafa og splugengi
Skuldabréfín eru vaxtalaus. Þau eru bundin lánskjaravísitölu og verða
endurgreidd með verðbótahækkunum frá gildi hennar í febrúar, sem er 3396 stig.
Ávöxtunarkrafa á útgáfudegi er 5,75% og sölugengi bréfanna er 0,8164248.
Skuldabréfin eru ekki innkallanleg.
Fjárhagslegur styrkleiki
Við milliuppgjör í lok júní 1994 var eigið fé Búnaðarbankans u.þ.b.
3,6 milljarðar króna og eiginfjárhlutfall skv. BlS-reglum 10%.
Útboðsgögn, söluaðili, umsjón með útboði og skráning
Útboðslýsing og önnur gögn um útboðið og Búnaðarbankann liggja frammi hjá
Kaupþingi hf. sem hefur umsjón með útboðinu og annast sölu bréfanna.
Sótt hefur verið um skráningu skuldabréfanna á Verðbréfaþingi íslands.
Kaupþing hf.
löggilt verðbréfqfyrirtœki
Kringlunni 5
Sími: 568-9080
Heilbrigðisþjónusta
Einkaspítalamir
gefast ekki vel
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
DÖNSK einkasjúkrahús hafa ekki
reynst jafn góð fjárfesting og stofn-
endur þeirra höfðu vonast til. Af
pólitískum ástæðum hefur ekki
náðst samstarf við hið opinbera
sjúkrahúskerfí svo þar
með hefur rekstrargrund-
völlur húsanna ekki orðið
sá sem vonast var eftir.
Aðeins rúmlega 130
sjúkrarúm eru á þeim
sjúkrahúsum sem eftir eru og þau
halda sér flest gangandi með því
að taka á móti þýskum sjúklingum.
Annað af tveimur stórum einka-
sjúkrahúsum í Danmörku, Mermaid,
var í Æbeltoft á Norður-Jótlandi.
Eftir eigendaskipti oftar en einu
sinni og endurtekna innspýtingu fjár
gáfust eigendurnir upp í fyrra og
hin glæsilegu húsakynni eru nú not-
uð af bæjarfélaginu. Hitt sjúkrahús-
ið er einnig hætt rekstri. Aðeins
nokkur mjög lítil einkasjúkrahús eru
eftir í rekstri og samanlagt ráða þau
yfir um 130 sjúkrarúmum.
Eigendur einkasjúkrahúsanna
höfðu vonast eftir að samvinna
næðist við hið opinbera sjúkrahús-
kerfi, þannig að sjúklingum af bið-
listum gæfíst til dæmis kostur á
sjúkrasamlagsframlagi til
að gangast undir aðgerðir
á einkasjúkrahúsunum.
Fæst húsanna hafa þó
náð samvinnu við kerfið
og dæmi um að þegar
sjúklingar af biðlistum ákváðu sjálf-
ir að greiða fyrir aðgerðir sínar á
einkasjúkrahúsum komust þeir
skyndilega að hjá hinu opinbera.
Svo virðist sem samvinnan hafi
fyrst og fremst strandað á póli-
tískri andstöðu innan hins opinbera
kerfis.
Flest þeirra einkasjúkrahúsa sem
enn eru rekin eru rekin með tapi
og því má búast við að þeim fækki
enn. Flest húsin lifa af því að lækna
þýska sjúklinga, sem eiga auðvelt
með að fá sjúkratryggingu sína til
að greiða fyrir aðgerðirnar.
Tvö stærstu
húsin hætt
rekstri
Selja búnað til
kjúklingaiðnaðar
FYRIRTÆKIÐ Póls-rafeindavörur
á ísafirði hefur náð samningum við
hollenska fyrirtækið Meyn bv. um
sölu og dreifingu á vörum Póls um
allan heim. Meyn er eitt af stærstu
fyrirtækjum heims í sölu á tækjum
til kjúklingasláturhúsa og hefur
einnig mikil umsvif í sölu á vinnslu-
línum og tækjum til almennra slát-
urhúsa, að því er segir í nýju frétta-
bréfi Útflutningsráðs.
Þar kemur fram að Póls telur
mikla möguleika fólgna í þessum
samningi því þarna sé fyrirtækið
komið inn fyrir þröskuldinn á kjúkl-
ingamarkaðnum. Áætlað er að
samningurinn skili um 16-20 millj-
óna sölu á fyrsta ári og að sala
fyrirtækisins muni jafnvel tvöfald-
ast síðar.
Þá hefur Póls náð samningum
við Utgerðarfyrirtækið Odra um
sölu á vogum í togara fyrirtækisins
en það gerir út marga úthafsveiði-
togara. Fyrstu vogirnar fara til
Odra í apríl nk.