Morgunblaðið - 17.02.1995, Blaðsíða 2
2 D FÖSTUDAGUR 17. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LIF
Tveggja vikna hönnunarhátíð
Hús, silkilgolar
hattar og leikvellir í Iðnó
TIGULEGIR samkvæmiskjólar,
byggingarlist og listigarðar verða
meðal þess sem sýningargestir í
Iðnó geta borið augum á næstunni.
Þann 24. febrúar næstkomandi
byijar einskonar hönnunarhátíð í
höfuðborginni sem tekur við af
hönnunardeginum sem hefur verið
undanfarin ár. Það er Hönnunar-
stöðin, sem hefur veg og vanda af
sýningunum, sem eru fímm talsins
og standa þær fram í mars. Undan-
farna föstudaga höfum við kynnt
þessar sýningar og að þessu sinni
er það sýningin í Iðnó sem fjallað
er um. Þar munu arkitektar, lands-
lagsarkitektar, kjólameistarar og
kiæðskerar sýna það sem þeir eru
og hafa verið að fást við.
Iðnó er umdeilt hús útfrá fagur-
fræðilegu sjónarmiði og það er ekki
síst þess vegna sem sýningunni var
valið það húsnæði.
Nýjar byggingar
Arkitektafélag íslands er þátt-
takandi að samsýningunni í Iðnó
og verða þar sýndar byggingar eft-
ir 60-70 arkitekta. Notaðar verða
litskyggnur af nýjum byggingum
sem byggðar eru eftir 1980, allt frá
einbýlishúsum til stærri bygginga.
Sigurður Einarsson arkitekt seg-
ir að þrátt fyrir að opinberar bygg-
ingar séu eitt það merkasta í arki-
tektúr á íslandi undanfarin ár eigi
einkaframtakið ríkan þátt í mótun
byggingarlistar með frumlegum
einbýlishúsum. Oftast segir hann
þó arkitektasamkeppnir leiða af sér
bestu verk byggingarlistarinnar og
nefnir byggingu Ráðhúss Reykja-
víkur og byggingu safnaðarheimilis
og tónlistarskóla við Þjóðkirkjuna í
Hafnarfirði.
Hattar og skúlptúrar
Um tíu meðlimir í Félagi meist-
ara og sveina í fataiðn verða með
á sýningunni í Iðnó. Þeir sýna m.a.
draktir og kjóla úr silki, flaueli og
ull, íþróttafatnað, hatta og síðan
verða skúlptúrar úr iðnaðarefnum.
Mikil gróska var í gerð þjóðbúninga
á lýðveldisárinu í fýrra og að sögn
Jófríðar Benediktsdóttur, sem er
kjólameistari og klæðskeri, virðist
áhuginn enn vera mikill á þeim. Þá
segir hún að yfirleitt sé nóg að
DRAKT eftir Jófríði Bene-
diktsdóttur kjólameistara og
klæðskera.
gera í faginu. Hún rekur sjálf litla
saumastofu, Nálaraugað, og segist
vera með bókanir fram í ágúst.
Á hönnunarhátíðinni verða kjóla-
meistarar og klæðskerar einnig með
tískusýningar.
Skólalóðlr og llstlgarðar
Eins og arkitektar verða lands-
lagsarkitektar með litskyggnusýn-
ÞETTA er forsalur safnaðar-
heimilis Hafnarfjarðarkirkju.
Arkitektar eru Sigríður
Magnúsdóttir og Hans Olav
Andersen.
ingu og sýna þar breiddina í því sem
þeir eru að fást við. Um fimmtán
landslagsarkitektar taka þátt í sýn-
ingunni í Iðnó og að sögn Áslaugar
Traustadóttur, formanns félagsins,
er ætlunin að gera heilsteypta sýn-
ingu um það sem landslagsarkitekt-
ar eru að fást við og kynna sýning-
argestum hvað fag þeirra í raun
og veru snýst um.
MATREIÐSLUMEISTARAR þjóðhöfðingja sem hittust í Tælandi.
Gísli Thoroddsen matreiðslumeistari er sá fimmti frá hægri.
Það var farið með
okkur eins og kóngafólk
á þingi matreiðslumeistara í Tælandi
Á ÞRIÐJA tug matreiðslumeistara
héldu þing í Tælandi fyrir nokkru.
Þeir voru þar í boði tælensku kon-
ungsfjölskldunnar en matreiðslu-
meistararnir eru meðlimir í sér-
stökum félagsskap sem ætlaður
er bara þeim sem matreiða fyrir
þjóðhöfðingja.
Einungis einn fulltrúi er frá
hverri þjóð og frá íslandi er það
Gísli Thoroddsen, matreiðslumeist-
ari í Perlunni, sem í skrá félagsins
er titlaður sem matreiðslumeistari
forseta íslands.
„Þetta var alveg ógleymanleg
ferð, eitt ævintýri frá upphafí til
enda,“ segir Gísli Thoroddsen sem
í fyrsta skipti sótti fund hjá félags-
skapnum en forveri hans var Hilm-
ar B. Jónsson.
Töluðu um mat
en elduðu ekkert
„Það var farið með okkur eins
og kóngafólk, lögreglan ók alltaf
á undan rútunum hvert sem við
fórum og við komum ekkert ná-
lægt eldhúsi." Tælendingar sáu um
að elda fyrir kokkana en þeir skröf-
uðu að sjálfsögðu mikið um mat
og Gísli segir að auðvitað sé stund-
um skipst á uppskriftum. Yfirleitt
sjá fyrirtæki um að bjóða þeim
ferðirnar og ferðamálayfirvöld í
löndunum þar sem þeir hittast. En
ætla þeir að hittast á íslandi bráð-
um?
IMæst á íslandl?
„Forsvarsmenn þessa félags-
skapar hafa minnst á þann mögu-
leika en vandamálið er að fá fyrir-
tæki til að bjóða öllum. Ég veit
HÁPUNKTUR þessa ferðalags
var þegar tælenska prinsessan
Maha Chakri Sirindhorn, nú
heiðursfélagi matreiðslumeist-
aranna, fór i einkennisbúning
þeirra og útbjó sérstakan tæ-
lenskan rétt sem hún síðan bar
fram sjálf.
einfaldlega ekki hvort við ráðum
við dæmið.“
Klúbburinn var stofnaður árið
1977 og eru félagar um fjörutíu,
þar af þijár konur. Strangar inn-
göngureglur eru og einungis þeir
sem elda fyrir konunga, prinsa eða
þjóðhöfðingja fá inngöngu. Séu
þjóðhöfðingjarnir ekki með eigin
matreiðslumeistara má hótel eða
veitingahús sem yfirleitt heldur
opinberar veislur fyrir þá sækja
um inngöngu. ■
Læknar
ekki óskeikulir
UMRÆÐUR um læknamistök eru
ofarlega á baugi eftir að hópur fólks
sem telur sig fómarlömb læknami-
staka stofnaði samtök til að beijast
fyrir rétti sínum. Öðru hveiju koma
upp dæmi um læknamistök víðs veg-
ar í heiminum og eitt nýlegt af konu,
sem varð fyrir því að bijóst hennar
var fjarlægt að ástæðulausu á
sjúkrahúsi í Bandaríkjunum.
Var birt grein í tímariti bandaríska
læknasambandsins, sem upplýsir að
margar rannsóknir bendi til að þeir
sem leggist inn á sjúkrahús taki vissa
áhættu. Niðurstöður rannsókna sýni
að handvömm á spítölum eigi þátt í
180 þús. dauðsföllum á ári í Banda-
ríkjunum; flest vegna mannlegra
mistaka.
Luepe, talsmaður heilsudeildar al-
mennings í Harvard-skóla telur að-
alástæðuna þá að í áranna rás hafi
læknisfræðin alið á ímynd hinnar
fullkomnu frammistöðu. Lækn-
ar/hjúkrunarfólk eigi því í mestu
erfiðleikum með að glíma við mistök,
sem hendi endrum og sinnum. Skipu-
Iag sem byggist á fullkomnun hljóti
að bregðast.
Luepe segir að fyrsta skrefið til
að fækka svokölluðum læknamistök-
um sé að viðurkenna þau sem óhjá-
kvæmileg en jafnframt viðráðanleg.
Því næst eigi sérfræðingar ekki að
þurfa að reiða sig á minni sitt heldur
eiga greiðan aðgang að upplýsingum.
Aðferðir eigi að vera staðlaðar og
kenna þurfi læknakandídötum að Iíta
á mistök sem skipulagsgalla.
Til að forðast mistök ættu t.d.
uppáskrift lyfseðla að fara um
margra hendur. Loks bendir Leape
stjómendum sjúkrahúsa á að vakta-
fyrirkomulag skipti miklu. Þreyttum
og stressuðum starfsmönnum sé
hættara við að gera mistök en þeim
sem eru úthvíldir og endumærðir.
Barn vildí hún stýra risaþotu
Morgunblaðið/Sverrir
RUT Arnarsdóttir fékk
einkaflugmannsskírteini í fyrra.
ÞEGAR Rut Arnarsdóttir var tíu
ára ákvað hún að verða flugstjóri
á risaþotu þegar hún yrði stór.
Hefðbundin kvennastörf höfðuðu
ekki til hennar, því áður en háloftin
heilluðu hafði henni helst dottið í
hug að verða kafari, vörubílstjóri
eða bifvélavirki.
Nú er Rut orðin stór, nýlega átj-
án ára, og stefnir ótrauð á atvinnu-
flugmannspróf. Hún fékk einka-
flugmannsskírteini 18. maí í fyrra
og var þá sú yngsta á landinu með
slíkt plagg upp á vasann. Skírteinið
veitir henni rétt til að fljúga með
farþega, án gjaldtöku, við sjón-
flugsskilyrði að degi til.
Safnar flugtímum
Rut segir að þegar hún fljúgi sér
til skemmtunar sé hún jafnframt
að safna flugtímum, því auk ann-
arra skilyrða þurfi nemi að hafa
flogið u.þ.b. 200 tíma til að geta
hafið undirbúning fyrir atvinnu-
flugmannsprófíð.
Henni hrýs svolítið hugur við
væntanlegum námskostnaði. Hún
er búin að borga dijúgan
skildinginn fyrir sólóprófið,
sem hún tók þegar hún var
sextán ára, en það og
einkaflugmannsprófið
kostaði á fjórða hundrað
þúsunda króna. Atvinnu-
flugmannsprófið kostar
rúmlega milljón.
„Ég er að ljúka við að
borga lán sem ég fékk hjá
fjölskyldunni til að standa
straum af náminu. Síðan
ætla ég að vera dugleg að
spara, en býst við að þurfa að taka
einhver lán. Ég vinn á Hrafnistu
en stunda nám í Fjölbrautaskól-
anum í Breiðholti á kvöldin og ætla
að taka stúdentspróf eftir rúmlega
ár.“
Rut viðurkennir að flugnámið
hafi bitnað á námi sínu í FB. í fyrra
hafi hún þurft að hætta í nokkrum
námsgreinum, en náði þó saman-
lagt 20 einingum því flugnámskeið-
ið var metið til níu eininga.
Þótt atvinnuhorfur virðist ekki
gæfulegar um þessar mundir, er
Rut tilbúin að leggja mikið á sig
fyrir flugnámið. „Vissulega renna
stundum á mig tvær grímur þegar
ég frétti af sprenglærðum flug-
mönnum, sem fá ekki vinnu í fag-
inu. Ég myndi þreifa víða fyrir mér
og gæti vel hugsað mér að starfa
erlendis. Það er stórkostlegt að
fljúga um loftin blá og sjá allt úr
fjarlægð. Mér finnst að þá sé ég
fijáls eins og fuglinn fljúgandi."
■
vþj