Morgunblaðið - 22.02.1995, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 1995 B 7
GREINAR
Dylgjur byggðar á fáfræði
SVANUR Jónsson ritar grein í Ver-
ið 1. febrúar sl. þar sem hann lýsir
yfir að grein, sem ég skrifaði í Viku-
fréttir 29. desember ’94 og fjallar
um dragnótaveiðar, sé moðreykur
og marklaust plagg. Hann nefnir
þar, meðal annars, súlurit sem ég
birti, sem sýnir flatfiskafla dagnóta-
báta í Faxaflóa árin 1987 til 1993.
Þar sést að flatfiskafli hefur aukist
síðustu ár. Ég ritaði einnig að 1994
liti út fyrir að verða enn eitt metár-
ið. Ég hef nú fengið hjá Fiskistofu
tölur yfir aflann 1994 og hef bætt
þeim inn á súluritið og birti það
hér, mynd 1. Ég læt fylgja með
sundurliðaðar aflatölur og þar sést
að það er aukning í skarkola en
örlítil minnkun í sandkola. Svanur
segir þessar tölur markleysu án þess
að færa fyrir því rök. Enda mjög
erfitt þar sem þetta eru löndunartöl-
ur frá Fiskistofu.
Lýsfr ótrúlegri vanþekkingu
Áfram heldur Svanur og vitnar
til þar sem fjallað er um lífríkið á
sandbotni; þar er ég að skrifa beint
Dragnótamenn um land allt hafa myndað með
sér samtök, ritar Friðrik G. Halldórsson. „Þau
hafa meðal annars það að markmiði að upplýsa
sveitarstjórnarmenn um veiðarnar og reyna að
eyða þeim dylgjum sem eru í gangi.“
upp úr grein skrifaðri
af Magnúsi
Hafsteinssyni
fiskifræðingi í Tromsö.
Hafa ber í huga að hann
hefur valið sér það
ævistarf að rannsaka
lífríkið í sjónum. Svanur
bætir við og hefur eftir
mér að tógin séu slepjug
á vorin. Eg hef aldrei
heyrt þetta, þaðan af
síður sagt það. Svanur
kemur meira að segja
með skýringu á slepjunni
og segir það síldarhrogn,
sandsílishrogn,
ýsuhrogn og jafnvel
Friðrik G.
Haildórsson
þroskhrogn. Þetta lýsir
ótrúlegri vanþekkingu
Svans. Hann virðist ekki
vita að þorskfiskar, þar
meðtalinn þorskur og
ýsa, hrygna upp í sjó og
hrognin eru ekki sviflæg
og koma hvergi nærri
botninum. Hann virðist
heldur ekki vita að
síldarhrogn lifa ekki á
sandbotni, síldin hrygnir
límkenndum hrognum
sem límast á grjót, og
hrygnir þar af leiðandi
bara á gijótbotni.
Hvað sandsílið varðar
get ég bent á að Danir,
Heildarafli dragnótabáta við Faxaflóa í kílóum
Ár Skarkoli Smálúða Sandkoli Samt. flat.f. Þorskur Ýsa Steinbítur Annar afli Heild.afli f.b meðt./bát
1987 1.259.630 53.838 378.064 1.691.532 388.148 178.509 10.910 2.230 2.271.329 10 227.133
1988 1.384.808 47.894 381.315 1.814.017 399.918 148.946 17.915 1.514 2.382.310 11 216.574
1989 1.323.758 30.066 410.599 1.764.423 234.364 143.939 39.585 1.040 2.183.351 15 145.557
1990 1.095.045 9.428 513.352 1.617.825 72.739 94.698 32.525 33.069 1.850.856 13 142.374
1991 1.247.700 3.760 801.785 2.053.245 71.092 87.090 24.573 33.867 2.269.867 13 174.605
1992 1.065.052 11.501 1.013.672 2.090.225 101.079 59.592 43.768 3.492 2.298.156 14 164.154
1993 1.056.063 26.191 1.881.924 2.964.178 78.410 60.687 41.669 0 3.144.944 14 224.639
1994 1.155.365 12.561 1.866.000 3.033.926 48.756 74.359 58.619 239.280 3.454.940 14 246.781
Samtals Meðalt. 9.587.421 1.198.428 195.239 24.405 7.246.711 905.839 17.029.371 2.128.671 1.394.506 174.313 847.820 105.978 269.564 33.696 314.492 39.312 19.855.753 2.481.969 1.541.816 13 192.727
Flatfiskafli dragnótarbáta við Faxaflóa
Veiðisvæði bátanna
§ Hér eru sýnd veiðisvæði
dragnótarbátanna
í Faxafióanum.
Flatarmál þeirra
® ^ 'lbr vei innan við
K 1t}%jafbotni
flóans. höfundur
sem eru höfundar dragnótaveiða og
hafa stundað dragnótaveiðar í heila
öld, eru mestu sandsílisveiðendur í
heimi á sama tíma. Dragnótaveiðar
og sandsílisveiðar eru stærstu
útgerðarþættir Dana. Hvað
Faxaflóann varðar þá hefjast
dragnótaveiðar þar 15. júlí ár hvert
og öll hrygning þá löngu afstaðin.
Mundi ekki endast vikuna
Svanur nefnir einnig að vírtóg, sem
í daglegu tali er kallað vírmanilla,
valdi miklu meiri rányrkju heldur en
það sem þekktist áður. Ég get upp-
lýst það hér að metri af 26 mm drag-
nótavírmanillu vegur nákvæmlega
sama og metri af gamla 26 mm drag-
nótablýtóginu eða 568 grömm. í sjó
vegur það einungis 178 grömm per
metra. Hvort tveggja hegðar sér ná-
kvæmlega eins í sjó, eini munurinn á
notkuninni felst í meiri endingu og
minni mistognun. Manillan endist upp
í tvö ár. Ef verið væri að framkvæma
það botnrask sem Svanur heldur fram
mundi hún ekki endast vikuna.
Ég hef hér farið í gegnum grein
Svans og stiklað á stóru. Og ef við
skoðum hana aftur. Aflatölur Fiski-
stofu, moðreykur og markleysa, skrif
fiskifræðings um lífríkið, moðreykur
og. markleysa. Fullyrðingar um
hrygningu sem á sér enga stoð í
veruleikanum.
Hvaö býr aö baki
Maður veltir fyrir sér hvað býr að
baki. Hafa ber í huga að Svanur er
ekki einn með svona fullyrðingar.
Þetta er bara endurómur dragnóta-
andstæðinga almennt. Allt eru þetta
dylgjur byggðar á fáfræði. Það er
ömurlegt til þess að vita að landheig-
islöggjöfin hafi að hluta til markast
af þessari fáfræði undanfarna ára-
tugi. Er þessum mönnum meira
umhugað um fiskinn eða umhverfið?
Málið snýst ekki um það heldur snýst
það um eigingimi og eiginhagsmuni.
Hvað Faxaflóa varðar þá nægir þeim
ekki að hafa hann útaf fyrir sig 7
mánuði á ári og 90 til 95% hina 5
mánuðina. Nei, vilja hafa hann 100%
allt árið.
Ég fagna því að heyra að sveitar-
félög við Faxaflóa eru að kynna sér
dragnótaveiðar í Faxaflóa. Ég ber
meira traust til sveitarstjórnamanna
en það að ég óttist niðurstöður þeirra
þegar þeir hafa fengið í hendumar
sannleikann í málinu.
Dragnótamenn um land allt hafa
myndað með sér samtök sem meðal
annars hafa það að markmiði að
upplýsa sveitarstjórnarmenn um
veiðarnar og reyna að eyða þeim
dylgjum sem em í gangi.
Höfundur er starfsmaður Sam-
taka dragnótamanna.
Akureyrin teknr
Heklutroll á
úthafskarfann
SAMHERJI hf. á Akureyri hefur
nú pantað Heklutroll frá Swan Net
á írlandi. Heklutrollin em flottroll
ætluð til veiða á úthafskarfa og
eru það Ellingsen í Reykjavík og
Netagerðin Ingólfur í Vestmanna-
eyjum, sem eru með umboð fyrir
írsku netagerðina hér. Samheiji
keypti eitt Helkutroll í fyrra fyrir
Margréti EA, en nýja trollið er
fyrir Akureyrina.
Veriö aö setja trollln upp ytra
Haukur Þorvaldsson hjá Ell-
ingssen segir að góð reynsla af
trollinu hjá Margréti hafi leitt til
þess að Samheiji hafi keypt annað
fyrir Akureyrina. „Fyrra trollið af
þessu tagi, sem Samherji keypti,
var það fyrsta sem kom hingað til
landsins. Á þessu ári hefur Swan
Net afhent troll fyrir Breka VE
og er það tilbúið í Vestmannaeyj-
um. Troll fyrir Gnúp GK er komið
í skip á írlandi og þá er unnið að
uppsetningu trolla fyrir togarana
Runólf SH og Klakk SH auk Akur-
eyrarinnar og verða trollin tilbúin
í upphafi úthafskarfavertíðar í
marz.
Þjónustumiðstöð í Reykjavík
Heklutrollin era sniðin að vélar-
stærð hvers skips fyrir sig og ósk-
um útgerða þeirra. Irskir skipstjór-
ar eða stýrimenn fara svo út með
öllum þessum skipum, þegar þau
byija að nota trollin til að leiðbeina
mönnum um meðferð þeirra,“ seg-
ir Haukur.
Ellingsen og Netagerðin
Ingólfur eru nú að koma upp
þjónustumiðstöð í Reykjavík fyrir
togara, sem stunda veiðar á
úthafskarfa og segir Haukur að
þar verði veitt þjónusta bæði þeim
sem stunda veiðar með írska
trollinu og Gloríutrollinu frá
Hampiðjunni. „Það verða margir
tugir togara á þessum veiðum og
því er full þörf fyrir aukna þjónustu
við þá. Við ætlum okkur að mæta
þeirri þörf,“ segir Haukur
Þorvaldsson.
TIL SOLU ^
Til sölu
Baader 189 flökunarvél og Baader 410 haus-
ari til sölu í toppstandi.
Upplýsingar í símum 98-12174 og 98-13192.
ÓSKAST KEYPT
FÉS-vél
Óska eftir að kaupa FÉS-vél.
Upplýsingar í síma 985-37298 eða 870309.
Matvælafyrirtæki
sem selur í fjölnota plastkössum matvæli,
óskar eftir kassaþvottavél (fiskkassaþvotta-
vél) fyrir starfsemi sína.
Upplýsingar um afkastagetu og tegund vélar
skal senda til afgreiðslu Mbl. fyrir 1. mars
nk., merktar: „KAS - 222“.
KVOTI
KVÉiÉTABANKINN
Þorskur til sölu og leigu. Vantar ýsu.
Sími 656412, fax 656372, Jón Karlsson.
lyftarar
Handlyftarar
Lyftigeta: 2,1-3,0tonn.
Málaðir / Galvaniseraðir / Rústffríir
Lyfting og keyrsla: Handvirk.
Lyftigeta: 250 kg- 1.000 kg.
Lyftihæð: 1.500 mm - 2.900 mm.
Kraftvélar h/f,
Funahöfða 6, s. 634500.
ESAB
Allt tll rafsuðu
RAFSUÐUTÆKI
FYLGIHLUTIR
RAFSUDUVÍR
ESAB
Forysta ESflB
er trygging fyrir gæðum
oggóðri biónustu.
= HEÐINN =
V E R S L U N
SELJAVtGi 2 SÍMI 562 4260