Morgunblaðið - 01.03.1995, Blaðsíða 2
2 C MIÐVIKUDAGUR 1. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Frímann Ólafsson
GUNNAR Einarsson vélstjóri á Þorsteini GK eftir að sveifarhús- og eimoliuskiljunni
AIRSEP var komið fyrir.
Nýtt líf í hreinu lofti
130 ára
bátur
■ ELZTA fley iandsmanna
er opni vélbáturinn Sildin
SH 650. Sfldin var smíðuð í
Bolungarvík árið 1860 úr
eik og furu. Sfldin er 3,3
brúttóiestir að stærð og með
18 hestafla vél. Hún er nú
skráð í Bjarnarhöfn á Snæ-
fellsnesi. Elzti þilfarsbátur-
inn er Baldur VE, 55 tonn
að stærð og smíðaður árið
1930.
Þessar upplýsingar er
meðal annars að finna í ný-
útkominni skipaskrá Sigl-
ingamálastofnunar. Þar
kemur að auki fram, að við
upphaf þessa árs voru skráð
hér 1.021 þilfarsskip og
1.639 opnir bátar. Af þilfars-
skipunum eru svo 873 skráð
sem fiskiskip, en önnur eru
flutningaskip, ferjur og
fleira. A siðasta ári voru
skráð hér 23 ný skip, en 97
voru afskráð. Skipunum
fækkaði því um 74 á síðasta
ári. Opnum vélbátum fækk-
aði um 78 á árinu.
Sildin er enn notuð á grá-
sleppu og við flutninga út í
eyjar, meðal annars á hross-
um.
Aðstoð við
Pescanova
■ HERMT er, að spænska
stórfyrirtækið Pescanova
muni fá fjárhagslega aðstoð
frá yfirvöldum i Galisiu til
að koma í veg fyrir, að út-
lend fjölþjóðafyrirtæki
kaupi það upp. Hefur verið
mikill orðrómur um það að
undanförnu en að sögn
Manuels Fernandez, for-
stjóra Pescanova, var ágæt-
ur hagnaður af fyrirtækinu
á síðasta ári.
Sjóli verður
Málmey SK
■ STJÓRN Skagfirðings hf.
á Sauðárkróki hefur ákveð-
ið að breyta nafninu á Sjóla
HF í Málmey SK. Djúphaf,
dótturfyrirtæki Skagfirð-
ings, keypti frystitogarann
Sjóla HF1 frá Hafnarfírði
síðastliðið haust. Sjóli er
1.500 tonn að stærð og var
smíðaður í Flekkefjord í
Noregi. Hann hefur stundað
veiðar á úthafskarfa undan-
farin ár og veiddi um 3.700
tonn af þeim fiski í fyrra.
Togarinn verður á þessu ári
gerður út á karfa og eins
og undanfarin ár verður
áherzlan lögð á úthafskarf-
ann á Reykjaneshrygg. Á
siðasta ári varð Sjóli þriðji
aflahæsti frystitogarinn
með 6.200 tonn.
ÖRYGGI A 5JÚ
Nýtt myndband fyrir
sjómenn
myndbærhf
Suðurlandsbraut 20, 108 Reykjavík.
Símar: 553 5150 og 553 1920.
Fax: 568 8408.
Grindavík - Reykjarslikja í lofti og
smurolíulykt. Vélstjórinn svartur í
kringum augun og snýtir svörtu.
Þetta minnir á vélarrúm í skipi þeg-
ar vélar eru á fullri keyrslu.
Þannig er þessu ekki farið um
borð í Þorsteini GK 16 því þegar
fréttaritari Morgunblaðsins fór
þangað á dögunum mætti honum
hreint loft og óskert útsýni. Ástæð-
an er einföld því' settur hefur verið
AIRSEP iofthreinsibúnaður í vélar-
rúmið sem sýgur í sig allt afgas
af vélinni og skilur smurolíu frá því
en brennir óhreina loftinu sem síðan
fer út með afgasi vélarinnar um
strompinn. Vélstjóri Þorsteins er
Gunnar Einarsson.
„Þetta er mikill munur að hafa
VÉLTAK hf. hefur hafið söiu á
bandarísku sveifarhús- og eimolíu-
skiljunni AIRSEP undir slagorðinu
„vistvæn vélarrúm." Guðbjartur
Einarsson framkvæmdastjóri fyrir-
tækisins segir að skiljunni hafi
verið komið fyrir á þúsundum véla
- nýjum og gömlum - víðsvegar
um heim með frábærum árangri
og fyrstu tilraunirnar hér á landi
lofi mjög góðu. Þá segir hann að
athugun bandaríska sjóhersins
bendi til að AIRSEP hafi bætt
heilsufar vélstjóra og áhafna til
mikilla muna.
Guðbjartur, sem sjálfur er vél-
FISKMARKAÐI Siglufjarðar hefur
verið komið á fót og mun hann
starfa í samvinnu við Fiskmarkað
Breiðafjarðar. „Siglfirðingarnir
áttu frumkvæðið og leituðu eftir
samstarfí við okkur,“ segir Tryggvi
Óttarsson framkvæmdastjóri FB.
„Þetta er því samstarfsverkefni en
ekki útþenslustefna af okkar hálfu.
Við seljum þeim þjónustuna varð-
andi allt sem viðkemur sölunni og
lánum þeim kör og þess háttar.
Þeir sem taka á móti fískinum og
ganga frá honum til löndunar og
vigtunar eru hins vegar undirverk-
takar og taka kílóagjald."
Tryggvi vonar að Fiskmarkaður
þennan búnað og sagt .er að hann
lengi líf vélstjórans um fimm ár.
Nú er loftið í vélarrúminu miklu
betra og vinnuaðstaða batnar til
mikilla muna. Þetta eru ekki einu
kostir þess að hafa þennan loft-
hreinsibúnað því það er ekki bara
ég sem fæ hreinna loft heldur vélin
líka sem þýðir 10-15% minni olíu-
eyðslu. Hitinn er heldur ekki eins
mikill sem bætir vinnuaðstöðuna
einnig þannig að þetta er gjörbreyt-
ing frá því sem áður var,“ sagði
Gunnar í samtali við Morgunblaðið.
Flelrl skip fá þennan búnað
Búnaður þessi er settur upp til
reynslu í Þorsteini og hefur verið
um nokkurra vikna skeið. Mikil
stjóri að mennt, segir að vélarrúm
skipa hafí- lengi verið látin sitja á
hakanum og nú sé mál að linni.
„Menn eru að vakna til lífsins en í
vélarrúminu eru menn að anda að
sér miklum óþverra; olíumettuðum
eim - sem samanstendur af brenni-
steinssamböndum og fleiri skaðleg-
um efnum - sem er heilsuspillandi
fyrir lungu og maga og leiðir oft
til höfuðverks við innöndun.“
Sogar olíueim úr sveifarhúsi
AIRSEP er komið fyrir á loftinn-
taki túrbínunnar. Barki frá skilj-
unni er tengdur við útöndunarstút
Siglufjarðar eigi framtíð fyrir sér.
Hann segir þó að um tilraun sé að
ræða og reynist hún illa muni mark-
aðurinn einfaldlega leggja upp laup-
ana. „Við höfum ekki farið út í
neinar fjárfestingar þarna og höfum
því engu að tapa. Sú litla áhætta
sem tekin er liggur hjá Siglfírðing-
unum sjálfum og þess vegna er
betra fyrir þá að bytja á þessum
samstarfsgrundvelli. Þá þurfa þeir
ekki að ráðast í fjárfestingu á tölv-
um eða ílátum svo eitthvað sé nefnt
en þeir hafa yfir húsnæði að ráða.
Við vonum að þetta verði bæði
kaupendum og seljendum á Siglu-
fírði til hagsbóta. Við vorum einu
ánægja er með hvernig hann hefur
virkað. Að sögn Gunnars hefur
þessi búnaður verið notaður í skip-
um bandaríska flotans til fjölda ára
en hér á landi hefur hann ekki ver-
ið notaður fyrr en nú um borð í
Þorsteini.
Véltak hf. í Hafnarfirði flytur
þennan búnað til landsins frá
Bandaríkjunum og hefur Guðbjart-
ur Einarsson séð um uppsetningu
hans í Þorsteini og eftirliti. Eftirlit-
ið felst m.a. í því að þrífa síurnar
á 500 tíma fresti og skipta um þær
eftir 2.000 tíma notkun. Fyrirtækið
mun á næstunni setja samskonar
búnað í Beiti frá Neskaupstað og
vonast er til að fleiri skip taki þenn-
an einfalda búnað í notkun.
vélar og slanga sem liggur niður í
sveifarhúsið skilur olíu aftur þang-
að. Vinnuferlið er í hnotskurn á
þessa leið: AIRSEP sogar olíueim
úr sveifarhúsi og myndar undir-
þrýsting sem kemur í veg fyrir olíu-
leka eða smit með samskeytum og
pakkdósum. Um 30% af eimnum
er olía sem skilin er frá í AIRSEP
og rennur aftur í sveifarhúsið. Leif-
arnar af eimnum - brennisteinssam-
bönd og fleira - fara inn á túrbínu
og brenna í vélinni. Enginn olíu-
mettaður eimur er því í vélarrúminu
þannig að engin olíuhimna myndast
í því rými.
sinni litlir og hefðum aldrei getað
vaxið svona hratt einir og hjálpar-
laust.“
Vonar aö stærri bátar fylgi
í kjölfar þeirra smáu
Tryggvi telur að smábátaeigend-
ur á Siglufirði muni fyrst og fremst
skipta við markaðinn í upphafi en
vonar að stærri bátar muni fylgja
í kjölfarið þegar fram líða stundir.
„Það er mikil togaraútgerð þarna
og þeir geta kannski keypt og selt
frá sér tegundir á markaðnum sem
ekki henta þeim eins og reynslan
hefur verið hjá okkur.“
Fréttir vikunnar
Fyrsta loðnan
til Helguvíkur
■ LOÐNUSKIPIÐ Hákon
ÞH Iagðist fyrst skipa að
bryggju í Helguvík í siðustu
viku. Oddgeir Jóhannsson
skipsíjóri sagði að sér litist
vel á aðstæður og ekki væri
mikið mál að sigla þar inn.
Þá var flutningaprammi
notaður I fyrsta sinn til að
flylja bræðsluloðnu frá mið-
unum í land 1 síðustu viku.
Loðnuskipið Júpíter ÞH
dældi loðnu um borð í flutn-
ingaprammann „Miss-
issippi** í Kollafirði á föstu-
dag og kom dráttarbáturinn
Orion H með hann til Bol-
ungarvíkur um tveimur sól-
arhringum síðar. Búið er að
landa rösklega 152 þúsund
tonnum af loðnu það sem
af er vetrarvertíð.
Nýtt fyrirtæki
um rekstur
Sléttaness f S
■ STOFNAÐ hefur verið
nýtt fyrirtæki, Sléttanes hf.,
um rekstur frystiskipsins
Sléttaness á Þingeyri en
skipið er nú I eigu Fáfnis
hf. þar í bæ. Gerður hefur
verið kaupsamningur um
skipið og verður gengið frá
honura endanlega þegar
loðnuvertið lýkur en Slétta-
nesið frystir nú ioðnu. Kaup-
verðið er um 660 milljónir
króna og skipinu fylgir
1.600 þorskígilda kvóti.
Eftirlit um borð
■ SIGHVATUR Bjarnason
framkvæmdasljóri Vinnslu-
stöðvarinnar í Vestmanna-
eyjum gagnrýnir Fiskistofu
fyrir að fylgjást ekki með
þvi hvað fer um borð í skip
sem flokka loðnu til fryst-
ingar á hafí úti og segir að
hráefni til manneldis sé að
hluta dælt i sjóinn aftur.
Lárus Grimsson skipsljóri á
Júpiter ÞH, sem flokkar
loðnu um borð, vísar þessum
ummælum á bug og fullyrð-
ir að eftirlitsmaður frá
Fiskistofu hafí verið um
borð frá því að flokkunin
hófst.
Verð á pillaðri
rækju hækkar
■ VERÐ á pillaðri rækju á
mörkuðum í Evrópu er nú
um 26% hærra en það var
um mitt síðastliðið ár. Miðað
við verð í SDR er rælyuverð-
ið nú um 81% af því sem það
varð hæst árið 1986. Sölu-
horfur um þessar mundir
eru taldar góðar. Áætiað
framboð helstu framleið-
enda er talið verða í takt
við þarfír markaðarins. Því
er við því að búast að verð
haldist áfram hátt fram eft-
ir þessu ári.
ErfðaJQárskattur
af kvótanum
■ RÍKISENDURSKOÐUN
telur að greiða skuli erfðafj-
órskatt af fiskikvóta. Að
áliti stofnunarinnar hefur
kvótinn umtalsvert fjár-
hagslegt gildi fyrir rétthafa
og því beri erfíngjum að
greiða erfðafjárskatt af
kvóta við fráfall rétthafa
eins og af öðrum eignum
sem ganga til erfíngja.
„ Vistvæn vélarrúm“ með
eimolíuskiljunni AIRSEP
Fiskmarkaður Siglufjarðar
hefur nú tekið til starfa